کد مطلب: 253251
ایران و آینده قیمت نفت
بخش تعاملی الف - علی امیری
اشاره: مطلبی که می خوانید از سری یادداشت های بینندگان الف است و انتشار آن الزاما به معنی تایید تمام یا بخشی از آن نیست. بینندگان الف می توانند با ارسال یادداشت خود، مطلب ذیل را تایید یا نقد کنند.
تاریخ انتشار : شنبه ۲۹ آذر ۱۳۹۳ ساعت ۰۷:۵۰
این روزها همه در مورد بازار نفت و کاهش قیمت نفت و میزان این کاهش و آینده بودجه سال ۹۴ و وضعیت اقتصادی ایران و البته تاثیر آن بٔر مذاکرات هسته‌ای نظرات و تحلیل‌های گوناگونی را ارائه می دهند اما اکثرا دچار یک سطحی نگری نگران کننده هستند، در اینجا سعی شده کمی زوایای آینده قیمت نفت برای خوانندگان گرامی روشن شود.
دوستان, قیمت نفت نمی تواند از حدود ۵۰ دلار پایین‌تر برود، اگر قبول کنیم که این استراتژی برای در هم شکستن اقتصاد روسیه و تحت فشار قرار دادن بیشتر ایران و البته تا حدودی ونزوئلا تعبیه شده، اگر برای مدت زیادی نفت به زیر ۵۰ دلار برود، تمام شرکت‌های بزرگ نفتی آمریکایی و غربی که در شن های نفتی کانادا، و شیل نفتی آمریکا سرمایه گذاری کردند، ضرر خواهند کرد و سرمایه گذاری جدید در این منابع به شدت غیر اقتصادی خواهد شد و از آن طرف به دلیل ارزانی نفت ضمن اینکه به نفع چین خواهد شد، مصرف به شدت بالا خواهد رفت و قیمت نفت بعد از ۶ ماه تا یکسال به قیمتهای بالای ۸۰ تا ۹۰ دلاری بٔر خواهد گشت و روسیه که با منابع ارزی خود می تواند ۲ سال دوام بیاورد به راحتی بحران را پشت سر خواهد گذاشت.
پس باید نفت در سطحی باشد که بتواند برای چند سال ضمن اینکه روسیه را تحت فشار قرار خواهد داد، ادامه فعالیت شرکت‌های نفتی در شن های نفتی کانادا و شیل نفتی را توجیه کند، از این نظر مطمئن باشید قیمت نفت برای چند ماه به زیر ۵۰ دلار نخواد رفت، کاش ایران و روسیه این قدرت را داشتند، و عربستان این استقلال را داشت که به سرعت قیمت نفت را برای چند ماه به ۲۰ دلار برسانند تا واقعاً آمریکا و غرب تحت فشار شرکت‌های غربی قرار گیرند ولی افسوس که تمام تلاش روسیه و ایران بالا بردن قیمت نفت است و در واقع به خاطر بحران اقتصادی و کسری بودجه و تحریم ها چاره دیگری هم نمانده.
اما در مورد ایران متاسفانه و بدون تعارف و فارغ از ادعاهای مقامات دولتی، همه می‌دانند و می‌دانیم که سال خیلی سختی را پیش رو داریم، ۶۰ درصد صادرات غیر نفتی ما گاز و مایعات گازی و پتروشیمی است که وقتی نفت چنین ارزان می شود، قیمت آن ها نیز نصف خواهد شد و به صورت یک سونامی موج آن به اقتصادی که همین الان هم تحت فشار است خواهد رسید که اصلا دلپذیر نخواهد بود.
در مورد مذاکرات و توافق هسته‌ای هم با توجه به این سرمایه گذاری و هزینه آمریکا در ارزان کردن قیمت نفت که در واقع سود و مالیات کشورهای غربی تا حدود زیادی کم می شود، آنها به دنبال امتیاز حداکثری خواهند بود و دیگر حتی توقف کامل فعالیت هسته‌ای نیز آنها را راضی نخواهد کرد، این اصل حاکم بٔر دنیای غرب و شرق است که آنها تنها در صورتی حاضر به دادن امتیاز می شوند که بدانند اگر به توافق نرسند باید ضرر سیاسی و اقتصادی بدهند، که با هر حسابی که شود متاسفانه نه روسیه و نه ایران اهرمی ندارند که آنها را مجبور به امتیاز دادن نماید.
البته برخی دوستان در دولت برای دادن روحیه که تا حدودی قابل توجیه است می‌گویند ما می توانیم بدون نفت هم اقتصاد کشور را اداره کنیم، البته می شود، همانطور ک در سال ۶۵ شد کشور با ۸ میلیارد دلار اداره گشت، حال به غیر از اینکه واقعاً این در سال ۹۴ عملی است یا نه باید به مسئولان که بسیاری از آنها سابقه جنگ تحمیلی را دارند یادآوری کرد که همان ارزان شدن قیمت نفت در سال ۱۳۶۵ بود که باعث شد از نیمه سال ۱۳۶۶ در تمام جبهه ایران و عراق ورق بر گردد و وقایع بهار سال ۱۳۶۷ شکل گرفت که به پذیرش قطعنامه در تیر ۶۷ انجامید... متاسفانه ما در کشور سنت بدی داریم که تا دقیقه نود و وقت اضافه نرسد به فکر چاره نیستیم و در آن زمان، وقتی برای جبران یا بازی بهتر نمانده.
