کد مطلب: 341620
اولین موضعگیری سازمان "دیده‌بان شفافیت و عدالت"در سال 95
نامه احمد توکلی به جهانگیری برای جلوگیری از حذف سامانه کارت سوخت
تاریخ انتشار : جمعه ۱۳ فروردين ۱۳۹۵ ساعت ۱۶:۳۴
احمد توکلی رئیس هیأت مدیره سازمان مردم‌نهاد "دیده‌بان شفافیت و عدالت"در نامه سرگشاده‌ای به جهانگیری درباره حذف سامانه کارت سوخت هوشمند هشدار داد.
متن این نامه به شرح ذیل است:
بسم الله الرحمن الرحیم
برادر ارجمند جناب آقای جهانگیری
معاون اول محترم رئیس جمهور
سلام علیکم
از خرداد ۱۳۹۴ بنزین تک‌نرخی شد و در پایان آبان همان سال، مهلت استفاده از سهمیه‌ها تمام شد. با توجه به این که سوختگیری با استفاده از کارت جایگاهها و بدون نیاز به کارت هوشمند خودرو، مقدور است، شاید اندک اندک چنین تصور شود که کارت هوشمند سوخت خودرو بی خاصیت است. تداوم این شرایط می‌تواند نابودی سامانهٔ هوشمند سوخت (کارت سوخت) را در آینده‌ای نزدیک درپی داشته باشد. در همین راستا وزیر محترم نفت در نشست مطبوعاتی خود در ۲۰ بهمن‌ماه، نسبت به ادامهٔ حیات این سامانه ابراز تردید کرده است.
"دیده بان شفافیت و عدالت" پس از بررسی کارشناسانه این امر، نتایج به دست آمده پیرامون ضرورت حفظ سامانهٔ هوشمند سوخت و الزامات آن را تقدیم می‌کند. توجه خواهید فرمود که دوام استفاده از کارت هوشمند، نه تنها از جهت شفاف‌سازی گسترده برای تصمیم‌گیری های بخش عمومی اهمیت جدی دارد، بلکه به عنوان ابزاری قوی در سیاست‌گذاری در حوزه‌های متعدد، از جمله مالیاتی، زیست محیطی، حمل و نقل، صنعتی و تجاری در اختیار سیاست‌گذاران و مسئولان کشور قرار می‌دهد. و مهمتر از اینها، از فساد و بی‌عدالتی نیز بازمی‌دارد. هزینه نیز چنان که خواهید دید در قبال منافع آن بسیار ناچیز است.
الف – چرا کارت هوشمند سوخت ایجاد شد؟
از اواخر دهه ۱۳۷۰ تقاضای بنزین سالانه حدود ۱۰ درصد رشد داشت به طوری که از ۵/۳۵ میلیون لیتر در روز در سال ۱۳۷۶ به ۶/۷۳ میلیون لیتر در روز در سال ۱۳۸۵ افزایش یافت. در سال ۱۳۸۶ با استفاده از کارت هوشمند سوخت و اعمال سهمیه بندی اهداف تعیین شده که در سطور بعد از آنها یاد میشود همگی محقق شد. جا دارد، جدا از مسائل دیگر، از آقایان دکتر احمدی‌نژاد، حامی و مهندس نعمت‌زاده، مجری کار برجسته علمی، فنی و مدیریتی سامانه کارت هوشمند سوخت قدردانی شود. اما اهداف محقق شده:
۱. مهم‌ترین هدف کنترل مصرف و کاهش واردات بود. واردات در سال ۱۳۸۵ به مقدار وحشتناک ۳/۲۷ میلیون لیتر در روز رسید یعنی ۳۷ درصد تقاضا با واردات پاسخ داده می‌شد. با اعمال سیاست جدید در سال ۱۳۸۶ تقاضای روزانه بنزین ۲/۹ میلیون لیتر کاهش یافت. اگر هیچ دلیلی برای خلق کارت هوشمند و سهمیه بندی جز مهار این واردات نداشتیم، باز هم عاقلانه‌ترین و عادلانه‌ترین کار همین ایجاد کارت سوخت و سهمیه بندی بود چون دیگر قدرت لجستیک و تدارک واردات را نداشتیم.
۲. حذف قاچاق بنزین مشکل دیگر بود. قیمت بنزین نسبت به کشورهای همسایه بسیار پائین بود. به همین دلیل قاچاق بنزین رواج داشت. منابع رسمی مقدار قاچاق روزانه را ۳ تا ۹ میلیون لیتر برآورد می‌کردند. پس از سهمیه بندی و به‌کارگیری کارت هوشمند تقریباً موضوع قاچاق منتفی شد.
۳. زمینه سازی برای آزادسازی قیمت یک هدف دیگر بود. اثر ارزانی بنزین تشویق مصرف بی‌حساب بود. از اواسط دهه ۷۰، تقاضای بنزین به دلایل مختلفی رو به افزایش گذاشت و این تنوع دلیل، باعث شده بود حتی اگر قیمت بنزین به قیمت فوب خلیج فارس (نرخ آزاد آن روزها که حدود ۳ برابر نرخ عرضه داخلی بود)، افزایش می‌یافت، بازهم مصرف بنزین مهار نمی‌شد. چون خدمات ناشی از مصرف بنزین جانشین خوبی نداشت. مصرف بنزین ضروری بود، مصرف کالای ضروری (مانند دارو) در برابر افزایش قیمت چندان کاهش نمی‌یابد. پس در آن شرایط می‌خواستیم با افزایش شدید قیمت سوخت مصرف را مهار کنیم، بدون آن که نتیجه مطلوب به دست آید، تورم شدیدی بر مردم تحمیل می‌شد. بنابراین تلاش شد عوامل غیرقیمتی مؤثر بر تقاضای بنزین مهار شوند. مثلاً با توسعه جهشی در حمل و نقل عمومی و کارآمد کردن شبکه موجود حمل و نقل عمومی، کالای جانشین خودروی شخصی به‌طور نسبی در دسترس شهروندان قرار گیرد چون عوامل غیرقیمتی مؤثر در مصرف وجود داشت، اگر بدون اصلاح آنها قیمت افزایش می‌یافت در واقع مردم باید هزینه سوءمدیریت مسئولان را می‌پرداختند، به همین دلیل انجام سیاستهای غیرقیمتی مقدم شمرده شد. این تقدم با ایجاد جایگزین مناسب برای خدمات حاصل از بنزین و کاهش عوامل فنی و مدیریتی افزایش مصرف، امکان آزاد شدن نرخ بنزین را فراهم ساخت.
۴. جایگزین شدن CNG در سبد سوخت هم از نتایج همین بسته سیاستی بود که کارت هوشمند یک رکن آن بود. در حال حاضر ۲۲ درصد سوخت خودروهای سواری را CNG تأمین می‌کند.
۵. مهار مصرف و واردات طمع دشمن را قطع کرد. درواقع وقتی به طور همزمان واردات و مصرف کاهش و تولید افزایش یافت، ابزار تحریم بنزین از کارایی افتاد.
۶. صرفه‌جویی ارزی هدف دیگری بود که در سطح شگفت آوری محقق گشت. برآورد مرکز پژوهش‌های مجلس میزان صر فه‌جویی را برای ۸ ساله ۸۶ – ۹۳ مبلغ ۱۰۰ میلیارد دلار نشان می‌دهد که حدود ۷۰ درصد آن از محل کاهش واردات و بقیه حاصل تبدیل سوخت از بنزین به CNG بوده است.
چنان چه سیاستهای مذکور اجرایی نمی‌شد و مصرف با همان روندِ پیش از سال ۱۳۸۵ ادامه می‌یافت نیاز سال ۱۳۹۳ به بنزین به ۱۳۹ میلیون لیتر می‌رسید در حالی که با اجرای آنها، در سال ۱۳۹۴ تنها ۵/۷۰ میلیون لیتر در روز بود.
