کد مطلب: 306720
دفاع از ظریف و نقد برجام؛ تحلیل آخرین مواضع هسته ای رهبرانقلاب
محسن مهدیان، 11 آبان 94
تاریخ انتشار : دوشنبه ۱۱ آبان ۱۳۹۴ ساعت ۱۴:۵۱
تحلیل آخرین مواضع هسته ای رهبرانقلاب نیازمند مروری مجدد بر راه طی شده در مذاکرات است. ممکن است برای برخی این سؤال ایجاد شود که چطور ممکن است اجرای برجام به شکل کنونی و به تعبیر رهبری انقلاب مبهم و نگران کننده باشد، اما عملکرد ظریف قابل دفاع باشد و حتا بخشی از دستاوردهای مذاکرات نیز مورد تمجید و تحسین رهبری قرار گیرد؟
مناسب است در کنار این سؤال، پرسش دیگری نیز در خصوص مواضع هسته ای رهبر انقلاب مطرح شود. سؤال اینجاست که اگر رهبری معتقدند مذاکره با آمریکا هیچ نفعی ندارد، با کدام هدف استراتژیک مجوز مذاکره با آمریکا را در مساله خاص هسته ای صادر کردند؟
در این رابطه ۳ موضع و حتا ۳ دوره موضع گیری رهبری مورد توجه است. اولین موضع مربوط به "بدبینی " صریح ایشان نسبت به سرنوشت مذاکرات است. ایشان به کرات فرمودند که به آینده مذاکرات بدبین هستم. مرحله دوم مجوزی است که رهبری انقلاب با عنوان "نرمش قهرمانانه " برای مذاکره با آمریکا دادند. در نهایت اینکه مرحله سوم و آخرین موضع رهبری اظهار نگرانی درباره اجرای توافق هسته ای به شکل موجود است و تاکید بر اینکه هر نوع مذاکره جدید نیز ممنوع است. در این خصوص رهبری انقلاب در دیدار با فرماندهان سپاه تعبیر صریحی درباره مذاکرات دارند و می‌فرمایند: مذاکره با آمریکایی‌ها " هیچ " نفعی برای ما نداشته است. می‌فرمایند آمریکایی‌ها با مذاکره به دنبال نفوذ فرهنگی و سیاسی هستند و در مذاکرات اخیر نیز در مواردی به این هدف دست یافتند.
به این ترتیب سوالی که مطرح می‌شود این است که اگر رهبری بدبین بودند و در نهایت نیز معتقدند این مذاکرات هیچ نفعی برای جمهوری اسلامی نداشته است چرا مجوز مذاکرات هسته ای را با عنوان نرمش قهرمانانه صادر کردند؟
برای پاسخ به این دو سؤال لازم است از مواضع هسته ای و تحلیل‌های مربوط به برجام یک دسته بندی ساده و مختصر داشته باشیم. سه گونه تحلیل درخصوص برجام و توافق هسته ای در کشور وجود دارد.
تحلیل دسته اول مربوط به منتقدانی است که طی ماه‌های گذشته بیشترین خدمت را در روشن شدن اشکالات برجام داشتند. این گروه معتقد بودند برآیند هزینه‌های برجام بیش از منافع آن است و البته هزینه‌های برجام را ناشی از عملکرد ضعیف تیم مذاکرات و غرب گرایی دولت می‌دانستند. سرانجام این تحلیل اگرچه بخشی از اشکالات توافق را بدرستی تبیین می‌کرد اما چون تیم مذاکره کننده را هدف نقدهای خود می‌دانست، خواه یا ناخواه نگاه‌ها را متوجه خیانت تیم مذاکره کننده می‌کرد.
تحلیل دوم مربوط به گروهی است که معتقدند دست آوردهای هسته ای برجام بیش از ضعف‌های آن است و اجرای برجام به حکم فزونی منافع بر هزینه‌هایش، حکم عقل و منطق است.
دسته سوم ماجرا را اینطور تحلیل کردند که برآیند هزینه و فایده برجام منفی است اما در نهایت برجام باید اجرا شود.
به این فهم تحلیل سوم درست است و غیر از تحلیل سوم نمی‌توانیم ۲ سؤال صدر این یادداشت را پاسخ دهیم. در این رابطه توضیح بیشتر لازم است.
گروه اول در نقد مذاکرات هیچگاه نتوانستند برای دفاع حداکثری و تمام قد رهبری انقلاب از تیم مذاکره کننده، تحلیل دقیقی ارائه کنند. سؤال این است که با همه این نقدها و اشکالات چرا رهبری باید از تیم مذاکره تعریف و تمجید کنند؟
گروه دوم که ارزیابی کاملاً مثبت از نتایج توافق داشت، طبیعتاً نامه نگران آمیز رهبری انقلاب درخصوص توافق را بسختی تحلیل می‌کنند. اگر مذاکرات مثبت بوده است چرا رهبری در نامه اخیر خود اجرای آن به شکل کنونی را نگران کننده می‌دانند؟ اگر در مذاکرات توفیق داشتیم چرا رهبری می‌فرمایند در مذاکره با آمریکا "هیچ " نفعی نمی‌بریم.
با این توصیف تحلیل مواضع رهبری و جمع بندی آن به چه نحو است؟ لازم است درباره این پرسش، تحلیل گروه سوم مختصری توضیح داده شود.
دسته سوم معتقدند که تیم مذاکرات مستند به داشته‌ها و توانشان، در نهایت درایت عمل کرده است. اشکالات برجام نیز به جای خود باقی است و وجود این اشکالات به خدعه و دسیسه و زیاده خواهی آمریکایی‌ها مربوط است نه عملکرد تیم مذاکره کننده.
از طرفی اینطور نیست که تیم مذاکره کننده از اشکالات برجام بی اطلاع باشد و ناشی گری تیم مذاکره باعث زیاده خواهی آمریکایی‌ها شده باشد؛ کما اینکه رهبر انقلاب در سخنرانی چند ماه پیش خود در پاسخ به برخی نقدهای تند و تیز به مذاکرات، صریح می‌فرمایند که تیم مذاکرات در بسیاری از موارد شناخت کامل و دقیقی از نقدها دارند و حتا جلوتر از منتقدین بر اشکالات مذاکرات واقف‌اند؛ بنابراین اشکالات توافق به زیاده خواهی و زور گویی و روحیه استکباری آمریکا مربوط است و عملکرد تیم مذاکره کننده در دفاع از صنعت هسته ای کشور قابل دفاع و شایسته تقدیر است.
