کد مطلب: 467336
یادداشت خراسان / جواد غیاثی
تلخ و شیرین خودکفایی دیرهنگام بنزین
تاریخ انتشار : دوشنبه ۱۱ ارديبهشت ۱۳۹۶ ساعت ۰۸:۰۹
با افتتاح واحد بنزین فاز اول پالایشگاه بزرگ ستاره خلیج فارس، سرانجام کشور در آستانه خودکفایی در تولید بنزین قرار گرفته است؛ اما این اتفاق بزرگ و شیرین، زمانی رخ می دهد که به دلایلی آنچنان که باید کام ملت را شیرین نمی کند.
شیرینی خودکفایی بنزین به خودی خود کم نیست. باید به آن این را هم اضافه کرد این پالایشگاه یکی از بزرگترین پالایشگاه های خاورمیانه از لحاظ تولید بنزین است؛ در واقع ضریب تولید بنزین و گازوئیل در این پالایشگاه نسبت به سایر فرآورده های نفتی که کم ارزش تر هستند، بسیار بیشتر است.
نکته دیگر هم آن است که این پالایشگاه از خوراک میعانات گازی استفاده می کند. با توسعه فازهای پارس جنوبی، کشور صاحب حجم بالایی از میعانات گازی است که صرفه فراورش آن نسبت به فروش، از نفت بیشتر است. نکته مهم دیگر هم تلاش و همدلی تمام نیروهای کشور، اعم از دولت، شرکت های زیرمجموعه صندوق های بازنشستگی و قرارگاه سازندگی خاتم الانبیا برای به ثمر رساندن پروژه است.
اما این شیرینی ها می توانست زودتر به کام ملت برسد. وعده افتتاح این پالایشگاه از سال 92، هر شش ماه یک بار تمدید شد. سال گذشته به عنوان یکی از پروژه های اولویت دار اقتصاد مقاومتی هم تعریف شد اما در عمل از اولویت برخوردار نبود. چرا که در آن پروژه ها دولت منابعی برای پروژه های اولویت دار در نظر نگرفته بود.
خلاصه آنکه این پالایشگاه با مشکلات مواجه شد و نه تنها نیمه اول سال گذشته به بهره برداری نرسید بلکه تا پایان سال هم کاری از پیش نرفت. اکنون نیز که واحد بنزین سازی یک فاز افتتاح شده است اما و اگرهایی در خصوص اطمینان از استمرار و پایداری تولید وجود دارد. وزیر محترم نفت دیروز تصریح کرد که "امروز تولید ملی از واحد بنزین سازی واحد یک این پالایشگاه شروع شده و در روزهای آینده به ظرفیت نهایی خود خواهد رسید".
لذا ظرفیت تولید هنوز محقق نشده است. البته امید است که رسیدن به این ظرفیت نهایی طبق وعده ها به وقوع بپیوندد و چندباره تمدید نشود. مضاعف آنکه زمان دقیقی نیز برای بهره برداری از سایر فازها اعلام نشده است.
نکته دیگر در خصوص زمان بهره برداری از این پالایشگاه و طرح بزرگ ملی، تقارن آن با انتخابات است؛ موضوعی که باعث شد طی روزهای گذشته، بحث ها و حتی مجادلات رسانه ای در خصوص متولی توسعه این طرح و البته مقصر تاخیر اجرای آن ایجاد شود؛ موضوعی که از شیرینی یک کار بزرگ ملی می کاهد.
البته دیروز وزیر نفت صریحا اعلام کرد که "حتی یک روز هم بین بنده و سردار عبداللهی-فرمانده قرارگاه خاتم الانبیا که پیمانکار این پروژه بزرگ بوده است- جز برادری و دوستی و صفا چیزی نبوده و این دستاورد بزرگ را با هم کسب کردیم، چراکه هردو می‌خواستیم ایران عزیز و سربلند باشد". زنگنه با این جمله به حواشی و سهم کشی سیاسی برخی از این طرح پایان داد. اگرچه بهتر بود که پروژه بعد از تکمیل نهایی و رسیدن به ظرفیت نهایی و بعد از انتخابات افتتاح می شد تا این حرف و حدیث ها پیش نیاید.
