نظر منتشر شده
۱۲
توصيه به ديگران
 
کد مطلب: 478845
بازگشت امید اکران به فیلم‌های توقیفی/ صف پرشمار "توقیفی ها" در انتظار کمیته ویژه ی بازبینی
گزارش از علی نبوی، ۱۳ خرداد ۹۶
تاریخ انتشار : شنبه ۱۳ خرداد ۱۳۹۶ ساعت ۱۲:۲۵
وقتی که کلمه‌ی توقیفی بعد از نام یک فیلم می‌آید، خواسته و یا نا خواسته جوی پیرامون آن اثر شکل می‌گیرد و اصحاب سینما، اصحاب رسانه و تماشاگران سینما توجهی دوچندان به اخبار آن فیلم می‌کنند.
 
فارغ از شرایط خاص کشور در سالهای ابتدایی انقلاب و دوران جنگ که منجر به توقیف آثار سینمایی آنهم با سیاست‌های مختص به خود می‌شد، در سالهای اخیر فیلمهایی وجود داشته‌اند که به دلیل عبور از خط قرمزهای مختلف توقیف شده و یا حتی از اخذ پروانه‌ی ساخت بازمانده‌اند. علل توقیف و یا عدم صدور پروانه‌ی ساخت به دلایل مختلف رخ می‌دهد. اما از مهمترین علل آن می‌توان به:

1. عبور کردن یک فیلم و یا فیلمنامه از خطوط قرمز نظام و کشور در حوزه‌ی موضوعات مختلف اعم از فرهنگی، سیاسی، اجتماعی و یا اعتقادی

2. برخورد سلیقه‌ای مدیران وقت سینمایی و اعمال نظرات شخصی در ممیزی فیلم و فیلمنامه ها

3. شرایط خاص کشور از لحاظ سیاسی و امنیتی که البته این مورد بیشتردر همان ایام خاص دهه‌ی 60 رخ می‌داد.

علاوه بر موارد فوق، در مورد علل توقیف فیلمهای دارای مجوز ساخت باید مورد دیگری را هم اضافه کرد. بی صداقتی کارگردانان و تهیه کنندگان آن اثار و مغایرت فیلنامه ی تائید شده با اثر ساخته شده پس از کسب پروانه‌ی ساخت، علت اصلی توقیف آن دست از فیلمها هستند. اما به هر حال باید توجه داشت که توقیف یک فیلم مساوی با هدر رفتن زمان، پول و از همه مهم‌تر ضایع شدن ظرفیت‌های هنری تبلور یافته‌ی هنرمندان یک اثر است.

به همین دلیل در روزهای اخیر صحبت از بازبینی فیلمهای توقیفی به میان آمد و همانطور که انتظار می‌رفت، توجه دوچندان اهالی سینما، رسانه و تماشاگران را نسبت به نتیجه‌ی این بررسی شاهد هستیم.

براساس اعلام حبیب ایل‌بیگی معاون نظارت و ارزشیابی سازمان سینمایی، فیلم‌های توقیفی سه دسته هستند:

1. آثاری که پروانه نمایش داشته و به دلایلی امکان اکران پیدا نکرده‌اند، مثل «خانه پدری»، «رستاخیز»، «عصبانی نیستم» و «خانه دختر»

2. فیلم‌هایی که نتوانسته‌اند از شوراهای پروانه نمایش و عالی نظارت مجوز نمایش بگیرند. مانند «ارادتمند، نازنین، بهاره، تینا» که در هر دو شورا رد شد.

3. آثاری که بدون مجوز ساخته شده‌اند.

او در مورد تکلیف فیلم‌هایی که بدون مجوز ساخته شده‌اند اضافه کرد: قانون درباره آثاری که بدون مجوز ساخته شده‌اند به صراحت اعلام کرده که وزارت ارشاد در قبال آن‌ها هیچ‌گونه مسئولیتی ندارد.

بنابراین افرادی که بدون مجوز فیلم ساخته‌اند کارشان تخلف  محسوب می‌شود و باید شرایط قانونی را طی می‌کردند. پس این فیلم‌ها نمی‌توانند با دو دسته دیگر برابر باشند، چون فیلم‌های آن دو گروهی که اشاره کردم مراحل قانونی را طی کرده‌اند و طبق نظر شورای پروانه نمایش به دلایل سیاسی و فرهنگی از نمایش آن‌ها جلوگیری به عمل آمده است.

