کد مطلب: 400617
فرصت‌های طلایی که در شب‌های محرم از دست می‌رود!
فرزانه زنگیان، ۱۸ مهر ۹۵
تاریخ انتشار : يکشنبه ۱۸ مهر ۱۳۹۵ ساعت ۱۴:۴۷
ماه محرم و مخصوصاً روزهای دهۀ اول آن، همیشه حال و هوایی متفاوت به چهرۀ شهرها می‌دهد. در هر کوی و برزن، ایستگاه‌های چای و شربت صلواتی برپا شده و از رهگذران پذیرایی می‌شود. پرچم‌ها و بیرق‌های سبز و قرمز که یادآور واقعۀ عاشوراست، برافراشته می‌گردد و پارچه‌های سیاه دیوارها را می‌پوشاند و شهر برای برگزاری آیین نمادین عزاداری روزهای تاسوعا و عاشورا آماده می‌شود. در این روزها حضور نوجوانان و جوانان در آماده سازی و هم چنین برگزاری مراسم بسیار چشمگیر است.
در هر محله‌ای که زندگی می‌کنید، از غروب به بعد، جوانان را در ایستگاه‌های صلواتی در تب و تاب تهیۀ وسایل و پذیرایی از مردم خواهید دید. در نگاه اول کمی عجیب هم به نظر می‌آید، بخشی از آنها بچه‌هایی هستند که روزهای قبل شاید در این ساعت‌ها، مشغول چت کردن در تلگرام بودند و عکسی می‌فرستادند و جوکی دریافت می‌کردند، یا فلان سریال و فیلم سینمایی را در تلویزیون و ماهواره دنبال می‌کردند، یا در دورهمی های دوستانه با چای و احیاناً سیگار و قلیانی مشغول بودند، این شب‌ها در ایستگاه‌های صلواتی با کتری‌های بزرگ آب جوش دست و پنجه نرم می‌کنند و استکان می‌شویند و خیابان و پیاده رو را جارو می‌زنند.
حتی آشنایی اندکی با این ساختار و دیدن صحنه‌های فعالیت مردمی در خیابان‌ها و مساجد و تکیه‌ها، به ما یادآوری می‌کند که این جا انحصاری وجود ندارد. جوانان و نوجوانان با خاستگاه‌های اجتماعی و اقتصادی و تفکر و منش متفاوت در برگزاری این مراسم آیینی شرکت دارند و آنچه که این همبستگی را به وجود می‌آورد، عشق و علاقۀ این بچه‌ها به امام حسین (ع) و علاقۀ ایشان به یادآوری واقعۀ کربلاست.
عشق به ائمۀ اطهار محوریتی برای دور هم بودن ایجاد می‌کند و جوانان فارغ از روزمرگی‌ها و مشکلات معمولی زندگی، در شب‌های محرم، می‌خواهند که کارخیری انجام دهند. این شب‌ها، فضا سرشار از انرژی مثبت و ذهن‌های باز و دل‌های مهربان و دست‌های توانمند است. شاید در هیچ زمان دیگری در طول سال، نتوان فضایی مشابه را تجربه کرد و این همه جوان مشتاق و علاقه مند را اینگونه گرد هم آورد.
دیدن این پتانسیل عظیم جوانانه که معمولاً تمام شهر را به جوش و خروش می‌آورد، ذهن را با یک سؤال هم درگیر می‌کند: آیا مسئولان و متولیان فرهنگی و اجتماعی، برنامه‌ای برای استفادۀ بهینه از این موقعیت ندارند؟
مدت‌هاست که می‌شنویم آمار طلاق بخصوص در کلان شهر تهران، سیر صعودی دارد؛ مدت‌هاست که می دانیم که جوانان ما آموزش‌های لازم را در دوران قبل و ابتدای ازدواج دریافت نمی‌کنند و جامعۀ ما دچار بعضی اختلالات اخلاقی در زمینۀ مسائل مربوط به ارتباط با جنس مخالف شده است؛ دیرزمانی است که می دانیم اعتیاد گریبان جوانان ما و حتی بعضی از تحصیل کرده‌ها را نیز گرفته است؛ مدت‌هاست که عادت کرده‌ایم از نابسامانی‌ها و اختلالات رفتار فردی و اجتماعی و چرایی آن، بی تفاوت بگذریم!
