ترامپ در نظر دارد با ایجاد فشارهایی در راستای موضوعاتی مانند برجام، مسائل منطقه ای، تروریسم و ... اقدام به تلقین غیرعادی بودن اوضاع پیرامون ایران نماید تا کشورهای اروپایی و بهویژه شرکتهای اقتصادی را از سرمایهگذاری بیشتر در تهران منصرف کند.
به گزارش الف، دشمنی و خصومت علنی دولت ترامپ علیه ایران در همین چند ماه به قدرت رسیدن وی به طور مشخص و فزاینده ای بروز و ظهور یافته است. چند روز پس از ورود ترامپ به کاخ سفید، فرمان اجرایی لغو صدور روادید برای چند کشور مسلمان صادر شد. اقدامی که با اعتراضات گسترده ای در داخل و خارج از خاک آمریکا روبه رو شد. ایران هم یکی از کشورهایی بود که در این فهرست قرار داشت.
در اقدامی دیگر، دونالد ترامپ با سفر به عربستان و رژیم صهیونیستی تلاش کرد به ایران هراسی دامن بزند تابتواند از این طریق قراردادهای سنگین نظامی و فروش تسلیحات را منعقد نماید. در این بین در طول تقریباً هفت ماهی که از استقرار ترامپ در کاخ سفید گذشته مجموعه ای از تحریم های جدید و به بهانه مختلف علیه ایران وضع شده است. واشنگتن این تحریم ها را به بهانه هایی نظیر حمایت ایران از تروریسم، فعالیت های موشکی و نقض حقوق بشر وضع کرده است.
ادامه استفاده از ابزار تحریم در راستای غیرعادی جلوه دادن شرایط برای اجبار کشورهای خارجی به فاصله گرفتن از ایران می باشد. در واقع آمریکا تلاش دارد مسیر مبادلات بانکی و اقتصادی ایران که می بایست بر اساس برجام برقرار می شد همچنان پرهزینه نشان دهد.
وزارت دارایی آمریکا نیز اوایل خرداد ماه، در واکنش به پرتاب موشک غیرنظامی «سیمرغ» شش شرکت ایرانی را در فهرست تحریم های خود قرار داد. یک ماه بعد (در تیرماه) دولت ترامپ 18 فرد و نهاد ایرانی را به اتهام تهدیدهای امنیتی دائمی ایران و به خطر انداختن ثبات منطقه خاورمیانه به فهرست تحریم ها افزود. اخیراً نیز تحریم های سه جانبه علیه ایران، روسیه و کره شمالی نهایی شده است.
از سوی دیگر عاصمه جهانگیر، گزارشگر ویژه حقوق بشر سازمان ملل در امور ایران نیز اقدام به تهیه گزارشی علیه جمهوری اسلامی کرده است که مراحل پایانی خود را در مجمع عمومی سازمان ملل طی می کند. این هفته آیت الله آملی لاریجانی رئیس قوه قضاییه گفته بود: هر آنچه را تمام معاندین و مخالفین نظام، گروه های ضد انقلاب و منافقین طی سالهای پس از انقلاب به زبان آورده اند، به شکل تلخیص شده می توان در این گزارش مشاهده کرد.
سفر نیکی هیلی به وین
سفر نیکی هیلی، نماینده آمریکا در سازمان ملل به وین ثابت کرد که آمریکا پیگیری اجرایی کردن این نقشه است که با پیش انداختن آژانس بینالمللی انرژی اتمی و طرح دوباره مباحث بازدید از مراکز نظامی و پی ام دی، ایران را مجبور به واکنش تقابلی و اعلام مخالفت نماید تا تهران به عنوان مقصر نقض برجام معرفی شود.
در این باره باب کورکر، رییس کمیته روابط خارجی سنا، به روزنامه واشنگتن پست گفته است که «اکنون زمان کنار گذاشتن توافقی که تا حدود زیادی کارآیی دارد، نیست».
پیشنهاد کورکر این است: «این توافق را با سخت گیری اجرا کنید و خواهان دسترسی به سایت های مختلف ایران شوید. اگر راهمان ندادند، آنوقت تمام.. ما می خواهیم که این طرف ایرانی باشد که کنار می کشد و نه طرف آمریکایی».
بر این اساس احتمال دارد هشتمین گزارش دورهای آمانو درباره بررسی تعهدات ایران در چارچوب اجرای برجام که قرار است در شهریورماه منتشر شود، تحت تأثیر بازی سیاسی امریکا قرار گیرد.
پیش از سفر هیلی به وین نیز محمدجواد ظریف وزیر خارجه ایران در نامهای به یوکیا آمانو مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی و فدریکا موگرینی مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا عنوان کرد که اهداف و نتایج اعلام شده برای این سفر با مفاد مختلفی از برجام و قطعنامه 2231 شورای امنیت در خصوص نقش آژانس و ضرورت صیانت از استقلال آن و حفاظت از اطلاعات حساسی که در معرض اطلاع آژانس قرار میگیرد، در تعارض است.
از نامه ظریف مشخص است که ایران نگران افشای اطلاعات محرمانه ای است که در اختیار آژانس قرار داده است.
گفتنی است در دوران جورج بوش پسر نیز با یک استدلال غیرواقعی و مبتنی بر دستکاری یافته های اطلاعاتی، کاخ سفید دستور حمله به عراق و برکناری صدام حسین را صادر کرد در حالی که در آینده مشخص شد که هیچگونه تسلیحات کشتار جمعی در عراق وجود ندارد و صدام حسین با حملات یازدهم سپتامبر و القاعده مرتبط نیست.
لازم به یادآوری است رئیس جمهور آمریکا موظف است تا هر 90 روز یکبار به کنگره اعلام کند که ایران به توافق هسته ای پایبند بوده یا خیر. ترامپ تاکنون دوبار و با اکراه پایبندی ایران به توافق هسته ای را اعلام کرده است.
موعد بعدی گزارش به کنگره اوایل مهرماه می باشد. ترامپ در این باره عنوان کرده نمی تواند تا ابد پایبندی ایران به توافق هسته ای را اعلام نماید.
برخی مانند مارک دابوویترز از اعضای ارشد بنیاد دفاع دموکراسی پیشنهاد داده اند که دولت ترامپ اعلام کند ایران برجام را نقض کرده اما بگوید که آمریکا در نظر دارد این توافق را نگه داشته و به سرعت دست به اعمال تحریم ها نزند. در چارچوب این گزینه، کنگره 60 روز فرصت خواهد داشت تا خود تصمیم بگیرد که آیا تحریم های هسته ای را دوباره اعمال کند یا نه.
او اضافه کرد: اینکه ما بهسادگی از توافق خارج شویم به ایران اجازه خواهد داد مظلومنمایی کرده و اروپاییها را از ما جدا کند.اهمیت اعلام عدمپایبندی این است که میتواند به ما کمک کند که علیه تخلفات کوچک ایران از توافق پروندهسازی کنیم.
البته به نظر می رسد با تمام کارشکنی های صورت گرفته ایران قصدی برای کاهش تعهدات و یا کنار گذاشتن برجام ندارد. ایران تلاش دارد تا با کمک اروپا، روسیه و چین بعنوان شرکای اقتصادی خروج از توافق هسته ای را برای ترامپ سنگین کند.