به هر حال در همه زمینه‌ها از تمدید مذاکرات تا قیمت نفت ما در زمین آنها بازی می‌کنیم و هر مسیری که آنها می خواهند ما به دنبال آنها می‌رویم بدون سود. ولی چین و ویتنام و اخیرا کوبا به این مساله پی بردند و حداقل دنبال بازی واقعاً برد- برد هستند و حال که ابزار تغییر زمین بازی و شرائط آن را ندارند به دنبال سهم حداکثری از این همراهی هستند.
به غیر از چین و ویتنام که با وجود جنگ مستقیم با آمریکا و دادن میلیون ها کشته در جنگ کره و ویتنام، حالا بزرگترین شرکای تجاری آمریکا هستند، کوبا نیز به این جمع اضافه شد و بدون اینکه مانند شوروی دچار فروپاشی شود، کاستروها آگاهانه مقتضیات زمان را دریافت و استقلال خود از روسیه و پوتین را نشان دادند و برای بهبود منافع ملت خود بٔر ۵۰ سال دشمنی چشم پوشیدند و با آمریکا وارد بازی برد - برد واقعی شدند...
کوبا با ۱۱ میلیون جمعیت از مدت ها پیش درهای کشور خود را به سوی توریست های کانادایی و اروپایی باز کرده بود و از این طریق کشور را از قحطی و فقر کامل مانند کره شمالی که بعد از فروپاشی شوروی نمی توانست اقتصاد خود را اداره کند، نجات داد، ولی سیل ورود توریست های چند ده میلیونی آمریکا که به صورت طبیعی نزدیکترین بازار آن کشور است، رشد اقتصادی و رفاه و البته قدرتی را به کوبا خواهد بخشید که حتی با چین و ویتنام نیز غیر قابل مقایسه خواهد بود و البته برد آمریکا هم این خواهد بود که کشوری که نزدیکترین مرز آبی را با آمریکا دارد و همیشه در ۵۰ سال اخیر بزرگترین منبع بی ثباتی و نگرانی امنیتی برای آمریکا بود را به نفع منافع ملت آمریکا با خود نزدیکتر کنند که موج آن به زودی ونزوئلا و پاراگوئه را در آمریکای لاتین در بٔر خواهد گرفت و چهره موجه تری را به آمریکا در جهان برای فشار بیشتر به کره شمالی و ایران یعنی تنها دو کشوری که همچنان از داشتن روابط بهتر با آمریکا خودداری می کنند خواهد داد.
دوستان, قیمت نفت نمی تواند از حدود ۵۰ دلار پایین‌تر برود، اگر قبول کنیم که این استراتژی برای در هم شکستن اقتصاد روسیه و تحت فشار قرار دادن بیشتر ایران و البته تا حدودی ونزوئلا تعبیه شده، اگر برای مدت زیادی نفت به زیر ۵۰ دلار برود، تمام شرکت‌های بزرگ نفتی آمریکایی و غربی که در شن های نفتی کانادا، و شیل نفتی آمریکا سرمایه گذاری کردند، ضرر خواهند کرد و سرمایه گذاری جدید در این منابع به شدت غیر اقتصادی خواهد شد و از آن طرف به دلیل ارزانی نفت ضمن اینکه به نفع چین خواهد شد، مصرف به شدت بالا خواهد رفت و قیمت نفت بعد از ۶ ماه تا یکسال به قیمتهای بالای ۸۰ تا ۹۰ دلاری بٔر خواهد گشت و روسیه که با منابع ارزی خود می تواند ۲ سال دوام بیاورد به راحتی بحران را پشت سر خواهد گذاشت.
پس باید نفت در سطحی باشد که بتواند برای چند سال ضمن اینکه روسیه را تحت فشار قرار خواهد داد، ادامه فعالیت شرکت‌های نفتی در شن های نفتی کانادا و شیل نفتی را توجیه کند، از این نظر مطمئن باشید قیمت نفت برای چند ماه به زیر ۵۰ دلار نخواد رفت، کاش ایران و روسیه این قدرت را داشتند، و عربستان این استقلال را داشت که به سرعت قیمت نفت را برای چند ماه به ۲۰ دلار برسانند تا واقعاً آمریکا و غرب تحت فشار شرکت‌های غربی قرار گیرند ولی افسوس که تمام تلاش روسیه و ایران بالا بردن قیمت نفت است و در واقع به خاطر بحران اقتصادی و کسری بودجه و تحریم ها چاره دیگری هم نمانده.
