تهرانیها سومین شنبه آلوده را هم پشتسر گذاشتند. این هفته، سومین هفتهای است که آغاز و پایان آن با آلودگی گره خورده و تمام پیشبینیها از ادامهداربودن انباشت آلایندهها در هوای پایتخت به دلیل پایداری هوا حکایت میکنند. حکایتی که وضع این هفته تهران را هم شرح میدهد.
آخرین روزهای هفته پیش گفته میشد، هوا تا میانههای هفته جاری، آلوده است و پس از آن آسمان آبی به پایتخت لبخند خواهد زد، اما در نخستین روز هفته، حکایت تغییر کرد. احد وظیف مدیرکل پیشبینی و هشدار سریع سازمان هواشناسی کشور، پیشبینی کرد که از میانههای این هفته، با توجه به انباشت آلایندهها و همچنین پایداری و سکون نسبی جو، هوای شهرهای صنعتی و پرجمعیت تهران، کرج، اراک، قم، اصفهان و تبریز غبارآلود باشد.
این پیشبینی تصویری از سومین هفته آلوده پایتخت را هم به نمایش گذاشت. هفتهای که آلایندگیاش به هفته قبل پیوند خورد و هوای نخستین روزش با هوای آلوده آخرین روز هفته قبل هیچ تفاوتی نداشت. به گفته سخنگوی شرکت کنترل کیفیت هوا، کیفیت هوای تهران دیروز با شاخص ۱۳۲ برای گروههای حساس ناسالم بود. لیلا نظری پیشبینی هم میکند که «افزایش آلایندهها تا روز دوشنبه ادامه داشته باشد.»
با وجود تمام پیشبینیهایی که از وضع آلودگی هوا و انباشت آلایندهها در روزهای آینده میشود، عقببودن دانشآموزان از برنامه تحصیلی، دست کمیته اضطرار آلودگی هوای استان تهران را برای تعطیلی دوباره مدارس بست. اعضای این کمیته دیروز در استانداری تهران جلسه تشکیل دادند و تصمیم گرفتند که مدارس دایر باشد و تنها مسابقات ورزشی استان تعطیل شوند. معاون عمرانی استانداری تهران با اعلام این خبر که مدارس تهران فردا تعطیل نیستند، از لغو کلیه مسابقات لیگ فوتبال استان خبر داد.
حسن کریمی درحاشیه جلسه روز شنبه کمیته اضطرار آلودگی هوای استان تهران، در مورد تصمیم اعضای کمیته درباره تعطیلی مدارس تهران گفت: «با توجه به محدوده زمانی امتحانات مدارس و تعطیلی روزهای گذشته و عقبماندگی درسی دانشآموزان، فردا مدارس تهران تعطیل نخواهد بود، اما کلیه مسابقات ورزشی ازجمله لیگ فوتبال در استان تهران فردا برگزار نخواهد شد.»
او ادامه داد: «در این جلسه مقرر شد درباره تعطیلی احتمالی مدارس استان تهران در روز دوشنبه و همچنین اجرای طرح زوج و فرد از درب منازل امروز (یکشنبه) تصمیمگیری شود.»
احتمال اجرای طرح زوج و فرد از در منازلتعطیلی احتمالی مدارس در روز دوشنبه و احتمال اجرای طرح زوج و فرد از درب منزل درحالی قرار است امروز به تصمیم گذاشته شود که به گفته سردار حسینی رئیس پلیس راهور تهران، «اجرای طرح زوج و فرد از درب منزل باید همراه با طرح تعطیلی مدارس انجام شود، زیرا در غیر این صورت ناوگان حملونقل عمومی ما توان پاسخگویی به سفرهای درونشهری را نخواهد داشت و موجب اعتراض شهروندان میشود.»
او در این جلسه با اشاره به صدور جریمه برای ورود غیرمجاز به محدوده زوج و فرد از ابتدای دیماه گفت: «در چهار روز گذشته ورود به این محدوده به زیر ١٠٠هزارنفر کاهش یافته است که میتواند تاثیرات مثبتی در کاهش آلودگی هوا داشته باشد.»
