توصيه به ديگران
 
کد مطلب: 469880
3 شرط برای اعدام قاچاقچیان مواد مخدر
تاریخ انتشار : دوشنبه ۱۸ ارديبهشت ۱۳۹۶ ساعت ۱۱:۳۵
اگر بخشی از اهداف مجازات «بازدارندگی اشاعه و نشرجرم» و «عبرت آموزی» باشد، باید گفت که اعدام قاچاقچیان مواد مخدر نتوانسته این هدف را محقق کند. آمارهای مربوط به افزایش قاچاق مواد مخدر، افزایش اعتیاد و افزایش کشفیات مواد مخدر نشان می‌دهد که نمی‌توان با اطمینان، از تأثیر مستقیم اعدام در کاهش و بازدارندگی قاچاق مواد مخدر سخن گفت.

به گزارش ایران آنلاین، همین موضوع مدت زیادی است که دستگاه‌های متولی مبارزه با مواد مخدر را برآن داشته تا درمجازات قاچاقچیان مواد مخدربه بازنگری و اصلاح قوانین بیندیشند و در این زمینه گام‌هایی بردارند. حذف اعدام از مجازات قاچاق مواد مخدر نخستین پیشنهادی بود که در این زمینه مطرح و خیلی زود رسانه‌ای شد. حاشیه‌ها و مخالفت‌ها با این پیشنهاد آنقدر گسترده بود که این طرح با عنوان حذف اعدام از بخشی از جرایم مرتبط با قاچاق مواد مخدر و سرانجام «محدودیت مجازات اعدام مرتکبین به قاچاق مواد مخدر» اصلاح شد. اکنون این طرح در کمیسیون حقوقی و قضایی مجلس به تصویب رسیده و هنوز برای نهایی شدن باید از ایستگاه‌های مهم تصویب در صحن علنی مجلس و همچنین تأیید شورای نگهبان بگذرد، اما تا همین جا هم با واکنش‌ها و بازتاب گسترده‌ای در رسانه‌ها و محافل کارشناسی مواجه شده است. اینکه اصلاحات و بازنگری کمیسیون حقوقی مجلس بر قانون مبارزه با مواد مخدر شامل چه موادی شده و جزئیات محدودیت مجازات اعدام قاچاقچیان مواد مخدر موضوع گفت‌و‌گوی ما با جلیل رحیمی جهان آبادی – عضو کمیسیون قضایی و حقوقی مجلس شورای اسلامی- است که از نظرتان می‌گذرد:

آقای دکتر نخست درباره دلایل شکل‌گیری طرح حذف مجازات اعدام از برخی قاچاقچیان مواد مخدر و روند تصویب آن در مجلس توضیح بفرمایید

قبل ازآن لازم می‌دانم بگویم که این طرح، حذف اعدام نیست بلکه بحث محدود‌سازی اعدام و تمرکز آن روی قاچاقچیان شاخص و کسانی است که در باندهای بین‌المللی تأثیر و نقش مهم دارند یا افرادی که به شکل مسلحانه اقدام به قاچاق مواد مخدر می‌کنند و هدف، کاهش آسیب‌های اعدام در جامعه است.