ب – آثار دیگر کارت هوشمند چه بود؟
علاوه بر نتایج فوق‌الذکر، آثار مثبت زیر نیز به دست آمده است:
۱. اثبات کارآمدی قیمت‌گذاری چندنرخی در حل مسائلی نظیر مدیریت مصرف سوخت و دارای قابلیت مدیریت آلودگی هوا در روزهای ایستایی هوای کلان‌شهرها. همچنین کاهش نابرابر در مصرف انرژی
۲. بازگشت بسیار سریع سرمایه مصرف شده در سامانه کارت هوشمند
۳. کسب تجربه مدیریت یکپارچه طرح‌های بزرگ
۴. ایجاد بانک اطلاعات روزآمد از وسایل نقلیه و زمینه سازی برای عملیات ترافیکی، زیست محیطی، نظارتی، امنیتی و جرم‌زدا
۵. ارتقای سطح فناوری اطلاعات و ارتباطات در کشور و ایجاد فرصت برای صادرات فناوری و خدمات فنی
۶. حل مشکل مخابراتی برخی از روستاهای کشور
ج- امروز کارت هوشمند به چه کار می‌آید؟
چنین ادعا میشود که با تک‌نرخی شدن بنزین کارت سوخت فایده‌ای ندارد، فقط هزینه سالانه‌ای در حدود ۲۰ میلیارد تومان روی دست دولت می‌گذارد. در رد این دعوی نکات زیر درخور توجه است:
۱. دسته بندی متقاضیان در بازار هر کالای همگنی که شمارنده داشته باشد، بدون آن که هزینه قابل اعتنایی ایجاد کند، مقدور است. این دسته بندی اعمال سیاستهای مختلفی را میسر می‌سازد. چنان که ملاحظه خواهید فرمود قدرت مدیریت اقتصادی از جهات متعدد افزون خواهد گردید. به عنوان مثال با شمارنده (کنتور) برق می‌توان مشتریان کم مصرف، با مصرف متوسط و پرمصرف را از یکدیگر جدا ساخت و با تعیین نرخ‌های متفاوت سیاست توزیع درآمدی اعمال نمود. یا با اعمال نرخ پلکانی سیاست مصرفی را برقرار کرد و با چند زمانه کردن شمارنده برق، سیاست بهبود بهره‌وری را محقق ساخت. تمام این موارد بدون هزینه برای دولت قدرت برنامه ریزی و مدیریت اقتصادی فراهم می‌سازد. شرط کار در مورد بنزین، الزامی شدن فروش بنزین با کارت هوشمند خودرو است که در ادامه به راهکارش خواهیم پرداخت.
۲. یکی از مشکلات تولید و یا مصرف برخی از کالاها، آثار خارجی مثبت یا منفی است. این پدیده وقتی بروز می‌کند که کالا خصوصی نباشد؛ اگر کالا خصوصی باشد عرضه کننده با دریافت قیمت کالا، تمام هزینه‌های انجام شده را می‌پوشاند و خریدار با دریافت کالا تمام منافع و زیان‌هایش را تصاحب می‌کند. یعنی هزینه و فایده معامله داخلی است. در اقتصاد بخش عمومی نشان داده میشود که اگر در معامله‌ای تمام منافع و تمام هزینه ناشی از تولید و مبادله بین دو طرف درگیر جابجا نشود و بخشی از منفعت یا هزینه متوجه اشخاص خارج از مبادله شود، یعنی تولید یا مصرف آثار خارجی داشته باشد، تولید یا مصرف از نقطه بهینه پائین تر خواهد بود (با وجود آثار خارجی مثبت) یا بالاتر خواهد بود (با وجود آثار خارجی منفی) و کارکرد بازار ناکارا میشود. راه حل رفع ناکارآمدی و افزایش کارایی، داخلی کردن آثار خارجی است. فروش بنزین با کارت هوشمند این امکان را برای دولت فراهم می‌سازد.
۳. کار اصلی دولت در زمینه اقتصادی تولید کالای عمومی است. یکی از ویژگی‌های کالای عمومی آن است که پس از تولید شدن کسی را نمی‌توان از بهره بردن از آن استثناء کرد. مانند روشنایی خیابانها. بر خلاف کالای خصوصی که با قیمت، کسانی که قیمت را نپردازند از مصرف محروم‌اند. کالای عمومی با استفاده از منابع عمومی مانند مالیات، تولید میشود چون در مثال روشنایی معابر نمی‌توان مستقیماً مقدار مصرف و هزینه را برای هر عابری تشخیص داد و بهای آن را دریافت کرد. جاده‌ها و راه‌های هر کشور از نظر استثناناپذیری گاهی شبیه کالای عمومی هستند. البته اگر جاده، بزرگراه یا یا آزادراه باشد و ایجاد محل اخذ عوارض مقرون به صرفه باشد، استثناپذیر کردن مقدور است، ولی در راه‌های دیگر گرچه از نظر فنی این کار مقدور باشد، از نظر اقتصادی باصرفه نیست. عدالت اقتضاء دارد که هر کس بیشتر از راهها بهره می‌برد، در تولید و نگهداری آنها بیشتر سهیم باشد. کارت هوشمند این هدف را تأمین می‌کند.
۴. ممکن است در وضعیتی مانند امروز، سیاست اقتصادی – اجتماعی دولت اقتضاء کند که در تعیین قیمت بنزین همه هزینه تمام شده را لحاظ نکند؛ در این وضعیت که اختلاف قیمت در داخل و کشورهای همسایه بزرگ است، قاچاق باصرفه خواهد شد. کارت هوشمند خودرو مانع این کار ضد کارایی و ضدعدالت میشود. این خطر در قیمت فعلی وجود دارد چه رسد به وقتی که قیمت نفت خام افزایش یابد.
۵. ممکن است در وضعیت بحرانی (فجایع طبیعی، جنگ، تحریم و رکود شدید جهانی) دولت ناچار از مهار شرایط گردد. باز همین کارت هوشمند خودرو بکار می‌آید.
۶. دولت برای مقاصد مختلف مانند سیاستهای گردشگری، تخمین تابع تقاضای سفر (مؤثر در تصمیمات فرهنگی، راه‌سازی، ترافیکی...)، تعیین هزینه بیمه متناسب با ریسک واقعی، تعیین کرایه خودروهای عمومی (تاکسی، آژانس، وانت‌بار، سرویس مدارس و ادارات) و تعقیب مجرمان محتاج شفافیت اطلاعات خودروها است. کارت هوشمند خودرو شفافیت لازم را فراهم می‌کند.
ملاحظه می‌فرمایید که با ادامه استفاده از کارت هوشمند خودرو در مصرف بنزین، اعمال سیاستهای مالی، زیست محیطی، مصرفی، تجاری، صنعتی، امنیتی، گردشگری، ترافیکی، اقتصادی، توزیع درآمدی، عمرانی و... برای دولت مقدور یا تسهیل میشود. در واقع مجموعه سامانه کارت هوشمند سخت افزاری است که به اتکای آن نرم‌افزارهای سیاستی متعددی را می‌توان اجرا کرد.
د - الزامات کار چیست؟ راه حل؟
بنزین در هر زمان فقط با یک نرخ عرضه میشود. این نرخ می‌تواند با توجه به سیاستهای اقتصادی اجتماعی و سیاسی تعیین گردد. در هر حال باید به سمت قیمتی برود که هزینه فرصت بنزین در منطقه باشد تا هزینه تمام شده با لحاظ کردن بهره‌وری را بپوشاند، همچنین سود معقولی برای تولیدکننده داشته باشد.
۱. شرط لازم تأمین محاسن پر ارزش مذکور این است که همه ملزم به استفاده از کارت هوشمند خودرو باشند. و اگر کسی اضطراراً محتاج سوخت بود ولی به هر دلیل کارت خودرو به همراه نداشت، به اندازه مابه التفاوت بالاترین قیمت بنزین در کشورهای همسایه و نرخ داخلی جریمه استفاده نکردن از کارت هوشمند خودرو می‌پردازد. علت این جریمه نسبتاً سنگین، وادار ساختن صاحبان خودروها به استفاده از کارت خودرو خویش است. قاچاق نیز با این تدبیر منتفی میشود.
۲. با دسته بندی مصرف‌کنندگان به نسبت حجم مصرف، نوع خودرو، سن خودرو، تعداد خودروهای به نام هر نفر، میزان آلایندگی خودرو، اهداف کلان بخش انرژی، سیاستهای باز توزیعی از خودرو سواران به مردمی که خودرو شخصی ندارند، اهداف ترافیکی و ملاکهای مشابه به شکل پله‌ای و تصاعدی، عوارض و مالیات بر مصرف وضع کرد. بدین ترتیب می‌توان آثار خارجی مصرف را داخلی کرد، صنعت خودروسازی و واردات خودرو را به سمت ترجیح خودروهای کم‌مصرف جهت داد، کسانی را که در استفاده از راهها سهم بیشتری دارند در تأمین منابع احداث و نگهداری راهها بیشتر مشارکت داد، منابع کافی برای جبران کمبودهای مردمِ بی‌خودرو و مستضعف حاصل کرد و... در این مالیات، اصابت مالیاتی تقریباً صددرصد است، یعنی بار مالیات بر دوش کسی گذاشته میشود که باید می‌شد.
۳. شبکه اطلاعات حاصل از کارت هوشمند به طور برخط در اختیار مسئولان امنیتی و انتظامی قرار گیرد. یکی از نتایج ای اقدام مبارزه مؤثرتر با انواع جرائم فردی و یا سازمان یافته است. سایر بهره برداران مانند پلیس راهور، سازمان محیط زیست و شهرداری‌ها نیز باید دسترسی به این اطلاعات داشته باشند.