اما سؤال دوم این بود که اگر برآیند نتایج مذاکرات مثبت نبوده است و رهبری نیز از ابتدا بدبین بوده‌اند و امروز هم همان بدبینی ثابت شده است، پس به چه دلیل پذیرفتیم که پای میز مذاکره رویم؟
پاسخ به این سؤال را نباید در متن برجام جستجو کرد. پاسخ به این بخش فرامتن است. ماجرا فراتر از مساله هسته ای است. بحث فنی هسته ای بجای خود قابل تحلیل است اما آنچه مارا کمک می‌کند تا تحلیل جامع تری از توافق برجام و موضع رهبری انقلاب داشته باشیم فراتر از متن توافق است.
رهبری انقلاب نسبت به نتیجه مذاکرات بدبین بودند؛ اما مجوز مذاکره هسته ای با آمریکایی‌ها را صادر کردند. چند علت بر این تصمیم قابل تحلیل است.
اولین دلیل که به این فهم مهمترین دلیل است تجربه تاریخی ای است که جامعه ما از روحیه استکباری و جنگ طلبانه آمریکایی‌ها کسب می‌کند. مدل رهبری اجتماعی این نیست که فارغ از رشد فهم و عقیده مردم تصمیم بگیرد. مدیریت و رهبری جامعه منحصر در نسخه‌های بالا به پایین نیست. جامعه ای در مقابل غرب می‌تواند مقاومت داشته باشد که فهم درستی از غرب و استکبار داشته باشد. تصور ساده انگارانه از مذاکره که تنها جغرافیای غرب را می‌فهمد و نه ایدئولوژی‌اش، نمی‌تواند ضرورت مقاومت را درک کند.
توجه به این موضوع بسیار راهگشا و کلیدی است که رهبری جامعه تنها در صورت رشد و تعالی فهم اجتماعی می‌تواند رو به جلو گام بردارد و برای رسیدن به این فهم عمومی باید هزینه داد، حتا به قیمت تضعیف صنعت هسته ای. چرا که آنچه انقلاب را حفظ می‌کند بی تردید چرخه سوخت هسته ای نیست بلکه مقاومت مردم است و مقاومت مردمی در گرو اعتلای فهم و درک استکبار ستیزی است؛ آنهم نه استکبار ستیزی صرفاً شعاری.
سال‌هاست که جمهوری اسلامی با مذاکره مخالفت کرده و پای میز مذاکره نرفته است. ممکن است برخی که حداقل ۵۱ درصد جامعه را شامل می‌شوند (میزان آرای جناب روحانی) بعد از مدتی چنین تصور کنند که انقلاب اسلامی با اصل مذاکره مشکل دارد و در مواجهه با آمریکا شعاری رفتار کرده است واگر شعارهای غیرواقعی را کنار می‌گذاشت، مردم رفاه بیشتری داشتند.
مذاکره اخیر یک تجریه روشن پیش روی مردم است تا فهم دقیق تری از استکبار پیدا کنند. مذاکرات هسته ای توسط کسانی صورت گرفت که بالاترین سطح اعتقاد را به مذاکرات داشتند و البته همین‌ها نیز امروز واقف‌اند که آمریکا رفتار و هدف ثابتی در تعامل با جمهوری اسلامی دنبال می‌کند و آنهم خلاصه در زورگویی و زیاده خواهی است و دراین راه فرقی نمی‌کند در جنگ باشد و آدم بکشد یا پای میز مذاکره باشد.
امروز بخشی از حرفهای مؤثر آمریکا ستیزانه را ظریف و تیم هسته ای می‌زنند. به این فهم امروز با هشدارها و تبیین‌های رهبری انقلاب- ونه نقش آفرینی رسانه‌ها- شناخت کم و بیش روشنی از امپریالیسم ایجاد شده است. نمونه آشکار آنرا باید در بی توجهی بازار اقتصادی به توافق هسته ای دید. بازارهای اقتصادی کشور که تا پیش از این با شایعات هسته ای بالا و پایین می‌شد امروز به این سطح از بلوغ رسیده است که به توافق رسمی هسته ای نیزهیچ واکنشی نشان نمی‌دهد.
اما هدف مذاکره تنها کسب تجربه داخلی نبود. دفاع از حق جمهوری اسلامی در جوامع بین المللی نیز هدف مهم دیگری بود که باید از مسیر مذاکرات پی گیری می‌شد.
در نهایت هدف دیگر احقاق حق مردم در حوزه صنعت هسته ای و برداشتن تحریم‌ها بود. هر میزان به این هدف نزدیک می‌شدیم یک گام مؤثر بود. روشن بود که این مسیر برای کشور بدون هزینه نخواهد بود. حداقل هزینه‌ها شکستن تابوی مذاکرات بود. از دست دادن بخشی از دستاوردهای هسته ای و فراهم شدن شرایط نفوذ برای غربی‌ها و امریکاییها نیز از دیگر هزینه‌های این مسیر بود. این درحالی است که نسبت به اصل برداشتن تحریم‌ها و حفظ یک صنعت کامل هسته ای نیز تردیدهای جدی وجود داشت.
نامه اخیر رهبری نیز تصریح بر همین نگرانی است. با این حال هرمیزان در مساله هسته ای و تحریم‌ها نیز امتیاز کسب کنیم یک گام رو به جلوست؛ اما اگر حاضر به پرداخت هزینه شدیم به این سبب بود که امتیازات مادی تنها و تنها هدف مذاکرات نبوده است. در نهایت اینکه توافق از حیث مادی و مطابق متن به نفع ما نیست و این از ابتدا قابل تصور بود. با این حال سرجمع مذاکرات نه از حیث متن بلکه فرامتن به نفع جمهوری اسلامی است. درک این مساله و تفکیک متن با فرامتن بسیار کلیدی و حائز اهمیت است.
"مصلحت " کشور در این بود که مسیر مذاکرات طی شود. تاکید می‌شود که مصلحت تنها این نیست که توافق پذیرفته شود بلکه مصلحت در این است که مسیر مذاکرات طی شود. به تعبیری ماجرا فراتر از برجام و توافق است.
