داخلی صفحه اقتصادی آرشيو يادداشت

۴

راهی برای کنترل قیمت وام مسکن

بخش تعاملی الف - سعید قاسمی زاده تمر

اشاره: مطلبی که می خوانید از سری یادداشت های بینندگان الف است و انتشار آن الزاما به معنی تایید تمام یا بخشی از آن نیست. بینندگان الف می توانند با ارسال یادداشت خود، مطلب ذیل را تایید یا نقد کنند.

اوراق حق تقدم وام مسکن داستان بلندی دارد همچون قیمتش. به ازای هر دو برگ آن می توان یک میلیون تومان وام گرفت تا سقف ۴۵ میلیون تومان. با قیمت امروز که ۲۹ اردیبهشت سال ۹۳ است خریداران مسکن برای هر میلیون تومان وام بایستی بیش از یک صد و هفتاد و پنج هزارتومان هزینه خرید حق وام نماید در حالی که فقط چند ماه قبل هزینه چنین وامی کمتر از هشتاد هزارتومان بود.

هدف این نویسنده جلب توجه مسوولین برای کنترل قیمت چنین وام هایی در بازار بورس است. در بازارهای بورس دنیا، مثلا نیویورک، برخی سهام از نظر اخلاقی بدنام هستند مثلا بیشتر سهام داران تمایل ندارند روی سهام شرکت های دخانیاتی سرمایه گذاری کنند لذا قشر معدودی وارد بازار چنین سهامی می شوند.

در بورس تهران هم شاهد هستم که بسیاری از بزرگان و فعالان بازار، خرید و فروش اوراق حق تقدم وام مسکن را منع می کنند که واقعا تحسین برانگیز است. من امسال به صورت شراکتی خانه ای خریدم و برای وام مجبور به خرید چند اوراق شدم و در گیرودار نوسان قیمت هایش و همچنین تغییر کارگزارم بیش از نیاز ۹۰ تایی ام خرید و فروش انجام دادم و متاسفانه بازار اوراق تسه (نماد اوراق حق تقدم وام مسکن) را بسیار بازار ساده ای برای کسب سود دلالان دیدم.

سازمان بورس دستور داده است محدودیت خرید روزانه ۹۰ سهمی برای هر کدمعاملاتی اعمال شود که به نظرم این محدودیت کافی نیست. اگر این محدودیت به تعداد دارایی سهام تسه اعمال می شد کاراتر بود که البته در اینجا مشکل دیگری رخ می نماید.

شرکت های حقوقی بزرگی مبالغی را در بانک مسکن سپرده کرده اند و از بابت آن اوراق حق تقدم نصیبشان می شود. این شرکت های بزرگ که یک بانک خصوصی و یک شرکت نفتی هم جز آن ها است مقادیر زیادی اوراق تسه دارند که اگر محدودیت دارایی اعمال شود آنها مجبور به فروش تسه ها خواهند بود. البته این فروش میتواند کنترل قیمت تسه ها را به کلی به دلالان خرد واگذار کند که خود محل اشکال است.

اگر محدودیت در دارایی تسه مثلا به ۱۸۰ برگه برای اشخاص حقیقی اعمال شود یا محدودیت بر دارایی آن دسته که از محل سپرده ممتاز دارای حق تقدم نشده اند اعمال شود می توان امیدوار بود اوراق تسه از دلال بازی کمتر آسیب ببیند.

واقعا نگران کننده است که خریداران مسکن در این بازار رکود مجبور شوند بالای هفت میلیون تومان برای یک وام ۴۵ میلیون تومانی هزینه کنند، وامی ۱۵ درصد سود که مقدار بازپرداختی آن (بیش از هشتاد و چهار میلیون تومان با احتساب جعاله) بسیاری را از دریافتش منصرف می کند. اما توصیه من به دوستانم خرید همین وام است که با محاسبات مالی ظاهرا به نفع خریدار بود اما نه به قیمت های بالا.

یک توصیه دیگر به خریداران مسکن این است که خودشان کد معاملاتی از کارگزاری های بورس بگیرند و توجه داشته باشند که قیمت ماه های مختلف تسه، تفاوت هایی دارد مثلا قیمت اوراق تسه سال ۹۳ گرانتر است درحالی که برای بانک مسکن هیچ تفاوتی بین اوراق سال ۹۳ و سال ۹۱ وجود ندارد. دقت کنند اوراق دو سال بیشتر اعتبار دارند و قابل تمدید هم هستند. دست واسطه ها را خود مردم با افزایش دانش حقوقی شان باید ببندند و همه چیز را به مسوولان بورس واگذار نکنیم.

به امید داشتن اقتصادی ملی با بهره وری بالاتر، سعی کنیم دانش مان را ترویج کنیم الان در ایران به ازای هر هزار نفر چند نفر کار واسطه ای انجام می دهد؟ این عدد برای اروپا ۶۶ و برای آمریکا ۳۰ است.