داخلی صفحه اقتصادی آرشيو يادداشت

معضل بزرگی به نام پول خرد

بخش تعاملی الف - مهدی احمدی

اشاره: مطلبی که می خوانید از سری یادداشت های بینندگان الف است و انتشار آن الزاما به معنی تایید تمام یا بخشی از آن نیست. بینندگان الف می توانند با ارسال یادداشت خود، مطلب ذیل را تایید یا نقد کنند.

بارها برای خیلی از ما پیش آمده که هنگام خرید از یک سوپر مارکت، فروشنده گفته باشد که باقیمانده پول را بصورت خرد ندارد. در چنین مواقعی معمولا فروشنده به جای باقیمانده پول شکلات یا آدامس ۱۰۰ تومانی یا ۲۰۰ تومانی می دهد تا بنواند حساب خود را با خربدار تسویه کند. این شکلات و آدامس های ناخواسته اگر چه در نگاه اول ضرر مالی چندانی به خریدار وارد نمی کنند اما تکرار این امر آزار دهنده می شود و بسیاری ترجیح می دهند تا به نوعی همان باقیمانده پول خود را دریافت کنند. این معضل در تاکسی ها نیز به وفور اتفاق می افتد. مثلا در مسیری که که کرایه آن ۸۰۰ تومان است و نه مسافر و نه راننده پول خرد به همراه ندارند، همواره شاهد نوعی درگیری بین آنها هستیم. و این گونه است که کمبود پول خرد به یک معضل بزرگ در جامعه تبدیل شده است.

البته باید یادآور شد که میزان پول خرد شامل سکه یا اسکناسهای ۱۰۰ یا ۲۰۰ تومانی در جامعه کم نیست. مثلا محنوای بسیاری از صندوق های صدقات و یا پول هایی که متکدیان و گدایان از مردم جمع آوری می کنند شامل سکه یا اسکناس هایی با مبالغ پایین است که نهایت امر همه آنها به سیستم بانکی تحویل داده می شوند. یعنی سیستم بانکی به مقدار زیادی پول خرد در اختیار دارد ولی توزیع درستی در جامعه انجام نمی شود و مردم به راحتی به پول خرد دسترسی ندارند.

اگر کمی دقیق تر بشویم درخواهیم یافت که بسیاری از مردم پول خود را از خود پردازها دریافت می کنند و خود پردازها پول های درشت در اختیار مردم قرار می دهند. حال فرض کنید که خود پردازها هنگام تحویل پول علاوه بر گزینه های موجود، گزینه ای نیز برای پول خرد داشته باشند.

مثلا اگر شخصی بخواهد ۳۰۰۰۰ تومان از خودپرداز برداشت کند و گزینه پول خرد را هم انتخاب کرده باشد، ۲۹۰۰۰ تومان آن را اسکناس های درشت و ۱۰۰۰ تومان باقیمانده را بصورت اسکناس ۱۰۰ یا ۲۰۰ تومانی یا بصورت سکه تحویل بگیرد. بدین ترتیب افراد قادر خواهند بود تا پول خرد مورد نیاز خود را به راحتی از دستگاههای خود پرداز تهیه کنند. در این صورت می توان امیدوار بود تا دیگر شاهد درگیری و دلخوری بر سر کمبود پول خرد نباشیم.