کد مطلب: 495910
جریان سوم، علی مطهری‌ها و قالیباف‌ها
رضا حقیقی/5مرداد96
تاریخ انتشار : پنجشنبه ۵ مرداد ۱۳۹۶ ساعت ۰۷:۰۰
گرچه موضع گیری‌ها و موضع نگرفتن های اخیر علی مطهری می‌رفت تا هاضمه یکی از دو قطب حاکم کشور، جدیدترین مهره جریان سوم را هم ببلعد، اما امضای ایشان پای سوال از رییس جمهور، تا حدی مانع آن شد. نامه قالیباف به جوانان در خصوص "نواصولگرایی" هم، پرداختن به موضوع زایش جریان ثالث سیاسی در کشور را صاحب اهمیت میکند.
فارغ از قضاوت محتوایی پیرامون این نامه و آن امضاء، مسئله‌ای که این نوشته به دنبال آن است، فراتر از مواضع و اقدامات مصداقی افراد نامبرده است. امضای اخیر مطهری پای سوال از رییس جمهور و نامه قالیباف، تنها بهانه‌ای است برای درنگی بر ماهیت جریان مستقل در سپهر سیاسی پس از انقلاب.
با فراغت از جنگ تحمیل شده به کشور و گرم‌تر شدن رقابت‌های سیاسی، آرام آرام برخی فعالان سیاسی بر آن شدند تا راه گذاری فراتر یا متفاوت از جریان موسوم به چپ و راست، به پا نهند. دو جناحی که بعدها ملقب به اصولگرایی و اصلاح طلبی شدند. شاید بارزترین عامل و انگیزه آنها، نقصی بود که در جامعیت آرمانگرایی چپ و راست و ضعف جناحین در کارنامه عملکردی‌شان می‌دیدند.
نمونه بارز این جریان، جمعیت دفاع از ارزشهای انقلاب اسلامی به دبیر کلی محمد محمدی ری‌شهری بود که پیش از انتخابات دوره پنجم مجلس شورای اسلامی اعلام موجودیت کرد. تشکلی با شعار فراحزبی و با هدف ارائه جریانی جایگزین چپ و راست. جمعیتی که دولت مستعجل شد و نهال نوپای چهارساله‌اش دیری نپایید و قریب به بیست سال است که فعالیت سیاسی آن به محاق رفته است.
گرچه جریان سوم، نمونه‌های مشابهی از اعلام موجودیت‌های رسمی و غیررسمی را شاهد بوده، اما همچنان با ابهامات و پرسش‌هایی اساسی مواجه است. پرسش‌هایی که باید بانیان و منتسبان به این جریان، تکلیف خود را با آنها روشن کنند و الّا سردرگمی تئوریک، ماحصلی جز نیم‌خیزهای کم‌ثمر یا موسمی در آرایش سیاسی کشور نخواهد داشت. برخی از مهم‌ترین آن سوالات عبارتند از :
۱-اساساً به چه میزان، شکل‌گیری جریان سوم در معادلات سیاسی ایران ممکن است؟ تجربه جهانی چه پاسخی برای این پرسش دارد؟ آیا تجربه جهانی قابل انطباق با مردمسالاری دینی در ایران است؟ آیا عملاً آستانه تحمل دو قطب حاکم، طاقتی برای ظهور رقیبی سوم دارد؟
۲-نسبت جریان سوم با آرمانگرایی و عملگرایی چیست؟ در این راستا، رسالت خود را در تبیین چه گفتمان جدیدی می‌بیند و مبانی نظری آن چیست؟
۳-آیا جریان سوم با ماموریتی بینابینی و حدوسط انگارانه، مواضع خود را تنظیم میکند؟ به عبارتی صرفاً دارای مولفه‌هایی سلبی در مانیفست نظری خود است یا مولد حرفی نو و گزاره‌هایی ایجابی نیز هست؟
۴-خاستگاه اجتماعی جریان سوم کجاست؟ آیا سبد رایی متفاوت از حامیان چپ و راست برای خود تعریف کرده است؟ تا چه میزان این سخن قابل تصدیق است که " قشر خاکستری، پتانسیل بالقوه جریان سوم سیاسی ایران است"؟
۵-آیا بزرگ‌ترین رنجوری این جریان برای تحقق و ثبات، فقدان تئوری و ایدئولوگ است یا فقدان رهبری؟
نگارنده بر آن است که دهه چهارم انقلاب که فصل بلوغ آن است، فرصت بسیار خوبی است برای تولد، زایش و ساماندهی یک استوانه نوین و پایا در حوزه توزیع قدرت در جمهوری اسلامی. استوانه‌ای که علاوه بر تعدیل قدرت جناحین نیمه کهنسال در ایران، میتواند گستراننده بال‌هایی جوان و بالنده برای پوشش ابعادی از ناکارآمدی دو طیف اصولگرا و اصلاح طلب و البته مکمل تلاش‌ها و پیشبردهای آنان باشد.