برخی متاسفانه نام "مصلحت " را مترادف "جام زهر " می‌دانند و تصور می‌کنند وقتی سخن از مصلحت می‌شود یعنی کشور در موضع ضعف مجبور به پذیرفتن شکست شده است. اصلاً چنین نیست. حداقل در ماجرای هسته ای ماجرا اینطور نبوده و نیست.
رفتار مطابق با مصلحت در مساله هسته ای به این شکل است که برای رسیدن به اهداف فراهسته ای، حاضر شدیم مذاکره با آمریکا را که از ابتدا نسبت به نتایج مادی آن بدبین بودیم و اعتقاد داشتیم "هیچ " نفع مادی برای ما ندارد بپذیریم.
به تعبیر رهبری به اذن الله ضرر نمی‌کنیم و نکردیم چون هدف مان تنها متن برجام نبود. به مصلحت مذاکره و بعد هم برجام را پذیرفتیم چون اهداف فراتری از مذاکرات و برجام مدنظر بود. در نهایت اینکه فهم صحیح و عالمانه از "مصلحت سنجی " که تشخیص آن صرفاً در اختیار ولی مسلمین است شاه کلید تحلیل وضع موجود است.
با این نگاه آقای ظریف و تیمش متناسب با داشته‌ها و توان کشور و ظرفیت اجتماعی، در نهایت تدبیر و تدین عمل کردند. از سویی اگرچه سرجمع برجام از حیث مادی منفی است اما امتیاز و دستاوردهای مادی هم داشتیم و مهم‌تر اینکه مذاکره برای کشور آورده‌های فرا هسته ای داشته است و لذا پذیرفتن برجام با همه اشکالاتش منطقی است.
مناسب است در کنار این سؤال، پرسش دیگری نیز در خصوص مواضع هسته ای رهبر انقلاب مطرح شود. سؤال اینجاست که اگر رهبری معتقدند مذاکره با آمریکا هیچ نفعی ندارد، با کدام هدف استراتژیک مجوز مذاکره با آمریکا را در مساله خاص هسته ای صادر کردند؟
در این رابطه ۳ موضع و حتا ۳ دوره موضع گیری رهبری مورد توجه است. اولین موضع مربوط به "بدبینی " صریح ایشان نسبت به سرنوشت مذاکرات است. ایشان به کرات فرمودند که به آینده مذاکرات بدبین هستم. مرحله دوم مجوزی است که رهبری انقلاب با عنوان "نرمش قهرمانانه " برای مذاکره با آمریکا دادند. در نهایت اینکه مرحله سوم و آخرین موضع رهبری اظهار نگرانی درباره اجرای توافق هسته ای به شکل موجود است و تاکید بر اینکه هر نوع مذاکره جدید نیز ممنوع است. در این خصوص رهبری انقلاب در دیدار با فرماندهان سپاه تعبیر صریحی درباره مذاکرات دارند و می‌فرمایند: مذاکره با آمریکایی‌ها " هیچ " نفعی برای ما نداشته است. می‌فرمایند آمریکایی‌ها با مذاکره به دنبال نفوذ فرهنگی و سیاسی هستند و در مذاکرات اخیر نیز در مواردی به این هدف دست یافتند.
به این ترتیب سوالی که مطرح می‌شود این است که اگر رهبری بدبین بودند و در نهایت نیز معتقدند این مذاکرات هیچ نفعی برای جمهوری اسلامی نداشته است چرا مجوز مذاکرات هسته ای را با عنوان نرمش قهرمانانه صادر کردند؟
برای پاسخ به این دو سؤال لازم است از مواضع هسته ای و تحلیل‌های مربوط به برجام یک دسته بندی ساده و مختصر داشته باشیم. سه گونه تحلیل درخصوص برجام و توافق هسته ای در کشور وجود دارد.
تحلیل دسته اول مربوط به منتقدانی است که طی ماه‌های گذشته بیشترین خدمت را در روشن شدن اشکالات برجام داشتند. این گروه معتقد بودند برآیند هزینه‌های برجام بیش از منافع آن است و البته هزینه‌های برجام را ناشی از عملکرد ضعیف تیم مذاکرات و غرب گرایی دولت می‌دانستند. سرانجام این تحلیل اگرچه بخشی از اشکالات توافق را بدرستی تبیین می‌کرد اما چون تیم مذاکره کننده را هدف نقدهای خود می‌دانست، خواه یا ناخواه نگاه‌ها را متوجه خیانت تیم مذاکره کننده می‌کرد.
تحلیل دوم مربوط به گروهی است که معتقدند دست آوردهای هسته ای برجام بیش از ضعف‌های آن است و اجرای برجام به حکم فزونی منافع بر هزینه‌هایش، حکم عقل و منطق است.
دسته سوم ماجرا را اینطور تحلیل کردند که برآیند هزینه و فایده برجام منفی است اما در نهایت برجام باید اجرا شود.
به این فهم تحلیل سوم درست است و غیر از تحلیل سوم نمی‌توانیم ۲ سؤال صدر این یادداشت را پاسخ دهیم. در این رابطه توضیح بیشتر لازم است.
گروه اول در نقد مذاکرات هیچگاه نتوانستند برای دفاع حداکثری و تمام قد رهبری انقلاب از تیم مذاکره کننده، تحلیل دقیقی ارائه کنند. سؤال این است که با همه این نقدها و اشکالات چرا رهبری باید از تیم مذاکره تعریف و تمجید کنند؟
گروه دوم که ارزیابی کاملاً مثبت از نتایج توافق داشت، طبیعتاً نامه نگران آمیز رهبری انقلاب درخصوص توافق را بسختی تحلیل می‌کنند. اگر مذاکرات مثبت بوده است چرا رهبری در نامه اخیر خود اجرای آن به شکل کنونی را نگران کننده می‌دانند؟ اگر در مذاکرات توفیق داشتیم چرا رهبری می‌فرمایند در مذاکره با آمریکا "هیچ " نفعی نمی‌بریم.
با این توصیف تحلیل مواضع رهبری و جمع بندی آن به چه نحو است؟ لازم است درباره این پرسش، تحلیل گروه سوم مختصری توضیح داده شود.
دسته سوم معتقدند که تیم مذاکرات مستند به داشته‌ها و توانشان، در نهایت درایت عمل کرده است. اشکالات برجام نیز به جای خود باقی است و وجود این اشکالات به خدعه و دسیسه و زیاده خواهی آمریکایی‌ها مربوط است نه عملکرد تیم مذاکره کننده.
