کد مطلب: 216221
ناگفته‌های بزرگترین انفجار ریلی ایران
تاریخ انتشار : سه شنبه ۲۹ بهمن ۱۳۹۲ ساعت ۰۸:۱۲
انفجار قطار نیشابور که تا شعاع ۲۰ کیلومتری محل سانحه، صدمات وارد کرد و همچنین کشته شدن سیصد نفر، که شناسایی برخی از آنها امکان‌پذیر نبود، ناگفته‌های پدر امداد و نجات ایران از بزرگترین انفجار ریلی ایران پس از یک دهه را شامل میشود.
به گزارش تسنیم، بیژن دفتری به عنوان یکی از مهمترین فرماندهان امدادی ایران ناگفته‌های بزرگترین انفجار ریلی ایران را اینگونه تشریح می‌کند. ما هنوز درگیر ادامه خدمات به آسیب‌دیدگان زلزله بم بودیم که خبر رسید در ۱۰ کیلومتری ایستگاه راه آهن نیشابور واگن‌های یک قطار باری که حامل گوگرد، پشم شیشه و مواد شیمیایی بودند و از تهران عازم مشهد بودند، منفجر شده‌اند. این قطار که در ایستگاهی بین نیشابور و مشهد متوقف بود، به دلیل نامشخصی تعدادی از واگن‌های آن بر حسب حوادث متداول راه‌آهنی از آن ایستگاه که شیب آن به طرف نیشابور بود، فرار می‌کنند و لحظه به لحظه بر سرعت حرکت آن افزوده میشود.
دست‌اندرکاران راه آهن تصمیم می‌گیرند قبل از رسیدن واگن‌ها به ایستگاه نیشابور با تغییر از خط اصلی به فرعی واگن‌ها را به ایستگاه بین‌راهی در ۱۰ کیلومتری نیشابور هدایت کنند. در کنار این ایستگاه روستای کوچکی وجود داشت که با هماهنگی ستاد حوادث غیرمترقبه استان خراسان دستور تخلیه روستا صادر میشود و مسیرهای منتهی به روستا و ایستگاه کاملاً مسدود می‌شوند و از تردد افراد غیرمجاز جلوگیری میشود.
این اقدام یک حرکت پیشگیرانه ایمنی به موقع بود. واگن‌ها در این ایستگاه در برخورد با مانع دچار آتش‌سوزی می‌شوند. نیروهای آتش‌نشانی که از مراکز مختلف به آنجا آمده بودند در کنار سایر عوامل امدادی بدون تشخیص منشا‌ء اصلی و نوع مواد در حال احتراق به روش‌های معمولی و استفاده از آب شروع به اطفای حریق می‌کنند.
البته تلاش‌هایی هم برای شناسایی نوع مواد توسط کارشناسان آتش‌نشانی به عمل آمد که بی‌حاصل بود. تا فردای روز حادثه، آتش‌سوزی به ظاهر مهار شد و از واگن‌ها بخار به هوا می‌رفت و به نظر می‌رسید این بخار مربوط به آب ریخته شده روی آتش است. اما گویا با نفوذ آب به داخل مواد، فعل و انفعالات شیمیایی در حال انجام بود تا زمینه‌ساز یک انفجار ممهیب گردد؛ ولی کسی این موضوع را تشخیص نداد. پس از خاموش شدن آتش عوامل حاضر در صحنه عملیات را پایان یافته تلقی کردند و تدابیر امنیتی ایجاد شده در صحنه برداشته شد.
مردم محلی و مسئولان برای تماشا و تشکر از خدمات افراد مشارکت‌کننده در عملیات به محل واگن‌ها نزدیک شدند.در همین موقع مواد داخل واگن‌ها با فعل و انفعالات صورت گرفته به نقطه واکنش موثر رسیدند و منفجر شدند و بدین ترتیب یک حادثه کوچک یعنی فرار واگن‌ها و آتش گرفتن آنها به دلیل عدم شناخت نوع مواد در حال حمل، رعایت نکردن اصول ایمنی و استانداردهای لازم در حمل اینگونه مواد و اطفای غیرتخصصی آتش‌نشانان، به یک بحران بزرگ تبدیل شد که انعکاس و تبلیغات منفی جهانی را در پی داشت.