سهم مالیات از ارزش یک لیتر سوخت چقدر است؟
۴. در وضع مالیات، به بنزین به عنوان یک فرصت باید نگریست. در اغلب کشورهای پیشرفته از حیث صنعتی یک منبع قابل اعتنای درآمد مالیاتی دولتها، مالیات بر سوخت است به طوری که متوسط سهم مالیات از ارزش فروش هر لیتر سوخت در کشورهای گروه ۷ به مقدار ۷/۴۶ درصد است در حالی که فروشنده نفت خام ۵/۳۸ درصد ارزش فروش را کسب می‌کند. ارقام متناظر برای کشورهای OECD به ترتیب ۷/۴۵ و ۳/۳۷ درصد از ارزش فروش یک لیتر سوخت است. یعنی مالیاتی که دولت کشور مصرف‌کننده غربی از هر لیتر سوخت می‌گیرد، از چیزی که تولید کننده نفت خام به دست می‌آورد، بیشتر است. البته چنانکه نمودار زیر نشان می‌دهد هر دولتی به فراخور شرایط خود مالیات وضع می‌کند به طوری که اختلاف قیمت فروش عمدتاً تحت تأثیر اختلاف مالیات است. بدین ترتیب مردم ما نه تنها عادت میکنند بنزین را به قیمت بخرند، بلکه به دادن مالیات هم راضی می‌شوند. البته خودرو داران ضعیف و متوسط چون عموماً مصرف متعارف دارند، عملاً مالیاتی نمی‌پردازند.
نکته آخر
توجه می‌فرمایید که راهکارها، کارایی و عدالت را، توأمان هدف گرفته‌اند. برخی از کسانی که توجه کافی ندارند، از هزینه جاری نگهداری سامانه سخن میگویند. در اقتصاد اصطلاح "هزینه از دست رفته" (Sunk Cost) وقتی به کار می‌رود که هزینه‌های انجام شده در یک پروژه قابل بازیابی نباشد. در این وضعیت برای معلوم کردن موجه بودن ادامه یک پروژه با به‌کارگیری روش هزینه-فایده، هزینه‌های انجام شده را در محاسبه هزینه کل پروژه لحاظ نمیکنند؛ چون قابل بازیابی نیست و از دست رفته است. تنها هزینه‌های ادامه کار را لحاظ میکنند. در واقع هزینه بقای سامانه، هزینه تعمیر و نگهداری است که گفته میشود سالی ۲۰ میلیارد تومان است. حتی اگر این رقم را بپذیریم، این هزینه، در قبال آن همه دانایی که سامانه برای دولت فراهم می‌کند و آن میزان از توانایی که برای دولت می‌آفریندفایده)، اساساً قابل قیاس است؟ در واقع برای کنار گذاشتن این سرمایه عظیم با آن همه فایده متنوع و بزرگ، دولت باید دلیل بسیار محکمی داشت باشد تا خود را به تعطیل کردنش مجاز ببیند.
جناب آقای جهانگیری!
با این توصیفات و استدلال‌ها از جنابعالی انتظار می‌رود از حذف سامانه کارت سوخت هوشمند خودرو مجدانه جلوگیری بفرمایید.
با احترام
رئیس هیأت مدیره سازمان مردم‌نهاد
"دیده‌بان شفافیت و عدالت"
احمد توکلی
رونوشت: برادر ارجمند جناب آقای دکتر علی لاریجانی، رئیس محترم مجلس
برادر ارجمند آیت‌الله آملی لاریجانی، رئیس محترم قوه قضائیه
برادر ارجمند جناب آقای زنگنه، وزیر محترم نفت
متن این نامه به شرح ذیل است:
بسم الله الرحمن الرحیم
برادر ارجمند جناب آقای جهانگیری
معاون اول محترم رئیس جمهور
سلام علیکم
از خرداد ۱۳۹۴ بنزین تک‌نرخی شد و در پایان آبان همان سال، مهلت استفاده از سهمیه‌ها تمام شد. با توجه به این که سوختگیری با استفاده از کارت جایگاهها و بدون نیاز به کارت هوشمند خودرو، مقدور است، شاید اندک اندک چنین تصور شود که کارت هوشمند سوخت خودرو بی خاصیت است. تداوم این شرایط می‌تواند نابودی سامانهٔ هوشمند سوخت (کارت سوخت) را در آینده‌ای نزدیک درپی داشته باشد. در همین راستا وزیر محترم نفت در نشست مطبوعاتی خود در ۲۰ بهمن‌ماه، نسبت به ادامهٔ حیات این سامانه ابراز تردید کرده است.
"دیده بان شفافیت و عدالت" پس از بررسی کارشناسانه این امر، نتایج به دست آمده پیرامون ضرورت حفظ سامانهٔ هوشمند سوخت و الزامات آن را تقدیم می‌کند. توجه خواهید فرمود که دوام استفاده از کارت هوشمند، نه تنها از جهت شفاف‌سازی گسترده برای تصمیم‌گیری های بخش عمومی اهمیت جدی دارد، بلکه به عنوان ابزاری قوی در سیاست‌گذاری در حوزه‌های متعدد، از جمله مالیاتی، زیست محیطی، حمل و نقل، صنعتی و تجاری در اختیار سیاست‌گذاران و مسئولان کشور قرار می‌دهد. و مهمتر از اینها، از فساد و بی‌عدالتی نیز بازمی‌دارد. هزینه نیز چنان که خواهید دید در قبال منافع آن بسیار ناچیز است.
الف – چرا کارت هوشمند سوخت ایجاد شد؟
از اواخر دهه ۱۳۷۰ تقاضای بنزین سالانه حدود ۱۰ درصد رشد داشت به طوری که از ۵/۳۵ میلیون لیتر در روز در سال ۱۳۷۶ به ۶/۷۳ میلیون لیتر در روز در سال ۱۳۸۵ افزایش یافت. در سال ۱۳۸۶ با استفاده از کارت هوشمند سوخت و اعمال سهمیه بندی اهداف تعیین شده که در سطور بعد از آنها یاد میشود همگی محقق شد. جا دارد، جدا از مسائل دیگر، از آقایان دکتر احمدی‌نژاد، حامی و مهندس نعمت‌زاده، مجری کار برجسته علمی، فنی و مدیریتی سامانه کارت هوشمند سوخت قدردانی شود. اما اهداف محقق شده:
۱. مهم‌ترین هدف کنترل مصرف و کاهش واردات بود. واردات در سال ۱۳۸۵ به مقدار وحشتناک ۳/۲۷ میلیون لیتر در روز رسید یعنی ۳۷ درصد تقاضا با واردات پاسخ داده می‌شد. با اعمال سیاست جدید در سال ۱۳۸۶ تقاضای روزانه بنزین ۲/۹ میلیون لیتر کاهش یافت. اگر هیچ دلیلی برای خلق کارت هوشمند و سهمیه بندی جز مهار این واردات نداشتیم، باز هم عاقلانه‌ترین و عادلانه‌ترین کار همین ایجاد کارت سوخت و سهمیه بندی بود چون دیگر قدرت لجستیک و تدارک واردات را نداشتیم.
۲. حذف قاچاق بنزین مشکل دیگر بود. قیمت بنزین نسبت به کشورهای همسایه بسیار پائین بود. به همین دلیل قاچاق بنزین رواج داشت. منابع رسمی مقدار قاچاق روزانه را ۳ تا ۹ میلیون لیتر برآورد می‌کردند. پس از سهمیه بندی و به‌کارگیری کارت هوشمند تقریباً موضوع قاچاق منتفی شد.
۳. زمینه سازی برای آزادسازی قیمت یک هدف دیگر بود. اثر ارزانی بنزین تشویق مصرف بی‌حساب بود. از اواسط دهه ۷۰، تقاضای بنزین به دلایل مختلفی رو به افزایش گذاشت و این تنوع دلیل، باعث شده بود حتی اگر قیمت بنزین به قیمت فوب خلیج فارس (نرخ آزاد آن روزها که حدود ۳ برابر نرخ عرضه داخلی بود)، افزایش می‌یافت، بازهم مصرف بنزین مهار نمی‌شد. چون خدمات ناشی از مصرف بنزین جانشین خوبی نداشت. مصرف بنزین ضروری بود، مصرف کالای ضروری (مانند دارو) در برابر افزایش قیمت چندان کاهش نمی‌یابد. پس در آن شرایط می‌خواستیم با افزایش شدید قیمت سوخت مصرف را مهار کنیم، بدون آن که نتیجه مطلوب به دست آید، تورم شدیدی بر مردم تحمیل می‌شد. بنابراین تلاش شد عوامل غیرقیمتی مؤثر بر تقاضای بنزین مهار شوند. مثلاً با توسعه جهشی در حمل و نقل عمومی و کارآمد کردن شبکه موجود حمل و نقل عمومی، کالای جانشین خودروی شخصی به‌طور نسبی در دسترس شهروندان قرار گیرد چون عوامل غیرقیمتی مؤثر در مصرف وجود داشت، اگر بدون اصلاح آنها قیمت افزایش می‌یافت در واقع مردم باید هزینه سوءمدیریت مسئولان را می‌پرداختند، به همین دلیل انجام سیاستهای غیرقیمتی مقدم شمرده شد. این تقدم با ایجاد جایگزین مناسب برای خدمات حاصل از بنزین و کاهش عوامل فنی و مدیریتی افزایش مصرف، امکان آزاد شدن نرخ بنزین را فراهم ساخت.
