کد مطلب: 431764
جوابیه به مطلب منتشر شده در الف؛
سازمان تحقيقات، آموزش و ترويج كشاورزي در یک نگاه
بخش اقتصادی الف، 16 دی 95
اگر پشتوانه تحقیقات نبود با توجه به شکننده بودن اقلیم، نه تنها تولید روبه رشد نداشتیم بلکه روند کاهشی بود.تحقیقات موتور محرک بخش کشاورزی است (وزیر جهاد کشاورزی - هفته پژوهش)
تاریخ انتشار : پنجشنبه ۱۶ دی ۱۳۹۵ ساعت ۰۷:۵۵
اخیرا مقاله ای تحت عنوان " دود ناکارآمدی سازمان متولی تحقیقات کشاورزی به چشم کشاورزان می رود" در سایت وزین الف منتشر شد که تصویر غیر واقعی از سازمان ارائه شده است. از این رو برای دفاع از سابقه یکصد ساله این مجموعه و خدمات ارزنده همکاران خدوم آن به بخش کشاورزی و کشاورزان عزیز و نیز تنویر افکار عمومی گزارشی بسیار مختصر از عملکرد سازمان به شرح ذیل به استحضار می رسد.
لازم به ذکر است که این نوشتار نه دفاع همه جانبه از این سازمان, بلکه ارائه نگاهی واقع بینانه به خدمات اعضاء خانواده بزرگ آن به کشاورزی کشور است. آنچه مسلم است این سازمان نیز مانند سایر ارگان های دولتی کشور دچار مشکلات و چالش هایی است که مسئولین آن در تلاش برای رفع آنها هستند.
تحقیقات و آموزش کشاورزی در کشورهای مختلف دنیا به روش های مختلف اداره می شود. در برخی از کشور ها مانند هند، تحقیقات و آموزش کشاورزی در وزارت کشاورزی کشور (همانند نظام آموزش، بهداشت و درمان ایران) اداره می شود. در بسیاری از کشور ها (مانند کانادا، ترکیه و برخی کشور های اروپایی) تحقیقات کاربردی و آموزش بهره‌برداران در وزارت کشاورزی و تحقیقات بنیادی و آموزش عالی در وزارت آموزش عالی صورت می گیرد. در ایران بر خلاف بخش صنعت، تحقیقات کاربردی از 100 سال قبل در بدنه وزارت کشاورزی شکل گرفته و تا کنون پاسخگوی اکثر نیازهای بخش کشاورزی کشور بوده است. موسسات تحقیقات کشاورزی ایران که قدمت برخی از آنها به یک قرن می رسد، تحت پوشش سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی هستند.
این سازمان که بیش از 41 سال از تأسيس آن به موجب قانون مي‌گذرد در شش حوزه فعالیت می کند. این حوزه ها عبارتند از: 1 - پژوهش و فناوری، 2- توليد محصولات فناورانه (مثل هسته های اولیه بذر و نهال، واکسن و سرم های درمانی و نقشه های مورد نیاز بخش کشاورزی)، 3- نظارت، ثبت و گواهي (بذر، کود و سم)، 4- مديريت ذخاير ژنتيكي (گیاهی، باغی، دام و طیور، آبزیان و میکروارگانیزم ها) ، 5- آموزش (علمی-کاربردی، بهره برداران و کارکنان بخش کشاورزی) و 6- ترويج کشاورزی.
شایان ذکر است که بـر اسـاس مطالعـه ای که در سال 1394 توسط دانشگاه تهران انجام شد نرخ بازگشـت سـرمایه گـذاری در این سازمان 25 اسـت. یعنی به ازای هر یک ریال سـرمایه گـذاری در این سازمان، 25 ریـال نصیـب کشـور شـده اسـت. شایان ذکر است که ایـن نـرخ در دنیـا بین 20 تـا 40 برابر اسـت (چیلـی 2015(. همچنین به مناسبت چهلمین سال تاسیس سازمان، مهمترین دستاورد های اثر بخش سازمان به صورت 40 مجلد منتشر شد که فایل این دستاورد ها در سایت سازمان به آدرس http://www.areo.ir/ قرار دارد. در ادامه هر یک از شش حوزه فعالیت سازمان به اختصار توضیح داده خواهد شد.
حوزه پژوهش و فناوری
از آنجا که ایران کشوری پهناور، با اقلیم های متفاوت و دارای تنوع محصولات کشاورزیست، در حوزه تحقیقات و فناوری 2027 عضو هیات علمی در 555 گرایش تحقیقاتی در 18 موسسه و مرکز ملی تحقیقاتی و 34 مرکز تحقیقات استانی خدمت می کنند. وجود اين سرمايه عظيم سبب شده است كه:
سازمان از نظر معرفي ارقام جديد زراعي، باغي، مرتعي و داروئي، از نظر تحقيقات کاربردی حوزه منابع طبيعي، شناسايي گياهان، حشرات، قارچ‌ها، تحقیقات گياه‌پزشكي، ساخت واكسن و سرم‌‌های درمانی، تحقيقات کاربردی خاك‌شناسي و تحقیقات کاربردی شیلات به قوي‌ترين و مهم‌ترين نهاد تحقيقاتي كشور مبدل شود. به طوری که که معرفی 417 رقم زراعی و 320 رقم باغی توسط موسسات تحقیقات علوم زراعی و باغی، ساخت 65 محصول بیولوژیک توسط موسسه تحقیقات واکسن و سرم سازی رازی، انتشار 600 دستورالعمل برای کنترل آفات، بیماری ها و علف‌های هرز توسط موسسه تحقیقات گیاه پزشکی و دست یابی به بیوتکنیک تکثیر و پرورش 30 گونه از آبزیان گوشه ای از دستاورد های این سازمان است.