اما در مورد ایران متاسفانه و بدون تعارف و فارغ از ادعاهای مقامات دولتی، همه می‌دانند و می‌دانیم که سال خیلی سختی را پیش رو داریم، ۶۰ درصد صادرات غیر نفتی ما گاز و مایعات گازی و پتروشیمی است که وقتی نفت چنین ارزان می شود، قیمت آن ها نیز نصف خواهد شد و به صورت یک سونامی موج آن به اقتصادی که همین الان هم تحت فشار است خواهد رسید که اصلا دلپذیر نخواهد بود.
در مورد مذاکرات و توافق هسته‌ای هم با توجه به این سرمایه گذاری و هزینه آمریکا در ارزان کردن قیمت نفت که در واقع سود و مالیات کشورهای غربی تا حدود زیادی کم می شود، آنها به دنبال امتیاز حداکثری خواهند بود و دیگر حتی توقف کامل فعالیت هسته‌ای نیز آنها را راضی نخواهد کرد، این اصل حاکم بٔر دنیای غرب و شرق است که آنها تنها در صورتی حاضر به دادن امتیاز می شوند که بدانند اگر به توافق نرسند باید ضرر سیاسی و اقتصادی بدهند، که با هر حسابی که شود متاسفانه نه روسیه و نه ایران اهرمی ندارند که آنها را مجبور به امتیاز دادن نماید.
البته برخی دوستان در دولت برای دادن روحیه که تا حدودی قابل توجیه است می‌گویند ما می توانیم بدون نفت هم اقتصاد کشور را اداره کنیم، البته می شود، همانطور ک در سال ۶۵ شد کشور با ۸ میلیارد دلار اداره گشت، حال به غیر از اینکه واقعاً این در سال ۹۴ عملی است یا نه باید به مسئولان که بسیاری از آنها سابقه جنگ تحمیلی را دارند یادآوری کرد که همان ارزان شدن قیمت نفت در سال ۱۳۶۵ بود که باعث شد از نیمه سال ۱۳۶۶ در تمام جبهه ایران و عراق ورق بر گردد و وقایع بهار سال ۱۳۶۷ شکل گرفت که به پذیرش قطعنامه در تیر ۶۷ انجامید... متاسفانه ما در کشور سنت بدی داریم که تا دقیقه نود و وقت اضافه نرسد به فکر چاره نیستیم و در آن زمان، وقتی برای جبران یا بازی بهتر نمانده.
به هر حال در همه زمینه‌ها از تمدید مذاکرات تا قیمت نفت ما در زمین آنها بازی می‌کنیم و هر مسیری که آنها می خواهند ما به دنبال آنها می‌رویم بدون سود. ولی چین و ویتنام و اخیرا کوبا به این مساله پی بردند و حداقل دنبال بازی واقعاً برد- برد هستند و حال که ابزار تغییر زمین بازی و شرائط آن را ندارند به دنبال سهم حداکثری از این همراهی هستند.
به غیر از چین و ویتنام که با وجود جنگ مستقیم با آمریکا و دادن میلیون ها کشته در جنگ کره و ویتنام، حالا بزرگترین شرکای تجاری آمریکا هستند، کوبا نیز به این جمع اضافه شد و بدون اینکه مانند شوروی دچار فروپاشی شود، کاستروها آگاهانه مقتضیات زمان را دریافت و استقلال خود از روسیه و پوتین را نشان دادند و برای بهبود منافع ملت خود بٔر ۵۰ سال دشمنی چشم پوشیدند و با آمریکا وارد بازی برد - برد واقعی شدند...
کوبا با ۱۱ میلیون جمعیت از مدت ها پیش درهای کشور خود را به سوی توریست های کانادایی و اروپایی باز کرده بود و از این طریق کشور را از قحطی و فقر کامل مانند کره شمالی که بعد از فروپاشی شوروی نمی توانست اقتصاد خود را اداره کند، نجات داد، ولی سیل ورود توریست های چند ده میلیونی آمریکا که به صورت طبیعی نزدیکترین بازار آن کشور است، رشد اقتصادی و رفاه و البته قدرتی را به کوبا خواهد بخشید که حتی با چین و ویتنام نیز غیر قابل مقایسه خواهد بود و البته برد آمریکا هم این خواهد بود که کشوری که نزدیکترین مرز آبی را با آمریکا دارد و همیشه در ۵۰ سال اخیر بزرگترین منبع بی ثباتی و نگرانی امنیتی برای آمریکا بود را به نفع منافع ملت آمریکا با خود نزدیکتر کنند که موج آن به زودی ونزوئلا و پاراگوئه را در آمریکای لاتین در بٔر خواهد گرفت و چهره موجه تری را به آمریکا در جهان برای فشار بیشتر به کره شمالی و ایران یعنی تنها دو کشوری که همچنان از داشتن روابط بهتر با آمریکا خودداری می کنند خواهد داد.
کلمات کلیدی : علی امیری
