کد مطلب: 459668
اقداماتی برای بحران بی‌آبی
تاریخ انتشار : پنجشنبه ۱۷ فروردين ۱۳۹۶ ساعت ۱۱:۰۸
میزان بارندگی‌ها در ایران مطابق با گزارشاتی است که دفتر مطالعات پایه منابع آب از شرکت مدیریت منابع آب وزارت نیرو تا این لحظه منتشر کرده و نشان دهنده آن است که در مجموع میزان ریزش‌های آسمانی در کشور به نسبت مدت مشابه ۹ درصد افزایش پیدا کرده است.
محمد درویش در خبرآنلاین نوشت: حوزه آبخیز فلات مرکزی بیشترین میزان افزایش بارندگی را دارد که ۱۵ درصد است و مناطقی مثل تهران، قم، اراک، بخش‌هایی از استان‌های اصفهان و فارس شامل آن می‌شود. بعد از آن بهترین وضعیت را حوزه آبخیز خلیج فارس و دریای عمان دارد که میزان بارندگی آن تا این لحظه ۳۴۱ میلی متر بوده که ۱۲ درصد بیشتر از میانگین ۴۸ سال است و بعد از آن قرقون قرار گرفته است.
البته قرقون، خلیج فارس و دریای عمان تقریبا میزان افرایش بارندگی شان برابر است، اما سه مورد از حوزه‌های آبخیز کشور یعنی حوزه دریاچه ارومیه، حوزه محلی شرقی و حوزه دریای خزر میانگین ریزش‌های آسمانی شان کمتر از میانگین ۴۸ سال گذشته ارزیابی شده است. این در حالی است که بدترین وضعیت را در حوزه آبخیر غربی و شرقی کشور داریم که تاکنون ۶/۵ میلی متر بارندگی داشته و ۳۰ درصد کمتر از میانگین دراز مدت است. بعد از آن دریاچه ارومیه است که فقط ۱۴۸ میلی متر بارندگی دارد که ۱۷ درصد کمتر از میانگین ۴۸ ساله و ۳۳ درصد کمتر از میانگین ریزش‌هایی است که پارسال داشته است.
دریاچه خزر هم که همیشه حوزه پر آبی داشته امسال وضعیت خوبی ندارد و میانگین ریزش‌های آسمانی در آن دو درصد کمتر از میانگین دراز مدت است و نسبت به پارسال ۲۵ درصد بارندگی آن کمتر شده و تا این لحظه فقط ۲۶۴ میلی متر بارندگی داشته است.
وضعیت آبی ایران نسبت به پارسال بهتر است
اگر بخواهم خلاصه کنم تقریبا در بیش از نیمی از کشور یعنی در ۶۰ درصد کشور وضعیت بهتر از میانگین است و در ۴۰ درصد کمتر از میانگین است، اما در آن ۶۰ درصد میزان ریزش‌های آسمانی تا این لحظه به نحوی بوده که باعث شده کل کشور تا این لحظه ۲۰۱ میلی متر بارندگی داشته باشد که این مقدار ۹ درصد بیشتر از میانگین است. به عبارت دیگر این رقم اصلا برای کشوری که وضعیت بیابانی دارد و ریزش‌های آسمانی‌اش هر سال نسبت به سال آینده قابل پیش‌بینی نیست و همچنین به شدت دچار افت پساب زیر زمینی شده و فرایندهای نشست زمین در بسیاری از مناطقش پدیدار شده، امیدوار کننده و قابل اتکا نیست و حتی ممکن است در ادامه ما نتوانیم به نرم میانگین سالانه برسیم، اما می‌توان در یک برآورد خوش بینانه گفت که در مجموع وضعیت ایران نسبت به پارسال بهتر است، ولی این مساله هیچ مجوزی نمی‌دهد که بی‌محابا اندوخته آبی را مصرف کنیم. همچنان باید مقررات سختگیرانه اعمال شده و اجازه حفر چاه‌های عمیق و نیمه عمیق به هیچ عنوان داده نشود. از سوی دیگر، چاه‌های غیر مجاز نیز حتما باید پلمپ شوند و چاه‌های دیگری که در حال فعالیت هستند باید برخوردار از کنتورهای حجمی باشد.