از طرفی اینطور نیست که تیم مذاکره کننده از اشکالات برجام بی اطلاع باشد و ناشی گری تیم مذاکره باعث زیاده خواهی آمریکایی‌ها شده باشد؛ کما اینکه رهبر انقلاب در سخنرانی چند ماه پیش خود در پاسخ به برخی نقدهای تند و تیز به مذاکرات، صریح می‌فرمایند که تیم مذاکرات در بسیاری از موارد شناخت کامل و دقیقی از نقدها دارند و حتا جلوتر از منتقدین بر اشکالات مذاکرات واقف‌اند؛ بنابراین اشکالات توافق به زیاده خواهی و زور گویی و روحیه استکباری آمریکا مربوط است و عملکرد تیم مذاکره کننده در دفاع از صنعت هسته ای کشور قابل دفاع و شایسته تقدیر است.
اما سؤال دوم این بود که اگر برآیند نتایج مذاکرات مثبت نبوده است و رهبری نیز از ابتدا بدبین بوده‌اند و امروز هم همان بدبینی ثابت شده است، پس به چه دلیل پذیرفتیم که پای میز مذاکره رویم؟
پاسخ به این سؤال را نباید در متن برجام جستجو کرد. پاسخ به این بخش فرامتن است. ماجرا فراتر از مساله هسته ای است. بحث فنی هسته ای بجای خود قابل تحلیل است اما آنچه مارا کمک می‌کند تا تحلیل جامع تری از توافق برجام و موضع رهبری انقلاب داشته باشیم فراتر از متن توافق است.
رهبری انقلاب نسبت به نتیجه مذاکرات بدبین بودند؛ اما مجوز مذاکره هسته ای با آمریکایی‌ها را صادر کردند. چند علت بر این تصمیم قابل تحلیل است.
اولین دلیل که به این فهم مهمترین دلیل است تجربه تاریخی ای است که جامعه ما از روحیه استکباری و جنگ طلبانه آمریکایی‌ها کسب می‌کند. مدل رهبری اجتماعی این نیست که فارغ از رشد فهم و عقیده مردم تصمیم بگیرد. مدیریت و رهبری جامعه منحصر در نسخه‌های بالا به پایین نیست. جامعه ای در مقابل غرب می‌تواند مقاومت داشته باشد که فهم درستی از غرب و استکبار داشته باشد. تصور ساده انگارانه از مذاکره که تنها جغرافیای غرب را می‌فهمد و نه ایدئولوژی‌اش، نمی‌تواند ضرورت مقاومت را درک کند.
توجه به این موضوع بسیار راهگشا و کلیدی است که رهبری جامعه تنها در صورت رشد و تعالی فهم اجتماعی می‌تواند رو به جلو گام بردارد و برای رسیدن به این فهم عمومی باید هزینه داد، حتا به قیمت تضعیف صنعت هسته ای. چرا که آنچه انقلاب را حفظ می‌کند بی تردید چرخه سوخت هسته ای نیست بلکه مقاومت مردم است و مقاومت مردمی در گرو اعتلای فهم و درک استکبار ستیزی است؛ آنهم نه استکبار ستیزی صرفاً شعاری.
سال‌هاست که جمهوری اسلامی با مذاکره مخالفت کرده و پای میز مذاکره نرفته است. ممکن است برخی که حداقل ۵۱ درصد جامعه را شامل می‌شوند (میزان آرای جناب روحانی) بعد از مدتی چنین تصور کنند که انقلاب اسلامی با اصل مذاکره مشکل دارد و در مواجهه با آمریکا شعاری رفتار کرده است واگر شعارهای غیرواقعی را کنار می‌گذاشت، مردم رفاه بیشتری داشتند.
مذاکره اخیر یک تجریه روشن پیش روی مردم است تا فهم دقیق تری از استکبار پیدا کنند. مذاکرات هسته ای توسط کسانی صورت گرفت که بالاترین سطح اعتقاد را به مذاکرات داشتند و البته همین‌ها نیز امروز واقف‌اند که آمریکا رفتار و هدف ثابتی در تعامل با جمهوری اسلامی دنبال می‌کند و آنهم خلاصه در زورگویی و زیاده خواهی است و دراین راه فرقی نمی‌کند در جنگ باشد و آدم بکشد یا پای میز مذاکره باشد.
امروز بخشی از حرفهای مؤثر آمریکا ستیزانه را ظریف و تیم هسته ای می‌زنند. به این فهم امروز با هشدارها و تبیین‌های رهبری انقلاب- ونه نقش آفرینی رسانه‌ها- شناخت کم و بیش روشنی از امپریالیسم ایجاد شده است. نمونه آشکار آنرا باید در بی توجهی بازار اقتصادی به توافق هسته ای دید. بازارهای اقتصادی کشور که تا پیش از این با شایعات هسته ای بالا و پایین می‌شد امروز به این سطح از بلوغ رسیده است که به توافق رسمی هسته ای نیزهیچ واکنشی نشان نمی‌دهد.
اما هدف مذاکره تنها کسب تجربه داخلی نبود. دفاع از حق جمهوری اسلامی در جوامع بین المللی نیز هدف مهم دیگری بود که باید از مسیر مذاکرات پی گیری می‌شد.
در نهایت هدف دیگر احقاق حق مردم در حوزه صنعت هسته ای و برداشتن تحریم‌ها بود. هر میزان به این هدف نزدیک می‌شدیم یک گام مؤثر بود. روشن بود که این مسیر برای کشور بدون هزینه نخواهد بود. حداقل هزینه‌ها شکستن تابوی مذاکرات بود. از دست دادن بخشی از دستاوردهای هسته ای و فراهم شدن شرایط نفوذ برای غربی‌ها و امریکاییها نیز از دیگر هزینه‌های این مسیر بود. این درحالی است که نسبت به اصل برداشتن تحریم‌ها و حفظ یک صنعت کامل هسته ای نیز تردیدهای جدی وجود داشت.
