ویتامین Vitamin B1 که به آن تیامین (Thiamin) نیز گفته می شود یکی از ویتامین های گروه ب است.به گزارش گروه فضای مجازی خبرگزاری میزان، ویتامین B1، جز ویتامین های محلول در آب است این بدان معناست که بدن نمی تواند ویتامین B1 را ذخیره کند و نیاز است آنرا از طریق تغذیه بطور روزانه دریافت کنیم. ویتامین B1 در شکل قرص های ۱۰۰ میلی گرمی و ۳۰۰ میلی گرمی توزیع می شود.
ویتامین B1 به بدن برای هضم و جذب مواد غذایی و تبدیل آن ها به انرژی کمک می کند، این فرایند را در اصطلاح متابولیزم چربی ها، پروتئین ها و کربوهیدرات ها گویند. بسیاری از آنزیم ها از جمله آنزیم های گوارشی که وظیفه تجزیه مواد غذایی در دستگاه گوارش را بر عهده دارند برای تولید و فعال شدن نیازمند ویتامین B1 می باشند به همین جهت کمبود این ویتامین می تواند باعث بروز مشکلات گوارش از قبیل بی اشتهایی، پر خوری عصبی، مشکل در هضم مواد غذایی و غیره گردد.
ویتامین B1 کمک به انتقال پیام های عصبی بین سلول های سیستم اعصاب مرکزی، تنظیم حرکات عضلات، عملکرد ذهن و حافظه می کند، ویتامین B1 یکی از مواد ضروری برای فعالیت مغز و سیستم اعصاب مرکزی است و کمبود آن با علائم روانی از قبیل افسردگی، فراموشی و اضطراب همراه است.
ویتامین B1 با همکاری انتقال دهنده های عصبی در مغز مسئول تنظیم اشتها می باشند، این دو با همکاری یکدیگر باعث ایجاد حس گرسنگی و یا احساس سیری بعد از صرف غذا می شوند.
ویتامین B1 و رابطه آن با اعصاب و سلامت قلب: ویتامین B1، مواد مغذی برای سلامت سلول های عصبی را فراهم می کند و همچنین لایه بیرونی سلول های عصبی حاوی ویتامین B1 می باشد و فعالیت آن ها به شدت وابسته به این ویتامین است.
ویتامین B1 باعث حفط سلامت گلبول های قرمز و همچنین خون رسانی بهتر به قلب و افزایش اکسیژن رسانی به آن می گردد.
نیاز روزانه بدن به ویتامین B1
میزانی که موسسه ملی بهداشت در آمریکا برای ویتامین B1 اعلام کرده عبارت است از:
مردان بالغ بالای سن ۱۹ سال ۱٫۲ میلی گرم
زنان بالغ بالای سن ۱۹ سال ۱٫۱ میلی گرم
زنان باردار و شیرده ۱٫۴ میلی گرم
مقدار توصیه شده ویتامین B1 برای کودکان و نوجوانان از قرار زیر است:
نوزادان ۶ الی ۱۲ ماه ۰٫۳ میلی گرم
کودکان ۱ تا ۳ سال ۰٫۵ میلی گرم
کودکان ۴ تا ۶ سال ۰٫۷ میلی گرم
کودکان ۷ تا ۱۰ سال ۰٫۸ میلی گرم
کودکان ۱۱ تا ۱۴ سال ۱ میلی گرم
نوجوانان ۱۵ الی ۱۸ سال ۱٫۲ میلی گرم
قابل ذکر است استرس، ورزش کردن و کم خوابی نیاز بدن به ویتامین B1 را افزایش می دهند.
موارد و مقدار مصرف
درمان کمخونی ناشی از کمبود تیامین، پولینوریت ناشی از اعتیاد به الکل، بارداری یا پلاگر.
بزرگسالان: مقدار mg/day 100 مصرف میشود.
کودکان: مقدار mg/day 50-10 در مقادیر منقسم مصرف میشود.
مکانیسم اثر
تیامین با آدنوزین تریفسفات ترکیب میشود و تشکیل تیامین پیروفسفات (که یک کوآنزیم در متابولیسم کربوهیدرات و واکنشهای ترانسکتولاسوین است) میدهد. این کوآنزیم در انتقال هگزوزمونوفسفات در طی استفاده از پنتوز ضروری است. یکی از علائم کمبود تیامین، افزایش اسید پیروویک است. احتیاج بدن برای تیامین زمانی افزایش مییابد که مقدار کربوهیدرات غذا زیاد باشد. اگر سه هفته غذای حاوی تیامین مصرف نشود، بدن مقدار زیادی از ویتامین خود را از دست میدهد. کمبود تیامین میتواند موجب بیماری بریبری شود.
جذب
مقادیر کم تیامین از راه خوراکی به راحتی جذب میشود. بعد از مصرف مقدار زیاد این ویتامین، مقدار جذب شده به ۱۵-۸ میلیگرم محدود میشود. در بیماران معتاد به الکل، سیروز یا سوءجذب، جذب گوارشی تیامین کاهش مییابد. غذا سرعت جذب را کاهش میدهد، ولی مقدار تام جذب شده تغییر نمییابد.
پخش
بهطور گسترده در بافتهای بدن انتشار مییابد. در صورتی که مقدار مصرف بیش از حداقل احتیاجات بدن باشد، ذخایر بافتها اشباع میشود. حدود mcg/day 200-100 از تیامین در شیر خانم شیردهی که از رژیم غذایی معمولی استفاده میکند، یافت میشود.
متابولیسم
در کبد متابولیزه میشود.
دفع
تیامین اضافی از طریق ادرار دفع میشود. بعد از مصرف مقادیر زیاد (بیش از ۱۰ میلیگرم) تیامین، این دارو به صورت تغییر نیافته و متابولیت، بعد از اشباع ذخایر بافتها از طریق ادرار دفع میشود.
تداخل دارویی
مصرف همزمان با داروهای مسدودکننده عصبی – عضلانی ممکن است اثرات این داروها را افزایش دهد. تیامین نباید بهطور همزمان با محلولهای قلیایی (مانند کربناتها، سیتراتها یا بیکربناتها) مصرف شود. تیامین در محلولهای قلیایی یا خنثی ناپایدار است.
عوارض جانبی
اعصاب مرکزی: بیقراری.
قلبی- عروقی: ادم آنژیونوروتیک ، سیانوز.
پوست: احساس گرما، خارش، کهیر، تعریق.
حلق: احساس گرفتگی گلو (واکنش آلرژیک).
دستگاه گوارش: تهوع، خونریزی، اسهال.
سایر عوارض: واکنشهای آنافیلاکتیک، ضعف، ادم ریوی، مرگ.
موارد منع مصرف
تیامین ممکن است موجب بروز نتایج مثبت کاذب در تعیین اسید اوریک (با استفاده از روش فسفوتنگستات) و تعیین اوروبیلینوژن (در آزمونهای urine spot با استفاده از روش Ehrlich) شود.
منبع: نبض ما