کد مطلب: 243661
راهنمای کتاب/ «ترانه‌ها و آهنگ‌های جاودانه»؛ حبیب‌الله نصیری‌فر؛ نشر ثالث
یادگارها حفظ نشوند از خاطر خواهند رفت
بخش فرهنگی الف،8 مهر 93
تاریخ انتشار : سه شنبه ۸ مهر ۱۳۹۳ ساعت ۱۸:۴۲
ترانه‌ها و آهنگ‌های جاودانه
(کتاب دوم)
به کوشش: حبیب‌الله نصیری فر
ناشر: ثالث، چاپ اول ۱۳۹۳
شمارگان ۱۱۰۰ نسخه
۷۱۲ صفحه ، ۳۶۰۰۰ تومان
فروشگاه اینترنتی شهر کتاب، این کتاب را تا یک هفته پس از معرفی، با ۱۰% تخفیف ویژه عرضه می‌کند، در صورت تمایل اینجا کلیک کنید.
****
منابع مکتوب درباره‌ی تاریخ موسیقی ایران، از نوع سنتی و پاپ آن، چنان محدود است که گاهی پیدا کردن یک شرح‌حال کامل از برخی چهره‌های شاخص و برجسته این جریان (از آهنگسازان بگیر تا تنظیم‌کننده‌ها و شاعران)، به امری دشوار برای پژوهشگران یا علاقمندان بدل می‌شود.
چه بسا در مواردی، نام تنظیم‌کننده و یا آهنگساز برخی تصنیف‌ها دقیقا مشخص نیست، به گونه‌ای که علاقه‌مندان این آثار به‌درستی نمی‌دانند ترانه‌سرا و آهنگساز تصنیف موردعلاقه‌شان واقعا چه کسی است؟ خلاصه اینکه از دیرباز چون چنین مسائلی چندان دارای اهمیت نبوده، کسی هم به این فکر نمی‌افتاده که آن‌ها را به‌طور علمی ثبت و ضبط کند و یا مورد تحلیل و بررسی قرار دهد. ازاین‌رو حجم قابل‌توجهی از چنین اطلاعاتی تنها در اذهان کسانی یافت می‌شود که در این زمینه صاحب‌تجربه و فعال هستند؛ بنابراین هر بار که یکی از این چهره‌ها روی در نقاب خاک کشیده، بخشی از این اطلاعات هم با او مدفون‌شده است!
شاید اشاره به این نکته خالی از لطف نباشد، وقتی هنری همچون سینما که در قیاس با ترانه، جدی‌تر نیز محسوب می‌شود تا سال‌ها بعد از آغاز فیلمسازی در ایران، صاحب فیلم‌خانه نبود که لااقل نسخه‌ای از محصولات تولید شده برای آیندگان حفظ و نگهداری شود! و یا وقتی در قرن بیست و یکم، رسانه ملی کشور، آلات موسیقی را به مخاطبان خود نشان نمی‌دهد، چه انتظاری برای کار پژوهشی درباره موسیقی، و حمایت از آن می‌توان داشت!
نکته اینجاست که چنین هنرهایی هرچقدر هم که عامه‌پسندانه تصور شوند، به دلیل اینکه بازتاب‌دهنده بخشی از سلیقه و پسند مردم روزگار خود هستند، درخور بررسی و نگهداری‌اند. با درک چنین ضرورتی‌ست که اهمیت کار حبیب‌الله نصیری نمود واقعی خود را می‌یابد. حتی اگر فرض بر این باشد که او تنها به گردآوری مصالح خام پرداخته و بدون پردازش و تنظیم علمیِ لازم، آن‌ها را منتشر کرده است. اما همین‌که کوشیده بخشی از فرهنگ و هنر مردم این دیار را از گزندِ فراموشی یا نابودی نجات داده و مصالحی را برای پژوهشگران فرهنگ و هنر ایران مهیا سازد، کارش ارزنده و درخور تقدیر است.
کتاب نخستِ «ترانه‌ها و آهنگ‌های جاودانه»، قریب به پانزده سال پیش به بازار آمد و از سوی اهلِ فن با اقبال بسیاری خوبی هم روبه‌رو شد و تاکنون بارها تجدید چاپ‌شده است. این مسئله به‌روشنی نشان از اقبال مردم به چنین آثاری در کنار ضرورت حفظ و نگهداری اطلاعات آن‌ها دارد؛ آثاری که در گذشته به میان مردم رفته و تا امروز نیز اغلب مقبول طبع آن‌ها بوده‌اند.