جریان سوم میتواند ظرفیت‌های نویی در اندازد و طیف‌های خاموش جامعه که سهم قابل‌ملاحظه‌ای از شرکت‌نکردگان در انتخابات را رقم می‌زنند به میدان‌های پیشرفت ایرانیان وارد نماید. این البته در بلند مدت، به سود همه طیف‌های سیاسی و توسعه سیاسی جمهوری اسلامی خواهد بود.
فارغ از قضاوت محتوایی پیرامون این نامه و آن امضاء، مسئله‌ای که این نوشته به دنبال آن است، فراتر از مواضع و اقدامات مصداقی افراد نامبرده است. امضای اخیر مطهری پای سوال از رییس جمهور و نامه قالیباف، تنها بهانه‌ای است برای درنگی بر ماهیت جریان مستقل در سپهر سیاسی پس از انقلاب.
با فراغت از جنگ تحمیل شده به کشور و گرم‌تر شدن رقابت‌های سیاسی، آرام آرام برخی فعالان سیاسی بر آن شدند تا راه گذاری فراتر یا متفاوت از جریان موسوم به چپ و راست، به پا نهند. دو جناحی که بعدها ملقب به اصولگرایی و اصلاح طلبی شدند. شاید بارزترین عامل و انگیزه آنها، نقصی بود که در جامعیت آرمانگرایی چپ و راست و ضعف جناحین در کارنامه عملکردی‌شان می‌دیدند.
نمونه بارز این جریان، جمعیت دفاع از ارزشهای انقلاب اسلامی به دبیر کلی محمد محمدی ری‌شهری بود که پیش از انتخابات دوره پنجم مجلس شورای اسلامی اعلام موجودیت کرد. تشکلی با شعار فراحزبی و با هدف ارائه جریانی جایگزین چپ و راست. جمعیتی که دولت مستعجل شد و نهال نوپای چهارساله‌اش دیری نپایید و قریب به بیست سال است که فعالیت سیاسی آن به محاق رفته است.
گرچه جریان سوم، نمونه‌های مشابهی از اعلام موجودیت‌های رسمی و غیررسمی را شاهد بوده، اما همچنان با ابهامات و پرسش‌هایی اساسی مواجه است. پرسش‌هایی که باید بانیان و منتسبان به این جریان، تکلیف خود را با آنها روشن کنند و الّا سردرگمی تئوریک، ماحصلی جز نیم‌خیزهای کم‌ثمر یا موسمی در آرایش سیاسی کشور نخواهد داشت. برخی از مهم‌ترین آن سوالات عبارتند از :
۱-اساساً به چه میزان، شکل‌گیری جریان سوم در معادلات سیاسی ایران ممکن است؟ تجربه جهانی چه پاسخی برای این پرسش دارد؟ آیا تجربه جهانی قابل انطباق با مردمسالاری دینی در ایران است؟ آیا عملاً آستانه تحمل دو قطب حاکم، طاقتی برای ظهور رقیبی سوم دارد؟
۲-نسبت جریان سوم با آرمانگرایی و عملگرایی چیست؟ در این راستا، رسالت خود را در تبیین چه گفتمان جدیدی می‌بیند و مبانی نظری آن چیست؟
۳-آیا جریان سوم با ماموریتی بینابینی و حدوسط انگارانه، مواضع خود را تنظیم میکند؟ به عبارتی صرفاً دارای مولفه‌هایی سلبی در مانیفست نظری خود است یا مولد حرفی نو و گزاره‌هایی ایجابی نیز هست؟
۴-خاستگاه اجتماعی جریان سوم کجاست؟ آیا سبد رایی متفاوت از حامیان چپ و راست برای خود تعریف کرده است؟ تا چه میزان این سخن قابل تصدیق است که " قشر خاکستری، پتانسیل بالقوه جریان سوم سیاسی ایران است"؟
۵-آیا بزرگ‌ترین رنجوری این جریان برای تحقق و ثبات، فقدان تئوری و ایدئولوگ است یا فقدان رهبری؟
نگارنده بر آن است که دهه چهارم انقلاب که فصل بلوغ آن است، فرصت بسیار خوبی است برای تولد، زایش و ساماندهی یک استوانه نوین و پایا در حوزه توزیع قدرت در جمهوری اسلامی. استوانه‌ای که علاوه بر تعدیل قدرت جناحین نیمه کهنسال در ایران، میتواند گستراننده بال‌هایی جوان و بالنده برای پوشش ابعادی از ناکارآمدی دو طیف اصولگرا و اصلاح طلب و البته مکمل تلاش‌ها و پیشبردهای آنان باشد.