۴. جایگزین شدن CNG در سبد سوخت هم از نتایج همین بسته سیاستی بود که کارت هوشمند یک رکن آن بود. در حال حاضر ۲۲ درصد سوخت خودروهای سواری را CNG تأمین می‌کند.
۵. مهار مصرف و واردات طمع دشمن را قطع کرد. درواقع وقتی به طور همزمان واردات و مصرف کاهش و تولید افزایش یافت، ابزار تحریم بنزین از کارایی افتاد.
۶. صرفه‌جویی ارزی هدف دیگری بود که در سطح شگفت آوری محقق گشت. برآورد مرکز پژوهش‌های مجلس میزان صر فه‌جویی را برای ۸ ساله ۸۶ – ۹۳ مبلغ ۱۰۰ میلیارد دلار نشان می‌دهد که حدود ۷۰ درصد آن از محل کاهش واردات و بقیه حاصل تبدیل سوخت از بنزین به CNG بوده است.
چنان چه سیاستهای مذکور اجرایی نمی‌شد و مصرف با همان روندِ پیش از سال ۱۳۸۵ ادامه می‌یافت نیاز سال ۱۳۹۳ به بنزین به ۱۳۹ میلیون لیتر می‌رسید در حالی که با اجرای آنها، در سال ۱۳۹۴ تنها ۵/۷۰ میلیون لیتر در روز بود.
ب – آثار دیگر کارت هوشمند چه بود؟
علاوه بر نتایج فوق‌الذکر، آثار مثبت زیر نیز به دست آمده است:
۱. اثبات کارآمدی قیمت‌گذاری چندنرخی در حل مسائلی نظیر مدیریت مصرف سوخت و دارای قابلیت مدیریت آلودگی هوا در روزهای ایستایی هوای کلان‌شهرها. همچنین کاهش نابرابر در مصرف انرژی
۲. بازگشت بسیار سریع سرمایه مصرف شده در سامانه کارت هوشمند
۳. کسب تجربه مدیریت یکپارچه طرح‌های بزرگ
۴. ایجاد بانک اطلاعات روزآمد از وسایل نقلیه و زمینه سازی برای عملیات ترافیکی، زیست محیطی، نظارتی، امنیتی و جرم‌زدا
۵. ارتقای سطح فناوری اطلاعات و ارتباطات در کشور و ایجاد فرصت برای صادرات فناوری و خدمات فنی
۶. حل مشکل مخابراتی برخی از روستاهای کشور
ج- امروز کارت هوشمند به چه کار می‌آید؟
چنین ادعا میشود که با تک‌نرخی شدن بنزین کارت سوخت فایده‌ای ندارد، فقط هزینه سالانه‌ای در حدود ۲۰ میلیارد تومان روی دست دولت می‌گذارد. در رد این دعوی نکات زیر درخور توجه است:
۱. دسته بندی متقاضیان در بازار هر کالای همگنی که شمارنده داشته باشد، بدون آن که هزینه قابل اعتنایی ایجاد کند، مقدور است. این دسته بندی اعمال سیاستهای مختلفی را میسر می‌سازد. چنان که ملاحظه خواهید فرمود قدرت مدیریت اقتصادی از جهات متعدد افزون خواهد گردید. به عنوان مثال با شمارنده (کنتور) برق می‌توان مشتریان کم مصرف، با مصرف متوسط و پرمصرف را از یکدیگر جدا ساخت و با تعیین نرخ‌های متفاوت سیاست توزیع درآمدی اعمال نمود. یا با اعمال نرخ پلکانی سیاست مصرفی را برقرار کرد و با چند زمانه کردن شمارنده برق، سیاست بهبود بهره‌وری را محقق ساخت. تمام این موارد بدون هزینه برای دولت قدرت برنامه ریزی و مدیریت اقتصادی فراهم می‌سازد. شرط کار در مورد بنزین، الزامی شدن فروش بنزین با کارت هوشمند خودرو است که در ادامه به راهکارش خواهیم پرداخت.
۲. یکی از مشکلات تولید و یا مصرف برخی از کالاها، آثار خارجی مثبت یا منفی است. این پدیده وقتی بروز می‌کند که کالا خصوصی نباشد؛ اگر کالا خصوصی باشد عرضه کننده با دریافت قیمت کالا، تمام هزینه‌های انجام شده را می‌پوشاند و خریدار با دریافت کالا تمام منافع و زیان‌هایش را تصاحب می‌کند. یعنی هزینه و فایده معامله داخلی است. در اقتصاد بخش عمومی نشان داده میشود که اگر در معامله‌ای تمام منافع و تمام هزینه ناشی از تولید و مبادله بین دو طرف درگیر جابجا نشود و بخشی از منفعت یا هزینه متوجه اشخاص خارج از مبادله شود، یعنی تولید یا مصرف آثار خارجی داشته باشد، تولید یا مصرف از نقطه بهینه پائین تر خواهد بود (با وجود آثار خارجی مثبت) یا بالاتر خواهد بود (با وجود آثار خارجی منفی) و کارکرد بازار ناکارا میشود. راه حل رفع ناکارآمدی و افزایش کارایی، داخلی کردن آثار خارجی است. فروش بنزین با کارت هوشمند این امکان را برای دولت فراهم می‌سازد.
۳. کار اصلی دولت در زمینه اقتصادی تولید کالای عمومی است. یکی از ویژگی‌های کالای عمومی آن است که پس از تولید شدن کسی را نمی‌توان از بهره بردن از آن استثناء کرد. مانند روشنایی خیابانها. بر خلاف کالای خصوصی که با قیمت، کسانی که قیمت را نپردازند از مصرف محروم‌اند. کالای عمومی با استفاده از منابع عمومی مانند مالیات، تولید میشود چون در مثال روشنایی معابر نمی‌توان مستقیماً مقدار مصرف و هزینه را برای هر عابری تشخیص داد و بهای آن را دریافت کرد. جاده‌ها و راه‌های هر کشور از نظر استثناناپذیری گاهی شبیه کالای عمومی هستند. البته اگر جاده، بزرگراه یا یا آزادراه باشد و ایجاد محل اخذ عوارض مقرون به صرفه باشد، استثناپذیر کردن مقدور است، ولی در راه‌های دیگر گرچه از نظر فنی این کار مقدور باشد، از نظر اقتصادی باصرفه نیست. عدالت اقتضاء دارد که هر کس بیشتر از راهها بهره می‌برد، در تولید و نگهداری آنها بیشتر سهیم باشد. کارت هوشمند این هدف را تأمین می‌کند.
۴. ممکن است در وضعیتی مانند امروز، سیاست اقتصادی – اجتماعی دولت اقتضاء کند که در تعیین قیمت بنزین همه هزینه تمام شده را لحاظ نکند؛ در این وضعیت که اختلاف قیمت در داخل و کشورهای همسایه بزرگ است، قاچاق باصرفه خواهد شد. کارت هوشمند خودرو مانع این کار ضد کارایی و ضدعدالت میشود. این خطر در قیمت فعلی وجود دارد چه رسد به وقتی که قیمت نفت خام افزایش یابد.
۵. ممکن است در وضعیت بحرانی (فجایع طبیعی، جنگ، تحریم و رکود شدید جهانی) دولت ناچار از مهار شرایط گردد. باز همین کارت هوشمند خودرو بکار می‌آید.
۶. دولت برای مقاصد مختلف مانند سیاستهای گردشگری، تخمین تابع تقاضای سفر (مؤثر در تصمیمات فرهنگی، راه‌سازی، ترافیکی...)، تعیین هزینه بیمه متناسب با ریسک واقعی، تعیین کرایه خودروهای عمومی (تاکسی، آژانس، وانت‌بار، سرویس مدارس و ادارات) و تعقیب مجرمان محتاج شفافیت اطلاعات خودروها است. کارت هوشمند خودرو شفافیت لازم را فراهم می‌کند.
ملاحظه می‌فرمایید که با ادامه استفاده از کارت هوشمند خودرو در مصرف بنزین، اعمال سیاستهای مالی، زیست محیطی، مصرفی، تجاری، صنعتی، امنیتی، گردشگری، ترافیکی، اقتصادی، توزیع درآمدی، عمرانی و... برای دولت مقدور یا تسهیل میشود. در واقع مجموعه سامانه کارت هوشمند سخت افزاری است که به اتکای آن نرم‌افزارهای سیاستی متعددی را می‌توان اجرا کرد.
د - الزامات کار چیست؟ راه حل؟
بنزین در هر زمان فقط با یک نرخ عرضه میشود. این نرخ می‌تواند با توجه به سیاستهای اقتصادی اجتماعی و سیاسی تعیین گردد. در هر حال باید به سمت قیمتی برود که هزینه فرصت بنزین در منطقه باشد تا هزینه تمام شده با لحاظ کردن بهره‌وری را بپوشاند، همچنین سود معقولی برای تولیدکننده داشته باشد.
