کد مطلب: 440397
پیشنهاد کتاب/ «سیاست عشق»؛ مهدی رفیع؛ ققنوس
تدابیر عاشقانه
بخش فرهنگی الف؛ 10 بهمن 1395
تاریخ انتشار : يکشنبه ۱۰ بهمن ۱۳۹۵ ساعت ۲۱:۳۸
«سیاست عشق»
نویسنده: مهدی رفیع
ناشر: ققنوس، چاپ اول 1395
368 صفحه، 28000 تومان
شما می‌توانید کتاب «سیاست عشق» را تا یک هفته پس از معرفی با ۱۰ درصد تخفیف از فروشگاه اینترنتی شهر کتاب خرید کنید.
*****
نقد و بررسی جدی ادبیات و هنر در این روزگار و همچنین درک زیباشناختی از دستاوردهای هنری مختلف، بدون آشنایی و دمخور بودن با فلسفه ممکن نیست؛ چنان که اگر کسی با چنین سرفصلهایی آشنایی نداشته باشد، عملا از عهده درک درست هنر و ادبیات و... امروز و همچنین نقد آنها بر نخواهند آمد. کتاب «سیاست عشق» (میان هنر و فلسفه) که به قلم مهدی رفیع و به همت نشر ققنوس منتشر شده کتابی است از دل این نوع از تلقی و نگاه به ادبیات و هنر بیرون آمده است. «هنر پس از فلسفه به چه معناست، این عبارت حامل چه مولفه‌ها و رویکردهایی ست؟ نخستین و آنی‌ترین پاسخ این است: بی شک این نگرش دربردارنده هنری است که از مجرای اندیشه فلسفی و دیگر شدن گذشته است. هنری که خویش را به عمل اندیشیدن سپرده تا تمایز احساس – تفکر را از میان بردارد...»
در این کتاب از ادبیات، مجسمه سازی، نقاشی، شعر و... سخن گفته شده اما از نقطه نظری کاملا فلسفی و یا به تعبیری هنری که از دالان اندیشه هنری عبور کرده است. با این حال اما آنچه میان این فصول پراکنده ارتباط برقرار می‌کند و نقطه مشترک همه آنها محسوب می‌شود، عشق است: «مقاله‌های این کتاب همه در نسبتی شکل گرفته‌اند که در عشق «میان هنر و فلسفه» وجود دارد و تنها به مثابۀ تعدادی از بی‌نهایت نسبت ممکن، و عشق یکی از این نسبت‌هاست که خود تعریف هر نسبتی است، از این جهت، رویکرد «میان هنر و فلسفه» در نسبت عشق گشایندۀ یک «فلسفۀ نسبت» به جای «فلسفۀ نسبیت» است، فلسفه‌ای که نه آغاز دارد و نه پایان، بلکه همواره «در میان» واقع است، همچنان که ریزوم هیچ ابتدا و انتهای مشخصی ندارد. در حقیقت در یک نسبت، طرفین نسبت چندان اهمیتی ندارند. آنچه مهم است موقعیتی است که بین آنها وجود دارد و دائما در حال دگرگونی است.»
اما آنچه در این میان بیش از دیگر مفاهیم دارای اهمیت بوده و نویسنده نیز در طول فصول یازده گانه کتاب کوشیده به تبیین آن بپردازد چیزی است که از آن به عنوان «سیاست عشق» یاد شده و عنوان کتاب خود بدان اختصاص یافته است.
«سیاست عشق» اما چیزی نیست که یک اتفاق نظر پیرامون آن وجود داشته باشد، نه تنها درباره چیستی آن که حتی درباره بود و نبودش؛ چنان که برخی از اندیشمندان آن را بی معنا فرض کرده‌اند. اما چنان که در کتاب یاد شده، اصطلاح «سیاست عشق»، که نخستین‌بار در «سوانح العشاق» احمد غزالی پدیدار شده، در این کتاب در زمینه‌ای معاصر و در موقعیتی نو برای به پرسش کشیدن معانی غالب سیاست و عشق به کار رفته است. نویسنده معتقد است سیاست عشق، عبارتی که آلن بدیو فیلسوف ساختارگرای فرانسوی آن را بی‌معنا می‌داند. آلن بدیو کتابی دارد با عنوان در ستایش عشق که مهدی رفیع از آن غافل نشده و فصلی خواندنی را با عنوان «عشق، این زخم زیبا: خوانشی انتقادی از در ستایش عشق اثر آلن بدیو» بدان اختصاص داده و در این خوانش پاره‌ای دیدگاه‌های بدیو را به چالش کشیده است.