اقداماتی برای بحران بی‌آبی
ما باید به سمت کاهش وابستگی‌های معیشتی به منابع آب و خاک برویم و اجازه گسترش فیزیکی اراضی کشاورزی و توسعه اراضی دیم را ندهیم. این در حالی است که نباید به هیچ عنوان به تغییر کاربری‌ها چراغ سبز نشان دهیم. باید تلاش کنیم از طریق استپ کردن مزیت‌های کشور در حوزه تاریخی، فرهنگی و طبیعی، استحصال انرژی‌های نو، تقویت بازرگانی و تولید مواد ثانویه نه خام فروشی برای کشور درآمد ایجاد کنیم که منجر به افزایش برداشت از سفره‌های آب زیر زمینی و همچنین افزایش نرخ فرسایش آبی و خاکی، توسعه چشمه‌های تولید گرد و خاک و خشک شدن تالاب‌ها نشویم، چرا که رعایت نکردن این عوامل آینده زیست‌محیطی ایران را بحرانی‌تر می‌کند که تبعات بدی را به دنبال دارد. از این رو با برنامه ریز‌های مدون و اتخاذ تدابیر سودمند می‌توان در راستای مقابله با کاهش کم آبی گام برداریم تا در آینده با مشکلاتی در این حوزه رو به رو نشویم. در غیر این صورت بحران آب بسیار جدی‌تر خواهد شد.
بارندگی‌های امسال در تضاد با پیش‌بینی‌های بدبینانه
وضعیت آبی بسیار بحرانی است. بعضی برآوردها و پیش‌بینی‌ها نشان می‌دهد که ایران وارد یک دوره خشکسالی ۳۰ ساله شده است، در حالی که بارندگی‌های امسال در تضاد با پیش‌بینی‌های بدبینانه بود و مقداری امید ایجاد کرد، اما به دلیل اینکه ما بالاترین میزان نشست زمین را در کره زمین داریم، باید خیلی مواظب باشیم که چنین بارندگی‌هایی ما را فریب ندهد و سیاست‌های انقباضی را کنار نگذاریم. در شرایطی که فرونشست چهار میلیمتری زمین در سال را باید شرایط بحرانی اعلام کرد، اما این پدیده در تهران به ۳۶ سانتی متر یعنی ۹۰ برابر شرایط بحرانی رسیده و در استان فارس در دشت بین فسا و جهرم به ۵۴ سانتی‌متر یعنی۱۴۰برابر شرایط بحرانی رو به رو هستیم که این یک فاجعه بزرگ است. بنابراین حتما باید به سمت معرفی محصولاتی که کمترین میزان مصرف آب را در بخش کشاورزی دارند، برویم. باید کشت گلخانه ای را تقویت کنیم و همچنین جز در مناطق شمالی کشور نباید اجازه کاشت محصولات پر مصرفی مثل برنج را بدهیم. از سوی دیگر، چغندر قند محصولی است که فوق العاده آب بر است و از آنجا که شکر عوارض بسیار زیادی را در حوزه سلامتی ایجاد می‌کند به نظر می‌آید که باید سیاست کشور در این حوزه تغییر کند. این در حالی است که کشت و صنعت نیشکر در استان خوزستان یکی از عوامل تشدید افت کیفیت آب در منطقه است و ما اگر بتوانیم کشاورزی خود را مکانیزه کنیم و گزینه‌های جایگزین دیگری را برای هم‌وطنان معرفی کنیم، می‌توانیم امیدوار باشیم که با همین میزان ریزش‌های آسمانی زندگی با کیفیت برای ایرانیان فراهم می‌شود.
کوتاه نیامدن دولت در برابر متخلفان
باید قوانین سختگیرانه تری را وضع کنیم و همراهی و همدلی بیشتری بین مجلس و قوه قضائیه برقرار شود، اما اواخر سال گذشته طرحی در مجلس تصویب شد که الزام می‌کرد به همه ساخت و سازهای غیر قانونی برق داده شود. این مساله می‌تواند باعث تشدید تجاوز به عرصه‌های طبیعی شود. باید این تناقض‌ها را تا جایی که امکان دارد کم کنیم تا متخلفان متوجه شوند دولت و حاکمیت در برابر تجاوز، تعدی و تغییر کاربری کوتاه نخواهند آمد. از این رو به این طریق کشور بر مبنای آموزش‌های توسعه پایدار به جلو حرکت می‌کند.