سازمان سالانه حدود 150 دستاورد جدید قابل ترویج به بخش شامل ارقام جدید زراعی و باغی و دستورالعمل های به زراعی و به باغی، دستورالعمل های مدیریت آفات، بیماری ها و علف‌های هرز، دستورالعمل های دامپزشکی و واکسن و سرم های درمانی جدید و ... ارائه دهد.
سالانه دانش فنی حدود 30 دستاورد جدید را به بخش خصوصی واگذار کند. قابل ذکر است که تا کنون در سازمان 180 دستاورد تجاری شده است و تنها دانش فنی تولید مینی تیوبر سیب زمینی تاکنون 12 میلیون دلار صرفه جویی ارزی را برای کشور به دنبال داشته است.
تا کنون حدود 150 شرکت دانش بنیان و 12 مرکز رشد در مجموعه های سازمان شکل گرفته است.
در اکثر سال ها نفرات برتر جشنواره بین المللی خوارزمی در بخش کشاورزی از محققان سازمان باشد، به نحوی که تا کنون سازمان 12 محقق برگزیده جشنواره بین المللی خوارزمی دارد.
در سازمان 36 مجله علمی پژوهشی منتشر شود و مجله آرشیو رازی با قدمت نزدیک 80 سال و مجله آفات و بیماری ها با نزدیک 60 سال قدمت از معتبر ترین و قدیمی ترین مجلات علمی و پژوهشی کشور باشند. با بیش از 10 موسسه بین المللی تحقیقات کشاورزی ارتباط علمی داشته باشد و ضمن استقرار دفتر 3 موسسه بزرگ بین المللی در کشور، دانش فنی فراوانی را از این طریق نصیب کشور کند.
هیات ممیزه منصوب وزارت علوم، تحقیقات و فناوری داشته باشد و محققان ان با معیار های علمی مصوب وزارت عتف و منطبق با نیاز های بخش کشاورزی ارزیابی شوندتولید محصولات فناورانه:
محصوات فناورانه مهمی که در مجموعه موسسات ذیل سازمان تولید می شود عبارتند از:
هسته های اولیه بذر محصولات مهم زراعی. در این راستا سالانه حدود 80 تن بذر پرورشی یک و حدود 800 تن بذر پرورشی دو برای محصولات و اقلیم های مختلف تولید می شود که اگر این اتفاق نیفتد حتما تولید محصولات مهم امکان پذیر نخواهد بود. در حال حاضر به همت محققان وزارت جهاد کشاورزی کشور از نظر تولید هسته های اولیه بذور گندم ابی و دیم، جو، تریتیکاله، ذرت، پنبه و برنج خودکفاست. قابل ذکر است که اگر سهم بذر گندم در تولید محصول را فقط 15٪ بدانیم، فقط در 3 سال گذشته مبلغی بالغ بر 1200 میلیارد تومان از این طریق نصیب کشاورزان شده است.
واکسن ها و سرم های درمانی: خوشبختانه موسسه تحقیقات رازی یکی از بزرگترین و مهمترین موسسات تحقیقاتی خاورمیانه است که سالانه بین 3 تا 4 میلیارد دز از انواع واکسن ها و سرم های مورد نیاز کشور را تولید می کند. تولیدات این موسسه سالانه بین 250 تا 300 میلیون دلار برای کشور صرفه جویی ارزی دارد.
تولید نقشه های مورد نیاز بخش کشاورزی: تا کنون حدود 20 نوع نقشه در موسسات مختلف سازمان تهیه شده است که از مهمترین آنها می توان به نقشه خاک های ایران، نقشه پوشش گیاهی ایران و آخرین ان نقشه کیفیت گندم های ایران نام برد.
نظارت، ثبت و گواهی:
سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی در سه حوزه بذر و نهال و کود شیمیایی وظیف نظارتی دارد. اهم فعالیت های سازمان در این سه حوزه عبارتند از:
سالانه بيش از دويست هزار هكتار مزارع توليد بذور محصولات مختلف در بيش از 47000 قطعه در اقصي نقاط كشور به طور ميانگين 8-4 نوبت مورد بازديد كارشناسان موسسه ثبت سازمان قرار گرفته و منجر به گواهی و تایید کیفیت 538914 تن بذر می شود.
سالانه نظارت بر فعاليت حدود 280 نهالستان با توليد بيش از 18 ميليون اصله نهال شناسه‌دار، نظارت بر توليد، تاييد و گواهی انواع محصولات زراعي، كنترل و نظارت بر صادرات و واردات نهال و ساير اندام‌هاي تكثيري از جمله فعاليت‌هاي نظارتي سازمان در حوزه بذر و نهال است.
نظارت بر خرید بذور تجاری و نظارت بر فرآيند تعيين كيفيت و عيار چغندرقند سالانه به میزان بیش از 000/500/5 تن در سال از دیگر وظایف سازمان است.
نظارت بر كيفيت كود از جمله ديگر محورهاي نظارتي سازمان است كه توسط موسسه تحقیقات خاك و آب کشور انجام مي‌پذيرد. در این راستا در دو سال گذشته بیش از 6000 برند (brand) فرمول کودی مورد آزمایش قرار گرفته که 750 برند فرمول مردود شناخته شده است.