در اینجا نگاهی به فیلمهای توقیفی دسته‌ی اول که احتمال رفع توقیف آنها بیشتر است می‌اندازیم:
 
خانه پدری - کیانوش عیاری
انتقادات مربوط به این فیلم از جنس بحث‌هایی است که همواره در مورد بسیاری از آثار هنری در داخل کشور وجود دارد. بحث سیاه نمایی فیلمها موضوعی است که هیچ گاه در مورد آن یک چارچوب مشخص برای ساخت آثار به وجود نیامده و ممیزی‌های مشخصی برای جلوگیری از این رخ داد تبیین نشده است. طرز تلقی از سیاه نمایانه بودن فیلمها عمدتاً سلیقه‌ای، مبتنی بر نگاه منتقدان و مرتبط با شرایط و مسائل سیاسی، اجتماعی و فرهنگی روز کشور است. گفتنی است که فیلم خانه‌ی پدری عیاری نیز به واسطه‌ی همین موضوع توقیف شده است.



خانه پدری با نمایشی صریح و خشن در مورد موضوع قتل‌های ناموسی و فرزند کشی به دلیل حفظ آبرو در تاریخ ایران، موجی از انتقادها را نسبت به خود برانگیخت و برخی آن را فیلمی ضد ایرانی دانستند.

خانه پدری جزو فیلمهایی است احتمال رفع توقیف آن وجود دارد و حتی یکبار در روزنامه شرق خبر رفع توقیف آن اعلام شد.
 
رستاخیز – احمدرضا درویش
شاید بتوان رستاخیز درویش را جنجالی‌ترین فیلم توقیف شده در سالهای اخیر دانست. رستاخیز با وجود پرداختن به موضوعات دینی-تاریخی و به طور خاص وقایع کربلا، توقیف شد تا مثال نقضی در میان فیلمهای توقیف شده‌ی کشور باشد. اگر تا به حال فیلمهای توقیف شده‌ی پس از انقلاب را فیلمهای مسئله دار از لحاظ سیاسی، اجتماعی و فرهنگی تشکیل می‌دادند، رستاخیز از جمله موارد معدودی در تاریخ سینمای پس از انقلاب است، که به دلیل تناقض اثر با تشخیص و احکام دینی علمای دین، مهر توقیف شده است.
 


علی رغم تلاش‌های فراوان و پیگیری‌های متعدد، تا کنون توفیقی در مورد رفع مشکل آن حاصل نشده است.

 نشان دادن چهره حضرت ابولفضل العباس موضوعی بود که با مخالفت برخی از مراجع تقلید مواجه شد و در وهله‌ی اول مخالفت کارگردان با حذف صحنه‌ها و همچنین به دلیل تعدد صحنه‌های به تصویر کشیده شدن صورت ایشان، امکان حذف آن تصاویر مربوط به حضرت عباس(ع) میسر نبود. پا فشاری بر روی این موضوع موجب شد تا با وجود آنکه رستاخیز در جشنواره فجر چهار سال پیش، در 8 بخش سیمرغ را از آن خود کرده بود؛ اما همچنان مخاطبان سینما قادر به دیدن این پروژه‌ی عظیم سینمایی نباشند.

عصبانی نیستم-رضا درمیشان
فیلم درمیشان پروانه‌ی ساخت خود را در واپسین روزهای دولت نهم دریافت کرد و بنا بر گفته ها فیلمی متفاوت از فیلم‌نامه‌ی ارائه‌شده به شورای پروانه‌ی ساخت است. عصبانی نیستم به بررسی اجمالی و عیان و بی‌پرده اتفاقات سال 88 می‌پردازد.



عدم صداقت کارگردان به دلیل ساخت اثری متفاوت از فیلم‌نامه‌ی ارائه‌شده، ورود به اتفاقات سال 88 با جانب‌داری و دفاع از اتفاقات کف خیابان و وجود سکانس‌های مشکل‌دار از لحاظ پخش به دلیل مسائل سیاسی؛ موضوعاتی است که در پاسخ به چرایی توقف این فیلم مطرح است. گفته می‌شود تدابیر و تمهیداتی اندیشیده شده تا این فیلم با ایجاد تغییراتی، بیشتر مایه‌های اجتماعی پیداکرده و از صریح گویی های سیاسی مشکل‌ساز آن کاسته شود تا پس از بررسی مجدد، تصمیمی در مورد اکران آن گرفته شود.

خانه دختر- شهرام شاه‌حسینی
بر اساس شنیده‌ها خانه دختر شاه‌حسینی به دو دلیل توقیف شده است. دلیل اول توقیف این فیلم همانند فیلم درمیشان، عدم صداقت و امانت‌داری کارگردان در ساخت فیلم بر اساس فیلم‌نامه‌ی تائید شده از سوی شورای پروانه ساخت است.