نامه اخیر رهبری نیز تصریح بر همین نگرانی است. با این حال هرمیزان در مساله هسته ای و تحریم‌ها نیز امتیاز کسب کنیم یک گام رو به جلوست؛ اما اگر حاضر به پرداخت هزینه شدیم به این سبب بود که امتیازات مادی تنها و تنها هدف مذاکرات نبوده است. در نهایت اینکه توافق از حیث مادی و مطابق متن به نفع ما نیست و این از ابتدا قابل تصور بود. با این حال سرجمع مذاکرات نه از حیث متن بلکه فرامتن به نفع جمهوری اسلامی است. درک این مساله و تفکیک متن با فرامتن بسیار کلیدی و حائز اهمیت است.
"مصلحت " کشور در این بود که مسیر مذاکرات طی شود. تاکید می‌شود که مصلحت تنها این نیست که توافق پذیرفته شود بلکه مصلحت در این است که مسیر مذاکرات طی شود. به تعبیری ماجرا فراتر از برجام و توافق است.
برخی متاسفانه نام "مصلحت " را مترادف "جام زهر " می‌دانند و تصور می‌کنند وقتی سخن از مصلحت می‌شود یعنی کشور در موضع ضعف مجبور به پذیرفتن شکست شده است. اصلاً چنین نیست. حداقل در ماجرای هسته ای ماجرا اینطور نبوده و نیست.
رفتار مطابق با مصلحت در مساله هسته ای به این شکل است که برای رسیدن به اهداف فراهسته ای، حاضر شدیم مذاکره با آمریکا را که از ابتدا نسبت به نتایج مادی آن بدبین بودیم و اعتقاد داشتیم "هیچ " نفع مادی برای ما ندارد بپذیریم.
به تعبیر رهبری به اذن الله ضرر نمی‌کنیم و نکردیم چون هدف مان تنها متن برجام نبود. به مصلحت مذاکره و بعد هم برجام را پذیرفتیم چون اهداف فراتری از مذاکرات و برجام مدنظر بود. در نهایت اینکه فهم صحیح و عالمانه از "مصلحت سنجی " که تشخیص آن صرفاً در اختیار ولی مسلمین است شاه کلید تحلیل وضع موجود است.
با این نگاه آقای ظریف و تیمش متناسب با داشته‌ها و توان کشور و ظرفیت اجتماعی، در نهایت تدبیر و تدین عمل کردند. از سویی اگرچه سرجمع برجام از حیث مادی منفی است اما امتیاز و دستاوردهای مادی هم داشتیم و مهم‌تر اینکه مذاکره برای کشور آورده‌های فرا هسته ای داشته است و لذا پذیرفتن برجام با همه اشکالاتش منطقی است.
۱۳۹۴/۰۸/۰۴ ۱۱:۱۵
کلمات کلیدی : برجام+رهبری
۱۳۹۴-۰۸-۱۱ ۱۵:۰۶:۲۱
همان‌گونه که امام حسین(ع) در کربلا با کلام هیهات مناالذله بین خود و دشمنان خط فاصل تعیین کردند امروز هم باید بین نظام جمهوری اسلامی و آمریکا خط فاصل وجود داشته باشد تا جلوی نفوذ دشمنان سد شود. (3294676) (alef-13)
سید امیر
۱۳۹۴-۰۸-۱۱ ۱۵:۱۲:۰۲
جناب مهديآن،
با سلام، فرموده ايد:
"بازارهای اقتصادی کشور که تا پیش از این با شایعات هسته ای بالا و پایین می‌شد امروز به این سطح از بلوغ رسیده است که به توافق رسمی هسته ای نیزهیچ واکنشی نشان نمی‌دهد."
دلیل این امر را در سکانداری هوشمندانه تیم اقتصادی دولت و بخصوص بانک مرکزی و طرد عناصر رانتخوار و فرصت طلب از این عرصه بدانید، کیست که از نقش قاطع رانتخواری و فرصت طلبی از خدا بيخبران در زمان سکانداری "امر بران" به اصطلاح اقتصاد دان دولت قبل بی خبر باشد؟ (3294690) (alef-13)
با سلام، فرموده ايد:
"بازارهای اقتصادی کشور که تا پیش از این با شایعات هسته ای بالا و پایین می‌شد امروز به این سطح از بلوغ رسیده است که به توافق رسمی هسته ای نیزهیچ واکنشی نشان نمی‌دهد."
دلیل این امر را در سکانداری هوشمندانه تیم اقتصادی دولت و بخصوص بانک مرکزی و طرد عناصر رانتخوار و فرصت طلب از این عرصه بدانید، کیست که از نقش قاطع رانتخواری و فرصت طلبی از خدا بيخبران در زمان سکانداری "امر بران" به اصطلاح اقتصاد دان دولت قبل بی خبر باشد؟ (3294690) (alef-13)
۱۳۹۴-۰۸-۱۱ ۱۹:۵۵:۰۱
یعنی این سکانداران هوشمند تیم اقتصادی دولت هستند که نگذاشتند قیمت دلار بعد از توافق پایین بیاد؟؟؟
با این طرفداریت، حسابی دولت رو کوبیدی.. (3295255) (alef-3)
با این طرفداریت، حسابی دولت رو کوبیدی.. (3295255) (alef-3)
۱۳۹۴-۰۸-۱۲ ۰۹:۴۹:۵۲
دقیقا درسته دوست عزیز ، اما بهتر بدونی که مهمترین چیز ثبات قیمت و پایین آمدن یهویی و بی دلیل ارز همونقدر بد و مضره که بالا رفتنش !!!
یک دلیل مهم در مورد نرخ ارز که فراموش میکنیم ارزش واقعیش در مقابل دلاره با این وضعیت درآمدی دولت و مشکلان اقتصادی فکر کنم قیمت نباید کاهش داشته باشه . بغد حل همه مشکلات ارزش پول ما هم میتونه افزایش داشته باشه (3295936) (alef-13)
یک دلیل مهم در مورد نرخ ارز که فراموش میکنیم ارزش واقعیش در مقابل دلاره با این وضعیت درآمدی دولت و مشکلان اقتصادی فکر کنم قیمت نباید کاهش داشته باشه . بغد حل همه مشکلات ارزش پول ما هم میتونه افزایش داشته باشه (3295936) (alef-13)
۱۳۹۴-۰۸-۱۱ ۱۵:۱۸:۵۰
من فکر میکنم در واقع ما در حال راستی آزمایی دولت امریکا هستیم
یعنی آنها باید در عمل ثابت کنند که در عمل به آنچه در توافقنامه آمده صادق هستن یا خیر
اما از دیگرسو، علیرغم وجود ابهاماتی در صداقت امریکاییها ، نباید از حق گذشت که دکتر ظریف به نحو احسن تحت فرامین رهبری موضوع را مدیریت کردند.