جریان سوم میتواند ظرفیت‌های نویی در اندازد و طیف‌های خاموش جامعه که سهم قابل‌ملاحظه‌ای از شرکت‌نکردگان در انتخابات را رقم می‌زنند به میدان‌های پیشرفت ایرانیان وارد نماید. این البته در بلند مدت، به سود همه طیف‌های سیاسی و توسعه سیاسی جمهوری اسلامی خواهد بود.
۱۳۹۶/۰۵/۰۲ ۲۰:۴۰
کلمات کلیدی : نامه قالیباف به جوانان انقلابی+نو اصولگرایی+اصولگرایی+جریان سوم
۱۳۹۶-۰۵-۰۵ ۰۸:۳۰:۱۸
آقای قالیباف هرگز نمی تواند رهبر یک جریان اصولگرا باشد. برخورد غیر اخلاقی ایشان در انتخابات اخیر این فرصت را از ایشان گرفت. ایشان پتانسیل کار فکری ندارد. بر عکس علی مطهری کاملا این پتانسیل را دارد و در عین حالت صداقت و حقانیتش را به پای زد و بندها نمی دهد. این در یک کفه قرار نمی گیرند. (4490871) (alef-1)
۱۳۹۶-۰۵-۰۵ ۱۱:۳۰:۳۵
صداقت و پیگیری حق از طرف آفای مطهری در قضیه تز دکتری آقای روحانی کاملا واضحه!!! (4491118) (alef-13)
عبدالله
۱۳۹۶-۰۵-۰۵ ۱۱:۳۸:۰۲
علی مطهری صاحب ژن خوب است پس میتواند (4491135) (alef-13)
العبد
۱۳۹۶-۰۵-۰۵ ۱۱:۵۸:۳۶
اما نمی دونم من چرا به ایشون در این مناظرات علاقمند شدم .شاید باشند کسانی مثل من که به ایشون علاقه مند شده باشند.
برخلاف نظر شما و همفکران شما ، و دور از غوغاهای روزنامه های رنگارنگ گوناگون تک منبعی ، اعتقاد بنده این است که " حرف آخر " را ایشان در مناظرات زدند ، اونجا که گفتند :
همه مسولین لیست دارایی های خودشان و نزدیکان شان را اعلام کنند و خودشان نفر اولی بودند که این مهم را انجام دادند
" و این در صورتی بود و هست که دولت دست جناح رقیب بوده و هست " (4491172) (alef-11)
برخلاف نظر شما و همفکران شما ، و دور از غوغاهای روزنامه های رنگارنگ گوناگون تک منبعی ، اعتقاد بنده این است که " حرف آخر " را ایشان در مناظرات زدند ، اونجا که گفتند :
همه مسولین لیست دارایی های خودشان و نزدیکان شان را اعلام کنند و خودشان نفر اولی بودند که این مهم را انجام دادند
" و این در صورتی بود و هست که دولت دست جناح رقیب بوده و هست " (4491172) (alef-11)
اکسیر
۱۳۹۶-۰۵-۱۴ ۱۷:۱۴:۲۲
ا.مطهری مردی حقیقت محور ،آزاده،و صادقه.ضمن اینکه بی نهایت برای ایشان احترام قائلم اما نه امکان هدایت جریان را دارد و نه اصولگرایان او را برسمیت میشناسن چه رسد به او تمکین کنن.ا.قالیباف فردیه عملگرا اما بسیار خطی و جناحی ک در بزنگاه اخلاق را فدای جناح میکند.اینها تعارف هستن.گرچه من فکر میکنم هدف نویسنده مطرح کردن ا.قالیبافه.مطهری را هم قاطی کردن ک موضوع طرح بشه ،همین.اگه ماها تونستیم در بیان واقعیات حق را در نظر بگیریم بعد بمراتب بالاتر بپردازیم. (4504745) (alef-3)
۱۳۹۶-۰۵-۰۵ ۱۲:۱۴:۳۸
آقای مطهری هم با مواضع متناقض خودشان نمی توانند
ایشان بارها مواضع متفاوتی داشتند که نیاز به بررسی و اصلاح آناهست
اصرار بیهوده به برخی موضوعات حاشیه ای و نپرداختن به موضوعات اصلی زندگی مردم از نمونه آنهاست (4491206) (alef-13)
