الف - مقايسه برداشت از حساب ذخيره در دولتهاي هشتم و نهم

مقايسه برداشت از حساب ذخيره در دولتهاي هشتم و نهم

در پی انتشار خبر سو‌ء‌استفاده انتخاباتي از موضوع حساب ذخيره ارزي که در آن با استناد به 10 مرتبه اصلاح قانون برنامه برای برداشت از حساب ذخیره ارزی در دولت آقای خاتمی و 7 مرتبه در دولت آقای احمدی نژاد اشاره شده بود، عده زیادی از خوانندگان محترم با اعتراض به آن خبر، خواستار ارائه "مجموع ارقام برداشت ها" از حساب ذخیره ارزی در دو دولت آقایان خاتمی و احمدی نژاد و مقایسه عملکرد دو دولت نه براساس دفعات برداشت، بلکه بر اساس مجموع ارقام برداشت از حساب ذخیره ارزی شدند.

بررسی های بیشتر درباره ارقام برداشت شده از حساب ذخیره ارزی طی 8 سال گذشته نشان می دهد، برخلاف تصور اولیه، نه فقط از نظر "تعداد دفعات برداشت"، بلکه از از نظر "مجموع ارقام برداشت" نیز دولت آقای خاتمی بیشتر از دولت آقای احمدی نژاد قانون برنامه را برای برداشت از حساب ذخیره ارزی اصلاح کرده است. بطوری که دولت آقای خاتمی طی 10 مرتبه اصلاح قانون برنامه، جمعا 20.5 میلیارد دلار و آقای احمدی نژاد طی 7 مرتبه اصلاح قانون برنامه، جمعا 17.5 میلیارد دلار از حساب ذخیره ارزی برداشت کرده اند.

جداول زیر که بر اساس مصوبات مجلس شورای اسلامی در هشت ساله گذشته (از زمان آغاز بکار حساب ذخیره ارزی) استخراج شده، واقعیت فوق را نشان می دهد.

درباره این خبر چند نکته نیز ضروری است:

1- فهرست فوق، برداشت از حساب ذخیره ارزی بر اساس اصلاح قانون برنامه در لوایح مستقل را نشان می دهد. طی 8 سال گذشته دولت و مجلس در هنگام تدوین و تصویب لوایح بودجه سنواتی نیز مبالغی از حساب ذخیره ارزی برداشت کرده اند که از نظر برداشت از حساب ذخیره ارزی طی لوایح بودجه، در دولت آقای احمدی نژاد برداشت بیشتری از حساب ذخیره ارزی صورت گرفته است. البته موارد برداشت از حساب ذخیره ارزی در دولت نهم بیشتر رویکرد عمرانی داشته است. تعيين ارقام در كوتاه مدت براي الف مقدور نبود.

2- مقایسه و قضاوت درباره موفقیت دولتها در صیانت از ذخایر ارزی و تخصیص مطلوب آنها، بحث پیچیده ای است که در آن باید مفاهیم و متغیر های متعددی (از جمله نقش و وظایف دولت در اقتصاد، درآمدهای ارزی هر سال، قیمت جاری و پیش بینی شده نفت صادراتی در زمان تصویب، برداشت از حساب ذخیره ارزی، موارد تخصیص و...) بررسی شود. بنابر این برخی اظهار نظرات نامزدهای ریاست جمهوری و اطرافیانشان در هفته های اخیر درباره برداشت بیشتر از حساب ذخیره ارزی در دولت نهم منصفانه و منطبق بر واقعیت نیست و درمواردی متاسفانه حالت سوء استفاده تبلیغاتی و عوامفریبی پیداکرده است، هرچند كلاً فشار بر حساب ذخيره ارزي در دولت نهم و مجالس هفتم و هشتم بيش از ظرفيت اقتصاد ملي و نامناسب به نظر مي رسد.

3- اصل خبر قبلی الف، تذکر به نامزدهای محترم درباره این واقعیت بود که اشتهای زیاد برای برداشت از حساب ذخیره ارزی، صفت خاص دولت نهم و هشتم نیست، بلکه این متاسفانه یک عادت اشتباه عمومی در نظام تصمیم گیری دولت و مجلس ما (اعم از اصولگرا و اصلاح طلب) است.به همین دلیل از نامزدهای انتخابات انتظار می رود بجای اینکه از این موضوع ملی برای تخطئه رقیب انتخاباتی - سوء - استفاده کنند، به عنوان داوطلب تشکیل دولت، راه حلی برای استفاده بهینه از مازاد درآمدهای ارزی اراده دهند.

4- در روزهای اخیر و با بالارفتن تب انتخاباتی، برخی فعالان سیاسی و خوانندگان الف، به رویه ظاهرا متغیر الف در برخورد با نامزدهای انتخاباتی اعتراض می کنند و معتقدند الف گاهی به نفع دولت و گاهی به ضرر دولت خبر و تحلیل ارائه می دهد. درباره این موضوع، لازم به یاداوری است که برخی رسانه ها متاسفانه در برخورد با موضوعات (به ویژه در زمان انتخابات)، معیار قضاوت خود را عملکرد و عقاید گروه یا فرد سمپات خود قرار می دهند و بطور همیشگی، از گروه و جناح و مراد سیاسی خود دفاع می کنند چه حق باشد و چه ناحق. الف سعی کرده حق و انصاف را معیار قضاوت خود قرار دهد و جایی که دولت یا مجلس یا قوه قضائیه یا احزاب و...، عملکردی صحیح داشته باشند از آنها دفاع کرده و جایی که آنها عملکردی نادرست داشته باشند، حتی اگر اصولگرا باشند، خیرخواهانه و با ارائه استدلال و نشان دادن راه حل، از آنها انتقاد کند.