کد مطلب: 417053
دین حداقلی و راهپیمایی اربعین
محسن مهدیان، 3 آذر 95
تاریخ انتشار : چهارشنبه ۳ آذر ۱۳۹۵ ساعت ۱۶:۳۰
دوست عزیزی می پرسید ماجرای راه پیمایی اربعین مستند به چیست؟ چرا انقدر اهمیت پیدا کرده است؟ ریشه اش کجاست؟ چرا باید تقویتش کرد؟ چرا باید پرشورتر برگزار شود؟ راه پیمایی موضوعیت دارد یا زیارت اربعین امام حسین علیه السلام؟
خیلی به این سوال دقت نکرده بودم؛ شاید مساله به ظاهر روشن بود. راه پیمایی اربعین بسیار پرثواب است و چه بهتر از اینکه زیارت مخصوص اباعبدالله همراه با این گام های خسته و بدن غبارآلود باشد. اما این تلقی ساده و مشهور از کجا آمده است؟ عمدتا از سر منابر. اهل منبر ما با رجوع به احادیث تلاش کردند منزلت و شأن این "پیاده روی شیعی" را مستند به آثار و نتایج بهشتی اش کنند.
واقعیت ماجرا این است که برای بسیاری این سوال مطرح است؛ اینکه چرا راه پیمایی در ایام اربعین؟ و پاسخ رایج نیز از این دو حالت خارج نیست. یک پاسخ ماجرای اولین زیارت اربعین توسط جناب جابربن عبدالله انصاری است که با پای پیاده تا کربلا طی مسیر کردند. دیگر هم اینکه پیاده روی اربعین سنت بسیاری از بزرگان و علما ذکر شده است.
دسته دیگر از استدلال ها مربوط به تاکیدات روایی بر ثواب و اجرمعنوی و سرشار راه پیمایی است. روایتی از امام صادق علیه السلام وجود دارد که می فرمایند: کسى که با پای پیاده به زیارت امام حسین(ع) برود، خداوند به هر قدمى که برمىدارد یک حسنه برایش می نویسد....تا انتهای روایت.
اما به نظر می رسد این دو پاسخ کفایت نمی کند. سنت جناب جابر و علمای بزرگوار ما جای خود قابل اعتنا و قابل تاسی، اما قوت لازم را برای شکل دادن به این راه پیمایی عظیم شیعی ندارد.
روایتی که در رابطه با ثواب پیاده روی ذکر شده است نیز هرچند انگیزه بخش است اما کامل کننده سنت جهانی پیاده روی نیست. چه آنکه از این دست روایات جاهای دیگری نیز ذکر شده است. از جمله ثواب گام های نمازگزار برای رسیدن به مسجد. ثواب گام های حاجی. ثواب قدم های زائر حرم امیرالمومنین در روز عید غدیر و غیره. ضمن اینکه روایت پیاده روی برای زیارت مضجع شریف سیدالشهدا عمومیت دارد و خاص اربعین نیست.
پس ماجرا فراتر از ایندوست. پاسخ چیست که کمتر مورد عنایت قرار می گیرد؟
پاسخ به این سوال به یک ضعف عمیق نرم افزاری در جامعه علمی ما باز می گردد. امروز همه جا سخن از راه پیمایی عظیم شعیان و حتا فراتر از آن محبین آل الله است. راه پیمایی اربعین به سنتی عالمگیر تبدیل شده است. همه جا و در هر محفل و مجلسی و در میان اخبار رسانه های داخلی و مهمتر از آن خارجی، بازتاب و نمایه ای از این حرکت چشمگیر شیعی است. سوال این است که جایگاه این رستاخیز محبین سیدالشهدا چرا در منابر ما کمتر مورد توجه است؟ چرا دیده نمی شود؟ چرا آثار خارجی این راه پیمایی عالمگیر جایی در فقه فعال و نظام مند و مساله محور ندارد؟ چرا متدینین و محبین ما جلوه این رزمایش اسلامی را نمی توانند در دینداری فردی شان نظاره کنند؟ مساله این است که آثار کلان این حرکت اجتماعی را می بینند، اما فارغ از دینداری تفسیر می کنند و متفاوت از زیارت اربعین می بینند. متاسفانه این کم توجهی به آثار کلان پیاده روی بزرگ اربعین خودش نوعی سکولاریسم خفیف است که ناشی از کم توجهی به فقه فعال اجتماعی است.