۱. شرط لازم تأمین محاسن پر ارزش مذکور این است که همه ملزم به استفاده از کارت هوشمند خودرو باشند. و اگر کسی اضطراراً محتاج سوخت بود ولی به هر دلیل کارت خودرو به همراه نداشت، به اندازه مابه التفاوت بالاترین قیمت بنزین در کشورهای همسایه و نرخ داخلی جریمه استفاده نکردن از کارت هوشمند خودرو می‌پردازد. علت این جریمه نسبتاً سنگین، وادار ساختن صاحبان خودروها به استفاده از کارت خودرو خویش است. قاچاق نیز با این تدبیر منتفی میشود.
۲. با دسته بندی مصرف‌کنندگان به نسبت حجم مصرف، نوع خودرو، سن خودرو، تعداد خودروهای به نام هر نفر، میزان آلایندگی خودرو، اهداف کلان بخش انرژی، سیاستهای باز توزیعی از خودرو سواران به مردمی که خودرو شخصی ندارند، اهداف ترافیکی و ملاکهای مشابه به شکل پله‌ای و تصاعدی، عوارض و مالیات بر مصرف وضع کرد. بدین ترتیب می‌توان آثار خارجی مصرف را داخلی کرد، صنعت خودروسازی و واردات خودرو را به سمت ترجیح خودروهای کم‌مصرف جهت داد، کسانی را که در استفاده از راهها سهم بیشتری دارند در تأمین منابع احداث و نگهداری راهها بیشتر مشارکت داد، منابع کافی برای جبران کمبودهای مردمِ بی‌خودرو و مستضعف حاصل کرد و... در این مالیات، اصابت مالیاتی تقریباً صددرصد است، یعنی بار مالیات بر دوش کسی گذاشته میشود که باید می‌شد.
۳. شبکه اطلاعات حاصل از کارت هوشمند به طور برخط در اختیار مسئولان امنیتی و انتظامی قرار گیرد. یکی از نتایج ای اقدام مبارزه مؤثرتر با انواع جرائم فردی و یا سازمان یافته است. سایر بهره برداران مانند پلیس راهور، سازمان محیط زیست و شهرداری‌ها نیز باید دسترسی به این اطلاعات داشته باشند.
سهم مالیات از ارزش یک لیتر سوخت چقدر است؟
۴. در وضع مالیات، به بنزین به عنوان یک فرصت باید نگریست. در اغلب کشورهای پیشرفته از حیث صنعتی یک منبع قابل اعتنای درآمد مالیاتی دولتها، مالیات بر سوخت است به طوری که متوسط سهم مالیات از ارزش فروش هر لیتر سوخت در کشورهای گروه ۷ به مقدار ۷/۴۶ درصد است در حالی که فروشنده نفت خام ۵/۳۸ درصد ارزش فروش را کسب می‌کند. ارقام متناظر برای کشورهای OECD به ترتیب ۷/۴۵ و ۳/۳۷ درصد از ارزش فروش یک لیتر سوخت است. یعنی مالیاتی که دولت کشور مصرف‌کننده غربی از هر لیتر سوخت می‌گیرد، از چیزی که تولید کننده نفت خام به دست می‌آورد، بیشتر است. البته چنانکه نمودار زیر نشان می‌دهد هر دولتی به فراخور شرایط خود مالیات وضع می‌کند به طوری که اختلاف قیمت فروش عمدتاً تحت تأثیر اختلاف مالیات است. بدین ترتیب مردم ما نه تنها عادت میکنند بنزین را به قیمت بخرند، بلکه به دادن مالیات هم راضی می‌شوند. البته خودرو داران ضعیف و متوسط چون عموماً مصرف متعارف دارند، عملاً مالیاتی نمی‌پردازند.
نکته آخر
توجه می‌فرمایید که راهکارها، کارایی و عدالت را، توأمان هدف گرفته‌اند. برخی از کسانی که توجه کافی ندارند، از هزینه جاری نگهداری سامانه سخن میگویند. در اقتصاد اصطلاح "هزینه از دست رفته" (Sunk Cost) وقتی به کار می‌رود که هزینه‌های انجام شده در یک پروژه قابل بازیابی نباشد. در این وضعیت برای معلوم کردن موجه بودن ادامه یک پروژه با به‌کارگیری روش هزینه-فایده، هزینه‌های انجام شده را در محاسبه هزینه کل پروژه لحاظ نمیکنند؛ چون قابل بازیابی نیست و از دست رفته است. تنها هزینه‌های ادامه کار را لحاظ میکنند. در واقع هزینه بقای سامانه، هزینه تعمیر و نگهداری است که گفته میشود سالی ۲۰ میلیارد تومان است. حتی اگر این رقم را بپذیریم، این هزینه، در قبال آن همه دانایی که سامانه برای دولت فراهم می‌کند و آن میزان از توانایی که برای دولت می‌آفریندفایده)، اساساً قابل قیاس است؟ در واقع برای کنار گذاشتن این سرمایه عظیم با آن همه فایده متنوع و بزرگ، دولت باید دلیل بسیار محکمی داشت باشد تا خود را به تعطیل کردنش مجاز ببیند.
جناب آقای جهانگیری!
با این توصیفات و استدلال‌ها از جنابعالی انتظار می‌رود از حذف سامانه کارت سوخت هوشمند خودرو مجدانه جلوگیری بفرمایید.
با احترام
رئیس هیأت مدیره سازمان مردم‌نهاد
"دیده‌بان شفافیت و عدالت"
احمد توکلی
رونوشت: برادر ارجمند جناب آقای دکتر علی لاریجانی، رئیس محترم مجلس
برادر ارجمند آیت‌الله آملی لاریجانی، رئیس محترم قوه قضائیه
برادر ارجمند جناب آقای زنگنه، وزیر محترم نفت
۱۳۹۵-۰۱-۱۳ ۱۶:۴۷:۵۰
این دولت نشان داده که گوش شنوائی ندارد، و کارشناسان هر چه بگویند، راه منفعت خود و .... را خواهد رفت. با این حال امیدوارم نامه جنابعالی به ثمر بنشیند و جلوی این تخلف دولت گرفته شود. (3623377) (alef-11)
۱۳۹۵-۰۱-۱۳ ۱۹:۱۸:۱۵
اون دولت به حرف کارشناسا گوش میداد یعنی؟ (3623564) (alef-11)
امير
۱۳۹۵-۰۱-۱۳ ۲۲:۰۱:۵۰
نمي داد ولي اين دولت كه دولت راستگويان است چرا گوش نمي دهد؟ (3623770) (alef-11)
مشکین نقاب
۱۳۹۵-۰۱-۱۳ ۲۳:۴۴:۰۶
موشک لازم نیست!
سامانه سوخت لازم نیست!
نظارت بر درآمد مسیولین لازم نیست!
چرا لازم نیست؟ دست شما رو بسته؟ راحت نمیتونین دست اندازی کنین؟ (3623882) (alef-11)
سامانه سوخت لازم نیست!
نظارت بر درآمد مسیولین لازم نیست!