اما اینها فقط یک سوی بحث خودکفایی است: آن هم طرف تولید آن. به نظر نگارنده، مهم ترین دلیلی که این اتفاق شیرین را با تلخکامی همراه کرده، آن است که این خودکفایی در زمانی رخ می دهد که متاسفانه مصرف بنزین به شدت رو به افزایش است؛ می دانیم که خودکفایی از دو مسیر ممکن است؛ کنترل مصرف یا افزایش تولید.
اگر در مورد یک کالا بدون "اثرات خارجی" صحبت می کردیم – مثل شیر- فرقی نمی کرد که کشور در چه سطحی به خودکفایی برسد؛ حتی هرچه سطح مصرف بالاتر باشد بهتر است. اما نمی توان از خودکفایی بنزین در هر سطحی از مصرف خوشحال بود. مصرف بنزین اگرچه برای فرد مصرف کننده مطلوبیت دارد اما اثرات خارجی منفی غیرقابل جبرانی مثل آلودگی و تغییرات اقلیمی برای کل جامعه به دنبال دارد. به همین خاطر در دنیا بر مصرف بالای مواد آلاینده مالیات می بندند.
البته انتظار نیست که در جامعه ما اکنون مالیات وضع شود اما متاسفانه طی چند سال اخیر، سیاست های کنترل مصرف به کلی به کنار گذاشته شده است. یک سیاست درست این بود که بعد از سهمیه بندی، بنزین به پرمصرف ها گرانتر فروخته می شد.
همین سیاست طی سال های 86 تا 93 جلوی رشد فزاینده مصرف بنزین را گرفت اما این طرح خوب به همراه زیرساخت های ارزشمندش در اقدامی نسنجیده و در پی تصمیمی خلق الساعه در بهار 94 کنار گذاشته شد و از همان روزها دوباره روند صعودی مصرف آغاز شد. اگرچه امروز خوشحالیم که در آستانه خودکفایی بنزین قرار گرفته ایم اما رهاکردن مدیریت مصرف تلخی غیرقابل انکاری به کام ما و البته به کام آیندگان ما خواهد نشاند. اگر نمی توانیم بر پرمصرف ها مالیات ببندیم، ای کاش حداقل به آنها یارانه نمی دادیم. اگر نمی توانیم زیرساخت هایی برای سنجش تولید کربن و سهمیه بندی تولید آن ایجاد کنیم، ای کاش زیرساخت ارزشمند کارت سوخت را به کنار نمی نهادیم. اگر نمی توانیم جلوی استفاده چندین برابری اقشار ثروتمند از یارانه های پنهان سوخت را بگیریم ای کاش زحمت آلودگی و بیماری را بر دوش عامه مردم نیفکنیم.
شیرینی خودکفایی بنزین به خودی خود کم نیست. باید به آن این را هم اضافه کرد این پالایشگاه یکی از بزرگترین پالایشگاه های خاورمیانه از لحاظ تولید بنزین است؛ در واقع ضریب تولید بنزین و گازوئیل در این پالایشگاه نسبت به سایر فرآورده های نفتی که کم ارزش تر هستند، بسیار بیشتر است.
نکته دیگر هم آن است که این پالایشگاه از خوراک میعانات گازی استفاده می کند. با توسعه فازهای پارس جنوبی، کشور صاحب حجم بالایی از میعانات گازی است که صرفه فراورش آن نسبت به فروش، از نفت بیشتر است. نکته مهم دیگر هم تلاش و همدلی تمام نیروهای کشور، اعم از دولت، شرکت های زیرمجموعه صندوق های بازنشستگی و قرارگاه سازندگی خاتم الانبیا برای به ثمر رساندن پروژه است.
اما این شیرینی ها می توانست زودتر به کام ملت برسد. وعده افتتاح این پالایشگاه از سال 92، هر شش ماه یک بار تمدید شد. سال گذشته به عنوان یکی از پروژه های اولویت دار اقتصاد مقاومتی هم تعریف شد اما در عمل از اولویت برخوردار نبود. چرا که در آن پروژه ها دولت منابعی برای پروژه های اولویت دار در نظر نگرفته بود.