یکشنبه و دوشنبه حساسیتها و شیوع بیماریها افزایش مییابدادامهداربودن آلودگی هوا، نگرانی از سلامت پایتختنشینان را افزایش داده است، محمدهادی حیدرزاده، مدیرکل حفاظت محیطزیست استان تهران در جلسه کمیته اضطرار آلودگی هوا با اشاره به اینکه در روزهای یکشنبه و دوشنبه شاهد انباشت آلودگی خواهیم بود، درباره این نگرانیها گفت: «درچنین شرایطی افزایش حساسیتها و شیوع بیماریها را بیشتر شاهد خواهیم بود. در گزارشهای هواشناسی پایداری وضع هوا برای روزهای آینده پیشبینی شده است و میتوان درباره دوساعت تأخیر در شروع بهکار ادارات یا تعطیلی دوساعت زودتر ادارات، بررسیهای بیشتری انجام داد.» این پیشنهاد مورد قبول اعضای کمیته قرار نگرفت و اعضای حاضر درجلسه حتی تصمیمگیری برای تعطیلی روز دوشنبه مدارس را هم به جلسه امروز موکول کردند.
دعوای مرگومیر زیر انباشت آلایندههای کشندهآلودگی هوا از هجدهم آذرماه، نفس تهرانیها را تنگ کرده و هنوز راهی برای پایان دادن به نفسهای تنگ پیدا نشده است. تمامی راهها همچون تعطیلی کارخانههای آلاینده، توقف فعالیت معادن شن و ماسه و حتی تعطیلی مدارس، تنها برای گذر از وضع کنونی است. درچنین شرایطی، مسئولان شهری پایتخت و مسئولان حوزه بهداشت و درمان، دعوایی را زیر سایه حجم عظیمی از دود و آلایندگی شروع کردهاند که موضوع آن بر سر تعداد تلفات آلودگی هواست. شنبه هفته پیش بود که رحمتالله حافظی رئیس کمیسیون سلامت شورای شهر ورود رئیسجمهوری به حل معضل آلودگی هوای پایتخت را خواستار شد و گفت: «متاسفانه مدیران، سلامت مردم را در تصمیمگیریهای خود مدنظر قرار نمیدهند. این درحالی است که براساس گزارش سازمان جهانی بهداشت، آلودگی هوا سرطانزاست و ازسویی دیگر براساس اعلام سازمان بهشتزهرا(س)، در روزهایی که وضع هوا در حالت اضطرار است، میزان متوفیان ٢٠ تا ٣٠نفر بیشتر است که این آمار، واقعیتی غیرقابل انکار است.»
افزایش تعداد متوفیان در روزهایی که هوا آلوده است، در سالهای گذشته بارها و بارها ازسوی اعضای شورای شهر تهران مطرح شده و هربار هم به نوعی تکذیب شده است. مردادماه سال ١٣٩٣ بود که احمد مسجدجامعی رئیس وقت شورای شهر تهران با بیان اینکه بسیاری از هزینههایی که در اثر آلودگی ایجاد میشود، محاسبه نمیشود، صراحتا اعلام کرده بود که «وقتی آلودگی هوا از میزان مشخصی بیشتر میشود، بهشتزهرا(س) شیفت اضافه کار میگذارد و بخش ویژه قلب بیمارستانها تکمیل میشود.»
وزیر بهداشت افزایش متوفیان آلودگی هوا را رد کرداین خبر امسال هم، همزمان با روزهای آلوده هوای پایتخت در میان صحبتهای اعضای شورای شهر تهران شنیده میشود. چند روز پیش بود که احمد حکیمیپور عضو کمیسیون فرهنگی شورای شهر تهران خبر داد: «با تشدید آلودگی هوای تهران یک شیفت کاری در بهشتزهرا(س) افزایش یافته است.» با این وجود اینبار هم این خبر توسط مسئولان بهداشتی کشور تکذیب شد.
دیروز وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، در آغاز سومین هفته آلوده پایتخت، افزایش مرگومیر و حتی افزایش مراجعات به اورژانس بهدلیل آلودگی هوا را رد کرد، «مرگومیرهای امسال نسبت به سال گذشته تغییری نکرده، افزایش ٢٠ تا ٣٠درصدی مراجعات به اورژانسها به دلیل آلودگی هوا هم درست نیست.»