محمد درویش در خبرآنلاین نوشت: حوزه آبخیز فلات مرکزی بیشترین میزان افزایش بارندگی را دارد که ۱۵ درصد است و مناطقی مثل تهران، قم، اراک، بخش‌هایی از استان‌های اصفهان و فارس شامل آن می‌شود. بعد از آن بهترین وضعیت را حوزه آبخیز خلیج فارس و دریای عمان دارد که میزان بارندگی آن تا این لحظه ۳۴۱ میلی متر بوده که ۱۲ درصد بیشتر از میانگین ۴۸ سال است و بعد از آن قرقون قرار گرفته است.
البته قرقون، خلیج فارس و دریای عمان تقریبا میزان افرایش بارندگی شان برابر است، اما سه مورد از حوزه‌های آبخیز کشور یعنی حوزه دریاچه ارومیه، حوزه محلی شرقی و حوزه دریای خزر میانگین ریزش‌های آسمانی شان کمتر از میانگین ۴۸ سال گذشته ارزیابی شده است. این در حالی است که بدترین وضعیت را در حوزه آبخیر غربی و شرقی کشور داریم که تاکنون ۶/۵ میلی متر بارندگی داشته و ۳۰ درصد کمتر از میانگین دراز مدت است. بعد از آن دریاچه ارومیه است که فقط ۱۴۸ میلی متر بارندگی دارد که ۱۷ درصد کمتر از میانگین ۴۸ ساله و ۳۳ درصد کمتر از میانگین ریزش‌هایی است که پارسال داشته است.
دریاچه خزر هم که همیشه حوزه پر آبی داشته امسال وضعیت خوبی ندارد و میانگین ریزش‌های آسمانی در آن دو درصد کمتر از میانگین دراز مدت است و نسبت به پارسال ۲۵ درصد بارندگی آن کمتر شده و تا این لحظه فقط ۲۶۴ میلی متر بارندگی داشته است.
وضعیت آبی ایران نسبت به پارسال بهتر است
اگر بخواهم خلاصه کنم تقریبا در بیش از نیمی از کشور یعنی در ۶۰ درصد کشور وضعیت بهتر از میانگین است و در ۴۰ درصد کمتر از میانگین است، اما در آن ۶۰ درصد میزان ریزش‌های آسمانی تا این لحظه به نحوی بوده که باعث شده کل کشور تا این لحظه ۲۰۱ میلی متر بارندگی داشته باشد که این مقدار ۹ درصد بیشتر از میانگین است. به عبارت دیگر این رقم اصلا برای کشوری که وضعیت بیابانی دارد و ریزش‌های آسمانی‌اش هر سال نسبت به سال آینده قابل پیش‌بینی نیست و همچنین به شدت دچار افت پساب زیر زمینی شده و فرایندهای نشست زمین در بسیاری از مناطقش پدیدار شده، امیدوار کننده و قابل اتکا نیست و حتی ممکن است در ادامه ما نتوانیم به نرم میانگین سالانه برسیم، اما می‌توان در یک برآورد خوش بینانه گفت که در مجموع وضعیت ایران نسبت به پارسال بهتر است، ولی این مساله هیچ مجوزی نمی‌دهد که بی‌محابا اندوخته آبی را مصرف کنیم. همچنان باید مقررات سختگیرانه اعمال شده و اجازه حفر چاه‌های عمیق و نیمه عمیق به هیچ عنوان داده نشود. از سوی دیگر، چاه‌های غیر مجاز نیز حتما باید پلمپ شوند و چاه‌های دیگری که در حال فعالیت هستند باید برخوردار از کنتورهای حجمی باشد.
