نظر منتشر شده
۲۲
توصيه به ديگران
 
کد مطلب: 360225
آمارها همیشه راست نمی گویند!
نقدی بر گزارش ملی آسیب های اجتماعی
میثم مهدیار*، 18 خرداد 95
تاریخ انتشار : سه شنبه ۱۸ خرداد ۱۳۹۵ ساعت ۱۷:۰۸
این روزها گزارش وزارت کشور از آسیب های اجتماعی که در پنج جلد تهیه شده است در محافل سیاست گذاری و اجرایی کلان فرهنگی و اجتماعی کشور سر و صدای بسیاری به پا کرده است. گویا تا کنون دو جلسه از ارائه این گزارش نزد رهبر انقلاب تشکیل شده است و معظم له با تاکید فراوان ، تهیه برنامه کوتاه مدت برای کند کردن روند این آسیب ها از مقامات عالی رتبه دولتی و قانون گذای و قضاوت را مطالبه کرده اند. برخی از نهادهای فرهنگی، اجتماعی و امنیتی برای تهیه این برنامه حتی ستادهایی تشکیل و با سرعت برای آن بودجه های کلانی را تصویب کرده اند.

نگارنده اگر چه در دوسه سال اخیر درباره فربه شدن امر فرهنگی در حوزه سیاست گذاران، نخبگان و فعالان فرهنگی و اجتماعی در چند دهه اخیر در کشور و ضرورت توجه به امر اجتماعی و نیز آسیب های اجتماعی به مثابه واقعیت اجتماعی هم به عنوان ضرورت سیاستگذاری کلان کشور و هم به منزله پنجره ورود جهت مفهوم پردازی و نظریه پردازی بومی در یادداشت ها و گفتگوهای دانشگاهی خود تاکید کرده است اما از سوی دیگر انتقاداتی به مبانی و روش شناسی این گزارش آماری از آسیب های اجتماعی وارد می داند و معتقد است این انتقادها اگر جدی گرفته نشوند راه حل های تدوین شده در آینده نه تنها به تحلیل این آسیب ها کمکی نخواهد کرد که خود آسیب های جدیدی را ایجاد می کند. این گزارش روند منطقی خود را طی نکرده است و پیش از اینکه در جمع نخبگان علوم اجتماعی و انسانی با رویکردهای فکری متفاوت به گفتگو گذاشته شود و عیار آن مشخص شود مستقیما در حضور مقامات عالیرتبه نظام ارائه شده است.

می گویند آن فیلسوف ظریف وطنی مان بعد از گزارش دهی آماری آن مسئول، پشت تریبون قرار گرفته بود و ابتدای سخن اینگونه داد سخن رانده بود که:‌ «گاهی یک نفر غلو می کند، از آن بدتر ممکن است دروغ بگوید، از دروغ بدتر ممکن است دروغ شاخدار بگوید و از همه اینها بالاتر ممکن است با «آمار» حرف بزند». «زبان رمزآلود آمار» به دلایل مختلف استفاده می شود. آمار همانقدر که روشن کننده و آگاهی بخش است همانقدر می تواند گمراه کننده و فریبنده باشد:آمار گاه برای روشن کردن حقایق و گاه برای پوشاندن آنها، گاه برای تنویر افکار عمومی و گاه برای فریب دادن آنها، گاه برای احساساتی کردن و گاه برای عقلانی فکر کردن، گاه برای ساده سازی و گاه برای پیچیده کردن حقایق مورد استفاده قرار می گیرد.

برای همین کاربرد وسیع است که دستگاه های عظیم آمارگیری رسمی و غیررسمی در هر کشوری به راه افتاده اند. همین خصلت دوگانه آمار است که آن را محبوب سیاست گذاران و تصمیم سازان و تصمیم گیران کرده است.