حالا این شب‌ها، این پرچم‌های برافراشته، این ایستگاه‌های صلواتی، این شور و شوق و دور همی های امام حسینی به ما خاطر نشان می‌کند که از این موقعیت طلایی به شکل‌های دیگری هم می‌توان بهره جست!
مثلاً چه خوب می‌شود اگر نهادها و سازمان‌هایی چون شهرداری، وزارت ارشاد اسلامی، وزارت ورزش و جوانان و سازمان تبلیغات اسلامی با کمک صاحب نظران و کارشناسان، جزوه‌های مختصر و مفیدی مخصوص ماه محرم و در بارۀ موضوعاتی چون ازدواج پایدار، مشکلات زندگی مشترک، چگونگی رفتار همسران با یکدیگر، ارتباط با جنس مخالف، روابط سلامت و ایمن خانوادگی، دوری از زمینه‌های اعتیاد، بررسی چرایی رشد بیماری‌هایی چون ایدز، خشونت‌های خانوادگی و اجتماعی و امثال این‌ها تهیه و منتشر کنند.
می‌توان در شب‌های محرم، این جزوات را در ایستگاه‌های صلواتی چای و شربت، همراه با غذای نذری یا در مساجد و هیئت‌ها و حسینیه‌ها در اختیار مردم قرار داد. حتی می‌توان سوالاتی را در انتهای هر کتابچه مطرح کرد که با پاسخ دادن به آنها، شخص پاسخ دهنده جوایزی را هم دریافت کند.
یا می‌توان روحانی‌های جوان و با حوصله‌ای را آموزش داد که در این شب‌ها به صورت غیر رسمی، گعده‌هایی را در کنار همان ایستگاه‌های صلواتی ترتیب دهند و با جوانان طی دورهمی های کوتاه مدت صحبت‌هایی داشته باشند.
شاید بتوان یک مشاور خانواده و یا یک روان پزشک جوان را در بعضی از ساعت‌ها، در مساجد یا در هیئت‌های مذهبی یا قبل از شروع مراسم عزاداری به جوانان معرفی کرد تا در صورت تمایل با او صحبت‌هایی داشته باشند و سوالاتشان را مطرح کنند.
متاسفانه آن قدر رفتارها و روش‌های ما کلیشه‌ای و تکراری شده که اگر صحبت از آموزش و تبلیغ در شب‌های ماه محرم می‌شود، ذهن مخاطب ناخودآگاه واکنش‌های منفی نشان می‌دهد.
مشکل این جاست که ما در عین اینکه ادعای مدرن بودن داریم، مدرنیته را فقط در بعضی از نمادهای ظاهری آن جستجو می‌کنیم؛ اما در عمل، روش‌های مدرن تبلیغ و ارسال پیام و فرهنگ سازی و ایجاد ارتباط موفق را نمی‌دانیم وبه این امر هرگز به عنوان یک تخصص نگاه نمی‌کنیم.
شاید آنان که در پی انتقال پیام هستند، زبان و مرام و منش رفتاری و شخصیتی جوانان امروز را به درستی نمی‌شناسند و این عدم شناخت به عنوان عامل بازدارندۀ ارتباطی، کل برنامه‌های آموزشی و تربیتی را بی نتیجه می‌کند.
نوجوان و جوان امروز جامعۀ ما فردی است که چندین ساعت از وقتش را در شبکه‌های مجازی موبایلی مثل تلگرام و واتزآپ و لاین سپری می‌کند و با رد و بدل شدن اطلاعات درست و نادرست، تأثیر می‌گذارد و تأثیر می‌پذیرد. فیلم‌های جهت دار و خوش ساخت هالیوودی که بیشتر اوقات بینندۀ آن‌هاست، بر قضاوتش در بارۀ مهم‌ترین اتفاقات سیاسی و اجتماعی جهان و منطقه تأثیر می‌گذارد وبا اسکایپ با دوستان مهاجرش در سرتاسر کرۀ خاکی ارتباط دارد.