صدای مهیب انفجار تا فاصله یکصد کیلومتری شنیده شد
صدای مهیب ناشی از انفجار به قدری شدید بود که تا فاصله تقریباً یکصد کیلومتری و حتی شهر مشهد هم شنیده شد. در محل انفجار گودال بزرگ و عمیقی ایجاد شد و قطعات واگن‌ها از جمله چرخ‌های بسیار سنگین تا فاصله دویست متری محل حادثه پرتاب شده بودند.
صدمات انفجار تا شعاع ۲۰ کیلومتری محل سانحه
ساختمان ایستگاه راه‌آهن و تعدادی از منازل روستای نزدیک محل آسیب دیدند و تا شعاع بیست کیلومتری محل سانحه موج انفجار صدماتی به دیوارهای منازل روستاییان وارد کرد و حدود سیصد نفر از افرادی که در نزدیکی محل سانحه بودند به طرز فجیعی کشته شدند به نحوی که شناسایی برخی از آنها امکان‌پذیر نبود.
همچنین تعداد دویست نفر مصدوم و مجروح شدند که با کمک تیم‌های امدادی جمعیت و سایر سازمان‌ها به بیمارستان‌های نیشابور، مشهد و سایر نقاط انتقال داده شدند. من بعد از دریافت خبر بلافاصله با یک فروند بالگرد خودم را به منطقه رساندم و بر ادامه عملیات نظارت کردم.
بیژن دفتری پدر امداد و نجات ایران
لازم به ذکر است که در تمام حمل و جابجایی مواد خطرناک از مبداء تا مقصد می‌بایست مطابق با پروتکل‌های جهانی حمل اینگونه مواد و استفاده از وسایط نقلیه خاص و به‌طور ویژه انجام شود. برای حمل به‌وسیله قطارهای باری نیز می‌بایست تمهیداتی از جمله نصب علائم استاندارد هشدار دهنده و حرکت بدون توقف در اماکن مسکونی علاوه بر روش‌های معمول اعمال می‌شد.
افشای محموله قطار نیشابور
در اظهارات یکی از معاونت‌های وقت وزارت راه و ترابری که برای ادای توضیحات به مجلس شورای اسلامی فراخوانده شده بود، شنیدم وی گفته بود که صاحبان محموله چون می‌دانستند هزینه حمل اینگونه محموله‌ها که مواد خطرناک تلقی می‌شوند گران‌تر است، از افشای نوع محموله خودداری کرده‌اند.
این یعنی عذر بدتر از گناه، چون مسئولان بخش‌های حمل و نقل، ترخیص‌کنندگان کالا از بنادر و گمرکات می‌بایست حتماً نوع و مشخصات کامل محموله‌ها را در بارنامه‌های رسمی قید کنند و در اظهارات دیگر همین مسئول اعلام شد که این مواد اصلاً جزء مواد خطرناک نبوده‌اند! پس مشخص نیست که چه چیزی در این قطار موجب انفجار شده است.
اینگونه سهل‌انگاری‌ها و بی‌توجهی‌ها علاوه بر خسارات مالی و جانی فراوان، هزینه‌های زیادی را نیز به دولت تحمیل کرد. چون بعد از این حادثه دولت علاوه بر تأمین هزینه‌های نوسازی و بازسازی واحدهای تخریب شده، ناچار به پرداخت دیه افراد کشته شده به بازماندگان آنها نیز شد.
گسترش صنعت در کشور که بخش اعظم آن فاقد استانداردهای ایمنی برای مقابله با حوادث احتمالی است، موجب شده است علاوه بر سوانح طبیعی، حوادث انسان‌ساز نیز به دفعات در کشور ما اتفاق بیفتد و همواره خسارات جانی و مالی و آسیب به محیط زیست را به همراه داشته باشد. مهمترین این حوادث تصادفات جاده‌ای، انفجار و آتش‌سوزی در مراکز صنعتی، کارخانجات، مراکز تجاری و ... بوده است.
در اغلب این حوادث وجود عوامل زمینه‌ساز بر اثر بی‌تدبیری می‌توانند از یک حادثه کوچک و محدود که میشود به راحتی آن را کنترل کرد یک فاجعه بسازند که نمونه بارز اینگونه سوانح انفجار قطار در ایستگاه نیشابور در ۲۹ بهمن ۱۳۸۲ بود.
بیژن دفتری فرمانده امدادی زلزله بم و انفجار قطار نیشابور که ملقب به پدر امداد و نجات ایران بود در روز ۱۳ آذر سال جاری در تهران درگذشت.