چرا لازم نیست؟ دست شما رو بسته؟ راحت نمیتونین دست اندازی کنین؟ (3623882) (alef-11)
۱۳۹۵-۰۱-۱۴ ۰۹:۱۰:۱۰
جناب آقای توکلی
با سلام و احترام
ضمن تشکر امیدوارم این دیده بان شما به دادگاه ها هم سری بزند که پایه اجرای عدالت دادگاهامی باشد (3624129) (alef-11)
با سلام و احترام
ضمن تشکر امیدوارم این دیده بان شما به دادگاه ها هم سری بزند که پایه اجرای عدالت دادگاهامی باشد (3624129) (alef-11)
۱۳۹۵-۰۱-۱۷ ۰۹:۴۶:۵۴
با سلام.تمام این حرفها درست ولی مثلا با کارت سوخت جلوی ایستایی هوای تهران را چطور می توان گرفت؟کارت سوخت طرحی بیخود بود که تنها پول کلانی به جیب پیمانکار چینی آن ریخت. (3629955) (alef-11)
۱۳۹۵-۰۱-۱۳ ۱۷:۰۵:۲۶
... در کدام کشور این سامانه جواب داده که ایران دومیش باشه ؟
... (3623402) (alef-11)
... (3623402) (alef-11)
۱۳۹۵-۰۱-۱۳ ۱۷:۳۹:۴۲
در همه کشورهای صنعتی، فروش همه کالاها (و نه فقط سوخت) به طور دقیق ره‌گیری میشود تا از پول‌شوئی و تخلفات جلوگیری شود. اما به ایران که می‌رسد، آقایان برای مصرف داخلی میگویند «کجای دنیا جواب داده» و از این دست حرفها برای فریب مردم. (3623447) (alef-11)
۱۳۹۵-۰۱-۱۴ ۰۱:۲۲:۱۹
به شدت با كارهاي نسنجيده دولتهاي نهم و دهم مخالفم ولي حقاً و انصاقاً اين يك كارش و شايد همين يك كارش به شدت عقلايي، سنجيده و اثربخش بود كه متاسفانه در حال وارد كردن تيشه به ريشه اش هستيم. تنها پروژه موفق و قدرتمند فن آوري اطلاعات - كه در مملكت به شدت به مشابه آن در حوزه هاي مختلف نياز داريم و انجام نمي شود- كه به نتيجه منجر شد. (3623950) (alef-11)
آریابان
۱۳۹۵-۰۱-۱۴ ۱۱:۲۰:۲۰
مطلب سنجیده و کارشناسی شده ایست ؛
ولی واقعیت اینه که اساسا وقتیکه بدلیل تفاوت قیمت سوخت، قاچاقی صورت میگیره توسط خودرو های سواری نیست بلکه اساسا یا اتوبوس های مسافربری و کامیونهای ترانزیتی دارای باکهای اضافه شدۀ حجیم خود دست بقاچاق میزنند و یا تانکرهای دارای محمولۀ قاچاق ؛
بنابراین بعوض ایجاد معطلی و ترافیک همیشگی و مداوم بیشتر برای خودرو های سواری در پمپ بنزین ها، بهتره که ضمن تداوم استفاده از سامانۀ کارت سوخت برای اتوبوسها و کامیونها ، در عین حال نظارت دقیق ترالکترونیکی و کامپیوتری نیز بر میزان تخلیه و زمان و نحوۀ فروش سوخت توسط پمپ بنزین ها بویژه در شهر های نزدیک به مرز های کشور اعمال گردد ؛
و البته سامانۀ کارتی خودرو های سواری هم برای موارد "فورس-ماژور" یا همون روز مبادای خودمون، کماکان حفظ شود (3624295) (alef-11)
ولی واقعیت اینه که اساسا وقتیکه بدلیل تفاوت قیمت سوخت، قاچاقی صورت میگیره توسط خودرو های سواری نیست بلکه اساسا یا اتوبوس های مسافربری و کامیونهای ترانزیتی دارای باکهای اضافه شدۀ حجیم خود دست بقاچاق میزنند و یا تانکرهای دارای محمولۀ قاچاق ؛
بنابراین بعوض ایجاد معطلی و ترافیک همیشگی و مداوم بیشتر برای خودرو های سواری در پمپ بنزین ها، بهتره که ضمن تداوم استفاده از سامانۀ کارت سوخت برای اتوبوسها و کامیونها ، در عین حال نظارت دقیق ترالکترونیکی و کامپیوتری نیز بر میزان تخلیه و زمان و نحوۀ فروش سوخت توسط پمپ بنزین ها بویژه در شهر های نزدیک به مرز های کشور اعمال گردد ؛
و البته سامانۀ کارتی خودرو های سواری هم برای موارد "فورس-ماژور" یا همون روز مبادای خودمون، کماکان حفظ شود (3624295) (alef-11)
۱۳۹۵-۰۱-۱۴ ۱۰:۳۸:۱۷
یه جور میگی انگار همه جای دنیا سفر کردی ولی اگر بررسی کنند فکر کنم بزور از استان خودت خارج شده باشی!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!
بالاخره حرفه دیگه خرجی برایت نداره، تیری تو تاریکی است. (3624221) (alef-11)
بالاخره حرفه دیگه خرجی برایت نداره، تیری تو تاریکی است. (3624221) (alef-11)
۱۳۹۵-۰۱-۱۳ ۱۷:۰۶:۰۴
.... جلوی قاچاق سوخت با اتوبوس به کشورهای همسایه رو بگیرید ! (3623406) (alef-11)
۱۳۹۵-۰۱-۱۳ ۱۷:۲۳:۲۳
اتفاقا باهمین کارت میشود مدیریت سوخت کرد و جلوی قاچاق را گرفت حرف دکتر کاملا صحیح است (3623423) (alef-11)
۱۳۹۵-۰۱-۱۳ ۱۷:۳۶:۱۱
یعنی الان قاچاق نمیشه؟
چشمتو باز کن (3623441) (alef-11)
چشمتو باز کن (3623441) (alef-11)
۱۳۹۵-۰۱-۱۳ ۱۷:۳۹:۰۸
با کارت سوخت نمیشه اونها لب مرز گازوییل رو کامل پر می کنند و در هنگام خروج از مرز همه رو می فروشند (3623445) (alef-11)
گ
۱۳۹۵-۰۱-۱۳ ۱۷:۲۵:۳۲
چرا همه چی را می خواهیم با کشورهای دیگه مقایسه کنیم ما باید شرایط مملکت خودمون را در نظر بگیریم کدوم کشور بوده که اینه همه مثل ایران به سمتش هجمه های تبلیغاتی و سیاسی و ... شده باشه دیگه عقلم خوب چیری هست همش مقایسه های به منطق (3623426) (alef-11)
۱۳۹۵-۰۱-۱۳ ۱۷:۴۰:۱۷
برای جلوگیری از قاچاق، ابزار لازم است که یکی از این ابزارها، کارت سوخت است. (3623449) (alef-11)
۱۳۹۵-۰۱-۱۳ ۲۱:۵۱:۴۴
این همه سال کارت سوخت راه افتاده الان جلوی قاچاق گرفته شده ؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟ (3623757) (alef-11)
۱۳۹۵-۰۱-۱۴ ۱۰:۳۹:۵۳
خوب بود قبل از اظهار نظر متن بالا را می خواندی (3624224) (alef-11)
۱۳۹۵-۰۱-۱۳ ۱۸:۱۹:۰۵
جناب توکلی
1- در کدام کشورها این چنین میکنند که ما باید انجام دهیم؟
2- الان 90% افراد از یک کارت آنهم کارت در اختیار فروشنده است استفاده میکنند. اگر 2 نرخی نباشد عملا هیچگونه آماری نمی توان گرفت.
3- من هم با تعطیلی سامانه مخالفم ولی با توقف موقت آن موافقم. چراکه حداقل آنچه امروز اتفاق می افتد تلف نمودن حدود 1 تا 2 دقیقه وقت ملت در محیط آلوده پمپ بنزین است که قطعا ضررهای سلامتی هم دارد.
ارادتمند (3623508) (alef-11)
1- در کدام کشورها این چنین میکنند که ما باید انجام دهیم؟
2- الان 90% افراد از یک کارت آنهم کارت در اختیار فروشنده است استفاده میکنند. اگر 2 نرخی نباشد عملا هیچگونه آماری نمی توان گرفت.
3- من هم با تعطیلی سامانه مخالفم ولی با توقف موقت آن موافقم. چراکه حداقل آنچه امروز اتفاق می افتد تلف نمودن حدود 1 تا 2 دقیقه وقت ملت در محیط آلوده پمپ بنزین است که قطعا ضررهای سلامتی هم دارد.
ارادتمند (3623508) (alef-11)
۱۳۹۵-۰۱-۱۴ ۱۰:۴۳:۰۶
خسته نباشید، از صبح که بلند می شوید توی محیط آلوده هستی، آلودگی هوا از مصرف بنزین و گازوئیل بگیر تا گرد و خاک معلق در هوا ، حالا دو دقیقه در پمپ بنزین شما را ...، شما زنگ بزن ... بنزین را در خانه است می آورند؟!؟!؟!؟!؟!؟... (3624229) (alef-11)
بی طرف
۱۳۹۵-۰۱-۱۳ ۱۹:۱۸:۲۴
متن را به طور کامل مطالعه کردم
به نظر من استدلال درست و متقنی بود
امیدوارم کسانی که نظر ایشان را قبول ندارند با استدلال نظر ایشان را نفی کنند نه با ... (3623565) (alef-11)
به نظر من استدلال درست و متقنی بود
امیدوارم کسانی که نظر ایشان را قبول ندارند با استدلال نظر ایشان را نفی کنند نه با ... (3623565) (alef-11)
۱۳۹۵-۰۱-۱۳ ۲۰:۰۳:۰۲
شما اگر بزنین زده باشی تا بحال میبینی که همه از کارت جایگاه داران استفاده میکنند (3623618) (alef-13)
۱۳۹۵-۰۱-۱۳ ۱۹:۲۲:۱۲
بلکه به عنوان ابزاری قوی در سیاست‌گذاری در حوزه‌های متعدد، از جمله مالیاتی، زیست محیطی، حمل و نقل، صنعتی و تجاری در اختیار سیاست‌گذاران و مسئولان کشور قرار می‌دهد و...
