در دوره پسابرجام و ورود مقامات عالی رتبه اروپایی به ایران، حال نوبت به برقراری و گسترش رابطه ایران با فنلاند رسیده است.
به گزارش باشگاه خبرنگاران جوان زمانی که مهر برجام بر پیشانی کشورمان ممهور شد شاهراههای ارتباطی میان ایران و اروپا نسبت به گذشته قوت گرفت و مسیر پر ترددی را تجربه کرد به طوری که رؤسای جمهور و مقامات عالیرتبه دولتی کشورهای اروپایی با تمایلی مضاعف به منظور ارتقا سطح روابط خود با ایران، یکی پس از دیگری راهی کشورمان شدند.
اوج ورود سردمداران و مقامات اروپایی، آسیایی و آفریقایی به ایران در سال گذشته صورت گرفت و تاکنون هم کشورهایی همچون اتریش، روسیه، کرواسی، سوئیس، ایتالیا، صربستان، اسپانیا، آلمان، فرانسه، ایتالیا، هلند و ... ایران را برای اهدف صنعتی، تجاری، اقتصادی، انرژی و... خود برگزیدند.
حال نوبت به برقراری و گسترش رابطه ایران با فنلاند فرارسیده است. هرچند طی ماههای گذشته مقامات این کشور با دولتمردان روحانی دیدار و گفتوگوی رسمی برگزار کردند، اما محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه کشورمان در دیدار اخیر خود با همتای فنلاندی، حامل دعوتنامه رئیس جمهور کشورمان بود تا برپایه آن مقدمات ترک "سائولی نینیستو" رئیس جمهور فنلاند را از این کشور به ایران فراهم کند. به این شکل نینیستو قادر خواهد بود در راس هیات عالی رتبه سیاسی و اقتصادی، در سفری رسمی، شامگاه امروز وارد تهران شود و درباره مسائل دوجانبه، چند جانبه همچنین درخصوص افزایش مبادلات اقتصادی دو کشور با روحانی گفتوگو کند.
وزیر امور خارجه کشورمان در جریان دیدار خود با همتای فلاندی گسترش همکاریها میان بخشهای خصوصی ایران و فنلاند را از مهمترین اهداف سفر خود به فنلاند دانست. وی اعلام کرد در حال حاضر ارتباط بسیار خوبی میان بخش خصوصی دو کشور در تهران ایجاد شده و گسترش این همکاریها یکی از برنامههای سفر به فنلاند بوده ضمن آنکه گفتوگوهای سیاسی و روابط گسترده اقتصادی با فنلاند را در سفر چندی پیش هیئت فنلاندی به ایران آغاز کردیم.
زمینه چینی سفیر فنلاند در ایران
چندی پیش "هری کمراینن" سفیر فنلاند در نشست فعالان اقتصادی استان سمنان که به میزبانی اتاق بازرگانی برگزار شد، ضمن تشریح زوایای همکاری ایران و فنلاند، اعلام کرد "در آینده تعامل بیشتری با ایران خواهیم داشت و برگزاری نشستهای مختلف در استانهای این کشور نیز به همین منظور پیشبینیشده که نخستین آنها در آبانماه و در جریان سفر هیئت دولت به ایران انجام خواهد شد. ایران ظرفیتهای فراوان تجاری دارد بنابراین روابط تجاری دو کشور در این زمینه گسترش خواهد یافت".
همچنین "کمراینن" یکی از ریشههای همکاری دو کشور را مقوله تبادل علمی دانست چرا که به اعتقاد وی آموزش عالی فنلاند یکی از ارکان توسعه و رشد روزافزون صنعتی و اقتصادی محسوب میشود و روابط خارجی آن به خصوص با ایران میتواند در تحکیم روابط، به خوبی ایفای نقش کند. فنلاند و ایران دارای نقاط مشترکی است که امروز باید از آنها در راه توسعه روابط تجاری بین دو کشور بهترین استفاده را به عمل آورد بنابراین با تدابیری که اندیشیده شده، روند فعالسازی شرکتهای فنلاندی در ایران فراهم شده است.
از سوی دیگر در کنار مذاکرات فعالان بخش خصوصی دو کشور، محمدرضا نعمت زاده وزیر صنعت، ضرورت همکاریهای بیشتر بین ایران و فنلاند را مورد تاکید قرار میدهد و معتقد است که ایران در همکاریهای اقتصادی با فنلاند به دنبال مناسبات بلند مدت و استراتژیک بوده و از این جهت باید سرمایهگذاری مشترک، محوری مهم در روابط اقتصادی دو کشور قرار بگیرد ضمن آنکه باید زمینههای فنی و مالی توسعه یابد لذا از آنجایی که ایران بازار بزرگ منطقه است و با توجه به همسایگی این کشور با 14 کشور منطقه به بازار 400 میلیون نفری دسترسی دارد، نیروی انسانی فعال در کنار منابع انرژی و طبیعی عظیم از جمله مزیتهای مشارکت اقتصادی شرکت های فنلاندی با ایران است و فنلاندیها میتوانند ایران را به عنوان یکی از شرکای مهم خود در نظر بگیرند.