مدیریت ذخاير ژنتيكي
معرفي ارقام زراعي و باغي جديد با استفاده از منابع ژنتيكي بومي، شناسايي، احيا و حفظ و نگهداري و تقويت بانك‌هاي ژن گياهي ملي، حفاظت درون شيشه‌اي، سالم‌سازي ژرم‌پلاسم‌ها و ايجاد هسته‌هاي اوليه بذري عاري از بيماري از جمله اين اقدامات هستند.
بر اساس فعالیت‌های انجام گرفته و مطابق گزارش فائو، بانک ژن گیاهی ملی ایران توانست در طی دهۀ گذشته بیشترین نرخ رشد نمونه های ژنتیکی جمع‌آوری شده منابع ژنتیکی در جهان داشته باشد. علاوه بر آن در سال 2006 نیز مقام اول را در بین بانک‌های ژن منطقۀ آسیای مرکزی، غرب آسیا و شمال آفریقا کسب کند.
به گزارش فائو، ایران به همراه برزیل در جایگاه اول توسعۀ حجم کلکسیون‌های ذخایر ژنتیکی در میان کشورهای در حال توسعه قرار گرفت که تعداد نمونه های بانک ژن گیاهی ملی آن در مدت ده سال گذشته دو برابر شده است.
وجود بزرگترين مركز ذخاير ژنتيكي جهان اسلام با بيش از 90 هزار گونه موجودات زنده در سازمان تحقيقات، آموزش و ترويج كشاورزي را به كانون مطالعات تنوع زيستي مبدل نموده است. اين مجموعه ارزشمند و غني شش قسمتي مهم‌ترين و ضروري‌ترين زيرساخت براي تهيه بانك‌هاي اطلاعاتي، دايره المعارف حيات و كنسرسيوم تهيه باركد براي موجودات زنده به شمار مي‌رود كه در مجامع بين‌‌المللي و فهرست هرباريوم‌هاي جهان ثبت شده و شهرت جهاني دارد.
بانك ژن منابع طبيعي سازمان تحقيقات به عنوان نماينده دولت، حفاظت از بذور گونه‌هاي گياهان منابع طبيعي را بر عهده گرفته است و در طول 24 سال فعاليت، بيش از 43 هزار نمونه بذري كه مشتمل بر بيش از يك ميليارد بذر از سراسر ايران، جمع‌آوري و حفاظت كرده است.
در زمینه باغ‌های ملی گیاهشناسی نیز باید در نظر داشت که باغ ملی گیاهشناسی ایران با بیش از 4000 گونه گیاهی، یکی از 30 باغ بزرگ و زیبای دنیاست که در منطقه منحصر به فرد است.
آموزش کشاورزی
در معاونت آموزش سازمان 4 برنامه اصلي در دستور کار قرار دارد که عبارتند از:
آموزش فنی و حرفه ای و کار و دانش. در این حوزه حدود نیمی از دانش آموزان فنی حرفه ای و کار دانش کشور در سازمان آموزش می بینند
آموزش علمی و کاربردی بخش کشاورزی. کل دانشجویان علمی کاربردی بخش کشاورز در موسسه آموش عالی و مهارتی وزارت جهاد کشاورزی آموزش می بینند.
آموزش حدود 65000 نفر از کارکنان وزارت جهاد کشاورزی که سالانه حداقل 40 ساعت آموزش میبینند.
آموزش بهره برداران بخش کشاورزی. از حدود چهار میلیون بهره بردار بخش کشاورزی 25 درصد آنها آموزش های کلاسیک را می پذیرند که در سال گذشته سرانه آموزش آنها 72 دقیقه بوده است. ترويج کشاورزی
سازمان با طراحی طرح نظام نوین ترویج و جذب 10000 نفر از جوانان فارغ التحصیل دانشگاهها شبکه گسترده ترویج را در 1200 مرکز خدمات کشاورزی مدیریت می کند.
بر اساس این طرح عرصه های تولیدی کشور به 10000 پهنه تقسیم بندی شده و مروجین مسئول پهنه ها به عنوان سرپنجه های بخش کشاورزی با کشاورزان ارتباط مشاوره ای برقرار و پهنه تحت پوشش خود را مدیریت می کنند. برای دسترسی این مروجان نیز اخیرا سامانه تالار ترویج کشاورزی ایران راه اندازی شده که در این سامانه سعی بر ان است که کلیه یافته ای تحقیقاتی به طرق مختلف در اختیار بهره برداران قرار گیرد.
لازم به ذکر است که سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی حدود 40 درصد بودجه خود را از محل درآمد‌های خود تامین می‌کند و در حال حاضر برای شش فعالیت فوق از محل بودجه جاری فقط حقوق پرسنل خود را از دولت دریافت می کند.
همچنین بودجه تملک و سرمایه گذاری این سازمان برای کلیه شش فعالیت مذکور حدود 100 میلیارد تومان در سال است که همواره در 10 سال گذشته تخصیص آن کمتر از 50 درصد بوده است. بودجه تملک و سرمایه ای تحقیقات در کشوری مثل ترکیه سالانه بالای 100 میلیون دلار ( بیش از 350 میلیارد تومان و به عبارتی 10 برابر بودجه تملک و دارایی سازمان تات می باشد) است.
در حال حاضر برنامه افزایش اثر بخشی در سازمان تات یکی از برنامه های محوریست و سازمان تات با شعار سازمان چابک و اثر بخش افزایش درآمد کشاورزان، بهبود امنیت غذایی و پایداری نظام های تولید را مد نظر قرار داده و با برنامه های متنوعی که برای استفاده از ظرفیت دانشگاهها، ظرفیت بخش خصوصی و ظرفیت های بین المللی دارد برای ایفای نقش موثرتر در بخش کشاورزی ایران تلاش می کند.