گفتیم کتاب از یازده فصل تشکیل شده، این یازده فصل در واقع یازده مقاله‌اند که نویسنده درباره سوژه‌هایی مختلف نوشته است، اما با توجه به رویکرد همانندی که در نوشتن این مقاله‌ها مورد استفاده قرار گرفته آنها را در قالب کتاب حاضر تنظیم و به مخاطبان ارائه کرده است. مقالات این کتاب در حوزه شعر به چهره‌هایی همچون فروغ فرخزاد و سهراب سپهری پرداخته است که در مورد سپهری نقاشی او را نیز از نظر دورنداشته است، فریدا کالو نقاش معروف مکزیکی نیز در این کتاب در فصلی با این عنوان فریدا کالو: نقاشی به مثابۀ کشیدن درد مورد توجه قرار گرفته است.
مهدی رفیع سوژه‌های مورد نظر در این کتاب را «از منظر چرخش فلسفی، به ویژه در پرتو نظریات فیلسوفانی چون دلوز و گتاری ارائه می‌دهد. این موضوع از رهگذر آنچه اریک الی‌یز فیلسوف مهم «سیاست احساس» و احمد غزالی عارف «سیاست عشق» می‌نامند، بررسی شده است. همچنین به رابطه‌ای جدید میان هنر و فلسفه پس از دلوز و گتاری همراه با تأملات عرفانی می‌پردازد.» به این ترتیب در واقع اندیشه و نگاهی که برگرفته از اندیشه و فلسفه غرب است، در بستری از فرهنگ، فلسفه و عرفان ایرانی قرار داده است.
وزنی که نویسنده به نظریات دلوز و گتاری داده است باعث شده نویسنده برای آشنایی بیشتر مخاطبان با دیدگاه‌های این نویسندگان، طی دو فصل نخست کتاب با عناوین«گتاری و دلوز فیلسوفانی که نمی‌شناسیم: مقدمه‌ای بر آثار اریک الّی‌یز» و «گتاری و دلوز قلمروزدا: فلسفۀ عملی» دانستنی‌های مورد نیاز خوانندگان را برای درک بهتر مقالات در اختیارشان قرار بدهد. کتاب حاضر می‌تواند نمونه‌ای خواندنی باشد برای آنها که دوست دارند نقدهایی در سطحی جدی‌تر از آنچه معمولا به اسم نقد در نشریات گوناگون می‌بینند، بخوانند. نقدهایی که پشتوانه خود را از رویکردها و دانش فلسفی نویسنده‌ای گرفته‌اند که با عمق و غنای نگاه خود بر دانش خواننده نیز به شکی در خور اعتنا می‌افزایند.
نویسنده: مهدی رفیع
ناشر: ققنوس، چاپ اول 1395
368 صفحه، 28000 تومان
شما می‌توانید کتاب «سیاست عشق» را تا یک هفته پس از معرفی با ۱۰ درصد تخفیف از فروشگاه اینترنتی شهر کتاب خرید کنید.
*****
نقد و بررسی جدی ادبیات و هنر در این روزگار و همچنین درک زیباشناختی از دستاوردهای هنری مختلف، بدون آشنایی و دمخور بودن با فلسفه ممکن نیست؛ چنان که اگر کسی با چنین سرفصلهایی آشنایی نداشته باشد، عملا از عهده درک درست هنر و ادبیات و... امروز و همچنین نقد آنها بر نخواهند آمد. کتاب «سیاست عشق» (میان هنر و فلسفه) که به قلم مهدی رفیع و به همت نشر ققنوس منتشر شده کتابی است از دل این نوع از تلقی و نگاه به ادبیات و هنر بیرون آمده است. «هنر پس از فلسفه به چه معناست، این عبارت حامل چه مولفه‌ها و رویکردهایی ست؟ نخستین و آنی‌ترین پاسخ این است: بی شک این نگرش دربردارنده هنری است که از مجرای اندیشه فلسفی و دیگر شدن گذشته است. هنری که خویش را به عمل اندیشیدن سپرده تا تمایز احساس – تفکر را از میان بردارد...»
در این کتاب از ادبیات، مجسمه سازی، نقاشی، شعر و... سخن گفته شده اما از نقطه نظری کاملا فلسفی و یا به تعبیری هنری که از دالان اندیشه هنری عبور کرده است. با این حال اما آنچه میان این فصول پراکنده ارتباط برقرار می‌کند و نقطه مشترک همه آنها محسوب می‌شود، عشق است: «مقاله‌های این کتاب همه در نسبتی شکل گرفته‌اند که در عشق «میان هنر و فلسفه» وجود دارد و تنها به مثابۀ تعدادی از بی‌نهایت نسبت ممکن، و عشق یکی از این نسبت‌هاست که خود تعریف هر نسبتی است، از این جهت، رویکرد «میان هنر و فلسفه» در نسبت عشق گشایندۀ یک «فلسفۀ نسبت» به جای «فلسفۀ نسبیت» است، فلسفه‌ای که نه آغاز دارد و نه پایان، بلکه همواره «در میان» واقع است، همچنان که ریزوم هیچ ابتدا و انتهای مشخصی ندارد. در حقیقت در یک نسبت، طرفین نسبت چندان اهمیتی ندارند. آنچه مهم است موقعیتی است که بین آنها وجود دارد و دائما در حال دگرگونی است.»