بنابر اظهارات نعمت زاده، واردات جمهوری اسلامی ایران از فنلاند به مراتب بیشتر از صادرات ایران به این کشور بوده، لذا ایران میتواند با سرمایهگذاریهای مشترک و تولید محصولات و خدمات مشترک به بازارهایی که در اختیار فنلاند است محصولات خود را صادر کند. به گفته نعمتزاده، دولتهای هر دو کشور تلاش میکنند با برداشتن موانع موجود، شرایط را برای فعالیتهای بخش خصوصی فراهم کنند.
پیشینه رابطه ایران و فنلاند
در گذشته سطح روابط دو کشور به صورت سنتی بود و روابط بازرگانی هم دایره محدودی داشت که البته باید گفت این روابط طی سالهای اخیر تابعی از تحولات در روابط کشورمان با کشورهای اتحادیه اروپا نیز بوده است.
بنابر گزارش سفارت ایران، روابط تعریف شده اقتصادی و بازرگانی دو کشور تا سال 1381 رسما از طریق برگزاری کمیسیونهای مشترک اقتصادی و سرفصلهای تعیین شده منظم بود اما پس از مدتی فنلاند اعلام کرد شیوه برگزاری کمیسیون مشترک اقتصادی، مدلی قدیمی برای همکاریهای بازرگانی بین دو کشور بوده و افزایش ارتباطات میان بخشهای خصوصی دو کشور راه حل مناسبتری در توسعه روابط اقتصادی و بازرگانی فی مابین تلقی میشود. از این رو طی سالهای اخیر چند هیات تجاری از صاحبان بخشهای خصوصی دو کشور سفرهایی را به پایتختهای یکدیگر انجام دادهاند و در این سفرها همایش توسعه روابط تجاری بین دو کشور نیز برگزار شده است.
مهمترین سفرهای متقابل انجام شده بین دو کشور در بخش اقتصادی طی ده سال گذشته بشرح ذیل است:
* سفر لینتو معاون قائم مقام در امور اقتصادی وزارت امور خارجه فنلاند به ایران بمنظور برگزاری دور پنجم کمیسیون مشترک اقتصادی بین دو کشور در سال 1381
*سفر خسروتاج رئیس سازمان توسعه تجارت ایران به فنلاند در سال 1381
* سفر ویلن وزیر توسعه و تجارت خارجی فنلاند به ایران بمنظور امضای موافقتنامه حمایت از سرمایه گذاری مشترک در سال 1381
* سفر خاموشی رئیس اتاق بازرگانی و صنایع و معادن ایران به فنلاند در سال1383
* سفر هیات بازرگانی و بانکی 22 نفره از فنلاند به ایران در سال 1385
*سفر غضنفری رئیس وقت سازمان توسعه تجارت ایران در راس یک هیات از بخش خصوصی به فنلاند در سال 1387
حجم مبادلات تجاری بین دو کشور طی سالهای اخیر با نوساناتی همراه بوده که بخشی از آن تحت تاثیر رکود اقتصاد جهانی و اخیرا محدویتهای ایجاد شده بدلیل تحریمهای وضع شده علیه ایران است. در ذیل میزان و چگونگی وضعیت مناسبات تجاری فی مابین دو کشور ارائه میشود:
اهم کالاهای صادراتی ایران به فنلاند طی سالهای اخیر عبارتند از: کالاهای مصرفی ، مواد شیمیایی ، مواد دارویی و درمانی ، محصولات نساجی ، پارچه و نخ ، پلاستیک خام ، تجهیزات حمل و نقلی ، تجهیزات اداری و مسکونی ، عطریات و پاک کنندهها ، مواد غذایی و حیوانات زنده ، آهن و فولاد ، مواد خام غیر سوختی ، سبزی و میوه ، قهوه و کاکائو و کودشیمیایی. فهرست و میزان مهمترین کالاهای صادراتی کشورمان به فنلاند طی سالهای اخیر بشرح ذیل است :
کالاهای وارداتی ایران از فنلاند طی سالهای اخیر عبارتند از : تجهیزات حمل و نقلی، سیستم و تجهیزات مخابراتی، تجهیزات و ماشین آلات صنعتی، کالاهای مصرفی، کاغذ، خمیر کاغذ و مقوا، مواد نفتی، مواد خام غیرخوراکی، پلاستیک، مواد شیمیایی و ابزار و تجهیزات. فهرست و میزان مهمترین کالاهای وارداتی کشورمان از فنلاند طی سالهای اخیر بشرح ذیل است:
ایران، امروز بیش از گذشته نیازمند برقراری تعامل موثر و سازنده با دیگر بازیگران بین اللملی است. تمرکز بر مهارتهای دیپلماسی، ارتباط کارآمد و فعال جهانی در راستای تنش زدایی با سایر کشورها از جمله ضرورتهایی است که به شدت و در شرایط موجود، کشور به آن نیاز دارد. پیدا کردن منافع مشترک و وحدت نظر هم در میان بازیگران بین المللی و برقراری مناسبات دو جانبه، هنری سیاسی و دیپلماسی است که علیرغم اختلافات و تفاوتهای نظری و عملی بین کشورها، دیپلماتها باید نفع مشترکی را تعریف کنند براین اساس با عنایت به قرار گرفتن ایران در شرایط پساتحریم شاهد فصل جدید همکاری ایران با کشورهای مختلف از جمله فنلاند خواهیم بود لذا با توجه به تاکیدات مقامات دولتی دو کشور، به نظر میرسد همکاریهای دو کشور در حوزه بخشهای خصوصی نقش پررنگ تری داشته باشد.