آمارها و تجارب آماری در حال شکل دهی به ذهنیت و تصمیمات ما هستند. البته این آمارها گاه به شکل درستی بیان نمی شوند و گاه حتی وقتی که به شکل درستی بیان می شوند، آنگونه که درست است، برداشت نمی شوند. برخی ها حتی با نوشتن کتابها و مقالاتی سعی کرده اند نشان دهند که چگونه با آگاهی می توان از سوء استفاده از اعداد و آمار جلوگیری کرد و اشاره کرده اند که برای پایان دادن به «استبداد اعداد» نیاز به سواد زیادی نیست. روش های کشف حقه های آماری در موارد زیادی، بسیار ساده هستند. فقط به کسی نیاز دارد که آگاهی‌اش را بالا ببرد و به واسطه آن آگاهی، از ابهت اعداد نترسد.

این در کنار هم قرار دادن آمار و ارقام به شکل پوزیتیویستی بدون توجه به زمینه آنها و بدون نگاه پدیدارشناسانه به آن ها، مسئولان امر را در اولویت بندی و تدوین برنامه و راهبردهای استراتژیک برای حل یا حتی کند کردن روند آن ها را دچار خطا می کند.

خطایی که خود ممکن است از آسیب های موجود تبعات بیشتری به همراه داشته باشد. به عنوان مثال وقتی در این گزارش از آمار ۹ میلیونی بیسواد مطلق در کشور سخن به میان می آید باید پرسید این مقدار نسبت به چه تعداد بیسواد قبلی شکل آسیب به خود می گیرد؟‌ این بیسوادان به چه دهک سنی متعلق هستند؟ اصلا مفهوم و شاخصه های سواد اینجا چگونه تعریف شده است؟ آیا دانش آموز ده ساله ای که جدول ضرب یا عمل تقسیم را فراگرفته باسواد محسوب می شود ولی پیرمرد و پیرزن روستایی که هشتاد سال دانش ضمنی و تجربی محلی و بومی را در حوزه طب و تغذیه و کشاورزی و دامپروری و قالیبافی و تربیت کودک همراه خود دارد ولی جدول ضرب را از بر نیست بیسواد محسوب می شود؟ تک تک این آمارها باید در نسبت های واقعی خود درنظر گرفته شوند تا معنای آن ها نیز واقعی باشند. باید برای تفسیر حقیقی تر این آمارها باید مجهز به یک فهم پدیدارشناسانه بومی از وضعیت و شرایط تاریخی کشورمان در حوزه های مختلف باشیم. دانشی که به نظر می رسد تهیه کنندگان این گزارش فاقد آن بوده اند.

انتظار این است که حالا که تهیه کنندگان اصلی این گزارش در مسند مسئولیت خود نیستند و به سازمان فرهنگی دیگری کوچ کرده اند مسئولان وزرات کشور و دیگر وزارتخانه ها و دستگاه ها و نهادهای فرهنگی و اجتماعی بالادستی با صبر و دقت بیشتری به بازخوانی این گزارش پرداخته و بررسی اعتبار و روایی این گزارش را به گفتگوی نخبگانی گذارند.
*دانشجوی دکتری جامعه شناسی فرهنگی
 
کلمات کلیدی : طلاق+آسیب های اجتماعی+گزارش وزیر کشور
 
Iran, Islamic Republic of
۱۳۹۵-۰۳-۱۸ ۱۷:۳۰:۱۳
کارهای شعاری دستگاههای متولی باعث این اوضاع شده است
فقط شعار و چندتا بنر در مقابل بودجه های میلیاردی (3746075) (alef-1)
 
United States
۱۳۹۵-۰۳-۱۸ ۲۰:۱۴:۳۰
دستگاه‌های متولی را خوب آمدی، فقط موضوع این است که کسی‌ جرات ندارد اسم آنها را بیاورد یا ازشان انتقادی بکند. سال به سال هم بودجه‌شان زیاد میشود (3746303) (alef-13)
 