برادر عزیز تا حالا مگر همان احمدی نژاد که اجرایی کرد واقعا با مصوبه های ثانیه ایش از دستاوردهای این طرح استفاده کرد؟ مگر از قاچاق جلوگیری شد؟
فقط مانیتورینگ شد همین. خب که چه؟ (3623568) (alef-11)
برادر عزیز تا حالا مگر همان احمدی نژاد که اجرایی کرد واقعا با مصوبه های ثانیه ایش از دستاوردهای این طرح استفاده کرد؟ مگر از قاچاق جلوگیری شد؟
فقط مانیتورینگ شد همین. خب که چه؟ (3623568) (alef-11)
عبدالله
۱۳۹۵-۰۱-۱۳ ۱۹:۳۲:۳۷
جناب توکلی : ..... چند سال قبل که سوخت کم وکارت اجباری وهرکس موظف بود با کارت خودش بنزین دریافت کند وپمپ بنزین ها هم کارت کمکی نداشتند ، به هیچیک از آرزوهای فوق الذکر نرسیدیم وهیچ خودرویی بی بنزین نماند ، حالا چرا اصرار دارید یک بروکراسی بی فایده
وشاید مضر تداوم یابد ؟.... (3623583) (alef-11)
وشاید مضر تداوم یابد ؟.... (3623583) (alef-11)
علی
۱۳۹۵-۰۱-۱۳ ۲۰:۰۴:۰۹
« شبکه اطلاعات حاصل از کارت هوشمند به‌طور برخط در اختیار مسئولان امنیتی و انتظامی قرار گیرد.!!!»
این یعنی چی؟ شما موافق حفظ فضای امنیتی هستید آقای دکتر؟! (3623620) (alef-13)
این یعنی چی؟ شما موافق حفظ فضای امنیتی هستید آقای دکتر؟! (3623620) (alef-13)
جواد صدری
۱۳۹۵-۰۱-۱۳ ۲۰:۴۵:۲۱
جناب آقای توکلی بنده هم کاملا با دیدگاه شما موافقم.
امیدوارم دولتمردان نیز به این نکات توجه کافی را مبذول دارند و در عمل پیگیر این مساله شوند. (3623664) (alef-13)
امیدوارم دولتمردان نیز به این نکات توجه کافی را مبذول دارند و در عمل پیگیر این مساله شوند. (3623664) (alef-13)
۱۳۹۵-۰۱-۱۳ ۲۱:۰۹:۱۱
برای شرایط اضظرار هم نباید بطور مطلق سوختی بدون کارت هوشمند داده شود می توان بصورت شرطی و با کارت ملی هوشمند فرد تامین نموده و پس از آن مثلا در یک دوره یک تا سه ماهه آنرا در کارت سوخت خودروها اعمال نمود. البته می توان برای هر کارت ملی هم اعتبار مشخصی در یکسال برای شرایط اضطرار تعیین نمود که بی حساب و کتاب هم همین شرایط اضطرار ایجاد نکند. (3623700) (alef-13)
سید علی حجازی
۱۳۹۵-۰۱-۱۳ ۲۱:۱۷:۴۸
با سلام
نظر ارزشمند, کارشناسانه و و مبتنی بر دور اندیشی آقای دکتر توکلی عزیز جایی برای توجیه نمی گذارد
خیلی از دوستان عدم جواب دهی یا کارایی کارت سوخت را در دیگر کشور ها بهانه قرار داده اند که اینگونه نیست
شرایط اقلیمی
وضعیت بحرانی کشورهای همسایه ومنطقه لزوم حفظ کارت سوخت جهت نظارت
برمصرف ,شناخت مواقع اوج مصرف ,پیش بینی های لازم جهت هدایت وحمایت مصرف در مواقع اضطرار و ایضا جلوگیری از قاچاق از الزمات نگهداری کارت سوخت است
شکی نیست که نیود کارت سوخت به منزله دادن مجوز به هر منطقه ,شهر وحتی هر ایستگاه برای فروش بی رویه و یا انبارش غیر مجاز سوخت است و این اصلا منطقی ومعقول نمی باشد (3623710) (alef-13)
نظر ارزشمند, کارشناسانه و و مبتنی بر دور اندیشی آقای دکتر توکلی عزیز جایی برای توجیه نمی گذارد
خیلی از دوستان عدم جواب دهی یا کارایی کارت سوخت را در دیگر کشور ها بهانه قرار داده اند که اینگونه نیست
شرایط اقلیمی
وضعیت بحرانی کشورهای همسایه ومنطقه لزوم حفظ کارت سوخت جهت نظارت
برمصرف ,شناخت مواقع اوج مصرف ,پیش بینی های لازم جهت هدایت وحمایت مصرف در مواقع اضطرار و ایضا جلوگیری از قاچاق از الزمات نگهداری کارت سوخت است
شکی نیست که نیود کارت سوخت به منزله دادن مجوز به هر منطقه ,شهر وحتی هر ایستگاه برای فروش بی رویه و یا انبارش غیر مجاز سوخت است و این اصلا منطقی ومعقول نمی باشد (3623710) (alef-13)
۱۳۹۵-۰۱-۱۳ ۲۱:۳۰:۰۵
درحال حاضر خاصیت کارت سوخت
1- اضافه شدن زمان سوختگیری خودروها بدلیل استفاده ازکارت
2- باتوجه به خرابی حداقل 30درصد دستگاه ها ومشاجره بین رانندگان وکارگران جایگاه این زمان نیز به زمان سوختگیری اضافه می شود
3- ناکارآمدی کارت بدلیل امکان استفاده از کارت جایگاه
4- وقتی بخش قابل توجهی از خودروها ی خارجی وداخلی بالای2000 سی سی معنای کارت چیست (3623725) (alef-11)
1- اضافه شدن زمان سوختگیری خودروها بدلیل استفاده ازکارت
2- باتوجه به خرابی حداقل 30درصد دستگاه ها ومشاجره بین رانندگان وکارگران جایگاه این زمان نیز به زمان سوختگیری اضافه می شود
3- ناکارآمدی کارت بدلیل امکان استفاده از کارت جایگاه
4- وقتی بخش قابل توجهی از خودروها ی خارجی وداخلی بالای2000 سی سی معنای کارت چیست (3623725) (alef-11)
۱۳۹۵-۰۱-۱۳ ۲۱:۴۱:۵۵
وقتی 100 کارت سوخت دست جایگاه داران دیگه چه کنترلی؟؟ (3623743) (alef-11)
۱۳۹۵-۰۱-۱۳ ۲۱:۵۷:۳۲
هشدار و نقد خوب و موشکافانه ای بود امیدواریم که دولت تدبیر و امید توجه نماید (3623761) (alef-11)
۱۳۹۵-۰۱-۱۳ ۲۲:۱۶:۲۲
کارت سوخت زمانی لازم شد که قاچاق سوخت رایج و به صرفه بود
و باعث رانت خواری بسیاری از افراد شده بود.همچنین محدودیت واردات
داشتیم و هزینه های سنگینی که بهمراه داشت. از طرفی استدلال مسولین
این بود که با مصرف تصاعدی مردم به مرحله ای خواهیم رسید که هر چه
نفت تولید کنیم فقط به مصرف تولید یا خرید بنزین خواهد رسید.
حالا سوال اینجاست کدام یک از شرایط گفته شده از بین رفته یا وجود نخواهد
داشت.که مسولین میخواهند به همان بریز و بپاش قبلی برگردند.نه به آن همه
استدلال و هزینه کردن برای کارت سوخت و نه به فراموش کردن یک شبه ی آن. (3623791) (alef-11)
و باعث رانت خواری بسیاری از افراد شده بود.همچنین محدودیت واردات
داشتیم و هزینه های سنگینی که بهمراه داشت. از طرفی استدلال مسولین
این بود که با مصرف تصاعدی مردم به مرحله ای خواهیم رسید که هر چه
نفت تولید کنیم فقط به مصرف تولید یا خرید بنزین خواهد رسید.