مدیریتی که متاسفانه در مسائل اقتصادی کشور شاهدش نیستیم و امکان دارد نتیجه همه تلاشهای مثبت تیم وزارت خارجه ولی در زمینه اقتصاد به کام رانتخواران بانکی و بورسی و تجار تمام شود. (3294713) (alef-13)
یعنی آنها باید در عمل ثابت کنند که در عمل به آنچه در توافقنامه آمده صادق هستن یا خیر
اما از دیگرسو، علیرغم وجود ابهاماتی در صداقت امریکاییها ، نباید از حق گذشت که دکتر ظریف به نحو احسن تحت فرامین رهبری موضوع را مدیریت کردند.
مدیریتی که متاسفانه در مسائل اقتصادی کشور شاهدش نیستیم و امکان دارد نتیجه همه تلاشهای مثبت تیم وزارت خارجه ولی در زمینه اقتصاد به کام رانتخواران بانکی و بورسی و تجار تمام شود. (3294713) (alef-13)
نوری
۱۳۹۴-۰۸-۱۱ ۱۶:۱۵:۲۲
مثال خیلی خوبی بود. البته برای خیلیا تو این مملکت صدق می کنه ولی قطعا دکتر ظریف جزو اونا نیست!!! (3294834) (alef-13)
۱۳۹۴-۰۸-۱۱ ۱۵:۴۰:۲۴
تحلیل نویسنده بر پایه توهمات ایشان بوده و به گونه‌ای کلام را پیش برده که گویی تنها دلیل مواضع رهبری را ایشان دانسته و همانچیزی است که خود تصور کرده.
نویسنده لفظ «بد بینی» در کلام رهبری را مساوی با «نتیجه منفی داشتن» مذاکرات یکی دانسته و باقی مقاله را بر اساس همین فرض بنا نهاده که کار بسیار اشتباهی است.
انسان وقتی به موضوعی «بدبین» است یعنی با توجه به شرایط و غرائن احتمال به بی‌نتیجه بودن یا منفی بودن نتیجه می‌دهد. ولی توجه کنید که احتمال می‌دهد و یقین ندارد!
وقتی رهبری از لفظ بدبینی به مذاکرات استفاده می‌کردند منظورشان این بود که احتمال می‌دهند با توجه به سابقه آمریکا، نتیجه منفی باشد. ولی احتمال می‌دادند و یقین نداشتند زیرا رفتار آمریکا و سایر کشورها قرار بود در آینده نتیجه مذاکرات را مشخص کند. رهبری اگر یقین داشتند که نتیجه منفی خواهد بود هیچگاه اجازه مذاکره را نمی‌دادند. لذا با بدبینی به مذاکرات و بعلاوه حمایت از تیم هسته‌ای بهترین روش را برای پیشبرد پروژه در حال اجرا در پیش گرفتند. (3294757) (alef-13)
نویسنده لفظ «بد بینی» در کلام رهبری را مساوی با «نتیجه منفی داشتن» مذاکرات یکی دانسته و باقی مقاله را بر اساس همین فرض بنا نهاده که کار بسیار اشتباهی است.
انسان وقتی به موضوعی «بدبین» است یعنی با توجه به شرایط و غرائن احتمال به بی‌نتیجه بودن یا منفی بودن نتیجه می‌دهد. ولی توجه کنید که احتمال می‌دهد و یقین ندارد!
وقتی رهبری از لفظ بدبینی به مذاکرات استفاده می‌کردند منظورشان این بود که احتمال می‌دهند با توجه به سابقه آمریکا، نتیجه منفی باشد. ولی احتمال می‌دادند و یقین نداشتند زیرا رفتار آمریکا و سایر کشورها قرار بود در آینده نتیجه مذاکرات را مشخص کند. رهبری اگر یقین داشتند که نتیجه منفی خواهد بود هیچگاه اجازه مذاکره را نمی‌دادند. لذا با بدبینی به مذاکرات و بعلاوه حمایت از تیم هسته‌ای بهترین روش را برای پیشبرد پروژه در حال اجرا در پیش گرفتند. (3294757) (alef-13)
۱۳۹۴-۰۸-۱۱ ۱۶:۰۸:۲۸
انشاالله در 13 آبان بغیر از دانش اموزان ما مردم عادی هم میرویم تا امریکا بفهمد ما پشت مسئولین کشور عزیزمان هستیم (3294811) (alef-13)
۱۳۹۴-۰۸-۱۱ ۱۶:۲۸:۲۵
یاد صلح امام حسن می افتم که در واقع معاویه را رو سیاه کرد. (3294868) (alef-13)
۱۳۹۴-۰۸-۱۱ ۱۶:۴۶:۴۹
مقاله بسیار هوشمندانه ای بود، احسنت (3294909) (alef-13)
۱۳۹۴-۰۸-۱۱ ۱۶:۴۷:۱۷
با سلام
جای تاسف دارد که نظر افرادی اینچنین که آقای ظریف را با خوارج مقایسه می کنند.
ابشان نوشته اند که خوارج در ظاهر متدین بودند. ایا آنچه خوارج انجام می دادند حتی در ظاهر تدین بود؟
واقعا متاسفم برای این افراد (3294912) (alef-13)
جای تاسف دارد که نظر افرادی اینچنین که آقای ظریف را با خوارج مقایسه می کنند.