سعید تمر
Iran, Islamic Republic of
۱۳۹۵-۰۳-۱۹ ۰۸:۳۵:۳۵
لطفا مطمئن شوید می فهمید آمار رسمی و نظام آمار رسمی کشور یعنی چه
بعد در باره کج فهمی از آمار صحبت کنید.
این کج فهمی ها، درست اعتماد به آمار رسمی را هدف قرار داده است و نویسنده محترم نم یداند که ناخواسته چه زیانی به کشور وارد می کند!
واللا ما هم از پوزیتویسم، پست پزیتویسم و ابطالگرایی پوپری و غیره خوندیم! اینقدر آمار را به پوزوتویسم بدبخت نبدندید! آمار یک وسیله است و پوزیتویسم به ابزار نیست به رویکرد است.
به قول دکتر فراستخواه اول میوه همین پوزیتیویسم را بخوریم بعد بریم شعارهای پست پست پوزیتویسم بزنیم!!
مخلص کلام، عیب از آمار نیست. مساله را دوبار بازبینی کن لطفا
آمارشناس مرکز آمار ایران (3746739) (alef-13)
 
Iran, Islamic Republic of
۱۳۹۵-۰۳-۱۸ ۱۷:۳۶:۲۱
وقتی وام خرید خودرو و هواپیمای شخصی میدهید و از وام ازدواج خبری نیست, باید به بحران بخوریم
وقتی حقوق کارگر 700 هزار تومان و حقوق مدیر 85 میلیون است, باید منتظر اسیب باشیم
وقتی نمایندگان برای کمیسیون های صنعت و بانک و امنیت و خارجی صف میکشند و کسی برای کمیسیون فرهنگ و اجتماعی ثبت نام نمیکند, خواه نا خواه به بحران میخوریم (3746080) (alef-1)
 
جامعه شناس
Iran, Islamic Republic of
۱۳۹۵-۰۳-۱۸ ۱۷:۳۸:۰۰
ریشه تمام معضلات و اسیب های اجتماعی در فقر اقتصادی است . (3746081) (alef-3)
 
Iran, Islamic Republic of
۱۳۹۵-۰۳-۱۹ ۰۹:۱۵:۰۵
کاملا درست (3746809) (alef-3)
 
مقداد
Iran, Islamic Republic of
۱۳۹۵-۰۳-۲۰ ۰۵:۳۴:۱۰
فعلا که بیشتر فسادها از سوی ثروتمندانه (3748533) (alef-3)
 
Iran, Islamic Republic of
۱۳۹۵-۰۳-۱۸ ۱۷:۳۹:۱۵
دستگاههای مرتبط با فرهنگ و اجتماع تا الان چکار میکردند که انقدر اسیب اجتماعی زیاد شده است?بودجه های میلیاردی کجا هزینه شده است? (3746083) (alef-1)
 
Iran, Islamic Republic of
۱۳۹۵-۰۳-۱۸ ۱۷:۴۱:۴۹
کلمات کلیدی : فقر + بیکاری + طلاق + رانت + رشوه + حقوق های کلان مخفی + پارتی های شبانه + تبعیض + فساد (3746086) (alef-1)
 
Iran, Islamic Republic of
۱۳۹۵-۰۳-۱۸ ۲۱:۵۱:۵۷
ولی به نظر من کلمه کلیدی فساد سیستماتیک است و بس (3746393) (alef-13)
 
محمد رضا
Iran, Islamic Republic of
۱۳۹۵-۰۳-۱۸ ۱۷:۴۴:۲۹
سونامی معضلات اجتماعی در راه است . (3746092) (alef-3)
 
Iran, Islamic Republic of
۱۳۹۵-۰۳-۱۸ ۱۷:۴۵:۳۳
نتیجه چندین سال انکار روی اسیب های اجتماعی شده حکایت این روزهای جامعه ما
امار سازیهای دروغ برای فرهنگ برای گرفتن بودجه بیشتر
انکار بحرانهای اجتماعی و محافظه کاری برای پوشش سومدیریت. و حفظ پست و مقام (3746098) (alef-1)
 
Iran, Islamic Republic of
۱۳۹۵-۰۳-۱۸ ۱۷:۵۶:۰۲
انکار مشکلات و حل نکردن ریشه ای اسیب ها بر گسترش روزافزون بحرانها منجر خواهد شد, برای نمونه :
از نظر مسولان عدم ازدواج جوانان, ماهواره و فضای مجازی است, راحت ترین راه برای رهایی از بار مسوولیت خودشان
ادعا میکنند 50% طلاقها به خاطر اعتیاد است و وجود مسایل اقتصادی را بین خانواده ها انکار میکنند (3746108) (alef-1)
 