در پاپان برای ملموس شدن اثر بخشی سازمان باید گفت، که هیچ ایرانی نیست که از واکسن‌های ساخت موسسه تحقیقات رازی و گندم و سایر محصولات اصلاح شده توسط موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه بذر و نهال استفاده نکرده باشد و یا هیچ کشاورز ایرانی نیست که از دستورالعمل‌های گیاه پزشکی موسسه تحقیقات گیاهپزشکی و دستورالعمل های تغذیهای موسسه تحقیقات خاک و آب کشور بهره مند نشده باشد.
لازم به ذکر است که این نوشتار نه دفاع همه جانبه از این سازمان, بلکه ارائه نگاهی واقع بینانه به خدمات اعضاء خانواده بزرگ آن به کشاورزی کشور است. آنچه مسلم است این سازمان نیز مانند سایر ارگان های دولتی کشور دچار مشکلات و چالش هایی است که مسئولین آن در تلاش برای رفع آنها هستند.
تحقیقات و آموزش کشاورزی در کشورهای مختلف دنیا به روش های مختلف اداره می شود. در برخی از کشور ها مانند هند، تحقیقات و آموزش کشاورزی در وزارت کشاورزی کشور (همانند نظام آموزش، بهداشت و درمان ایران) اداره می شود. در بسیاری از کشور ها (مانند کانادا، ترکیه و برخی کشور های اروپایی) تحقیقات کاربردی و آموزش بهره‌برداران در وزارت کشاورزی و تحقیقات بنیادی و آموزش عالی در وزارت آموزش عالی صورت می گیرد. در ایران بر خلاف بخش صنعت، تحقیقات کاربردی از 100 سال قبل در بدنه وزارت کشاورزی شکل گرفته و تا کنون پاسخگوی اکثر نیازهای بخش کشاورزی کشور بوده است. موسسات تحقیقات کشاورزی ایران که قدمت برخی از آنها به یک قرن می رسد، تحت پوشش سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی هستند.
این سازمان که بیش از 41 سال از تأسيس آن به موجب قانون مي‌گذرد در شش حوزه فعالیت می کند. این حوزه ها عبارتند از: 1 - پژوهش و فناوری، 2- توليد محصولات فناورانه (مثل هسته های اولیه بذر و نهال، واکسن و سرم های درمانی و نقشه های مورد نیاز بخش کشاورزی)، 3- نظارت، ثبت و گواهي (بذر، کود و سم)، 4- مديريت ذخاير ژنتيكي (گیاهی، باغی، دام و طیور، آبزیان و میکروارگانیزم ها) ، 5- آموزش (علمی-کاربردی، بهره برداران و کارکنان بخش کشاورزی) و 6- ترويج کشاورزی.
شایان ذکر است که بـر اسـاس مطالعـه ای که در سال 1394 توسط دانشگاه تهران انجام شد نرخ بازگشـت سـرمایه گـذاری در این سازمان 25 اسـت. یعنی به ازای هر یک ریال سـرمایه گـذاری در این سازمان، 25 ریـال نصیـب کشـور شـده اسـت. شایان ذکر است که ایـن نـرخ در دنیـا بین 20 تـا 40 برابر اسـت (چیلـی 2015(. همچنین به مناسبت چهلمین سال تاسیس سازمان، مهمترین دستاورد های اثر بخش سازمان به صورت 40 مجلد منتشر شد که فایل این دستاورد ها در سایت سازمان به آدرس http://www.areo.ir/ قرار دارد. در ادامه هر یک از شش حوزه فعالیت سازمان به اختصار توضیح داده خواهد شد.
حوزه پژوهش و فناوری
از آنجا که ایران کشوری پهناور، با اقلیم های متفاوت و دارای تنوع محصولات کشاورزیست، در حوزه تحقیقات و فناوری 2027 عضو هیات علمی در 555 گرایش تحقیقاتی در 18 موسسه و مرکز ملی تحقیقاتی و 34 مرکز تحقیقات استانی خدمت می کنند. وجود اين سرمايه عظيم سبب شده است كه:
سازمان از نظر معرفي ارقام جديد زراعي، باغي، مرتعي و داروئي، از نظر تحقيقات کاربردی حوزه منابع طبيعي، شناسايي گياهان، حشرات، قارچ‌ها، تحقیقات گياه‌پزشكي، ساخت واكسن و سرم‌‌های درمانی، تحقيقات کاربردی خاك‌شناسي و تحقیقات کاربردی شیلات به قوي‌ترين و مهم‌ترين نهاد تحقيقاتي كشور مبدل شود. به طوری که که معرفی 417 رقم زراعی و 320 رقم باغی توسط موسسات تحقیقات علوم زراعی و باغی، ساخت 65 محصول بیولوژیک توسط موسسه تحقیقات واکسن و سرم سازی رازی، انتشار 600 دستورالعمل برای کنترل آفات، بیماری ها و علف‌های هرز توسط موسسه تحقیقات گیاه پزشکی و دست یابی به بیوتکنیک تکثیر و پرورش 30 گونه از آبزیان گوشه ای از دستاورد های این سازمان است.