مشکل اصلی اینجاست. ما نتوانستیم به میزان لازم فقه فعال و پویا و روزآمد و کارآمد و متناسب با تحولات جامعه جهانی اسلام را توسعه دهیم و هنوز برای اثبات چنین "جلوه گری ضدشیطانی" و "مانور تظلم خواهی" و "خدمت رسانی چشم نواز" و "مودت و محبت پرشور محبین به یکدیگر" به دنبال استدلال هایی از جنس دین حداقلی و فردگرایانه ایم. چطور این جلوه گری ابهت شیعی را در دین ورزی محبین سیدالهشدا نمی بینیم و همچنان دنبال آثار عبادات فردی هستیم؟ چطور اثر این حرکت جمعی و متحد و عارفانه محبین را در دین ورزی ملاحظه نمی کنیم؟ منابر ما برای اثبات و استدلال این حرکت قیام گونه امت اسلامی، ثواب عبادی متکی به زیارت فردی را تبلیغ می کند حال آنکه امروز نیاز داریم مومنین بدانند سهم این حرکت عظیم شیعی در زندگی دینی شان چقدر است و امتداد آن در روایات و احادیث و سیره انبیا و اولیا تا کجاست. آنگاه بدون تردید برای مستند کردن این نهضت محبین به ثواب زیارت فردی، تنها به یک روایت از امام صادق علیه السلام اکتفا نمی کند و به صدها سرفصل روایی و حدیثی از اهل بیت ارجاع می دهند که مستند به "حرکت جمعی" ، "خدمت رسانی خاصانه"، "محبت ورزی عاشقانه" و "مبارزه با ظلم" و "مانور قدرت شیعی" و دهها سرفصل دیگر است.
راهپیمایی اربعین، یک عبادت فردی را به رستاخیز عظیم شیعی مبدل ساخته است
کلمات کلیدی : راهپیمایی اربعین حسینی
dayani
۱۳۹۵-۰۹-۰۳ ۱۷:۰۱:۱۵
به هرحال هر شیعه ای میخواهد بداند که این نوع راهپیمایی دینی است یا سیاسی
. نفرمائید که دیانت ما عین سیاست و سیاست ما عین دین است. صراحتا بفرمائید سیاسی است.
خیال می کنم که اگر قرار است دفاعی بعمل آید باید صراحتا گفت که راهپیمایی سیاسی است که میتواند پیامدهای دینی نیز داشته باشد.
مالبته این نگرانی هست که اگر رابطه بین عراق و ایران همواره به این شکل نماند، آنوقت عدم امکان این راهپیمایی به نوعی درگیری بین دو کشور تبدیل شود. (4029281) (alef-13)
بنده این سومین بار است که در این جمع شرکت می کنم. به شخصه دلیل حضورم نه ابعاد سیاسی موضوع بوده و نه اینقدر دنبال ثواب بودم که بخواهم سختی های این مسیر را تجربه کنم. فقط می توانم بگویم که برای دفعه اول حضور، جاذبه ای شبیه به مغناطیس نا خود آگاه مرا به این سمت کشاند و شیرینی آن چنان بوده که در سالهای بعدی فقط منتظر رسیدن این ایام و تجربه مجدد آن بودم. توصیف آن سخته و در چارچوب این دلایل مادی و معنوی نمی گنجد.
احساس می کنم در این شرایطی که این همه حجمه به اسلام وارد می شود و اوج مظلومیت مردم مسلمان جهان است، این معجزه در دفاع از مظلومیت اسلام رخ داده و تلقی دیگر از این موضوع به نظرم راه به جایی نمی برد.