اما در ادامه باید گفت: نخست مطالعاتی در این باره در مجلس قبلی انجام شده بود و مرکز پژوهش‌های مجلس و نمایندگان پیشنهاد‌هایی داده بودند اما موفق نشدند در کمیسیون قضایی اقدام مثبتی انجام دهند و آن را به صحن بیاورند تا تأییدیه‌اش را بگیرند. اما در مجلس دهم از همان آغاز به کار کمیسیون قضایی ما این اتفاق نظر را داشتیم که آن را مطرح کنیم و دلایل زیادی نیز برای این کار داشتیم. نخست اینکه اعدام‌های مواد مخدر در جامعه آسیب‌های زیادی ایجاد کرده است. درواقع بر اساس بررسی‌های میدانی و ارتباطاتی که بامردم داشتیم بخصوص در مناطقی که مردم آسیب بیشتری به لحاظ این اعدام‌ها دیده‌اند، به این جمع‌بندی رسیدیم که موضوع اعدام قاچاقچیان مواد مخدر باید ساماندهی شود. خوشبختانه در کمیسیون قضایی چند قاضی و حقوقدان با تجربه داریم که از نزدیک با پرونده‌های مواد مخدر سر و کار داشته و به خاطر تجربیات ارزشمندی که داشتند، بخوبی این آسیب‌ها را می‌شناختند. بنابراین گروهی در کمیسیون قضایی تشکیل و طرح اولیه آماده شد. در نهایت نیز با تلفیقی از طرح‌هایی که در این باره به صحن علنی مجلس آمده بود ، فوریت طرح و کلیاتش به تصویب رسید. البته ناگفته نماند در همان زمان موجی در کشور ایجاد شده بود که تصویب این طرح را دفاع از قاچاقچیان و حذف اعدام آنها معرفی و با آن مخالفت می‌کردند اما با توضیحاتی که ما بیان کردیم و نماینده کمیسیون قضایی نیز بخوبی از طرح دفاع کرد، سرانجام این طرح رأی آورد و در حال حاضر نیز در کمیسیون مراحل جزئیات طرح در حال بررسی است.

این طرح پس از برگزاری جلسات متعدد و طولانی و جمع‌بندی نظرات نمایندگان نیروی انتظامی، وزارت اطلاعات، مجمع تشخیص مصلحت نظام، مرکز پژوهش‌های مجلس و مجمع تشخیص، سازمان زندان‌ها و قوه قضائیه در نهایت با گذاشتن سه شرط به نتیجه رسید.این سه شرط عبارتند از اینکه فرد در قالب باندهای مسلحانه اقدام به قاچاق مواد مخدر کرده باشد، سابقه زندان و حبس بیش از 10 سال داشته باشد و کسانی که از مجانین و افراد کم سن و سال برای حمل و قاچاق مواد مخدر استفاده کنند . غیر از این موارد مجازات اعدام از سایر افرادی که به خاطر حمل مواد مخدر دستگیر می‌شوند حذف و به حبس ابد یا زندان‌های بین 25 تا 30 سال تبدیل می‌شود.در حال حاضر نیزاین طرح در کمیسیون قضایی مجلس به تصویب نهایی رسیده و به لحاظ اداری باید مراحلش طی شود تا به صحن بیاید و کار نهایی شود.


چرا در شرایطی که برای اعدام مقرر شده به مقدار و وزن مواد مخدر اشاره‌ای نشده است؟
البته در ابتدا موضوع وزن مواد مخدر پیشنهاد شده بود. در یکی از طرح‌های پیشنهادی که دادستانی کل آورده بود این امر دیده شده بود اما در کمیسیون تصویب نشد و سه شرط دیگر را لحاظ کردیم چرا که وقتی وزن را مشخص می‌کنیم یعنی در عمل داریم برای مقادیر کمتر از آن وزن مجوز صادر می‌کنیم. اما وقتی وزن مشخص نباشد یعنی هر فردی با هر میزان موادی که دستگیر شود اگر آن سه شرط را داشته باشد اعدام می‌شود و این قدرت ترس و بازدارندگی‌اش بیشتر است چون ممکن است یک نفر حتی با مقدار اندکی از مواد مخدر هم به اعدام محکوم شود.