شاه‌حسینی با ایجاد تغییراتی در فیلم خود، تصاویری را به تصویر کشیده که متفاوت از فیلم‌نامه‌ی ارائه‌شده به شورای پروانه ساخت بوده است. نکته‌ی بعدی تصویر نحوه‌ی به تصویر کشیدن موضوعات حساس اخلاقی است که بی‌محابا به تصویر کشیده شده است. موضوع نگاه ناپاک یک پدر به دخترش و همچنین نحوه‌ی پرداختن به موضوعی چون گواهی آزمایش بانوان قبل از ازدواج، از جمله ایراد و اشکالاتی است که به فیلم شاه‌حسینی گرفته شده است.  
 
باید گفت که کمیته ویژه بررسی فیلم‌ها در مقطع کنونی در حال از سر گذراندن آزمون بزرگی است و نحوه‌ی برخورد این کمیته با فیلم‌های مطرح از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. رفع توقیف، توقیف مجدد و یا ایجاد شروط برای اکران فیلم‌ها، تنها بر شرایط کنونی سینما مؤثر نیستند و این تصمیم‌گیری می‌تواند بر تصمیمات آتی در مورد فیلم‌ها و توقع صاحبان اثر از مسئولان امر تأثیرگذار باشد.

هفته گذشته صالحی امیری وزیر فرهنگ و ارشاد دولت یازدهم، در نامه‌ای به محمد مهدی حیدریان خواستار رسیدگی سریع به موضوع فیلمهای توقیفی شد. دستور وزیر اهمیت موضوع را بالاتر برد و حالا باید منتظر ماند و دید که این بزنگاه حساس در یک تصمیم‌گیری فرهنگی با چاشنی مسائل سیاسی-اجتماعی چگونه رقم می‌خورد و آیا ما در آینده شاهد تغییراتی در نگاه مدیران و موثران در حوزه‌ی فرهنگ علی‌الخصوص سینما خواهیم بود یا خیر.
 
 
 
کلمات کلیدی : فیلم های توقیفی+ علی نبوی
 
Iran, Islamic Republic of
۱۳۹۶-۰۳-۱۳ ۱۲:۳۷:۵۵
رئیس سازمان سینمایی امیدوار لود تا با اعلام وعده هایی به سینماگران بار دیگر آن ها را به حمایت از حسن روحانی مجاب کند. وعده هایی نظیر اکران فیلم های توقیف شده در طول 4 سال گذشته که اکنون بار دیگر زمزمه هایی برای اکرانشان مطرح شده است.

محمد حیدریان، رئیس سازمان سینمایی در این خصوص می گوید: «برای آن سه چهار فیلمی که درباره آن‌ها بحث وجود دارد در چهار پنج ماه باقی‌مانده از دولت یازدهم بررسی دیگری انجام خواهیم داد و به نظرم باید از این تب و تابی که ممکن است ما را به سمت یک تصمیم غیرحرفه‌ای و غیرکارشناسی هل دهد، بگذریم. پس حتما باید آن‌ها را دوباره بازبینی کنیم و فکر می‌کنم اگر فیلمی برای نمایش دادن مشکل دارد هزینه اصلاح و اکران آن کمتر از هزینه روانی و بایگانی کردن آن در سینما و نیز پرداختن و نپرداختن نقدی به آن است.» (4410058) (alef-6)
 