به کسانی که در این راه نیامده و این مغناطیس عظیم و عمق معنویت و عشق و دلدادگی تک افراد حاضر را درک نکرده اند حق می دهم که به دنبال جستجوی دلایل مادی و معنوی آن باشند چون بلاخره برای توجیه این موضوع و قانع کردن خودشان نیاز به آن دارند. (4029917) (alef-13)
لرستانی
۱۳۹۵-۰۹-۰۴ ۰۹:۵۳:۴۷
بنده به صراحت اعلام میکنم که بنده از روی ارادت و تعلقات دینی این راهپیمایی را انتخاب نمودم و سیاسی نبود اما از طرفی ما باید برای ترساندن و ارعاب دشمنانمان خیل سپاه دین را در گوشه ای از عالم جلوه دهیم تا انان خیال بد نکنند و حساب کار دستشان بیاید. حق نگهدارتان (4030019) (alef-13)
منصور
۱۳۹۵-۰۹-۰۵ ۰۷:۵۸:۴۷
اصلا شما درست می فرمایید . چه عیبی داره سیاسی باشه؟؟؟ برداشت شما از سیاست چیه؟؟؟ (4031404) (alef-3)
وظيفه علما ترجمه هميشگي دين به زبان امروز است ، قرار نبود نقل روايات و احاديث فقط ازباب يادگاري جمع كردن باشد ،
همه احاديث پيامي هستند خطاب به مردم فارغ از زمان ؛
خبر از نعمات بهشتي دادن براي كسي كه در اصل اين حركت سوال دارد چاره راه نيست ،
توضيج بايد اين باشد كه به شهادت تاريخ ، حركت هاي منفردانه محكوم به شكست هستند و جمع شدن مردم دور هم بدون داشتن دليل و راهنما هم به پيروزي منجر نمي شود ،
اربعين هر دو را دارد ، حركت ميليون ها نفر به سمت يك نقطه ، سياسي ترين كاري است كه در تاريخ اسلام اتفاق افتاده ،
وقتي مي گوييم خون سيدالشهدا هنوز مي جوشد ، تمثيل نيست ، بلكه يك واقعيت مسلم است ، قيما ايشان هنوز پايان نيافته است .
اربعين بزرگداشت گذشته نيست ، اعلام آمادگي براي آينده است (4029328) (alef-13)
سلام:
ضمن احترام به شعائر مذهبی واذعان به ثواب زیارت و توفیق دعاو استمداد ازذوات مقدس اولیاء دین صلوات الله علیهم اجمعین ، آنچه مهم است اینکه تمامی صواب ها و اجر وارزشها تا آنجا که شنیده ایم وخوانده ایم بر زیارتی مترتب است که همراه با معرفت وشناخت مقام والای آن حضرات و بندگان مقرب درگاه الهی است ،
علمای دین مبین چنانچه برنامه سفرهای پیاده داشته اند ، پیش از آن عارف به اعمال عبادی خود بوده اند، مع الاسف آنچه در پیاده روی های گسترده ای چون ایام اربعین مشهود است عدم توجه به بعد شناختی وعمق معنای زیارت و رابطه معنوی است تا تاثیرات این همه مشقت بر اخلاق جامعه نمایان شود ، گوئی کمیت اصل است و کیفیت فرع ، ظاهر مرادو باطن غفلت ، و دریغ که تقلید و چشم هم چشمی و جو گیری بر معنویت واخلاق و عبادت سایه افکنده است ، واگر کسی هم ان قلتی بیاورد متهم به سکولاریسم پنهان می گردد. (4029401) (alef-13)
هزاران مثبت (4029599) (alef-3)
متاسفانه امروز ما به جنبه فرعی دین که شعائر است اهمیت میدهیم و از جنبه اصلی دین که شریعت و طریقت است غافل شده ایم و بخاطر همین هرچند هرجا که مناسکی هست حضوری شکوهمند داریم ولی متاسفانه در زندگی روزمره هیچ نشانی از تاثیرگذاری این همه مناسک نمی بینیم. و جامعه روز به روز در حال فاصله گرفتن از اصل دین که در قران تقوا نامیده شده است میباشد. (4029912) (alef-13)
در دین همیشه خطر تحریف وجود دارد، بنابراین در بین علما و فقهای ما حساسیت زیادی روی منابع عقلی و نقلی احکام و مناسک دینی وجود دارد. تجربه نشان داده است که هر وقت از این اصول دور شده ایم، شاید فواید کوتاه مدتی بر آن مترتب بوده است، ولی بعدا تبدیل به معضل شده است. برای همین مناسبب است که مناسک دینی در همان جایگاهی که هستند تبلیغ شوند و از افراط و تفریط در آن دوری شود. (4029934) (alef-13)
اربعین حرکتی استراتژیک در مقابله با عربستان و دیگر رقبای ایران است. (4032070) (alef-3)