به گزارش تسنیم، بیژن دفتری به عنوان یکی از مهمترین فرماندهان امدادی ایران ناگفته‌های بزرگترین انفجار ریلی ایران را اینگونه تشریح می‌کند. ما هنوز درگیر ادامه خدمات به آسیب‌دیدگان زلزله بم بودیم که خبر رسید در ۱۰ کیلومتری ایستگاه راه آهن نیشابور واگن‌های یک قطار باری که حامل گوگرد، پشم شیشه و مواد شیمیایی بودند و از تهران عازم مشهد بودند، منفجر شده‌اند. این قطار که در ایستگاهی بین نیشابور و مشهد متوقف بود، به دلیل نامشخصی تعدادی از واگن‌های آن بر حسب حوادث متداول راه‌آهنی از آن ایستگاه که شیب آن به طرف نیشابور بود، فرار می‌کنند و لحظه به لحظه بر سرعت حرکت آن افزوده میشود.
دست‌اندرکاران راه آهن تصمیم می‌گیرند قبل از رسیدن واگن‌ها به ایستگاه نیشابور با تغییر از خط اصلی به فرعی واگن‌ها را به ایستگاه بین‌راهی در ۱۰ کیلومتری نیشابور هدایت کنند. در کنار این ایستگاه روستای کوچکی وجود داشت که با هماهنگی ستاد حوادث غیرمترقبه استان خراسان دستور تخلیه روستا صادر میشود و مسیرهای منتهی به روستا و ایستگاه کاملاً مسدود می‌شوند و از تردد افراد غیرمجاز جلوگیری میشود.
این اقدام یک حرکت پیشگیرانه ایمنی به موقع بود. واگن‌ها در این ایستگاه در برخورد با مانع دچار آتش‌سوزی می‌شوند. نیروهای آتش‌نشانی که از مراکز مختلف به آنجا آمده بودند در کنار سایر عوامل امدادی بدون تشخیص منشا‌ء اصلی و نوع مواد در حال احتراق به روش‌های معمولی و استفاده از آب شروع به اطفای حریق می‌کنند.
البته تلاش‌هایی هم برای شناسایی نوع مواد توسط کارشناسان آتش‌نشانی به عمل آمد که بی‌حاصل بود. تا فردای روز حادثه، آتش‌سوزی به ظاهر مهار شد و از واگن‌ها بخار به هوا می‌رفت و به نظر می‌رسید این بخار مربوط به آب ریخته شده روی آتش است. اما گویا با نفوذ آب به داخل مواد، فعل و انفعالات شیمیایی در حال انجام بود تا زمینه‌ساز یک انفجار ممهیب گردد؛ ولی کسی این موضوع را تشخیص نداد. پس از خاموش شدن آتش عوامل حاضر در صحنه عملیات را پایان یافته تلقی کردند و تدابیر امنیتی ایجاد شده در صحنه برداشته شد.
مردم محلی و مسئولان برای تماشا و تشکر از خدمات افراد مشارکت‌کننده در عملیات به محل واگن‌ها نزدیک شدند.در همین موقع مواد داخل واگن‌ها با فعل و انفعالات صورت گرفته به نقطه واکنش موثر رسیدند و منفجر شدند و بدین ترتیب یک حادثه کوچک یعنی فرار واگن‌ها و آتش گرفتن آنها به دلیل عدم شناخت نوع مواد در حال حمل، رعایت نکردن اصول ایمنی و استانداردهای لازم در حمل اینگونه مواد و اطفای غیرتخصصی آتش‌نشانان، به یک بحران بزرگ تبدیل شد که انعکاس و تبلیغات منفی جهانی را در پی داشت.
صدای مهیب انفجار تا فاصله یکصد کیلومتری شنیده شد
صدای مهیب ناشی از انفجار به قدری شدید بود که تا فاصله تقریباً یکصد کیلومتری و حتی شهر مشهد هم شنیده شد. در محل انفجار گودال بزرگ و عمیقی ایجاد شد و قطعات واگن‌ها از جمله چرخ‌های بسیار سنگین تا فاصله دویست متری محل حادثه پرتاب شده بودند.