Iran, Islamic Republic of
۱۳۹۶-۰۳-۱۶ ۱۰:۳۰:۰۸
بعضی از این فیلمها قابلیت اکران داره و بعضی نداره :
خانه پدری : اینکه چقدر سیاه نمایی وجود داره و چقدر حقیقت ، یک جور سلیقه شخصیه . مردم دارن توی این اجتماع زندگی میکنن و تمام مشکلات رو میبینن پس دیگه معنا نداره فیلمی به این بهانه توقیف بشه !
خانه دختر : مساله اصلی این فیلم در مورد موضوعیه که در جامعه ایران نه تنها رواج نداره بلکه بی نهایت کثیف محسوب میشه . اون هم نگاه ناپاک والدین به فرزندان اونهاست . این مساله در فیلمهای آمریکایی و اروپایی خیلی رایجه اما باز توی اون فیلمها هم اغلب اوقات این اتهام متوجه ناپدری یا نامادریه و چون اونجا عملا خانواده ، مفهومی متفاوت با ایران داره ، پرداختن به این موضوع چندان عجیب نیست . ولی در ایران مطرح کردن این قصه بیشتر از اون که بیان یک معضل اجتماعی رایج باشه ، یک جور تلاش برای القای وجود همچین معضلی محسوب میشه . ادعایی که دروغه و نه از جنس سیاه نمایی یا ... ، بلکه یک نوع تزریق این تفکر منحط به جامعه ست . یک نوع کپی برداری صرف از آثار غربی ، بدون نگاه کردن به واقعیت اثر . توقیف این فیلم منطقیه و هرکسی خواستار پخش اونه میتونه فهرست بلند بالایی از آثار اصلی سینمای آمریکا رو تماشا کنه که این کار از روی اونها کپی شده !
عصبانی نیستم : برداشت هر کارگردان از حوادث سیاسی و اجتماعی ، یک برداشت شخصیه و همونجور که برخورد نامناسب اهالی سینما با فیلم قلاده های طلا ثابت کرد که جامعه هنری ما چقدر از محیط حرفه ای خودش دور شده ، توقیف فیلمهایی که نظر دیگه ای نسبت به این مسایل دارن هم اشتباهه . باید همه این فیلمها با عقاید متفاوت پخش بشه و مردم خودشون اونها رو قضاوت کنن . نه اینکه یک فیلم رو دولت توقیف کنه و یک فیلم رو سینماییها بایکوت کنن !
رستاخیز : این فیلم هم خیلی جالبه . اولا مخاطب این فیلم عموما قشر مذهبی اجتماعه و بعیده افراد دیگه به تماشای فیلمی برن که موضوعی صد درصد مذهبی داره . یعنی وقایع کربلا . ثانیا از همون مراحل اولیه تولید این اثر چندین بار موضوع نمایش دادن یا ندادن چهره قمر بنی هاشم ع در این فیلم مطرح شد و بدنه اصلی مخاطبین این فیلم ، در رسانه های مکتوب و شبکه های اجتماعی نسبت به اون واکنش نشون دادن و خواستار عدم نمایش چهره حضرت ابالفضل ع شدن . به همین دلیل کار به سوال از مراجع و دیگران کشیده شد و مجددا تاکیدد شد که چهره ایشون نباید نشون داده بشه . کارگردان اثر و دوستان ایشون مدعی شدن که نمایش چهره حضرت ابالفضل ع با توجه به اینکه ایشون امام نیستن ایرادی نداره . اما جامعه مذهبی ایران که شانی بسیار عظیم و خاص برای قمر بنی هاشم ع قائل هست ، به شدت در مقابل این مساله واکنش نشون داد . از اون زمان عده ای که اصلا کاری به موضوع فیلم نداشتن و شاید هرگز این اثر رو تماشا نمیکردن هم به میدون اومدن و اصرار کردن که باید چهره همه افراد نمایش داده بشه و ... . پافشاری آقای درویش در حرف خودش و عدم توجه به موضوعی که برای مخاطبین اصلی فیلم ایشون بسیار اهمیت داشت ، یعنی عدم تصویرسازی از چهره فردی عظیم الشان مثل قمر بنی هاشم ع که شیعیان برای ایشون مقام عصمت نسبی قائل هستن ، به شکلی قابل پیش بینی باعث توقیف فیلم شد . توجه به این نکته ضروریه که مثلا نمایش چهره پیامبران در آثاری مثل یوسف پیامبر یا زندگی حضرت ایوب ع ، موضوعیه که حساسیت زیادی در جامعه ایجاد نمیکنه و یا لااقل در مخاطبین هدف اون اثر ، ذهنیت بدی نمیسازه. اما نمایش چهره حضرت ابالفضل ع بسیار متفاوته . شخصیتی که نه تنها در بین شیعیان بلکه بین مسیحیان و کلیمیان و زرتشتیان ایران مرید دارن و تصویرسازی از ایشون به نوعی بی معناست . برای همین ، مساله توقیف این فیلم بیشتر به لجبازی کارگردان برمیگرده و اشتباه در این که پرداختن به قضیه عاشورا چیزی شبیه به موضوع جنگه و فرقی بین رستاخیز با دوئل نیست . ایکاش ایشون وقت و هزینه خودش و دیگران رو صرف اثری میکرد که شناخت بهتری از موضوع اون داشت و یا نگاه مخاطب خودش به اون رو دقیقتر میشناخت . یعنی هر موضوعی به غیر از مسایل کاملا مذهبی ! (4413965) (alef-6)
 
Iran, Islamic Republic of
۱۳۹۶-۰۳-۱۳ ۱۲:۳۸:۲۴
سازمان سینمایی نمی تواند به قیمت به دست آوردن حمایت اهالی سینما فیلم هایی که به اعتقادات مردم توهین می کنند را به اکران عمومی درآورد. (4410061) (alef-6)
 