همین جوان در آمیزۀ عجیبی از سنت و مدرنیته، به عشق ائمۀ اطهار و برای همراهی با دوستان و بچه محل‌هایش در شب‌های محرم تلگرام و تلویزیون و ماهواره و مشغولیات شخصی را کنار می‌گذارد و سر گذر به ایستگاه‌های صلواتی و هیئت‌های محلی می‌پیوندد.
استفاده ازبرنامه ریزی و تکنیک‌های مدرن ارتباطی و تبلیغی و تلفیق آنها با ارزش‌ها و روش‌های سنتی و هم چنین کنار گذاشتن چهارچوب‌ها و کلیشه‌های ناکارآمد، اما به شدت رایج و مقبول در این زمینه، شاید بتواند شب‌های ماه محرم را به طلایی‌ترین فرصت برای تعامل با جوانان و برقراری ارتباط صحیح با آنها تبدیل کند و امکان استفادۀ آموزشی و تربیتی بهینه از این پتانسیل عظیم و مغفول مانده را فراهم آورد.
در هر محله‌ای که زندگی می‌کنید، از غروب به بعد، جوانان را در ایستگاه‌های صلواتی در تب و تاب تهیۀ وسایل و پذیرایی از مردم خواهید دید. در نگاه اول کمی عجیب هم به نظر می‌آید، بخشی از آنها بچه‌هایی هستند که روزهای قبل شاید در این ساعت‌ها، مشغول چت کردن در تلگرام بودند و عکسی می‌فرستادند و جوکی دریافت می‌کردند، یا فلان سریال و فیلم سینمایی را در تلویزیون و ماهواره دنبال می‌کردند، یا در دورهمی های دوستانه با چای و احیاناً سیگار و قلیانی مشغول بودند، این شب‌ها در ایستگاه‌های صلواتی با کتری‌های بزرگ آب جوش دست و پنجه نرم می‌کنند و استکان می‌شویند و خیابان و پیاده رو را جارو می‌زنند.
حتی آشنایی اندکی با این ساختار و دیدن صحنه‌های فعالیت مردمی در خیابان‌ها و مساجد و تکیه‌ها، به ما یادآوری می‌کند که این جا انحصاری وجود ندارد. جوانان و نوجوانان با خاستگاه‌های اجتماعی و اقتصادی و تفکر و منش متفاوت در برگزاری این مراسم آیینی شرکت دارند و آنچه که این همبستگی را به وجود می‌آورد، عشق و علاقۀ این بچه‌ها به امام حسین (ع) و علاقۀ ایشان به یادآوری واقعۀ کربلاست.
عشق به ائمۀ اطهار محوریتی برای دور هم بودن ایجاد می‌کند و جوانان فارغ از روزمرگی‌ها و مشکلات معمولی زندگی، در شب‌های محرم، می‌خواهند که کارخیری انجام دهند. این شب‌ها، فضا سرشار از انرژی مثبت و ذهن‌های باز و دل‌های مهربان و دست‌های توانمند است. شاید در هیچ زمان دیگری در طول سال، نتوان فضایی مشابه را تجربه کرد و این همه جوان مشتاق و علاقه مند را اینگونه گرد هم آورد.
دیدن این پتانسیل عظیم جوانانه که معمولاً تمام شهر را به جوش و خروش می‌آورد، ذهن را با یک سؤال هم درگیر می‌کند: آیا مسئولان و متولیان فرهنگی و اجتماعی، برنامه‌ای برای استفادۀ بهینه از این موقعیت ندارند؟
مدت‌هاست که می‌شنویم آمار طلاق بخصوص در کلان شهر تهران، سیر صعودی دارد؛ مدت‌هاست که می دانیم که جوانان ما آموزش‌های لازم را در دوران قبل و ابتدای ازدواج دریافت نمی‌کنند و جامعۀ ما دچار بعضی اختلالات اخلاقی در زمینۀ مسائل مربوط به ارتباط با جنس مخالف شده است؛ دیرزمانی است که می دانیم اعتیاد گریبان جوانان ما و حتی بعضی از تحصیل کرده‌ها را نیز گرفته است؛ مدت‌هاست که عادت کرده‌ایم از نابسامانی‌ها و اختلالات رفتار فردی و اجتماعی و چرایی آن، بی تفاوت بگذریم!