خلاصه آنکه این پالایشگاه با مشکلات مواجه شد و نه تنها نیمه اول سال گذشته به بهره برداری نرسید بلکه تا پایان سال هم کاری از پیش نرفت. اکنون نیز که واحد بنزین سازی یک فاز افتتاح شده است اما و اگرهایی در خصوص اطمینان از استمرار و پایداری تولید وجود دارد. وزیر محترم نفت دیروز تصریح کرد که "امروز تولید ملی از واحد بنزین سازی واحد یک این پالایشگاه شروع شده و در روزهای آینده به ظرفیت نهایی خود خواهد رسید".
لذا ظرفیت تولید هنوز محقق نشده است. البته امید است که رسیدن به این ظرفیت نهایی طبق وعده ها به وقوع بپیوندد و چندباره تمدید نشود. مضاعف آنکه زمان دقیقی نیز برای بهره برداری از سایر فازها اعلام نشده است.
نکته دیگر در خصوص زمان بهره برداری از این پالایشگاه و طرح بزرگ ملی، تقارن آن با انتخابات است؛ موضوعی که باعث شد طی روزهای گذشته، بحث ها و حتی مجادلات رسانه ای در خصوص متولی توسعه این طرح و البته مقصر تاخیر اجرای آن ایجاد شود؛ موضوعی که از شیرینی یک کار بزرگ ملی می کاهد.
البته دیروز وزیر نفت صریحا اعلام کرد که "حتی یک روز هم بین بنده و سردار عبداللهی-فرمانده قرارگاه خاتم الانبیا که پیمانکار این پروژه بزرگ بوده است- جز برادری و دوستی و صفا چیزی نبوده و این دستاورد بزرگ را با هم کسب کردیم، چراکه هردو می‌خواستیم ایران عزیز و سربلند باشد". زنگنه با این جمله به حواشی و سهم کشی سیاسی برخی از این طرح پایان داد. اگرچه بهتر بود که پروژه بعد از تکمیل نهایی و رسیدن به ظرفیت نهایی و بعد از انتخابات افتتاح می شد تا این حرف و حدیث ها پیش نیاید.
اما اینها فقط یک سوی بحث خودکفایی است: آن هم طرف تولید آن. به نظر نگارنده، مهم ترین دلیلی که این اتفاق شیرین را با تلخکامی همراه کرده، آن است که این خودکفایی در زمانی رخ می دهد که متاسفانه مصرف بنزین به شدت رو به افزایش است؛ می دانیم که خودکفایی از دو مسیر ممکن است؛ کنترل مصرف یا افزایش تولید.
اگر در مورد یک کالا بدون "اثرات خارجی" صحبت می کردیم – مثل شیر- فرقی نمی کرد که کشور در چه سطحی به خودکفایی برسد؛ حتی هرچه سطح مصرف بالاتر باشد بهتر است. اما نمی توان از خودکفایی بنزین در هر سطحی از مصرف خوشحال بود. مصرف بنزین اگرچه برای فرد مصرف کننده مطلوبیت دارد اما اثرات خارجی منفی غیرقابل جبرانی مثل آلودگی و تغییرات اقلیمی برای کل جامعه به دنبال دارد. به همین خاطر در دنیا بر مصرف بالای مواد آلاینده مالیات می بندند.
البته انتظار نیست که در جامعه ما اکنون مالیات وضع شود اما متاسفانه طی چند سال اخیر، سیاست های کنترل مصرف به کلی به کنار گذاشته شده است. یک سیاست درست این بود که بعد از سهمیه بندی، بنزین به پرمصرف ها گرانتر فروخته می شد.