Iran, Islamic Republic of
۱۳۹۶-۰۳-۱۳ ۱۳:۴۲:۳۱
شما الان زبان مردمی ؟؟ (4410186) (alef-6)
 
Iran, Islamic Republic of
۱۳۹۶-۰۳-۱۳ ۱۴:۳۱:۵۷
مطمئنا شما هم نیستی.
به هرحال نمیشه فیلمی به مقدسات توهین کنه و بعد مجدد پخش بشه.
این در اختیار افکار عمومیه که به موقعش بروز میکنه. (4410270) (alef-6)
 
Iran, Islamic Republic of
۱۳۹۶-۰۳-۱۳ ۱۴:۲۲:۴۲
شما اجازه اکران بدهید تا این مردمی که شما می فرمائید نروند و نبینند تا تهیه کننده به خاک سیاه بنشیند چرا عده ای عادت کردند حرف خودشان را از جانب مردم بزنند (4410250) (alef-6)
 
حقیقت جو
Iran, Islamic Republic of
۱۳۹۶-۰۳-۱۳ ۱۳:۰۴:۵۳
این مردم هستند که یا از فیلمی استقبال میکنند و پر فروش میشود یا انرا کنار میگذارند و شکست میخورد
تا کی باید یک عده ای خودشان را قیم و بزرگتر و صاحب اختیار خوب و بد مردم بدانند و با ابزار توقیفی اینکار را بکنند

مردم خودشان فهمیده تر از این ممیزها هستند (4410117) (alef-6)
 
Iran, Islamic Republic of
۱۳۹۶-۰۳-۱۳ ۱۳:۳۲:۲۷
يك زماني هم تصدقتم فيلم " سنتوري " توقيف بود و اجازه اكران نداشت ، اما سي دي اين فيلم
مثل نقل و نبات ، همه جا به قيمت پول يك بسته پفك نمكي خريداري مي شد !!، و وقتي هم اجازه
اكران يافت ، ... اووووووووووه ، ديگه خيلي ها اين فيلم را قبلاً ديده بودند و برايشان يك فيلم قديمي
شده بود!! ... باجناقم طرفدار پر وپا قرص سينما و فيلم است ، پسرش هميشه ميگه : بابا جان ! هر فيلمي كه خواستي بگو تا برات دانلود كنم !!! ... حالا منظور اينه كه قربونتم در دنياي ارتباطات ،همه چيز ، از دست همه كس در رفته ، ... از در بيرون مي كني از پنجره وارد ميشه ، از پنجره
بيرون ميكني از بام ، دربام مي بندي از خانه همسايه ، همه درها را ميبندي از آسمان ، از امواج
دنياي امروز را دريابيم ، دهكده جهاني را درك كنيم ، توقيف و سانسور و قيچي كردن و ... !!! (4410162) (alef-6)
 
Iran, Islamic Republic of
۱۳۹۶-۰۳-۱۳ ۱۴:۳۶:۱۱
اگه خیلی ها مواد مخدر دوست داشته باشن و مصرف کنن آیا به نظرت دلیلی میشه که ما بگیم مخدر مجازه.

اونایی که میخوان مصرف کنن باید با محدودیت مواجه باشن.
اینطوری فقط اونها هستن که به خاطر امیالشون در پی اون خواهند بود.

و دیگران گرفتار این فکر نمیشن که چطور بزرگان ما رای به استعمال آزاد دادن. (4410278) (alef-6)
 
Iran, Islamic Republic of
۱۳۹۶-۰۳-۱۳ ۱۳:۴۳:۰۸
همگی باید رفع توقیف شوند (4410190) (alef-6)
 
حسین
Romania
۱۳۹۶-۰۳-۱۳ ۱۴:۳۸:۴۲
مهمترین فیلم توقیفی این چند سال فیلم آشغال های دوست داشتنی محسن امیر یوسفی است .که با اینکه پروانه نمایش هم دارد مورد پذیرش در جشنواره قرار نگرفته.بنظرم فاخرترین اثر سینمایی این سال های اخیر است (4410281) (alef-6)
 
Iran, Islamic Republic of
۱۳۹۶-۰۳-۱۳ ۱۶:۳۸:۰۷
کارگردانی که فیلم می سازه و بعد توقیف میشه، کارگردان نیست. باید از هنر خودش استفاده کنه و فیلترها را رد کند (4410468) (alef-3)
 


نظراتی كه به تعميق و گسترش بحث كمك كنند، پس از مدت كوتاهی در معرض ملاحظه و قضاوت ديگر بينندگان قرار مي گيرد. نظرات حاوی توهين، افترا، تهمت و نيش به ديگران منتشر نمی شود.