ایشان بارها مواضع متفاوتی داشتند که نیاز به بررسی و اصلاح آناهست
اصرار بیهوده به برخی موضوعات حاشیه ای و نپرداختن به موضوعات اصلی زندگی مردم از نمونه آنهاست (4491206) (alef-13)
۱۳۹۶-۰۵-۰۵ ۰۹:۱۱:۳۹
نه آقای مطهری و نه آقای قالیباف نمی تونن رهبری جریان سوم سیاسی کشور رو بر عهده بگیرن
دلایلش هم کاملا معلومه مهمترینش اینه که در این چند سال مدام تغییر رویه و عقیده در این دو عزیز مشهود بود. فرضا مطهری با اصرار دولت احمدی نژاد در لیست اصولگرایان وارد مجلس شده ولی الان در کجای کاره؟سابقه مطبوعاتی ایشان که از مقاله نویسهای کیهان بودند نشان میده ایشان تنها دنبال مطرح کردن خودش بوده
قالیباف هم همینطور، بعد از ناکامی در سال 84، تنها سپرده شدن منصب شهرداری به ایشان بود که او را راضی کرد در دامان اصولگرایی بماند، تضادهایش با احمدی نژاد فراموش شدنی نیست
اما حالا... (4490911) (alef-11)
دلایلش هم کاملا معلومه مهمترینش اینه که در این چند سال مدام تغییر رویه و عقیده در این دو عزیز مشهود بود. فرضا مطهری با اصرار دولت احمدی نژاد در لیست اصولگرایان وارد مجلس شده ولی الان در کجای کاره؟سابقه مطبوعاتی ایشان که از مقاله نویسهای کیهان بودند نشان میده ایشان تنها دنبال مطرح کردن خودش بوده
قالیباف هم همینطور، بعد از ناکامی در سال 84، تنها سپرده شدن منصب شهرداری به ایشان بود که او را راضی کرد در دامان اصولگرایی بماند، تضادهایش با احمدی نژاد فراموش شدنی نیست
اما حالا... (4490911) (alef-11)
فخر الدین
۱۳۹۶-۰۵-۰۵ ۱۰:۱۱:۴۴
مطهری تا الان نشان داده است که مشی او دفاع از حقیقت است و هم اصولگرا و هم اصلاح طلب را به چالش می کشد و منصفانه نقد میکند.لطفا قالیباف که تا بدینجا نشان داده است که حاضر است به هر قیمتی حتی از اشتباهات اصول گرایان دفاع کند را وارد جریان سوم نکنید.چرا که اصول گرایان و همچنین اصلاح طلبان اصولا خود نقاد نیستند.که در این میان اصول گرایان بیشتر از اصلاح طلبان خود را معیار حق می دانند. (4490993) (alef-13)
محسن
۱۳۹۶-۰۵-۰۵ ۱۰:۵۲:۱۹
بنده برای آقای علی مطهری احترام خاصی قائلم ، ایشان به اصول خود پایبند است و پیرو هیچ جناحی نیست (4491038) (alef-13)
mardom
۱۳۹۶-۰۵-۰۵ ۱۱:۰۸:۲۳
جریان سازی نکنید. راه اصلی بازگشن همه چیز به مردم است. (4491063) (alef-11)
۱۳۹۶-۰۵-۰۵ ۱۲:۳۶:۰۶
قالباف مدیر اجرایی بسیار قوی است ولی شخصیتی متفکر و اندیشمند نیست (4491243) (alef-11)
ناشناس
۱۳۹۶-۰۵-۰۵ ۱۳:۱۲:۴۳
به نظرم آقای قالیباف کاملا شرایط بوجود آوردن جریان سوم و رهبری آن را دارند؛ چرا که ایشان هم اصولگراست و انقلابی و هم هم اصلاح طلب واقعی و مدیر و کارآمد هستند. تکنوکرات است اما نگاهش داخلی و پایبند حفظ انقلاب است. اصلاح طلب است اما بدنبال اصلاح سیستم و نظام اداری و مالی کشور و تفکر سنتی مدیریتی است نه اصلاح دین، قرآن ، ولایت اسلام پیغمبر و ائمه و فقیه جامع الشرایط.
