کد مطلب: 403194
اهمیت عملیات موصل و تلاش قدرت‌های منطقه‌ای و بین المللی برای ایفای نقش
علی ساجد، ۲۶ مهر ۹۵
تاریخ انتشار : دوشنبه ۲۶ مهر ۱۳۹۵ ساعت ۱۴:۳۸
عملیات آزادسازی موصل به عنوان مهمترین پایگاه داعش در عراق برای قدرت‌های منطقه‌ای و بین المللی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است و همگی تلاش دارند تا در این عملیات ایفای نقش کنند.
در ساعات اولیه امروز با اعلام آغاز رسمی عملیات آزادسازی موصل توسط حیدر العبادی نخست وزیر و فرمانده کل قوای عراق، حملات گسترده‌ای از سوی نیروهای شرکت کننده در این عملیات کلید خورد. از چند روز پیش اصرار ترکیه بر مشارکت در این عملیات و از طرفی مخالفت بغداد، روابط دو کشور متشنج شده و حتی منجر به احضار سفرای یکدیگر گردید. در تبیین علت اصرار آنکارا بر مشارکت در این عملیات ذکر چند نکته ضروری است.
1 ـ با بروز تغییرات سیاسی بنیادین در عراق در سال 2003 و خروج عراق از دایره کشورهایی همچون ترکیه و عربستان و تمایل زیاد آن به جمهوری اسلامی ایران و جبهه مقاومت و از سویی دیگر تقویت کردها، این کشور به یکی از همپیمانان راهبردی ایران در منطقه حساس غرب آسیا تبدیل شد. امری که در تضاد با منافع راهبردی کشورهایی مانند ترکیه قرار داشت.
لذا مقطع زمانی پس از اشغال خاک عراق توسط داعش و امروز عملیات بازپس گیری موصل، فرصت بسیار مغتنمی برای ترکیه و حتی عربستان و سایر قدرت‌های رقیب و مخالف جبهه مقاومت است تا بتوانند بر سنگینی کفه ترازوى معادلات به نفع خود بیفزایند. آنکارا با درک این موضوع از مدت‌ها قبل با وارد کردن نیروهای خود در صدد ایفای نقشی تاثیر گذار بر آمده است.
2 ـ مناطق شمالی عراق و مناطقی مانند موصل و کرکوک، علیرغم ادعای تاریخی ترکیه بر آنها، حوزه امنیتی و عمق استراتژیک آنکارا محسوب می‌شوند که این کشور نمی‌تواند از تحولات تاثیر گذاری مانند آزادی موصل که بر آینده روند سیاسی و حتی اجتماعی عراق در ابعاد مختلف میدانی، رسانه ای و توزیع قدرت و .... به طور مستقیم تاثیر گذار است، بی تفاوت باشد.
برای درک میزان اهمیت موصل برای ترکیه شاید ذکر این نکته کافی باشد که آنکارا با زیر پا گذاشتن تمامی قوانین بین المللی و حسن همجواری با عراق و با استناد به هماهنگی با دولت اقلیم کردستان دست به چنین ریسک بزرگی زده است.
3. ترکیه، ایران را یکی از بازیگران فوق العاده موثر عرصه عراق و در عین حال رقیب منطقه‌ای خود می‌داند. آنکار پیش از این با حضور حشد الشعبی بعنوان نیروی میدانی مقتدر با کارنامه‌ای قابل قبول در آزادسازی مناطقی مثل جرف الصخر و فلوجه و الرمادی و صلاح الدین و ... در عملیات آزادسازی موصل مخالفت کرد بود تا بتواند ضمن تضعیف دولت مرکزی، به تقویت طیف همپیمان و همسو با منافع خود در همسایه جنوبی اش بپردازد.
پیامدهای چنین عملیات مهمی قابل توجه خواهد بود که نمی‌توان از آن غفلت کرد که از جمله آنها می توان به موارد زیر اشاره کرد.
1 ـ موصل همانگونه که برای عراق و ترکیه اهمیت دارد برای اشغالگران هم دارای اهمیت حیاتی است. آنان براحتی دست از موصل نخواهند کشید و در صورت موفقیت نیروهای عراقی احتمال می رود تلاش اشغالگران و عربستان برای ایجاد تزلزل امنیتی در این شهر و مناطق اطراف افزایش یابد.
2 ـ در صورت توفیق نیروهای عراقی، با توجه به اخبار منتشر شده در مورد تصمیم عربستان و آمریکا برای خروج امن عناصر داعش از موصل تمرکز نیروهای داعش بر جبهه سوریه افزایش خواهد یافت و احتمالا شاهد شدت یافتن درگیری‌ها در جبهه سوریه خواهیم بود.
3 ـ پیروزی نیروهای عراقی در این عملیات تاثیر زیادی در معادلات سیاسی و اجتماعی عراق خواهد داشت و عراق به یک قدرت منطقه‌ای موثر عمل خواهد کرد.