همین سیاست طی سال های 86 تا 93 جلوی رشد فزاینده مصرف بنزین را گرفت اما این طرح خوب به همراه زیرساخت های ارزشمندش در اقدامی نسنجیده و در پی تصمیمی خلق الساعه در بهار 94 کنار گذاشته شد و از همان روزها دوباره روند صعودی مصرف آغاز شد. اگرچه امروز خوشحالیم که در آستانه خودکفایی بنزین قرار گرفته ایم اما رهاکردن مدیریت مصرف تلخی غیرقابل انکاری به کام ما و البته به کام آیندگان ما خواهد نشاند. اگر نمی توانیم بر پرمصرف ها مالیات ببندیم، ای کاش حداقل به آنها یارانه نمی دادیم. اگر نمی توانیم زیرساخت هایی برای سنجش تولید کربن و سهمیه بندی تولید آن ایجاد کنیم، ای کاش زیرساخت ارزشمند کارت سوخت را به کنار نمی نهادیم. اگر نمی توانیم جلوی استفاده چندین برابری اقشار ثروتمند از یارانه های پنهان سوخت را بگیریم ای کاش زحمت آلودگی و بیماری را بر دوش عامه مردم نیفکنیم.
۱۳۹۶/۰۵/۰۱ ۱۵:۴۵
۱۳۹۶/۰۳/۰۶ ۰۹:۵۳
کلمات کلیدی : بنزین + خودکفایی بنزین + انرژی
۱۳۹۶-۰۲-۱۱ ۰۸:۱۶:۰۹
ببخشید، کیفیت واقعی بنزین تولیدی چقدر است؟ اسمش یورو 4 و کیفیتش یورو X است؟
باید صادقانه به مهندسان و متخصصان ایرانی خسته نباشید گفت. اما باید نگران سلامت همه ی مصرف کنندگانی هم بود که از این بنزین استفاده خواهند کرد. نکند دوباره در بخش کنترل کیفیت نکاتی فراموش (!!!) شده باشد! نکند دوباره سرطان زا باشد! نکند ... (4301992) (alef-11)
باید صادقانه به مهندسان و متخصصان ایرانی خسته نباشید گفت. اما باید نگران سلامت همه ی مصرف کنندگانی هم بود که از این بنزین استفاده خواهند کرد. نکند دوباره در بخش کنترل کیفیت نکاتی فراموش (!!!) شده باشد! نکند دوباره سرطان زا باشد! نکند ... (4301992) (alef-11)
تافردا
۱۳۹۶-۰۲-۱۱ ۰۸:۴۷:۰۵
بسمه تعالي
اين نوشته از صدر تا ذيل داراي تناقض است. اي کاش نويسنده يک بار با دقت، آن را مطالعه مي کرد. (4302059) (alef-11)
اين نوشته از صدر تا ذيل داراي تناقض است. اي کاش نويسنده يک بار با دقت، آن را مطالعه مي کرد. (4302059) (alef-11)
۱۳۹۶-۰۲-۱۱ ۰۸:۵۲:۲۶
مصرف بنزین رو به افزایش است چون تولید خودرو زیاد شده .
سالی بیشتر از یک میلیون خودرو وارد جاده های کشور میشوند که با بنزین کار میکنند !!!!!!!!
بهتر از بجا ی تولید خودروهایی با تکنولوژی 30 سال پیش و مصرف های 12 لیتر ، از طمع شرکت های خودروساز کم کنید و به فکر مردم باشید (4302073) (alef-11)
سالی بیشتر از یک میلیون خودرو وارد جاده های کشور میشوند که با بنزین کار میکنند !!!!!!!!
بهتر از بجا ی تولید خودروهایی با تکنولوژی 30 سال پیش و مصرف های 12 لیتر ، از طمع شرکت های خودروساز کم کنید و به فکر مردم باشید (4302073) (alef-11)
۱۳۹۶-۰۲-۱۱ ۰۹:۵۷:۵۷
من جای هر دولتی بودم بنزین رو 200تومن گران میکردم حدود 5000میلیارد تومن پول به دست اورده رو تماما تو یک طرح ضربتی تو مترو کلانشهرها سرمایه گذاری میکردم.ا (4302204) (alef-11)
نظراتی كه به تعميق و گسترش بحث كمك كنند، پس از مدت كوتاهی در معرض ملاحظه و قضاوت ديگر بينندگان قرار مي گيرد. نظرات حاوی توهين، افترا، تهمت و نيش به ديگران منتشر نمی شود.