Iran, Islamic Republic of
۱۳۹۵-۰۳-۱۸ ۱۸:۱۵:۰۴
از یک طرف وام ازدواج را میدهیم به خرید خودرو و از ان سو میگوییم جوانان چرا ازدواج نمیکنید
از یک طرف مردم را به خاطر بی پولی در بیمارستان پذیریش نمیکنیم از ان سو در محل خودکشی مردم بنر میزنیم, زندگی زیباست!!!!
از یک طرف 20 هزار تومان حق خواربار کارگر را نمیدهیم از ان سو میگوییم چرا مردم فرزنداوری نمیکنند
در کل حرفها. با عملها نمیخواند (3746136) (alef-1)
 
zare
Iran, Islamic Republic of
۱۳۹۵-۰۳-۱۸ ۱۹:۱۶:۱۸
اقای مهدیار این انقلت شما دردی از مشکلات جامعه کم نمیکند واقعیت این است که امار طلاق بالاست امار اعتیاد بالاست امار بی سوادی وکم سوادی بالاست امار فساد سیستمی وغیر سیستمی بالاست امار..........بالاست امار فقروفحشا بالاست امار بظاهر دینداران دینفروش بالاست حتی اگر امار دقیقی هم نداشته باشیم حتی اگر در ملاکهای بیسوادی و فقر دچار تعاریف متضادی هم باشیم باز همه کسانی که درد انسانیت ودرد اسلام دارند قبول دارند که این مشکلات بالاست ووقتی مشکلات بالاست مانند ابی است که از سر گذشته است حال که وزیر کشور شهامت کرده ومشکلات ومعضلات را بیان کرده از ان استقبال کنیم بجای انکه خاک روی ان بریزیم (3746222) (alef-13)
 
Romania
۱۳۹۵-۰۳-۱۸ ۱۹:۲۶:۱۱
فهم پدیدارشناسانه بومی از وضعیت و شرایط تاریخی در حوزه های مختلف به عنوان یک دانش و ارتباط آن با آمار یعنی چه؟

--قرار دادن آمار و ارقام به شکل پوزیتیویستی چه نمونه های تاریخی مشهور و کاربردی در برنامه ریزی دارد؟
لطفا" توضیح دهید البته طوری که من کم سواد هم بفهمم... (3746236) (alef-13)
 
خدر
Iran, Islamic Republic of
۱۳۹۵-۰۳-۱۸ ۲۳:۰۴:۴۰
یعنی چه؟ یعنی می خواهید بگویید وضعیت اجتماعی کشور گل و بلبل است. اتفاقا این آمارها نه تنها درست است بلکه ممکن است در برخی موارد حداقل ها را گرفته باشد. جنابعالی احتمالا در گوشه ای نشسته به مطالعه نظری مشغول سر ماه حقوق مکفی خود را دریافت سفرهای تفریحی خود را رفته و از واقعیات جامعه کاملا بی خبرید. نیازی است فلسفه ببافید که آمار در مورد آسیب های اجتماعی درست است یا نه، کافی است سری به ایتسگاه های تاکسی، اتوبوس و ... بزنید تا الگوهای رفتاری مردم را رصد کنید آن وقت می بیند که وضعیت به چه شکلی است؛ در کنار اینها برای یک روز هم که شده با چشم مشتریِ روسپی ها و زنان خیابانی و دختران فراری در خیابان های تهران و یا سایر شهرهای بزرگ کشور قدمی بزنید آن وقت عمق فاجعه را درخواهید یافت (3746463) (alef-13)
 
احمد
۱۳۹۵-۰۳-۱۹ ۰۷:۴۹:۲۱
آنچه مسلم وعیان است ای که """وضعیت بحرانی""" ودر"""استانه شروع سونامی بحران ها است""" (3746678) (alef-3)
 