کارشناس ارشد مطالعات عراق
در ساعات اولیه امروز با اعلام آغاز رسمی عملیات آزادسازی موصل توسط حیدر العبادی نخست وزیر و فرمانده کل قوای عراق، حملات گسترده‌ای از سوی نیروهای شرکت کننده در این عملیات کلید خورد. از چند روز پیش اصرار ترکیه بر مشارکت در این عملیات و از طرفی مخالفت بغداد، روابط دو کشور متشنج شده و حتی منجر به احضار سفرای یکدیگر گردید. در تبیین علت اصرار آنکارا بر مشارکت در این عملیات ذکر چند نکته ضروری است.
1 ـ با بروز تغییرات سیاسی بنیادین در عراق در سال 2003 و خروج عراق از دایره کشورهایی همچون ترکیه و عربستان و تمایل زیاد آن به جمهوری اسلامی ایران و جبهه مقاومت و از سویی دیگر تقویت کردها، این کشور به یکی از همپیمانان راهبردی ایران در منطقه حساس غرب آسیا تبدیل شد. امری که در تضاد با منافع راهبردی کشورهایی مانند ترکیه قرار داشت.
لذا مقطع زمانی پس از اشغال خاک عراق توسط داعش و امروز عملیات بازپس گیری موصل، فرصت بسیار مغتنمی برای ترکیه و حتی عربستان و سایر قدرت‌های رقیب و مخالف جبهه مقاومت است تا بتوانند بر سنگینی کفه ترازوى معادلات به نفع خود بیفزایند. آنکارا با درک این موضوع از مدت‌ها قبل با وارد کردن نیروهای خود در صدد ایفای نقشی تاثیر گذار بر آمده است.
2 ـ مناطق شمالی عراق و مناطقی مانند موصل و کرکوک، علیرغم ادعای تاریخی ترکیه بر آنها، حوزه امنیتی و عمق استراتژیک آنکارا محسوب می‌شوند که این کشور نمی‌تواند از تحولات تاثیر گذاری مانند آزادی موصل که بر آینده روند سیاسی و حتی اجتماعی عراق در ابعاد مختلف میدانی، رسانه ای و توزیع قدرت و .... به طور مستقیم تاثیر گذار است، بی تفاوت باشد.
برای درک میزان اهمیت موصل برای ترکیه شاید ذکر این نکته کافی باشد که آنکارا با زیر پا گذاشتن تمامی قوانین بین المللی و حسن همجواری با عراق و با استناد به هماهنگی با دولت اقلیم کردستان دست به چنین ریسک بزرگی زده است.
3. ترکیه، ایران را یکی از بازیگران فوق العاده موثر عرصه عراق و در عین حال رقیب منطقه‌ای خود می‌داند. آنکار پیش از این با حضور حشد الشعبی بعنوان نیروی میدانی مقتدر با کارنامه‌ای قابل قبول در آزادسازی مناطقی مثل جرف الصخر و فلوجه و الرمادی و صلاح الدین و ... در عملیات آزادسازی موصل مخالفت کرد بود تا بتواند ضمن تضعیف دولت مرکزی، به تقویت طیف همپیمان و همسو با منافع خود در همسایه جنوبی اش بپردازد.
پیامدهای چنین عملیات مهمی قابل توجه خواهد بود که نمی‌توان از آن غفلت کرد که از جمله آنها می توان به موارد زیر اشاره کرد.
1 ـ موصل همانگونه که برای عراق و ترکیه اهمیت دارد برای اشغالگران هم دارای اهمیت حیاتی است. آنان براحتی دست از موصل نخواهند کشید و در صورت موفقیت نیروهای عراقی احتمال می رود تلاش اشغالگران و عربستان برای ایجاد تزلزل امنیتی در این شهر و مناطق اطراف افزایش یابد.
2 ـ در صورت توفیق نیروهای عراقی، با توجه به اخبار منتشر شده در مورد تصمیم عربستان و آمریکا برای خروج امن عناصر داعش از موصل تمرکز نیروهای داعش بر جبهه سوریه افزایش خواهد یافت و احتمالا شاهد شدت یافتن درگیری‌ها در جبهه سوریه خواهیم بود.
3 ـ پیروزی نیروهای عراقی در این عملیات تاثیر زیادی در معادلات سیاسی و اجتماعی عراق خواهد داشت و عراق به یک قدرت منطقه‌ای موثر عمل خواهد کرد.
کارشناس ارشد مطالعات عراق
۱۳۹۵/۰۸/۰۲ ۱۵:۵۹
کلمات کلیدی : آزادسازی موصل+موصل+داعش+ارتش عراق
نظراتی كه به تعميق و گسترش بحث كمك كنند، پس از مدت كوتاهی در معرض ملاحظه و قضاوت ديگر بينندگان قرار مي گيرد. نظرات حاوی توهين، افترا، تهمت و نيش به ديگران منتشر نمی شود.