سازمان سالانه حدود 150 دستاورد جدید قابل ترویج به بخش شامل ارقام جدید زراعی و باغی و دستورالعمل های به زراعی و به باغی، دستورالعمل های مدیریت آفات، بیماری ها و علف‌های هرز، دستورالعمل های دامپزشکی و واکسن و سرم های درمانی جدید و ... ارائه دهد.
سالانه دانش فنی حدود 30 دستاورد جدید را به بخش خصوصی واگذار کند. قابل ذکر است که تا کنون در سازمان 180 دستاورد تجاری شده است و تنها دانش فنی تولید مینی تیوبر سیب زمینی تاکنون 12 میلیون دلار صرفه جویی ارزی را برای کشور به دنبال داشته است.
تا کنون حدود 150 شرکت دانش بنیان و 12 مرکز رشد در مجموعه های سازمان شکل گرفته است.
در اکثر سال ها نفرات برتر جشنواره بین المللی خوارزمی در بخش کشاورزی از محققان سازمان باشد، به نحوی که تا کنون سازمان 12 محقق برگزیده جشنواره بین المللی خوارزمی دارد.
در سازمان 36 مجله علمی پژوهشی منتشر شود و مجله آرشیو رازی با قدمت نزدیک 80 سال و مجله آفات و بیماری ها با نزدیک 60 سال قدمت از معتبر ترین و قدیمی ترین مجلات علمی و پژوهشی کشور باشند. با بیش از 10 موسسه بین المللی تحقیقات کشاورزی ارتباط علمی داشته باشد و ضمن استقرار دفتر 3 موسسه بزرگ بین المللی در کشور، دانش فنی فراوانی را از این طریق نصیب کشور کند.
هیات ممیزه منصوب وزارت علوم، تحقیقات و فناوری داشته باشد و محققان ان با معیار های علمی مصوب وزارت عتف و منطبق با نیاز های بخش کشاورزی ارزیابی شوندتولید محصولات فناورانه:
محصوات فناورانه مهمی که در مجموعه موسسات ذیل سازمان تولید می شود عبارتند از:
هسته های اولیه بذر محصولات مهم زراعی. در این راستا سالانه حدود 80 تن بذر پرورشی یک و حدود 800 تن بذر پرورشی دو برای محصولات و اقلیم های مختلف تولید می شود که اگر این اتفاق نیفتد حتما تولید محصولات مهم امکان پذیر نخواهد بود. در حال حاضر به همت محققان وزارت جهاد کشاورزی کشور از نظر تولید هسته های اولیه بذور گندم ابی و دیم، جو، تریتیکاله، ذرت، پنبه و برنج خودکفاست. قابل ذکر است که اگر سهم بذر گندم در تولید محصول را فقط 15٪ بدانیم، فقط در 3 سال گذشته مبلغی بالغ بر 1200 میلیارد تومان از این طریق نصیب کشاورزان شده است.
واکسن ها و سرم های درمانی: خوشبختانه موسسه تحقیقات رازی یکی از بزرگترین و مهمترین موسسات تحقیقاتی خاورمیانه است که سالانه بین 3 تا 4 میلیارد دز از انواع واکسن ها و سرم های مورد نیاز کشور را تولید می کند. تولیدات این موسسه سالانه بین 250 تا 300 میلیون دلار برای کشور صرفه جویی ارزی دارد.
تولید نقشه های مورد نیاز بخش کشاورزی: تا کنون حدود 20 نوع نقشه در موسسات مختلف سازمان تهیه شده است که از مهمترین آنها می توان به نقشه خاک های ایران، نقشه پوشش گیاهی ایران و آخرین ان نقشه کیفیت گندم های ایران نام برد.
نظارت، ثبت و گواهی:
سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی در سه حوزه بذر و نهال و کود شیمیایی وظیف نظارتی دارد. اهم فعالیت های سازمان در این سه حوزه عبارتند از:
سالانه بيش از دويست هزار هكتار مزارع توليد بذور محصولات مختلف در بيش از 47000 قطعه در اقصي نقاط كشور به طور ميانگين 8-4 نوبت مورد بازديد كارشناسان موسسه ثبت سازمان قرار گرفته و منجر به گواهی و تایید کیفیت 538914 تن بذر می شود.
سالانه نظارت بر فعاليت حدود 280 نهالستان با توليد بيش از 18 ميليون اصله نهال شناسه‌دار، نظارت بر توليد، تاييد و گواهی انواع محصولات زراعي، كنترل و نظارت بر صادرات و واردات نهال و ساير اندام‌هاي تكثيري از جمله فعاليت‌هاي نظارتي سازمان در حوزه بذر و نهال است.
نظارت بر خرید بذور تجاری و نظارت بر فرآيند تعيين كيفيت و عيار چغندرقند سالانه به میزان بیش از 000/500/5 تن در سال از دیگر وظایف سازمان است.
نظارت بر كيفيت كود از جمله ديگر محورهاي نظارتي سازمان است كه توسط موسسه تحقیقات خاك و آب کشور انجام مي‌پذيرد. در این راستا در دو سال گذشته بیش از 6000 برند (brand) فرمول کودی مورد آزمایش قرار گرفته که 750 برند فرمول مردود شناخته شده است.
مدیریت ذخاير ژنتيكي
معرفي ارقام زراعي و باغي جديد با استفاده از منابع ژنتيكي بومي، شناسايي، احيا و حفظ و نگهداري و تقويت بانك‌هاي ژن گياهي ملي، حفاظت درون شيشه‌اي، سالم‌سازي ژرم‌پلاسم‌ها و ايجاد هسته‌هاي اوليه بذري عاري از بيماري از جمله اين اقدامات هستند.