صدمات انفجار تا شعاع ۲۰ کیلومتری محل سانحه
ساختمان ایستگاه راه‌آهن و تعدادی از منازل روستای نزدیک محل آسیب دیدند و تا شعاع بیست کیلومتری محل سانحه موج انفجار صدماتی به دیوارهای منازل روستاییان وارد کرد و حدود سیصد نفر از افرادی که در نزدیکی محل سانحه بودند به طرز فجیعی کشته شدند به نحوی که شناسایی برخی از آنها امکان‌پذیر نبود.
همچنین تعداد دویست نفر مصدوم و مجروح شدند که با کمک تیم‌های امدادی جمعیت و سایر سازمان‌ها به بیمارستان‌های نیشابور، مشهد و سایر نقاط انتقال داده شدند. من بعد از دریافت خبر بلافاصله با یک فروند بالگرد خودم را به منطقه رساندم و بر ادامه عملیات نظارت کردم.
بیژن دفتری پدر امداد و نجات ایران
لازم به ذکر است که در تمام حمل و جابجایی مواد خطرناک از مبداء تا مقصد می‌بایست مطابق با پروتکل‌های جهانی حمل اینگونه مواد و استفاده از وسایط نقلیه خاص و به‌طور ویژه انجام شود. برای حمل به‌وسیله قطارهای باری نیز می‌بایست تمهیداتی از جمله نصب علائم استاندارد هشدار دهنده و حرکت بدون توقف در اماکن مسکونی علاوه بر روش‌های معمول اعمال می‌شد.
افشای محموله قطار نیشابور
در اظهارات یکی از معاونت‌های وقت وزارت راه و ترابری که برای ادای توضیحات به مجلس شورای اسلامی فراخوانده شده بود، شنیدم وی گفته بود که صاحبان محموله چون می‌دانستند هزینه حمل اینگونه محموله‌ها که مواد خطرناک تلقی می‌شوند گران‌تر است، از افشای نوع محموله خودداری کرده‌اند.
این یعنی عذر بدتر از گناه، چون مسئولان بخش‌های حمل و نقل، ترخیص‌کنندگان کالا از بنادر و گمرکات می‌بایست حتماً نوع و مشخصات کامل محموله‌ها را در بارنامه‌های رسمی قید کنند و در اظهارات دیگر همین مسئول اعلام شد که این مواد اصلاً جزء مواد خطرناک نبوده‌اند! پس مشخص نیست که چه چیزی در این قطار موجب انفجار شده است.
اینگونه سهل‌انگاری‌ها و بی‌توجهی‌ها علاوه بر خسارات مالی و جانی فراوان، هزینه‌های زیادی را نیز به دولت تحمیل کرد. چون بعد از این حادثه دولت علاوه بر تأمین هزینه‌های نوسازی و بازسازی واحدهای تخریب شده، ناچار به پرداخت دیه افراد کشته شده به بازماندگان آنها نیز شد.
گسترش صنعت در کشور که بخش اعظم آن فاقد استانداردهای ایمنی برای مقابله با حوادث احتمالی است، موجب شده است علاوه بر سوانح طبیعی، حوادث انسان‌ساز نیز به دفعات در کشور ما اتفاق بیفتد و همواره خسارات جانی و مالی و آسیب به محیط زیست را به همراه داشته باشد. مهمترین این حوادث تصادفات جاده‌ای، انفجار و آتش‌سوزی در مراکز صنعتی، کارخانجات، مراکز تجاری و ... بوده است.
در اغلب این حوادث وجود عوامل زمینه‌ساز بر اثر بی‌تدبیری می‌توانند از یک حادثه کوچک و محدود که میشود به راحتی آن را کنترل کرد یک فاجعه بسازند که نمونه بارز اینگونه سوانح انفجار قطار در ایستگاه نیشابور در ۲۹ بهمن ۱۳۸۲ بود.
بیژن دفتری فرمانده امدادی زلزله بم و انفجار قطار نیشابور که ملقب به پدر امداد و نجات ایران بود در روز ۱۳ آذر سال جاری در تهران درگذشت.