حسن هاشمی درحاشیه مراسم کمپین شهروند سالم، درباره برخی اظهارنظرها مبنی بر افزایش مرگومیر به دلیل آلودگی هوا گفت: «اخبار مربوط به افزایش مرگومیر ناشی از آلودگی هوا را دیدم. گزارشهایی که در این زمینه ارایه شده و ادعاهایی که میشود، زیاد قابل استناد نیستند. من از مسئول سازمان بهداشتزهرا(س) در این زمینه سوال کردم و پرسیدم آیا تعداد مرگها افزایش داشته است که گفتند تعداد مرگها در طولسال ثابت است و از دیماه به بعد افزایش مییابد.»
او ادامه داد: «مسئولان سازمان بهشتزهرا(س) میگفتند مثلا ما روزانه بین ١٤٠ تا ١٥٠ فوتی داریم که در این فصل به ٢٠٠نفر افزایش مییابد، اما آمارها نسبت به سال گذشته تفاوتی نکردهاند. بنابراین این یعنی ما باید نگران آلودگی هوا باشیم و برای بهبود آن تلاش کنیم اما با این موضوع به صورت ابزاری برخورد نکنید.»
مراجعه به اورژانس افزایش نداشتهاو در پاسخ به سوال خبرنگاری درباره افزایش مراجعات به اورژانس به دلیل آلودگی هوا گفت: «اینطور نیست که مراجعه به اورژانس ٢٠ تا ٣٠درصد افزایش داشته باشد. در این موضوع که هوای آلوده منجر به بیماری میشود، تردیدی وجود ندارد. بازهم در این موضوع که آلودگی هوا بیماریهای تنفسی بهویژه آسم را تشدید میکند، تردیدی نیست اما از طرف دیگر باید در ذکر آمار دقت کنیم؛ چراکه مردم به مرور زمان بیاعتماد میشوند. بنابراین نباید ذهنیات و حدسیات خود را بهعنوان آمار قطعی اعلام کنیم. من آنچه را که اطلاع دارم، ازسوی سازمان بهشتزهرا(س) و اورژانسها و آمار مرگومیرهای بهشتزهرا(س) نسبت به سال گذشته تغییری نکرده که ممکن است دلیل آن مراقبت مردم باشد.»
وزیر بهداشت با بیان اینکه ما میخواهیم هوای شهرمان پاک باشد، گفت: «باور داریم که انجام این کار شدنی است، اما یک وزارتخانه یک سازمان و حتی دولت به تنهایی از پس آن برنمیآید و همه باید کمک کنند و بدانند این کار شدنی است. همانطور که روزی هوای لندن و استانبول بسیار آلودهتر از تهران بود اما طی برنامهای ١٠ساله اکنون جزو پاکترین شهرهای دنیا محسوب میشوند؛ چراکه هیچکس مسئولیتش را گردن دیگری نینداخته است. در این خرابکاری همه مسئولند، نقش دارند و باید متناسب با نقشی که برعهده دارند، راه آمده را بازگردند و نقش خود راایفا کنند.»
هاشمی در پاسخ به سوالی درباره لزوم تعطیلی مدارس به دلیل آلودگی هوا هم گفت: «مهم این است که همیشه سلامت مردم در سرلوحه برنامهها باشد. با دستوری که رئیسجمهوری دادند، هر زمانی که نیاز باشد هم سازمان محیطزیست و در رأس آنها استانداری تهران و وزارت بهداشت با همین دستور تصمیمگیری میکنند تا از سلامتی مردم مراقبت شود، اما باید به جهات دیگر موضوع نیز توجه شود؛ چراکه زمانی که یک روز را تعطیل میکنیم، اینطور نیست که مردم از قبل پیشبینیهایی کرده باشند. بنابراین باید همه جهات را درنظر بگیریم تا مردم آسیب روحی، روانی، جسمی و غیره نبینند و درمجموع بهگونهای تدبیر شود که آسیبی به مردم وارد نشود.»