حالا سوال اینجاست کدام یک از شرایط گفته شده از بین رفته یا وجود نخواهد
داشت.که مسولین میخواهند به همان بریز و بپاش قبلی برگردند.نه به آن همه
استدلال و هزینه کردن برای کارت سوخت و نه به فراموش کردن یک شبه ی آن. (3623791) (alef-11)
۱۳۹۵-۰۱-۱۳ ۲۲:۲۶:۵۸
من یک اصلاح طلب هستم و این نامه و راهکار و انتقاد و نظارت و شفاف سازی را عین اصلاح طلبی می دانم. در این نامه دقیقا خواسته ها مشخص و در راستای اصلاح امور برای خیر جمعی است. امیدوارم که ... هرچه بیشتر گسترش یابد تا اوضاع کشور به نفع ما و فرزندانمان اصلاح شود. (3623800) (alef-11)
۱۳۹۵-۰۱-۱۳ ۲۲:۵۰:۲۲
جناب آقای توکلی
با تشکر از جنابعالی از نوشتن این نامه کارشناسانه، اضافه می کنم که با استفاده از همین کارتهای سوخت می توان خودروهای سرقت شده را یافت و از تعداد پرونده های موجود در دادگستری کاست. نیروهای پلیس و نیروهای امنیتی می توانند با برنامه ریزی و تهیه طرح های لازم این مهم را به انجام برسانند. (3623825) (alef-11)
با تشکر از جنابعالی از نوشتن این نامه کارشناسانه، اضافه می کنم که با استفاده از همین کارتهای سوخت می توان خودروهای سرقت شده را یافت و از تعداد پرونده های موجود در دادگستری کاست. نیروهای پلیس و نیروهای امنیتی می توانند با برنامه ریزی و تهیه طرح های لازم این مهم را به انجام برسانند. (3623825) (alef-11)
۱۳۹۵-۰۱-۱۳ ۲۳:۵۷:۴۰
تازمانی که نگاه جناحی و گروهی به نصایح و هشدارهای منطقی صوردت میپذیرد ، هیچ تأثیری در تغییر سیاستهای غلط دولت نخواهد داشت و آقایان مدعی به عناد و ادامه منیت هایشان ادامه خواهند داد . به هر قیمت !!!!!!!!! (3623895) (alef-11)
۱۳۹۵-۰۱-۱۴ ۰۲:۰۰:۴۲
جناب توكلي ايكاش پيشنهاد ميكرديد بنزين رو به نرخ جهاني به اضافه ماليات بفروشند و از آنطرف خودرو داخلي و خارجي رو هم به قيمت جهاني به دست مردم برسانند، ديگر نه نگران قاچاق بوديم، نه نگران خودرو فرسوده بوديم چون عملن راهي جز اوراق نداشند، نگرانيمان از امنيت اتومبيل ها تا حدودي بر طرف ميشد، با ورود اتومبيل هاي ارزان و به روز مصرف بنزين در كوتاه مدت ٣٠ درصد كمتر ميشد، و آلودگي هوا هم تا حدي كاسته ميشد، و حتي اين به نفع خودروسازان ما هم بود، چون رقيب جدي پيدا ميكردند و مطمئنم كه در كمترين زمان با كيفيت ترين خودرو ها رو بالاجبار هم كه شده توليد ميكردند . (3623968) (alef-11)
۱۳۹۵-۰۱-۱۴ ۱۲:۱۲:۱۳
آقای دکتر توکلی - با همه ارادتی که به شما دارم و متاسفم که از جرگه نمایندگی و بخاطر یک اشتباه تاکتیکی از این جرگه خارج شدید. عرض کنم.
شما وزنه ای بودید در مجلس و مشکلات مردم را با مسئولین از طریق سایتتان در میان میگذاشتید .
این خواست شما هم از نوع اسرارتتان بر رای دادن به لیست و قرار گرفتن در لیست است . ...
...
در هیچ کشوری برای کسب اطلاعات و یا ممانعت از قاچاق یک کالا اینگونه عمل نمیکنند .
... (3624376) (alef-11)
شما وزنه ای بودید در مجلس و مشکلات مردم را با مسئولین از طریق سایتتان در میان میگذاشتید .
این خواست شما هم از نوع اسرارتتان بر رای دادن به لیست و قرار گرفتن در لیست است . ...
...
در هیچ کشوری برای کسب اطلاعات و یا ممانعت از قاچاق یک کالا اینگونه عمل نمیکنند .
... (3624376) (alef-11)
بهزاد
۱۳۹۵-۰۱-۱۴ ۱۴:۳۰:۵۴
بنزین باید لیتری 4000 تومان بشه...استفاده از وسیله تقلیه عمومی فرهنگسازی بشه...مصرف بنزین کنترل میشه خودش ... (3624684) (alef-11)
شهرام
۱۳۹۵-۰۱-۱۴ ۱۸:۱۰:۰۱
به نام خدا
اینجانب یکی از آژانس داران شهر تهران می باشم که تحت عنوان موسسه اتومبیل کرایه فعالیت صنفی دارم.درواقع مجموعه ای که مستقیم با مطلب منتشر شده ارتباط دارد.کارت سوخت خودرو به عبارت ساده تر میزان سهمیه سوخت که توسط این کارت قابل عرضه و دریافت بود تاثیر مستقیم به صنف ما داشته و دارد.اتحادیه ای با بیش از دو هزار عضو که سوخت نقش اساسی در آن ایفا می کند.نحوه ی محاسبه ی کرایه های درون شهری و برون شهری بسته به قیمت سوخت مصرفی داشته و دارد.پس از برچیده شدن کارتها و قطع سهمیه سوخت مشکلات عدیده ای برای این صنف بوجود آمده است که دور از چشم مسئولین امر است.ابتدا موجب پایین آمدن کارکرد رانندگان در این حوزه شده و نهایتا عدم بازدهی کارکرد روزانه ی ایشان شده است.موجبات رشد قارچ گونه ی آژانس های بدون مجوز که تا دیروز سهمیه ی سوخت برای کار نداشتند و امروز شرایط برای آنها یکسان شده است تنها با اجاره ی یک باب مغازه میتوانند به رقبایی برای دفاتر مجوز دار این صنف محترم تبدیل باشند که در این میان تعدد این مغازه ها باعث افت کیفی کار هم خواهد شد.تمام اینها در شرایطی است که اعضای صنف محترم اتحادیه موسسات اتومبیل کرایه با در دست داشتن کارتهای سوخت بعنوان ابزار کار کمک قابل توجهی به رشد کیفی و کمی ای مجموعه می کردند که در این میان تمامی اعضا بعنوان مودیان مالیاتی و دارای کد اقتصادی بوده و سهم بسزایی در پرداخت مالیات برای دولت دارند.همچنین عوارض مشاغل و عوارض تابلو که از این شغل عاید نهادهای دولتی میشود نیز قابل انکار نیست.در آخر متذکر میشوم که همین کارتهای سوخت و بواسطه ی آن سهمیه ی سوخت فاکتور اصلی این اتحادیه و تمام معادلات مربوطه را رقم میزند.پس با حذف آن دامن میزنیم به بی نظمی ایجاد شده در این صنف و نابرابری از آن دسته که ما سوخت را در چرخه ی حمل ونقل عمومی استفاده می کنیم و خودروهای عادی برای مصارف شخصی و این نکته قابل تامل است که هردو یک قیمت را می پردازیم. (3625077) (alef-11)
اینجانب یکی از آژانس داران شهر تهران می باشم که تحت عنوان موسسه اتومبیل کرایه فعالیت صنفی دارم.درواقع مجموعه ای که مستقیم با مطلب منتشر شده ارتباط دارد.کارت سوخت خودرو به عبارت ساده تر میزان سهمیه سوخت که توسط این کارت قابل عرضه و دریافت بود تاثیر مستقیم به صنف ما داشته و دارد.اتحادیه ای با بیش از دو هزار عضو که سوخت نقش اساسی در آن ایفا می کند.نحوه ی محاسبه ی کرایه های درون شهری و برون شهری بسته به قیمت سوخت مصرفی داشته و دارد.پس از برچیده شدن کارتها و قطع سهمیه سوخت مشکلات عدیده ای برای این صنف بوجود آمده است که دور از چشم مسئولین امر است.ابتدا موجب پایین آمدن کارکرد رانندگان در این حوزه شده و نهایتا عدم بازدهی کارکرد روزانه ی ایشان شده است.موجبات رشد قارچ گونه ی آژانس های بدون مجوز که تا دیروز سهمیه ی سوخت برای کار نداشتند و امروز شرایط برای آنها یکسان شده است تنها با اجاره ی یک باب مغازه میتوانند به رقبایی برای دفاتر مجوز دار این صنف محترم تبدیل باشند که در این میان تعدد این مغازه ها باعث افت کیفی کار هم خواهد شد.تمام اینها در شرایطی است که اعضای صنف محترم اتحادیه موسسات اتومبیل کرایه با در دست داشتن کارتهای سوخت بعنوان ابزار کار کمک قابل توجهی به رشد کیفی و کمی ای مجموعه می کردند که در این میان تمامی اعضا بعنوان مودیان مالیاتی و دارای کد اقتصادی بوده و سهم بسزایی در پرداخت مالیات برای دولت دارند.همچنین عوارض مشاغل و عوارض تابلو که از این شغل عاید نهادهای دولتی میشود نیز قابل انکار نیست.در آخر متذکر میشوم که همین کارتهای سوخت و بواسطه ی آن سهمیه ی سوخت فاکتور اصلی این اتحادیه و تمام معادلات مربوطه را رقم میزند.پس با حذف آن دامن میزنیم به بی نظمی ایجاد شده در این صنف و نابرابری از آن دسته که ما سوخت را در چرخه ی حمل ونقل عمومی استفاده می کنیم و خودروهای عادی برای مصارف شخصی و این نکته قابل تامل است که هردو یک قیمت را می پردازیم. (3625077) (alef-11)
نظراتی كه به تعميق و گسترش بحث كمك كنند، پس از مدت كوتاهی در معرض ملاحظه و قضاوت ديگر بينندگان قرار مي گيرد. نظرات حاوی توهين، افترا، تهمت و نيش به ديگران منتشر نمی شود.