حالا این شب‌ها، این پرچم‌های برافراشته، این ایستگاه‌های صلواتی، این شور و شوق و دور همی های امام حسینی به ما خاطر نشان می‌کند که از این موقعیت طلایی به شکل‌های دیگری هم می‌توان بهره جست!
مثلاً چه خوب می‌شود اگر نهادها و سازمان‌هایی چون شهرداری، وزارت ارشاد اسلامی، وزارت ورزش و جوانان و سازمان تبلیغات اسلامی با کمک صاحب نظران و کارشناسان، جزوه‌های مختصر و مفیدی مخصوص ماه محرم و در بارۀ موضوعاتی چون ازدواج پایدار، مشکلات زندگی مشترک، چگونگی رفتار همسران با یکدیگر، ارتباط با جنس مخالف، روابط سلامت و ایمن خانوادگی، دوری از زمینه‌های اعتیاد، بررسی چرایی رشد بیماری‌هایی چون ایدز، خشونت‌های خانوادگی و اجتماعی و امثال این‌ها تهیه و منتشر کنند.
می‌توان در شب‌های محرم، این جزوات را در ایستگاه‌های صلواتی چای و شربت، همراه با غذای نذری یا در مساجد و هیئت‌ها و حسینیه‌ها در اختیار مردم قرار داد. حتی می‌توان سوالاتی را در انتهای هر کتابچه مطرح کرد که با پاسخ دادن به آنها، شخص پاسخ دهنده جوایزی را هم دریافت کند.
یا می‌توان روحانی‌های جوان و با حوصله‌ای را آموزش داد که در این شب‌ها به صورت غیر رسمی، گعده‌هایی را در کنار همان ایستگاه‌های صلواتی ترتیب دهند و با جوانان طی دورهمی های کوتاه مدت صحبت‌هایی داشته باشند.
شاید بتوان یک مشاور خانواده و یا یک روان پزشک جوان را در بعضی از ساعت‌ها، در مساجد یا در هیئت‌های مذهبی یا قبل از شروع مراسم عزاداری به جوانان معرفی کرد تا در صورت تمایل با او صحبت‌هایی داشته باشند و سوالاتشان را مطرح کنند.
متاسفانه آن قدر رفتارها و روش‌های ما کلیشه‌ای و تکراری شده که اگر صحبت از آموزش و تبلیغ در شب‌های ماه محرم می‌شود، ذهن مخاطب ناخودآگاه واکنش‌های منفی نشان می‌دهد.
مشکل این جاست که ما در عین اینکه ادعای مدرن بودن داریم، مدرنیته را فقط در بعضی از نمادهای ظاهری آن جستجو می‌کنیم؛ اما در عمل، روش‌های مدرن تبلیغ و ارسال پیام و فرهنگ سازی و ایجاد ارتباط موفق را نمی‌دانیم وبه این امر هرگز به عنوان یک تخصص نگاه نمی‌کنیم.
شاید آنان که در پی انتقال پیام هستند، زبان و مرام و منش رفتاری و شخصیتی جوانان امروز را به درستی نمی‌شناسند و این عدم شناخت به عنوان عامل بازدارندۀ ارتباطی، کل برنامه‌های آموزشی و تربیتی را بی نتیجه می‌کند.
نوجوان و جوان امروز جامعۀ ما فردی است که چندین ساعت از وقتش را در شبکه‌های مجازی موبایلی مثل تلگرام و واتزآپ و لاین سپری می‌کند و با رد و بدل شدن اطلاعات درست و نادرست، تأثیر می‌گذارد و تأثیر می‌پذیرد. فیلم‌های جهت دار و خوش ساخت هالیوودی که بیشتر اوقات بینندۀ آن‌هاست، بر قضاوتش در بارۀ مهم‌ترین اتفاقات سیاسی و اجتماعی جهان و منطقه تأثیر می‌گذارد وبا اسکایپ با دوستان مهاجرش در سرتاسر کرۀ خاکی ارتباط دارد.