ابشان نوشته اند که خوارج در ظاهر متدین بودند. ایا آنچه خوارج انجام می دادند حتی در ظاهر تدین بود؟
واقعا متاسفم برای این افراد (3294912) (alef-13)
ناشناس
۱۳۹۴-۰۸-۱۱ ۱۶:۵۲:۰۹
به امریکا نمی شه اعتماد کرد (3294925) (alef-13)
۱۳۹۴-۰۸-۱۱ ۱۷:۱۲:۳۸
اینیه که من میگم، اگر این نیست، پس چیست؟
به دلیل حمایت های رهبری دستتون از حمله به ظریف و تیمش کوتاه شده، رفتید سراغ برجام؟ (3294952) (alef-13)
به دلیل حمایت های رهبری دستتون از حمله به ظریف و تیمش کوتاه شده، رفتید سراغ برجام؟ (3294952) (alef-13)
امید
۱۳۹۴-۰۸-۱۱ ۱۷:۱۶:۱۷
سلام.به نظرم این مطلب پر از مغلطه است که به راحتی می توان آن را اثبات کرد.اما خب ظاهرا برای نویسنده چاره ای وجود نداشته است چرا که می خواهد هم شعار مرگ بر آمریکای انقلاب حفظ شود و هم برجام اجرایی. تیری را پرت کرده بعد رفته است و دورش خطی کشیده و گفته از اول هدف ما همین بوده. به نظرم باید پذیرفت که رهبر انقلاب علی رغم میل باطنی برخی افراد به تیم فعلی و نگاه و میهن پرستیش بیشتر اطمینان دارد تا دوستان مدعی. اگر فقط و فقط همین را بپذیرند خیلی از مشکلات حل می شود و این بسیار برایشان بهتر است تا مسابقه "چه کسی تفسیر درست تری از فرمایش رهبری دارد" راه بیاندازند.
برجام پذیرفته شد چون چاره ای نبود. اقتصاد فلج حاصل تلاش دوستانی است که اکنون نیز برای رهبری تعیین تکلیف می کنند. (3294960) (alef-13)
برجام پذیرفته شد چون چاره ای نبود. اقتصاد فلج حاصل تلاش دوستانی است که اکنون نیز برای رهبری تعیین تکلیف می کنند. (3294960) (alef-13)
علیرضا قاسمی
۱۳۹۴-۰۸-۱۱ ۱۷:۱۹:۲۹
مقاله هوشمندانه ای بود ... رهبری به دنبال احیای شور امریکا ستیزی و تقویت انگیزه مبارزه با امریکا بخصوص در قشر جوان هستند که متاسفانه این روز ها کمتر سری به کتب تاریخی می زنند ... با این مذاکرات این قشر از نزدیک اهداف شوم امریکا و سیاست پلید انان را احساس خواهد کرد و بعد از اشکار شدن دسیسه های امریکا نسل جوان حاضر نیز مثل نسل جوان دوران انقلاب به مبارزه همه جانبه علیه امریکا دست خواهد زد . (3294967) (alef-13)
عبد
۱۳۹۴-۰۸-۱۱ ۱۷:۴۳:۴۰
برجام تأييد شده و درحال اجراست، موضوع خيلى شفاف و ساده است، نياز به اين همه تحليل و تفسير كه به هر حال حاصل سليقه افراد است ، ندارد. (3295008) (alef-13)
حسن
۱۳۹۴-۰۸-۱۱ ۱۹:۲۰:۴۷
کلی آسمان ریسمان را بهم بافته تا تناقضات فکری خودش را جواب دهد.
اگر برایند بر جام برای کشور منفی و ضرر است آن مصلحتی ک ه موجب پذیرش برجام شده مشخصا چیست ؟
شما اگر نمیتوانی تناقضات را برای خودت حل کنی چرا زحمات طاقت فرسای تیم مذاکره کننده را زیر سوال میبری؟ (3295213) (alef-3)
اگر برایند بر جام برای کشور منفی و ضرر است آن مصلحتی ک ه موجب پذیرش برجام شده مشخصا چیست ؟
شما اگر نمیتوانی تناقضات را برای خودت حل کنی چرا زحمات طاقت فرسای تیم مذاکره کننده را زیر سوال میبری؟ (3295213) (alef-3)
۱۳۹۴-۰۸-۱۲ ۱۳:۱۹:۳۴
برادر جان طبق مقاله ی فوق برایند مذاکرات هسته ای و تصویب و اجرای برجام شناخت کامل مردم از استکبار جهانی که در راس آنها آمریکاست می باشد. نویسنده نظرشان این است که تعداد قابل توجهی از مردم عدم مذاکره و ارتباط با آمریکا را دلیل مشکلات اقتصادی کشور می دانند و این موضوع باعث گردیده است مبارزه ی با استکبار با تمام نیروی کشور انجام نشود. با وجود اینکه رهبری نظام مطمئن هستند آمریکا به عهد خود عمل نمی کند و قصد او از مذاکره سلطه ی دوباره بر ایران است و رهبری این موضوع را بارها اعلام کرده اند ولی برای اینکه چهره ی واقعی آمریکا برای مردم مشخص شود و بعضی از هموطنانی که جنگ طلبی و روحیه استکباری آمریکا را از یاد برده اند و یا جوانانی که خصائص زشت ایالات متحده را خود تجربه نکرده اند و آمریکا را از قاب ماهواره و تبلیغات غربی صهیونیستی می شناسند، زشتی و پلیدی و شیطان صفتی آمریکا کاملا برایشان محرز گردد و یک رفرش دوباره در تاریخ ایجاد شود، رهبری معظم حتی به قیمت هزینه شدن قسمتی از فناوری هسته ای و شاید مقداری نفوذ دشمن حاضر شدند مذاکره و برجام را تائید کنند. مطمئنا بعد از اینکه آمریکا چهره ی واقعی خودش را به مردم شناساند و دست چدنی او از زیر دستکش مخملی هویدا شد و ایرانیان همگی فهمیدیم که حلال مشکلات ما ایالات متحده نیست و مسئولین این کشور استکباری جز ظلم و آدم کشی و پستی ندارند و جز بدی برای ما نمی خواهند و فهمیدیم که حل مشکلات اقتصادی ما تنها راهش داخل کشور و اقتصاد مقاومتی است، آن موقع وفاقی ایجاد می شود و همه ی مردم نیروهای خود را صرف مبارزه ی با آمریکا می کنند و همت چندین برابری را صرف ارتقاع علمی و تکنواوژی می کنند که نهایت و نتیجه ی این اقدام به اذن الله به نفع جمهوری اسلامی ایران است. (3296546) (alef-13)
سعید
۱۳۹۴-۰۸-۱۱ ۲۱:۳۱:۵۲