بر اساس فعالیت‌های انجام گرفته و مطابق گزارش فائو، بانک ژن گیاهی ملی ایران توانست در طی دهۀ گذشته بیشترین نرخ رشد نمونه های ژنتیکی جمع‌آوری شده منابع ژنتیکی در جهان داشته باشد. علاوه بر آن در سال 2006 نیز مقام اول را در بین بانک‌های ژن منطقۀ آسیای مرکزی، غرب آسیا و شمال آفریقا کسب کند.
به گزارش فائو، ایران به همراه برزیل در جایگاه اول توسعۀ حجم کلکسیون‌های ذخایر ژنتیکی در میان کشورهای در حال توسعه قرار گرفت که تعداد نمونه های بانک ژن گیاهی ملی آن در مدت ده سال گذشته دو برابر شده است.
وجود بزرگترين مركز ذخاير ژنتيكي جهان اسلام با بيش از 90 هزار گونه موجودات زنده در سازمان تحقيقات، آموزش و ترويج كشاورزي را به كانون مطالعات تنوع زيستي مبدل نموده است. اين مجموعه ارزشمند و غني شش قسمتي مهم‌ترين و ضروري‌ترين زيرساخت براي تهيه بانك‌هاي اطلاعاتي، دايره المعارف حيات و كنسرسيوم تهيه باركد براي موجودات زنده به شمار مي‌رود كه در مجامع بين‌‌المللي و فهرست هرباريوم‌هاي جهان ثبت شده و شهرت جهاني دارد.
بانك ژن منابع طبيعي سازمان تحقيقات به عنوان نماينده دولت، حفاظت از بذور گونه‌هاي گياهان منابع طبيعي را بر عهده گرفته است و در طول 24 سال فعاليت، بيش از 43 هزار نمونه بذري كه مشتمل بر بيش از يك ميليارد بذر از سراسر ايران، جمع‌آوري و حفاظت كرده است.
در زمینه باغ‌های ملی گیاهشناسی نیز باید در نظر داشت که باغ ملی گیاهشناسی ایران با بیش از 4000 گونه گیاهی، یکی از 30 باغ بزرگ و زیبای دنیاست که در منطقه منحصر به فرد است.
آموزش کشاورزی
در معاونت آموزش سازمان 4 برنامه اصلي در دستور کار قرار دارد که عبارتند از:
آموزش فنی و حرفه ای و کار و دانش. در این حوزه حدود نیمی از دانش آموزان فنی حرفه ای و کار دانش کشور در سازمان آموزش می بینند
آموزش علمی و کاربردی بخش کشاورزی. کل دانشجویان علمی کاربردی بخش کشاورز در موسسه آموش عالی و مهارتی وزارت جهاد کشاورزی آموزش می بینند.
آموزش حدود 65000 نفر از کارکنان وزارت جهاد کشاورزی که سالانه حداقل 40 ساعت آموزش میبینند.
آموزش بهره برداران بخش کشاورزی. از حدود چهار میلیون بهره بردار بخش کشاورزی 25 درصد آنها آموزش های کلاسیک را می پذیرند که در سال گذشته سرانه آموزش آنها 72 دقیقه بوده است. ترويج کشاورزی
سازمان با طراحی طرح نظام نوین ترویج و جذب 10000 نفر از جوانان فارغ التحصیل دانشگاهها شبکه گسترده ترویج را در 1200 مرکز خدمات کشاورزی مدیریت می کند.
بر اساس این طرح عرصه های تولیدی کشور به 10000 پهنه تقسیم بندی شده و مروجین مسئول پهنه ها به عنوان سرپنجه های بخش کشاورزی با کشاورزان ارتباط مشاوره ای برقرار و پهنه تحت پوشش خود را مدیریت می کنند. برای دسترسی این مروجان نیز اخیرا سامانه تالار ترویج کشاورزی ایران راه اندازی شده که در این سامانه سعی بر ان است که کلیه یافته ای تحقیقاتی به طرق مختلف در اختیار بهره برداران قرار گیرد.
لازم به ذکر است که سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی حدود 40 درصد بودجه خود را از محل درآمد‌های خود تامین می‌کند و در حال حاضر برای شش فعالیت فوق از محل بودجه جاری فقط حقوق پرسنل خود را از دولت دریافت می کند.
همچنین بودجه تملک و سرمایه گذاری این سازمان برای کلیه شش فعالیت مذکور حدود 100 میلیارد تومان در سال است که همواره در 10 سال گذشته تخصیص آن کمتر از 50 درصد بوده است. بودجه تملک و سرمایه ای تحقیقات در کشوری مثل ترکیه سالانه بالای 100 میلیون دلار ( بیش از 350 میلیارد تومان و به عبارتی 10 برابر بودجه تملک و دارایی سازمان تات می باشد) است.
در حال حاضر برنامه افزایش اثر بخشی در سازمان تات یکی از برنامه های محوریست و سازمان تات با شعار سازمان چابک و اثر بخش افزایش درآمد کشاورزان، بهبود امنیت غذایی و پایداری نظام های تولید را مد نظر قرار داده و با برنامه های متنوعی که برای استفاده از ظرفیت دانشگاهها، ظرفیت بخش خصوصی و ظرفیت های بین المللی دارد برای ایفای نقش موثرتر در بخش کشاورزی ایران تلاش می کند.