همین جوان در آمیزۀ عجیبی از سنت و مدرنیته، به عشق ائمۀ اطهار و برای همراهی با دوستان و بچه محل‌هایش در شب‌های محرم تلگرام و تلویزیون و ماهواره و مشغولیات شخصی را کنار می‌گذارد و سر گذر به ایستگاه‌های صلواتی و هیئت‌های محلی می‌پیوندد.
استفاده ازبرنامه ریزی و تکنیک‌های مدرن ارتباطی و تبلیغی و تلفیق آنها با ارزش‌ها و روش‌های سنتی و هم چنین کنار گذاشتن چهارچوب‌ها و کلیشه‌های ناکارآمد، اما به شدت رایج و مقبول در این زمینه، شاید بتواند شب‌های ماه محرم را به طلایی‌ترین فرصت برای تعامل با جوانان و برقراری ارتباط صحیح با آنها تبدیل کند و امکان استفادۀ آموزشی و تربیتی بهینه از این پتانسیل عظیم و مغفول مانده را فراهم آورد.
کلمات کلیدی : عزاداری+فرهنگ عزاداری+آسیب شناسی+مجالس عزاداری محرم
سارا
۱۳۹۵-۰۷-۱۸ ۱۵:۰۹:۵۲
سلام . پیشنهادات خوبیه ، آموزش می تواند مفید باشد و به حل مشکلات کمک کند. اما مسلما شما هم با من موافقید که خیلی از مشکلات فقط با بهبود شرایط اقتصادی درست می شود . از جمله معضل ازدواج ... (3967875) (alef-2)
آریابان
۱۳۹۵-۰۷-۱۸ ۱۷:۴۵:۵۳
این جنب و جوش و تلاش و تکاپو از چند روز پیش از دهۀ محرم تا ظهر عاشورا همه جا دیده میشه و سپس همزمان با انبوهی ظرف های یکبار مصرف رها شده در همه جای شهر ، رو به افول و خاموشی و سکوت و سکون میگذاره و "نماد" های حسین (ع)که در و دیوار و داربست ها را به ماتم فرو کشیده بودند هم ، از "دید" ها ناپدید میشوند ؛
چقدر غریب و مظلوم و دور شده از ما ، "یاد" حسین (ع)!!!!! ؛ (3968035) (alef-2)
چقدر غریب و مظلوم و دور شده از ما ، "یاد" حسین (ع)!!!!! ؛ (3968035) (alef-2)
تقی پور
۱۳۹۵-۰۷-۱۸ ۲۳:۰۹:۱۸
بد نیست اگر کارشناسان نگاهی هم به حاشیه های پر حاشیۀ مراسم عزاداری شب های تاسوعا و عاشورا داشته باشند. یعنی دقیقا بسیاری از گرفتاری های جامعه در این حاشیه ها منعکس می شود . از آرایش و طرز لباس پوشیدن بعضی خانم ها بگیر تا مسایل دیگر.
اما به طور کلی با دیدگاه نویسنده موافقم . این مراسم ظرفیت های مغفول مانده هم زیاد دارد. (3968308) (alef-2)
اما به طور کلی با دیدگاه نویسنده موافقم . این مراسم ظرفیت های مغفول مانده هم زیاد دارد. (3968308) (alef-2)
۱۳۹۵-۰۷-۱۹ ۰۰:۴۹:۱۱
اين بچه ها دنبال سرگرمي اند امروز هيئت فردا چت ودور همي پس فردا هم چيز ديگه خوبيش اينه كه اين بچه ها هميشه باصداقت اند نه فرصت طلب (3968347) (alef-2)
مرتضی
۱۳۹۵-۰۷-۱۹ ۰۶:۳۱:۵۸
متاسفانه اراده ای جدی برای بهبود فرهنگ در کشور وجود ندارد دولت خودش رو کنارکشیده درحالی که اصلی ترین وظیفه حکومت دینی همین مساله است :مدیریت فرهنگی (3968395) (alef-2)
۱۳۹۵-۰۷-۱۹ ۰۷:۲۴:۰۹
چرا مسایل دیگری مانند حجاب و امربه معروف و نهی از منکر همینگونه خودجوش نیست به غیر از این است که در این موارد تبلیغ و تبیین کامل صورت نگرفته است ؟ (3968412) (alef-2)
۱۳۹۵-۰۷-۱۹ ۱۸:۰۳:۵۲
هنجار شکنی از دین اصیل بر نمی خیزد
---
مراسمی که بنام دین و مذهب انجام می شوند باید منحصرا از دستورات قرآنی آشکار دین سرچشمه گرفته و مطابق این دستورات باشند.