اما آنچه در این میان بیش از دیگر مفاهیم دارای اهمیت بوده و نویسنده نیز در طول فصول یازده گانه کتاب کوشیده به تبیین آن بپردازد چیزی است که از آن به عنوان «سیاست عشق» یاد شده و عنوان کتاب خود بدان اختصاص یافته است.
«سیاست عشق» اما چیزی نیست که یک اتفاق نظر پیرامون آن وجود داشته باشد، نه تنها درباره چیستی آن که حتی درباره بود و نبودش؛ چنان که برخی از اندیشمندان آن را بی معنا فرض کرده‌اند. اما چنان که در کتاب یاد شده، اصطلاح «سیاست عشق»، که نخستین‌بار در «سوانح العشاق» احمد غزالی پدیدار شده، در این کتاب در زمینه‌ای معاصر و در موقعیتی نو برای به پرسش کشیدن معانی غالب سیاست و عشق به کار رفته است. نویسنده معتقد است سیاست عشق، عبارتی که آلن بدیو فیلسوف ساختارگرای فرانسوی آن را بی‌معنا می‌داند. آلن بدیو کتابی دارد با عنوان در ستایش عشق که مهدی رفیع از آن غافل نشده و فصلی خواندنی را با عنوان «عشق، این زخم زیبا: خوانشی انتقادی از در ستایش عشق اثر آلن بدیو» بدان اختصاص داده و در این خوانش پاره‌ای دیدگاه‌های بدیو را به چالش کشیده است.
گفتیم کتاب از یازده فصل تشکیل شده، این یازده فصل در واقع یازده مقاله‌اند که نویسنده درباره سوژه‌هایی مختلف نوشته است، اما با توجه به رویکرد همانندی که در نوشتن این مقاله‌ها مورد استفاده قرار گرفته آنها را در قالب کتاب حاضر تنظیم و به مخاطبان ارائه کرده است. مقالات این کتاب در حوزه شعر به چهره‌هایی همچون فروغ فرخزاد و سهراب سپهری پرداخته است که در مورد سپهری نقاشی او را نیز از نظر دورنداشته است، فریدا کالو نقاش معروف مکزیکی نیز در این کتاب در فصلی با این عنوان فریدا کالو: نقاشی به مثابۀ کشیدن درد مورد توجه قرار گرفته است.
مهدی رفیع سوژه‌های مورد نظر در این کتاب را «از منظر چرخش فلسفی، به ویژه در پرتو نظریات فیلسوفانی چون دلوز و گتاری ارائه می‌دهد. این موضوع از رهگذر آنچه اریک الی‌یز فیلسوف مهم «سیاست احساس» و احمد غزالی عارف «سیاست عشق» می‌نامند، بررسی شده است. همچنین به رابطه‌ای جدید میان هنر و فلسفه پس از دلوز و گتاری همراه با تأملات عرفانی می‌پردازد.» به این ترتیب در واقع اندیشه و نگاهی که برگرفته از اندیشه و فلسفه غرب است، در بستری از فرهنگ، فلسفه و عرفان ایرانی قرار داده است.
وزنی که نویسنده به نظریات دلوز و گتاری داده است باعث شده نویسنده برای آشنایی بیشتر مخاطبان با دیدگاه‌های این نویسندگان، طی دو فصل نخست کتاب با عناوین«گتاری و دلوز فیلسوفانی که نمی‌شناسیم: مقدمه‌ای بر آثار اریک الّی‌یز» و «گتاری و دلوز قلمروزدا: فلسفۀ عملی» دانستنی‌های مورد نیاز خوانندگان را برای درک بهتر مقالات در اختیارشان قرار بدهد. کتاب حاضر می‌تواند نمونه‌ای خواندنی باشد برای آنها که دوست دارند نقدهایی در سطحی جدی‌تر از آنچه معمولا به اسم نقد در نشریات گوناگون می‌بینند، بخوانند. نقدهایی که پشتوانه خود را از رویکردها و دانش فلسفی نویسنده‌ای گرفته‌اند که با عمق و غنای نگاه خود بر دانش خواننده نیز به شکی در خور اعتنا می‌افزایند.
کلمات کلیدی : نشر ققنوس
نظراتی كه به تعميق و گسترش بحث كمك كنند، پس از مدت كوتاهی در معرض ملاحظه و قضاوت ديگر بينندگان قرار مي گيرد. نظرات حاوی توهين، افترا، تهمت و نيش به ديگران منتشر نمی شود.