اقداماتی برای بحران بی‌آبی
ما باید به سمت کاهش وابستگی‌های معیشتی به منابع آب و خاک برویم و اجازه گسترش فیزیکی اراضی کشاورزی و توسعه اراضی دیم را ندهیم. این در حالی است که نباید به هیچ عنوان به تغییر کاربری‌ها چراغ سبز نشان دهیم. باید تلاش کنیم از طریق استپ کردن مزیت‌های کشور در حوزه تاریخی، فرهنگی و طبیعی، استحصال انرژی‌های نو، تقویت بازرگانی و تولید مواد ثانویه نه خام فروشی برای کشور درآمد ایجاد کنیم که منجر به افزایش برداشت از سفره‌های آب زیر زمینی و همچنین افزایش نرخ فرسایش آبی و خاکی، توسعه چشمه‌های تولید گرد و خاک و خشک شدن تالاب‌ها نشویم، چرا که رعایت نکردن این عوامل آینده زیست‌محیطی ایران را بحرانی‌تر می‌کند که تبعات بدی را به دنبال دارد. از این رو با برنامه ریز‌های مدون و اتخاذ تدابیر سودمند می‌توان در راستای مقابله با کاهش کم آبی گام برداریم تا در آینده با مشکلاتی در این حوزه رو به رو نشویم. در غیر این صورت بحران آب بسیار جدی‌تر خواهد شد.
بارندگی‌های امسال در تضاد با پیش‌بینی‌های بدبینانه
وضعیت آبی بسیار بحرانی است. بعضی برآوردها و پیش‌بینی‌ها نشان می‌دهد که ایران وارد یک دوره خشکسالی ۳۰ ساله شده است، در حالی که بارندگی‌های امسال در تضاد با پیش‌بینی‌های بدبینانه بود و مقداری امید ایجاد کرد، اما به دلیل اینکه ما بالاترین میزان نشست زمین را در کره زمین داریم، باید خیلی مواظب باشیم که چنین بارندگی‌هایی ما را فریب ندهد و سیاست‌های انقباضی را کنار نگذاریم. در شرایطی که فرونشست چهار میلیمتری زمین در سال را باید شرایط بحرانی اعلام کرد، اما این پدیده در تهران به ۳۶ سانتی متر یعنی ۹۰ برابر شرایط بحرانی رسیده و در استان فارس در دشت بین فسا و جهرم به ۵۴ سانتی‌متر یعنی۱۴۰برابر شرایط بحرانی رو به رو هستیم که این یک فاجعه بزرگ است. بنابراین حتما باید به سمت معرفی محصولاتی که کمترین میزان مصرف آب را در بخش کشاورزی دارند، برویم. باید کشت گلخانه ای را تقویت کنیم و همچنین جز در مناطق شمالی کشور نباید اجازه کاشت محصولات پر مصرفی مثل برنج را بدهیم. از سوی دیگر، چغندر قند محصولی است که فوق العاده آب بر است و از آنجا که شکر عوارض بسیار زیادی را در حوزه سلامتی ایجاد می‌کند به نظر می‌آید که باید سیاست کشور در این حوزه تغییر کند. این در حالی است که کشت و صنعت نیشکر در استان خوزستان یکی از عوامل تشدید افت کیفیت آب در منطقه است و ما اگر بتوانیم کشاورزی خود را مکانیزه کنیم و گزینه‌های جایگزین دیگری را برای هم‌وطنان معرفی کنیم، می‌توانیم امیدوار باشیم که با همین میزان ریزش‌های آسمانی زندگی با کیفیت برای ایرانیان فراهم می‌شود.
کوتاه نیامدن دولت در برابر متخلفان
باید قوانین سختگیرانه تری را وضع کنیم و همراهی و همدلی بیشتری بین مجلس و قوه قضائیه برقرار شود، اما اواخر سال گذشته طرحی در مجلس تصویب شد که الزام می‌کرد به همه ساخت و سازهای غیر قانونی برق داده شود. این مساله می‌تواند باعث تشدید تجاوز به عرصه‌های طبیعی شود. باید این تناقض‌ها را تا جایی که امکان دارد کم کنیم تا متخلفان متوجه شوند دولت و حاکمیت در برابر تجاوز، تعدی و تغییر کاربری کوتاه نخواهند آمد. از این رو به این طریق کشور بر مبنای آموزش‌های توسعه پایدار به جلو حرکت می‌کند.
کلمات کلیدی : بی‌آبی، بحران بی آبی
نظراتی كه به تعميق و گسترش بحث كمك كنند، پس از مدت كوتاهی در معرض ملاحظه و قضاوت ديگر بينندگان قرار مي گيرد. نظرات حاوی توهين، افترا، تهمت و نيش به ديگران منتشر نمی شود.