به امید پیروزی تفکر ایشان بر مدیریت اجرایی کشور و تولد ایران انقلابیِ پیشرفته مدرن. (4491317) (alef-11)
به امید پیروزی تفکر ایشان بر مدیریت اجرایی کشور و تولد ایران انقلابیِ پیشرفته مدرن. (4491317) (alef-11)
۱۳۹۶-۰۵-۰۵ ۱۶:۰۹:۰۴
راجع به سوالتان:
ظاهرا امر بر این گذشته شده که نظامهای جهانی دو قطبی اند. خیر.
امریکا و معدود کشور دیگر (شاید انگلیس هم) دو قطبیند. ولی تقریبا تمام کشورهای اروپایی چند قطبیند. در سالهای اخیر کم شاهد نبودیم در اروپا که یک دفعه یک حزب کاملا نوخاسته یک دفعه به اوج قدرت برسد و اکثریت رو نصیب خود کرد نمونه اخیرش انتخابات فرانسه.
لذا از جامعه جهانی نمی تونم نتیجه گرفت که فقط دو قطب حاکم میتوانن در قدرت به صورت پایدار باشند. (4491523) (alef-11)
ظاهرا امر بر این گذشته شده که نظامهای جهانی دو قطبی اند. خیر.
امریکا و معدود کشور دیگر (شاید انگلیس هم) دو قطبیند. ولی تقریبا تمام کشورهای اروپایی چند قطبیند. در سالهای اخیر کم شاهد نبودیم در اروپا که یک دفعه یک حزب کاملا نوخاسته یک دفعه به اوج قدرت برسد و اکثریت رو نصیب خود کرد نمونه اخیرش انتخابات فرانسه.
لذا از جامعه جهانی نمی تونم نتیجه گرفت که فقط دو قطب حاکم میتوانن در قدرت به صورت پایدار باشند. (4491523) (alef-11)
۱۳۹۶-۰۵-۰۵ ۱۶:۴۷:۱۹
دقت در مواضع سیاسی آقای علی مطهری در سالهای گذشته یک وجه مشترک را نشان میدهد آن هم توجه به فرعیات و غفلت از مسائل اصلی است. از بزرگ کردن مساله ساپورت پوشی در صحن مجلس قبل بگبرید تا ذکر هزارباره موضوع حصر. واقعا موضوعاتی چون عدالت اجتماعی و اقتصادی، استقلال و عزت سیاسی و امثال اینها تا چه حد دغدغه ایشان است؟ (4491559) (alef-11)
۱۳۹۶-۰۵-۰۶ ۰۲:۴۲:۴۳
مطهری و قالیباف به هیچ وجه با هم قابل مقایسه نیستند . . . (4492054) (alef-11)
۱۳۹۶-۰۵-۰۶ ۰۸:۴۸:۵۷
اقای قالیباف در حد ایجاد یک جریان نیست و سواد سیاسی به ان صورت ندارد ولی آقای مطهری به عنوان یک عضو اصلی از یک جریان می تواند نقش ایفا کند ولی من فکر نمی کنم به تنهایی بتواند از پس چنین سازماندهی بربیاید. (4492110) (alef-11)
۱۳۹۶-۰۵-۰۶ ۱۲:۳۴:۳۹
هر کس بتواند کشور از دور باطل ذلت طلبی و انحراف گرایی خارج کند مرد تاریخ ساز ایران محسوب میشود (4492316) (alef-11)
۱۳۹۶-۰۵-۰۶ ۲۳:۴۴:۲۱
مطهری به حرفی که میزنه اعتقاد داره. ای کاش همه همینطور بودن (4492879) (alef-11)
نظراتی كه به تعميق و گسترش بحث كمك كنند، پس از مدت كوتاهی در معرض ملاحظه و قضاوت ديگر بينندگان قرار مي گيرد. نظرات حاوی توهين، افترا، تهمت و نيش به ديگران منتشر نمی شود.