کتاب دوم «ترانه‌ها و آهنگ‌های جاودانه» که به تازگی به همت نشر ثالث در ۷۱۲ صفحه به بازار آمده، در ادامه چنین تجربه‌ی قرار گرفته و کماکان به همان شیوه کتاب نخست تنظیم‌شده است. به‌این‌ترتیب که متن مربوط به هر ترانه با ارائه مشخصات اصلی‌اش، اعم از آهنگساز و شاعر آغازشده است و همچنین به دستگاهی که هر تصنیف در آن اجرا شده نیز اشاره گشته و نهایتاً متن شعر و نت آهنگ آن درج‌شده است. البته در کنار هر تصنیف نام اجراکننده آن و همچنین تاریخ اجرای آن خالی است؛ این دو نکته از جمله مواردی هستند که در امر تحقیق برای پژوهندگان میتوانستند کارآمد و محل مراجعه باشد.
فهرست کتاب بر اساس حروف الفبایی آهنگسازان تنظیم شده و بعد از فهرست، حبیب‌الله نصیری‌فر مجموعه‌ای از بیوگرافی‌های کوتاه آهنگسازان را گردآورده است. سرگذشت‌هایی که شاید اغلب بر پایه حافظه جمع آوری و نوشته‌شده‌اند، چرا که اغلب فاقد تاریخ تولد یا درگذشت دقیق این چهره‌ها هستند. باوجود این، اطلاعاتی که در کتاب حاضر درباره چهره‌های فعال در موسیقی ایران گرد آمده، در نوع خود ارزشمند و غنیمت است، مخصوصاً که عکسی از این چهره‌ها نیز بدان پیوست شده است.
کتاب ترانه‌ها و آهنگ‌های جاودانه باوجود کاستی‌های گریزناپذیری که دارد، اثری ارزشمند در حوزه‌ی موضوعی خود محسوب می‌شود. این اثر شاید با خلاء اطلاعاتی روبه‌رو باشد، اما وجود این خلاءها ارزش آن بخش از اطلاعات را که در کتاب ثبت و ضبط شده‌اند، بیشتر جلوه‌گر می‌کند. چنین آثاری شاید در اذهان مردم جاودانه باشند، اما بخش قابل توجهی از همین آثار جاودانه، اگر اطلاعات‌شان به شکلی علمی ثبت نشود، در گذر زمان به فراموشی سپرده خواهند شد.
(کتاب دوم)
به کوشش: حبیب‌الله نصیری فر
ناشر: ثالث، چاپ اول ۱۳۹۳
شمارگان ۱۱۰۰ نسخه
۷۱۲ صفحه ، ۳۶۰۰۰ تومان
فروشگاه اینترنتی شهر کتاب، این کتاب را تا یک هفته پس از معرفی، با ۱۰% تخفیف ویژه عرضه می‌کند، در صورت تمایل اینجا کلیک کنید.
****
منابع مکتوب درباره‌ی تاریخ موسیقی ایران، از نوع سنتی و پاپ آن، چنان محدود است که گاهی پیدا کردن یک شرح‌حال کامل از برخی چهره‌های شاخص و برجسته این جریان (از آهنگسازان بگیر تا تنظیم‌کننده‌ها و شاعران)، به امری دشوار برای پژوهشگران یا علاقمندان بدل می‌شود.
چه بسا در مواردی، نام تنظیم‌کننده و یا آهنگساز برخی تصنیف‌ها دقیقا مشخص نیست، به گونه‌ای که علاقه‌مندان این آثار به‌درستی نمی‌دانند ترانه‌سرا و آهنگساز تصنیف موردعلاقه‌شان واقعا چه کسی است؟ خلاصه اینکه از دیرباز چون چنین مسائلی چندان دارای اهمیت نبوده، کسی هم به این فکر نمی‌افتاده که آن‌ها را به‌طور علمی ثبت و ضبط کند و یا مورد تحلیل و بررسی قرار دهد. ازاین‌رو حجم قابل‌توجهی از چنین اطلاعاتی تنها در اذهان کسانی یافت می‌شود که در این زمینه صاحب‌تجربه و فعال هستند؛ بنابراین هر بار که یکی از این چهره‌ها روی در نقاب خاک کشیده، بخشی از این اطلاعات هم با او مدفون‌شده است!
شاید اشاره به این نکته خالی از لطف نباشد، وقتی هنری همچون سینما که در قیاس با ترانه، جدی‌تر نیز محسوب می‌شود تا سال‌ها بعد از آغاز فیلمسازی در ایران، صاحب فیلم‌خانه نبود که لااقل نسخه‌ای از محصولات تولید شده برای آیندگان حفظ و نگهداری شود! و یا وقتی در قرن بیست و یکم، رسانه ملی کشور، آلات موسیقی را به مخاطبان خود نشان نمی‌دهد، چه انتظاری برای کار پژوهشی درباره موسیقی، و حمایت از آن می‌توان داشت!