هزینه پایتختنشینان برای آلودگی هوا ٥ برابر یارانهشان«بررسیهای به عمل آمده نشان میدهد، هزینه صدمات آلودگی هوا در تهران برای هر شهروند، ماهانه ٢١٠هزارتومان است که سالانه به دومیلیون و٥٢٠هزارتومان میرسد.» بار آلودگی هوا سنگین و سنگینتر میشود. باری که سلامتی پایتختنشینان را نشانه گرفته و حالا وحید حسینی مدیرعامل شرکت کنترل کیفیت هوای تهران، معتقد است که تهرانیها هرسال پنج برابر یارانهای که دریافت میکنند، برای آلودگی هوا هزینه میدهند، «یارانهای که هر شهروند از دولت دریافت میکند، ماهانه ٤٥هزارتومان است که سالانه به ٥٤٠هزارتومان میرسد. این درحالی است که هر شهروند، ماهانه ٢١٠هزارتومان هزینه صدمات آلودگی هوا در تهران را پرداخت میکند.»
به گزارش روابط عمومی معاونت حملونقل و ترافیک شهرداری تهران، او با تأکید بر اینکه هر تهرانی سالی نیممیلیون تومان از دولت یارانه میگیرد، درصورتی که ٥برابر آن یعنی ٢ونیممیلیون تومان، هزینه بیتوجهی مسئولان مربوطه به موضوع آلودگی هوا را میپردازد، خاطرنشان کرد: «قانون پشت قانون داریم که روی زمین مانده و اجرا نمیشود. سالانه ٨٠٠هزار تن آلودگی از منابع مختلف در تهران تولید میشود که منشأ ٧٠ تا ٨٠درصد آن خودروها هستند. خودروسازان داخلی فقط به دنبال اجراکردن کف قوانین و مقررات تعریفشده کشور هستند که با استانداردهای جهانی فرسنگها فاصله دارد؛ اما در برابر انبوه آلایندگی که محصولات آنها تولید میکنند، احساس مسئولیت اجتماعی نمیکنند.»
حسینی ادامه میدهد: «براساس آزمونهای انجامشده و بررسیهای به عمل آمده، خودروهای داخلی با استاندارد یورو ٢، بعد از گذشت یکی دوسال از تولید، اصلا در سطح یورو ٢ کار نمیکنند و استانداردهای پایداری ندارند و این درشرایطی است که چون خودروسازان به دنبال کاهش هزینهها و دریافت سود بیشتر هستند، خودروهای تولیدی خود را با مبلغ گزاف و با چند برابر قیمت جهانی به مردم میفروشند.» او با اشاره به اینکه با وجود تمام قوانین و مقررات مصوب و تمامی سیاستها و برنامههای مدون، هنوز با معضل آلودگی هوا مواجه هستیم، اظهارکرد: «دلیل این امر، آن است که مشکل آلودگی هوا در اولویت مسئولان مربوطه قرار ندارد و آنها به این مشکل، بهعنوان پدیدهای عادی که به بخشی از زندگی شهری تبدیل شده و شهروندان به آن عادت کردهاند، نگاه میکنند و از اینرو، برای کاهش آلودگی هوا تلاش نمیکنند.»
آلودگی هوای فعلی پایتخت ربطی به کیفیت سوخت نداردمدیرعامل شرکت کنترل کیفیت هوای تهران گفت: بنزین و گازوئیل توزیع شده در شهر تهران بر اساس آنالیز شرکت کنترل کیفیت هوای تهران، استاندارد بوده و تاثیری بر افزایش آلایندهها ندارند.
وحید حسینی در گفتگو با مهر در خصوص تاثیر سوخت در افزایش آلودگی هوای پایتخت، گفت: آلودگی کنونی شهر تهران ربطی به کیفیت سوخت ندارد و بر اساس آنالیزهای انجام شده، سوخت توزیع شده در پایتخت، یورو۴ است.
وی ادامه داد: خودروهای فرسوده و کاربراتوری و موتورسیکلتها از هر سوختی استفاده کنند، باعث آلودگی هوای پایتخت میشود.