امیر
۱۳۹۲-۱۱-۲۹ ۰۸:۵۵:۰۶
من از اون انفجار تا الان چندین بار بیاد این ماجرا افتادم ولی هیچوقت علت واقعی آنرا نمیدانست.چگونه بعد از ده سال علت بیان میشود؟چرا از روزهای نخست به مردم اطلاع رسانی نکردید؟هرچیز پیش پا افتاده یا طبیعی ویا سهوی را امنیتی میکنید تا بتوانید اشتغال زایی کنید و چند نفری را استخدام کنید و این دور باطل تابه کجا؟؟؟ (1981004) (alef-10)
۱۳۹۲-۱۱-۲۹ ۰۹:۱۴:۴۰
و تاسف بسيار بزرگتر :" اين موضوع الآن بعد از 10 سال و فوت گوينده ميتواند كمي شفاف شود" (1981018) (alef-10)
۱۳۹۲-۱۱-۲۹ ۰۹:۱۵:۲۰
والا ما كه همون موقع شايعات ديگه اى شنيديم (1981022) (alef-10)
۱۳۹۲-۱۱-۲۹ ۰۹:۱۷:۴۳
با عوامل این فاجعه که می توانست وحشتناکتر هم باشد چه کردند ؟ (1981026) (alef-10)
۱۳۹۲-۱۱-۲۹ ۱۶:۴۲:۵۶
به بعضیهاشون در دولت جدید پست هایی رو دادند.بگردین پیدا میکنین. (1981817) (alef-13)
۱۳۹۲-۱۱-۲۹ ۰۹:۵۶:۱۷
اما به جای اینکه صاحبان کالا. (...) که بعلت ندادن اطلاعات درست در زمینه نوع کالا و تمهیدات لازم ؛ وزیر راه وقت استیضاح و برکنار شد.
گنه کرد در بلخ آهنگری
به شوشتر زدند گردن مسگری (1981075) (alef-10)
گنه کرد در بلخ آهنگری
به شوشتر زدند گردن مسگری (1981075) (alef-10)
۱۳۹۲-۱۱-۲۹ ۱۱:۵۰:۴۷
با این افراد چه برخوردی شد تا مایه ی عبرت مجرمان آتی باشد؟!!!!!!!!! (1981274) (alef-10)
بیگی
۱۳۹۲-۱۱-۲۹ ۱۲:۱۵:۵۴
اون زمان صحبت از مواد شیمیایی نا شناخته نبود.میگفتند حاوی پنبه و گوگرد و.. بوده که ترکیب آنها تولید ماده منفجره(مانند باروت) کرده و سئوال این بود که چگونه مواد یک واگن با مواد واگن دیگر به نسبت مناسب و بهترین حالت ترکیب شده اند؟ ثانیا اگر قطار فقط حامل باروت هم بود این چنین خراب کاری نمیکرد. (1981326) (alef-10)
نمودارگیری
۱۳۹۲-۱۱-۲۹ ۲۱:۲۴:۲۱
اقای بیگی شما خیلی بد بینانه به موضوع نگاه میکنید. (1982257) (alef-10)
۱۳۹۲-۱۱-۲۹ ۱۲:۱۷:۴۶
حادثه وحشتناکی بود و من هیچ وقت اونو فراموش نمیکنم چون فیلم آن را دیدم. حتی گفته شده که به اندازه یک زلزله سه و نیم ریشتری البته در سطح زمین عمل کرده است. آخرش هم درست معلوم نشد که چه چیزی سبب این انفجاز وحشتناک شده است. (1981331) (alef-10)
۱۳۹۲-۱۱-۲۹ ۱۳:۰۶:۲۸
یادم نمی ره سر کلاس شیمی 1 دبیرستان بودم اون موقع ، تمام دیوار های مدرسه تو مشهد لرزید همه فکر می کردند یک خونه در همون حوالی گازی چیزی منفجر شده اما نگو .... (1981432) (alef-10)
۱۳۹۲-۱۱-۲۹ ۱۳:۲۸:۵۱
این را همه فهمیدند که چرا این انفجار صورت گرفت،ولی ان چه مهم است که ما مردم بدانیم این است که چه کسانی این بار های خطر ناک را وارد قطار کردند و چرا گمرگ و مسولان بار در قطار و هر سازمانی در پیوند با این کالا ها، شناسایی نشدند و اگر شدند پرا به مردم گفته نشده. در همین خبر هم یک سری حرف ها زده شد که مردم همان روز ها فهمیدند ولی در همین گزارش هیچ اشاره ای به فرستنده ی محمله اشاره نشده و کسی و یا سازمانی و با افرادی که مسول چنین رویداد دهشتناکی شدند،دادگاهی نشدند. چرا گفته نمی شود? (1981490) (alef-10)
۱۳۹۲-۱۱-۲۹ ۱۳:۴۷:۰۱
پس از 10 سال ، بالاخره بگویید اسم آن مواد چی بوده؟ (1981531) (alef-10)