بین سخنان رهبر حکیم و فرزانه انقلاب و تایید و حمایت از تیم مذاکره کننده هیچ تعارضی وجود ندارد. اگر به واژه های رهبری دقت کنیم هیچ ابهام و سوالی باقی نمی ماند، رهبری یک نگاه کلی و اساسی نسبت به حرکت و مسیرانقلاب دارند که وقتی نشانه های از انحراف از مسیر در سخنان و رفتار مسولین به دلیل غفلت یا سهل انگاری دیده می شود رهبری با قاطعیت و بدون ملاحظه حتی رییس جمهور و نهیب زدن به او در بیان انحرافات پیش می روند چنانکه در مورد دیدگاه غلط رییس جمهور از ملاقات امام حسین و عمر سعد رهبری صریحا تذکر می دهند و در مورد نگاه دولت برای حل مشکلات از طریق ژنو و نیویورک و لوزان تذکر می دهند در مورد بزک کردن امریکا و مودب خواندن رییس جمهور امریکا تذکر می دهند در مورد دو شقه شدن مردم تحت عنوان موافق و منتقد برجام تذکر می دهند. مذاکره با امریکا را به جز در مورد هسته ای ممنوع اعلام می کنند.که هریک از این تذکرات یک یا چند سخنرانی عمومی و همراه با تجزیه و تحلیل دقیق و هوشمندانه منحصر به ایشان صورت پذیرفته است، اما در عین حال حفظ نیروهای تربیت شده انقلاب با همه تقصیر و قصورهایی که داشته اند و دارند و هدایت آنها و کمک در برطرف کردن ضعف آنها نیز یک اصل مهمی است که رهبری خود را تا جایی که امکان اصلاح باشد به آن عملا ملتزم دانسته است. و طبیعی است که در اصلاح و تربیت یک مربی بیش از آنکه از ابزار تنبیه استفاده کند باید از ابزار تشویق بهره ببرد و روی نقاط قوت افراد دست بگذارد من حیث المجموع آقای روحانی و آقای ظریف دارای نقاط قوت متعددی هستند که رهبری بارها بر آنها دست گذاشته چنان که در مورد آقایان هاشمی و خاتمی و احمدی نژاد هم این مساله بارها تکرار شده است اما نقاط ضعف بسیاری هم داشته اند گرچه متفاوت، نقطه ضعف آقایان روحانی و ظریف در قصور فکری آنها نسبت به خطرات امریکاست و قصور فکری آنها از درک عمیق اندیشه های بلند امام و رهبری، و لذا در امر مذاکره با پنج به علاوه یک اگر هدایت های رهبری و هوشمندی رهبری به کمک آنها نمی آمد شاید یک دهم جنبه های مثبت به دست آمده در برجام را هم نمی توانستند به دست آورند. خود آقای روحانی و ظریف هم به این واقعیت بارها اعتراف کرده اند چنانکه رهبر معظم انقلاب فرمود که رییس جمهور به من گفته است که ما دربرجام چیزهایی را به دست آوردیم که فکر نمی کردیم ،اما بدست آوردیم چون شما (رهبری) ایستادید ما هم ایستادیم، بنابراین اگر رهبری می فرماید آقای ظریف فرزند انقلاب است متدین است شجاع است، قابل اعتماد است. همه اینها درست است. ولی معنای آن این نیست که محصول کار ظریف مورد تایید است لذا آقا دستور بررسی در مجلس دادند و در نهایت ۹ شرط مهم ذکر کردند تا کاستی های کار ظریف ترمیم شود ، و علاوه بر آن در طی این مدت دوسال تا به امروز هم با بیانات مکررشان سعی نموده اند سطح فکری آقای روحانی و ظریف و فهم سیاسی اینها را بالاببرند و قصور و ناتوانی های اینها را برطرف یا حد اقل جبران کنند (3295387) (alef-13)
۱۳۹۴-۰۸-۱۱ ۲۳:۰۲:۲۱
آقاي ظريف 13 آبان در راهپيمايي منتظرت هستيم (3295494) (alef-13)
۱۳۹۴-۰۸-۱۲ ۰۹:۳۵:۳۸
برادر جان طبق مقاله ی فوق برایند مذاکرات هسته ای و تصویب و اجرای برجام شناخت کامل مردم از استکبار جهانی که در راس آنها آمریکاست می باشد. نویسنده نظرشان این است که تعداد قابل توجهی از مردم عدم مذاکره و ارتباط با آمریکا را دلیل مشکلات اقتصادی کشور می دانند و این موضوع باعث گردیده است مبارزه ی با استکبار با تمام نیروی کشور انجام نشود. با وجود اینکه رهبری نظام مطمئن هستند آمریکا به عهد خود عمل نمی کند و قصد او از مذاکره سلطه ی دوباره بر ایران است و رهبری این موضوع را بارها اعلام کرده اند ولی برای اینکه چهره ی واقعی آمریکا برای مردم مشخص شود و بعضی از هموطنانی که جنگ طلبی و روحیه استکباری آمریکا را از یاد برده اند و یا جوانانی که خصائص زشت ایالات متحده را خود تجربه نکرده اند و آمریکا را از قاب ماهواره و تبلیغات غربی صهیونیستی می شناسند، زشتی و پلیدی و شیطان صفتی آمریکا کاملا برایشان محرز گردد و یک رفرش دوباره در تاریخ ایجاد شود، رهبری معظم حتی به قیمت هزینه شدن قسمتی از فناوری هسته ای و شاید مقداری نفوذ دشمن حاضر شدند مذاکره و برجام را تائید کنند. مطمئنا بعد از اینکه آمریکا چهره ی واقعی خودش را به مردم شناساند و دست چدنی او از زیر دستکش مخملی هویدا شد و ایرانیان همگی فهمیدیم که حلال مشکلات ما ایالات متحده نیست و مسئولین این کشور استکباری جز ظلم و آدم کشی و پستی ندارند و جز بدی برای ما نمی خواهند و فهمیدیم که حل مشکلات اقتصادی ما تنها راهش داخل کشور و اقتصاد مقاومتی است، آن موقع وفاقی ایجاد می شود و همه ی مردم نیروهای خود را صرف مبارزه ی با آمریکا می کنند و همت چندین برابری را صرف ارتقاع علمی و تکنواوژی می کنند که نهایت و نتیجه ی این اقدام به اذن الله به نفع جمهوری اسلامی ایران است. (3295898) (alef-13)
نظراتی كه به تعميق و گسترش بحث كمك كنند، پس از مدت كوتاهی در معرض ملاحظه و قضاوت ديگر بينندگان قرار مي گيرد. نظرات حاوی توهين، افترا، تهمت و نيش به ديگران منتشر نمی شود.