در پاپان برای ملموس شدن اثر بخشی سازمان باید گفت، که هیچ ایرانی نیست که از واکسن‌های ساخت موسسه تحقیقات رازی و گندم و سایر محصولات اصلاح شده توسط موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه بذر و نهال استفاده نکرده باشد و یا هیچ کشاورز ایرانی نیست که از دستورالعمل‌های گیاه پزشکی موسسه تحقیقات گیاهپزشکی و دستورالعمل های تغذیهای موسسه تحقیقات خاک و آب کشور بهره مند نشده باشد.
کلمات کلیدی : کشاورزی ، کشاورزان، خودکفایی گندم، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی،تات
۱۳۹۵-۱۰-۱۶ ۰۹:۲۶:۰۸
در قانون بهره وری کشاورزی دولت مکلف به واگذاری ترویج به بخش خصوصی شده بود اما تنجام دد وبه جاش 10000 نفر برای ترویج استخدام کرد (4101699) (alef-11)
مهران
۱۳۹۵-۱۰-۱۷ ۱۸:۰۶:۵۲
چرا کلیشه ای؟ تمام مطالب با آمار و ارقام ارایه شده. لطفا با غرض ورزی صحبت نکنید. (4104062) (alef-11)
۱۳۹۵-۱۰-۱۶ ۰۹:۴۲:۴۶
اگر نگاهی به مراکز تحقیقاتی جهان که ضمنا خودکفا هم هستند بیاندازیم . متوجه میشویم که انها برای جلب اعتماد مردم و جامعه دفترچه راهنمای چاپ کرده اند و در ان امده انها چند تا دکترا دارند . از چه دانشگاه هایی انها فارغ التحصل شده اند . چند تا جایزه علمی و یا نوبل گرفته اند . در روی چه موضوعاتی انها دارند تحقیقات میکنند . و چند در صد از تحقیقات و کارهای انها به نتیجه رسیده . و .... تنها اسم مرکز تحقیقاتی و سابقه تاریخی ان را به یدک کشیدن اعتبار و اطمینانی به مردم جامعه نمیدهد که این مراکز در حد تحقیقات هستند . از نظر من که با مرکز تحقیقات مسکن و شیلات برخورد داشته ام بر این باورم که این مراکز تنها یک دکور اداری هستند و کار علمی از انها ساخته نیست . (4101716) (alef-3)
۱۳۹۵-۱۰-۲۰ ۱۵:۳۸:۲۵
ممکنه بفرمایید در کجا برخورد داشته اید؟ (4108570) (alef-11)
فریدنی
۱۳۹۵-۱۰-۱۶ ۱۰:۳۴:۳۸
خدا را شکر
از این سازمان صداهایی هم به گوش میرسه، بیدارند! (4101777) (alef-11)
از این سازمان صداهایی هم به گوش میرسه، بیدارند! (4101777) (alef-11)
۱۳۹۵-۱۰-۱۶ ۱۰:۵۳:۴۸
انصافا از ضعیفترین مراکز تحقیقاتی کشاورزی دنیا هستیم چرا که با یک گشت و گذار ساده در این مراکز میتوان به پشت میز نشینی بجای رفتن در آزمایشگاه و زمین کشاورزی یا دامداری و مزرعه ماهی، و مقاله نویسی (با کامپیوتر) پی برد... که خصوصا در تهران با تقسیم کردن حق ریاست و معاونت برای هر اتاق کوچک و بزرگ (به اصلاح بخش!!)، پول بیت الماله که نابود میشود... (4101807) (alef-11)
مهران
۱۳۹۵-۱۰-۱۷ ۱۹:۳۰:۱۲
دوست محترم همانگونه که ازکلمات جنابعالی بر می آید تنها دغدغه شما دریافتی محققان این سازمان است وگرنه بیشتر اوقات این محققین زحمتکش در همان زمین های کشاورزی و دامداری و غیره می گذرد. در ضمن چرا شما اینقدر با مقاله مخالفید؟ در تمام همان دنیایی که شما فرمودید نتایج تحقیقات بصورت مقاله به چاپ می رسد. علاوه بر این نتایج این تحقیقات به زبان ساده تر برای ترویج در بین بهره برداران بصورت دستورالعمل و نشریه ترویجی نیز ارائه می گردد. (4104245) (alef-11)
۱۳۹۵-۱۰-۱۶ ۱۱:۰۸:۲۱
بحث بر سر بهره وری سازمان است وگرنه مشخص است که سازمان با آن عرض و طول و امکانات و آن تعداد هیأت علمی بدون خروجی نیست. نسبت خروجی به ورودی مهم است.