سورنا
Germany
۱۳۹۵-۰۳-۱۹ ۱۰:۳۸:۲۳
شما یرای ادعای خود فقط یک نمونه ذکر کردید (راجع به امار بیسوادی) که آنهم به شدت قابل مناقشه است. آمار یعنی عدد و رقم و تبدیل کیفیتها به کمیتها و ارقام. اگر بخواهیم در تعاریف سواد و بی سوادی انقدر که شما میفرمایید باز و کیفی عمل کنیم هرگز قادر به ارائه تعریف علمی که قابل اندازه گیری و تبدیل به ارقام باشد برای بی سوادی نخواهیم بود. تعریف سواد و بی سوادی در کتابهای مربوطه و توسط سازمانهای جهانی و آماری مشخص شده و براساس آن اندازه گیری شده لابد. (3746936) (alef-13)
 
Iran, Islamic Republic of
۱۳۹۵-۰۳-۱۹ ۱۱:۳۲:۵۶
کار آمد ترین عامل رهایی از آسیبهای اجتماعی
---
اگر انگیزه ی قدرتمند درونی وجود نداشته باشد هیچ عامل دیگری نمی تواند بشر را از رفتن به سراغ اعتیاد و ارتکاب جرم و حرام و کارهای غیر اخلاقی در نهان باز دارد.
قوی ترین انگیزه ی باز دارنده ، آن دینی است که با ایجاد رضایت باطنی مبتنی بر درک عقلی مستدل ساده و سرشت نشین بتواند از رفتن بشر به سوی هر کار خلاف تا حد زیادی جلو گیری کند ؛ هر چند علی رغم تحقق این رضایت و درک نیز هنوز افرادی از بشر بنا به برخی از علل روحی و روانی و اجتماعی ناگزیر به کارهای خلاف جذب می شوند.
بعقیده ی نویسنده ی این سطور و بنا به دلایل اثبات پذیر موجود نتایج حاصل از خدا شناسی و انسان شناسی برخاسته از فرهنگ دین داری جامع رسا و قابل درک و سرشت نشین قرآنی بی تردید می توانند اکثریت بزرگی را از سوق یافتن به سوی خلاف کاری رهایی بخشند و آثار هر جاذبه و انگیزه ی مخالفی را خنثی سازند و از بروز و رواج آسیبهای اجتماعی بی نیاز به قوانین و مقررات سخت گیر جلو گیری به عمل آورند.
هم زمان با وجود توان و عزم تتشخیص و جداسازی بی طرفانه ی داده ها و یافته های اصیل و غیر اصیل دینی از هم در جوامع اسلامی، دین می تواند از راه پیاده کردن فرهنگ دین داری قرآنی با کمک برنامه های آموزش علمی تحلیلی جای درست خود را در جوامع بشری پیدا کند و به وظیفه ی خود در ایجاد تغییرات بنیادین برای زندگی بهتر بپردازد و در این زمینه کار ساز و موفق باشد و اکثریتی را از گرفتار شدن به انواع خلاف کاری نجات دهد و زندگی سالم را به این جوامع باز گرداند. (3747076) (alef-13)
 
عتی
United States
۱۳۹۵-۰۳-۱۹ ۱۶:۵۳:۵۷
مهم نیست که از چه مسیری این امار بیان شده وفلان وفلان مهم اینه که این مشکلات هست وخطرناک هست (3747851) (alef-13)
 
Iran, Islamic Republic of
۱۳۹۵-۰۳-۲۱ ۰۰:۱۵:۰۷
مدیریت غلط فرهنگی کشور و تکرار و تداوم اشتباهات بگیر و ببندی نتیجه اش می شود آسیب های زیر زمینی (3750130) (alef-13)
 


نظراتی كه به تعميق و گسترش بحث كمك كنند، پس از مدت كوتاهی در معرض ملاحظه و قضاوت ديگر بينندگان قرار مي گيرد. نظرات حاوی توهين، افترا، تهمت و نيش به ديگران منتشر نمی شود.