نکته اینجاست که چنین هنرهایی هرچقدر هم که عامه‌پسندانه تصور شوند، به دلیل اینکه بازتاب‌دهنده بخشی از سلیقه و پسند مردم روزگار خود هستند، درخور بررسی و نگهداری‌اند. با درک چنین ضرورتی‌ست که اهمیت کار حبیب‌الله نصیری نمود واقعی خود را می‌یابد. حتی اگر فرض بر این باشد که او تنها به گردآوری مصالح خام پرداخته و بدون پردازش و تنظیم علمیِ لازم، آن‌ها را منتشر کرده است. اما همین‌که کوشیده بخشی از فرهنگ و هنر مردم این دیار را از گزندِ فراموشی یا نابودی نجات داده و مصالحی را برای پژوهشگران فرهنگ و هنر ایران مهیا سازد، کارش ارزنده و درخور تقدیر است.
کتاب نخستِ «ترانه‌ها و آهنگ‌های جاودانه»، قریب به پانزده سال پیش به بازار آمد و از سوی اهلِ فن با اقبال بسیاری خوبی هم روبه‌رو شد و تاکنون بارها تجدید چاپ‌شده است. این مسئله به‌روشنی نشان از اقبال مردم به چنین آثاری در کنار ضرورت حفظ و نگهداری اطلاعات آن‌ها دارد؛ آثاری که در گذشته به میان مردم رفته و تا امروز نیز اغلب مقبول طبع آن‌ها بوده‌اند.
کتاب دوم «ترانه‌ها و آهنگ‌های جاودانه» که به تازگی به همت نشر ثالث در ۷۱۲ صفحه به بازار آمده، در ادامه چنین تجربه‌ی قرار گرفته و کماکان به همان شیوه کتاب نخست تنظیم‌شده است. به‌این‌ترتیب که متن مربوط به هر ترانه با ارائه مشخصات اصلی‌اش، اعم از آهنگساز و شاعر آغازشده است و همچنین به دستگاهی که هر تصنیف در آن اجرا شده نیز اشاره گشته و نهایتاً متن شعر و نت آهنگ آن درج‌شده است. البته در کنار هر تصنیف نام اجراکننده آن و همچنین تاریخ اجرای آن خالی است؛ این دو نکته از جمله مواردی هستند که در امر تحقیق برای پژوهندگان میتوانستند کارآمد و محل مراجعه باشد.
فهرست کتاب بر اساس حروف الفبایی آهنگسازان تنظیم شده و بعد از فهرست، حبیب‌الله نصیری‌فر مجموعه‌ای از بیوگرافی‌های کوتاه آهنگسازان را گردآورده است. سرگذشت‌هایی که شاید اغلب بر پایه حافظه جمع آوری و نوشته‌شده‌اند، چرا که اغلب فاقد تاریخ تولد یا درگذشت دقیق این چهره‌ها هستند. باوجود این، اطلاعاتی که در کتاب حاضر درباره چهره‌های فعال در موسیقی ایران گرد آمده، در نوع خود ارزشمند و غنیمت است، مخصوصاً که عکسی از این چهره‌ها نیز بدان پیوست شده است.
کتاب ترانه‌ها و آهنگ‌های جاودانه باوجود کاستی‌های گریزناپذیری که دارد، اثری ارزشمند در حوزه‌ی موضوعی خود محسوب می‌شود. این اثر شاید با خلاء اطلاعاتی روبه‌رو باشد، اما وجود این خلاءها ارزش آن بخش از اطلاعات را که در کتاب ثبت و ضبط شده‌اند، بیشتر جلوه‌گر می‌کند. چنین آثاری شاید در اذهان مردم جاودانه باشند، اما بخش قابل توجهی از همین آثار جاودانه، اگر اطلاعات‌شان به شکلی علمی ثبت نشود، در گذر زمان به فراموشی سپرده خواهند شد.
کلمات کلیدی : ترانه‌ها و آهنگ‌های جاودانه + حبیب‌الله نصیری فر + نشر ثالث
نظراتی كه به تعميق و گسترش بحث كمك كنند، پس از مدت كوتاهی در معرض ملاحظه و قضاوت ديگر بينندگان قرار مي گيرد. نظرات حاوی توهين، افترا، تهمت و نيش به ديگران منتشر نمی شود.