در مقاله قبلی دو سوال کوچک به عنوان نمونه مطرح شده بود که سازمان بهتر است به همین دو سوال به صورت مستند پاسخ دهد:
1- مطابق آمارهای فائو، در شاخص بازده تولید گندم در سال 2014، کشور ما در میان 100 کشور اول جهان هم قرار ندارد. چرا؟
2-در مورد پسته به عنوان یکی از اصلی‌ترین محصولات صادراتی ما، در حالی که عملکرد رقبای ایران حدود 2.6 تن در هکتار است، این عدد برای کشور ما حدود 1.3 تن در هکتار بوده است. چرا؟ (4101842) (alef-3)
در مقاله قبلی دو سوال کوچک به عنوان نمونه مطرح شده بود که سازمان بهتر است به همین دو سوال به صورت مستند پاسخ دهد:
1- مطابق آمارهای فائو، در شاخص بازده تولید گندم در سال 2014، کشور ما در میان 100 کشور اول جهان هم قرار ندارد. چرا؟
2-در مورد پسته به عنوان یکی از اصلی‌ترین محصولات صادراتی ما، در حالی که عملکرد رقبای ایران حدود 2.6 تن در هکتار است، این عدد برای کشور ما حدود 1.3 تن در هکتار بوده است. چرا؟ (4101842) (alef-3)
پسته
۱۳۹۵-۱۰-۱۶ ۱۲:۴۱:۴۴
به نظر نمی رسد که اضهار نظر به این شکل و بدون اطلاعات علمی صحیح باشد
در خصوص پسته میزان کمتر از 1.3 تن در هکتار می باشد و دلیل آن تحقیقات و یا عدم تحقیقات نمی باشد. به عنوان مثال در سال جاری شرایط آب و هوایی به گونه ای نبوده که بتواند نیاز های پسته را برطرف کند. باغ های پسته درگیر تنش های غیر زنده شدید همچون شوری، خشکی و غیره می باشند که به شدت تولید و باروری را تحت تاثیر قرار می دهد. کمبود بارش ها و نبود آب در سالیان گذشته به شدت این موضوع را تحت تاثیر قرار داده است. شاید بهتر باشد به عنوان یک فاکتور میزان آب مصرفی و کیفیت آن در کالیفرنیا و ایران با هم مقایسه شوند. بسیاری از فاکتور های دیگر نیز قابل مقایسه می باشند که می تواند به خوبی کاهش عملکر را با تصویری روشن نشان دهد (4101977) (alef-13)
در خصوص پسته میزان کمتر از 1.3 تن در هکتار می باشد و دلیل آن تحقیقات و یا عدم تحقیقات نمی باشد. به عنوان مثال در سال جاری شرایط آب و هوایی به گونه ای نبوده که بتواند نیاز های پسته را برطرف کند. باغ های پسته درگیر تنش های غیر زنده شدید همچون شوری، خشکی و غیره می باشند که به شدت تولید و باروری را تحت تاثیر قرار می دهد. کمبود بارش ها و نبود آب در سالیان گذشته به شدت این موضوع را تحت تاثیر قرار داده است. شاید بهتر باشد به عنوان یک فاکتور میزان آب مصرفی و کیفیت آن در کالیفرنیا و ایران با هم مقایسه شوند. بسیاری از فاکتور های دیگر نیز قابل مقایسه می باشند که می تواند به خوبی کاهش عملکر را با تصویری روشن نشان دهد (4101977) (alef-13)
۱۳۹۵-۱۰-۱۶ ۱۱:۴۲:۰۶
این حرفا رو که همیشه می زنید و اتفاقی هم نمیفته بگید چی کردید برای کشاورزایی که الان همه دام هاشون رو بخاطر تب برفکی از دست دادن ؟ (4101883) (alef-11)
خواننده
۱۳۹۵-۱۰-۲۰ ۱۱:۳۵:۱۲
تقریبا تمام موارد ذکر شده در متن جزو سیاست های شکست خورده سازمان تات هستند که تقریبا در هیچکدام هیچ موفقیتی حاصل نشده است. فقط آمار غلط و تعریف از خود. (4108226) (alef-11)
۱۳۹۵-۱۰-۲۲ ۱۳:۱۸:۵۷
دوست عزیز سلام
ببینید یکی از مشکلات عمده ما در بحث کشاورزی، صنعت و .... سیاسی عمل کردن ماست همانطورر که در زمینه صنعت شاخص صنعت ما خودروسازی است انهم دو شرکت عمده خودروساز در زمینه کشاورزی هم شاخص خودکفایی و پیشرفت ما فقط گندم است اگر یکسال شرایط جوی خوب شود تمام برمیگردد به کارامدی سیستم تحقیقاتی و اجرایی و مدیریت خوب ما چرا هیچوقت در زمینه دانه های زروغنی که 95 درصد وابستگی داریم صحبت نمی شود چرا از ذرت دانه ای که در سال جاری بالغ بر 6 میلیون تن واردات داشته ایم که بالاترین رقم خرید خارجی بوده و بی سابقه است صحبت نمی شود ؟ چرا از بیچارگی کشاورزان سیب زمینی کار و گوجه کار صحبتی نمی شود؟ و هزاران چرای دیگر که من و شما بهتر می دانیم (4111084) (alef-11)
ببینید یکی از مشکلات عمده ما در بحث کشاورزی، صنعت و .... سیاسی عمل کردن ماست همانطورر که در زمینه صنعت شاخص صنعت ما خودروسازی است انهم دو شرکت عمده خودروساز در زمینه کشاورزی هم شاخص خودکفایی و پیشرفت ما فقط گندم است اگر یکسال شرایط جوی خوب شود تمام برمیگردد به کارامدی سیستم تحقیقاتی و اجرایی و مدیریت خوب ما چرا هیچوقت در زمینه دانه های زروغنی که 95 درصد وابستگی داریم صحبت نمی شود چرا از ذرت دانه ای که در سال جاری بالغ بر 6 میلیون تن واردات داشته ایم که بالاترین رقم خرید خارجی بوده و بی سابقه است صحبت نمی شود ؟ چرا از بیچارگی کشاورزان سیب زمینی کار و گوجه کار صحبتی نمی شود؟ و هزاران چرای دیگر که من و شما بهتر می دانیم (4111084) (alef-11)
نظراتی كه به تعميق و گسترش بحث كمك كنند، پس از مدت كوتاهی در معرض ملاحظه و قضاوت ديگر بينندگان قرار مي گيرد. نظرات حاوی توهين، افترا، تهمت و نيش به ديگران منتشر نمی شود.