هرگاه دین و مذهب با تسامح و مدارای دین شناسان به بازیچه ی من در آوردیهای بی پایه بشر تبدیل گردد بدیهی است بروز پدیده های ناهنجار و هنجار شکن به دست از دین بی خبران رواج پیدا کند. (3969046) (alef-13)
---
مراسمی که بنام دین و مذهب انجام می شوند باید منحصرا از دستورات قرآنی آشکار دین سرچشمه گرفته و مطابق این دستورات باشند.
هرگاه دین و مذهب با تسامح و مدارای دین شناسان به بازیچه ی من در آوردیهای بی پایه بشر تبدیل گردد بدیهی است بروز پدیده های ناهنجار و هنجار شکن به دست از دین بی خبران رواج پیدا کند. (3969046) (alef-13)
۱۳۹۵-۰۷-۲۰ ۱۱:۳۷:۱۳
چگونه در پاداش الهی شهدای عاشورای حسینی سهیم شویم؟
---
هرگاه توانستیم با عزم و اراده و تلاش صادقانه و متکی به اصول توحیدی اصیل کتاب الهی ، دین و مذهب را از افزوده های تحریف گر بشری که انسان بویژه بندگان مقرب درگاه الهی را خداگونه جلوه می دهند و آنان را در ویژگیهای منحصر به خداوند سهیم می سازند رهایی دهیم و از این افزوده ها با درک علمی حقیقت یاب بیزاری جوییم و خداوند را آنچنان که خود در داده های اصیل کتابهای آسمانی خود معرفی کرده بشناسیم و پرستش کنیم و فرق غیر قابل مقایسه او را با تمامی آفریدگان جهان هستی با دید عقل باور کنیم و رفتارها و گفتارهای دینی خود را روی این شناختهای عقلی تنظیم و صادقانه و بی آلایش اجرا کنیم ، آنگاه تردید نداشته باشیم که نه تنها در پاداش الهی شهدای عاشورای حسینی سهیم شده ایم بلکه در همه ی پاداشهای الهی سهیم خواهیم شد. (3969686) (alef-13)
---
هرگاه توانستیم با عزم و اراده و تلاش صادقانه و متکی به اصول توحیدی اصیل کتاب الهی ، دین و مذهب را از افزوده های تحریف گر بشری که انسان بویژه بندگان مقرب درگاه الهی را خداگونه جلوه می دهند و آنان را در ویژگیهای منحصر به خداوند سهیم می سازند رهایی دهیم و از این افزوده ها با درک علمی حقیقت یاب بیزاری جوییم و خداوند را آنچنان که خود در داده های اصیل کتابهای آسمانی خود معرفی کرده بشناسیم و پرستش کنیم و فرق غیر قابل مقایسه او را با تمامی آفریدگان جهان هستی با دید عقل باور کنیم و رفتارها و گفتارهای دینی خود را روی این شناختهای عقلی تنظیم و صادقانه و بی آلایش اجرا کنیم ، آنگاه تردید نداشته باشیم که نه تنها در پاداش الهی شهدای عاشورای حسینی سهیم شده ایم بلکه در همه ی پاداشهای الهی سهیم خواهیم شد. (3969686) (alef-13)
نظراتی كه به تعميق و گسترش بحث كمك كنند، پس از مدت كوتاهی در معرض ملاحظه و قضاوت ديگر بينندگان قرار مي گيرد. نظرات حاوی توهين، افترا، تهمت و نيش به ديگران منتشر نمی شود.