به نظر شما تصویب این طرح چه کمکی به حل مشکل تولید و توزیع مواد مخدر در ایران خواهد کرد؟
واقعیت این است که ما در کشوری زندگی می‌کنیم که در مسیر ترانزیت قاچاق مواد مخدر قرار دارد، شرق ایران بزرگترین کانون تولید مواد مخدر است. از آنجا که متأسفانه در مناطق مرزی و کمتر توسعه یافته کشور با بحران بیکاری و نبود شغل و درآمد رو به رو هستیم همین امر آلودگی‌هایی را ایجاد کرده و باعث شده عده‌ای برای تأمین هزینه‌های زندگی خود و خانواده‌شان به حمل مواد مخدر روآورند. ما معتقدیم وقتی یک حمل‌کننده مواد مخدر نه یک تولید‌کننده یا وارد‌کننده یا فروشنده مواد برای پول اندکی در مناطق مرزی و کمتر توسعه یافته آلوده این کار می‌شود باید در زندان به او فرصت اصلاح و بازگشت به جامعه را داد نه اینکه اعدامش کنیم و با این کار باعث شویم که خانواده او نیز که اغلب پر جمعیت هستند در جامعه رها شوند و در معرض آسیب قرار گیرند. در واقع با اعدام یک نفر چندین مجرم در جامعه درست کنیم .از سوی دیگر این اعدام‌ها در سال‌های اخیر باعث شد وجهه نظام ما تخریب شود. ما تنها کشوری در کل منطقه خاورمیانه هستیم که نظام اسلامی دارد و به نام اسلام حکومت می‌کند اما در فضای بین‌المللی و منطقه روز به روز وجهه ما به خاطر هزینه‌هایی که برای اعدام‌های مواد مخدر می‌پردازیم در حال تخریب است. ما می‌خواهیم این اعدام‌ها را فقط روی کسانی متمرکز کنیم که رؤسای باندها و وارد‌کننده عمده مواد مخدر هستند تا هم مبارزه را دقیق‌تر انجام دهیم هم اینکه بخشی از آسیب‌هایی را که متوجه جامعه و شهروندان است و تبعات منفی دارد کنترل کنیم وکاهش دهیم. از سوی دیگر در فضای بین‌المللی نیز فرصت تخریب علیه نظام خودمان را از آنها بگیریم. در حال حاضر ما تاوان و هزینه مبارزه با قاچاق مواد مخدری را می‌دهیم که به اروپا و کشورهای غربی می‌رود. اما در این مبارزه هم وجهه کشورمان تخریب می‌شود هم سالانه ده‌ها نفر از نیروهای انتظامی، اطلاعاتی و امنیتی ما به شهادت می‌رسند . بنابراین سعی کردیم شرایطی را بگنجانیم که فکر می‌کنیم هم به نفع نیروهای ماست و هم اینکه اگر یک قاچاقچی بداند چنانچه مسلحانه اقدام به قاچاق مواد مخدر کند طبق قانون حکمش اعدام است و مورد ترحم و عفو نیز واقع نخواهد شد حتی اگر مجبور به حمل و قاچاق مواد مخدرهم شود دیگر مسلحانه این کار را انجام ندهد. ما معتقدیم تمام اعدام‌هایی که در این سال‌ها انجام شده از آنجا که متمرکز و هدفمند و از روی مطالعه نبوده نتیجه مطلوب را ایجاد نکرده است. امیدواریم این طرح جدید بتواند قاچاق را محدود‌تر و درگیری‌های مسلحانه را کمتر کند. همچنین آسیب‌های اجتماعی خانواده‌های زندانیان را نیز کاهش دهد و فرصتی برای بازگشت و اصلاح جوانانی که در زندان‌ها منتظر اعدام هستند فراهم کند.


آیا این قانون شامل محکومان به اعدامی که درزندان به سر می‌برند هم می‌شود؟
بله در قانون جزا، قانون عطف به ما سبق می‌شود و زمانی که این قانون تصویب شود تخفیف مجازات شامل تمام کسانی که حکمشان اجرا نشده نیز خواهد شد.


چند روز قبل رئیس پلیس مبارزه با مواد مخدر نیروی انتظامی کشور اظهار داشتند تصویب این قانون باعث جری شدن مجرمان در حوزه قاچاق مواد مخدر خواهد شد و در صورت حذف مجازات اعدام باید مجازات سختگیرانه‌ای برای آنها در نظر گرفت. نظر شما چیست؟
نخست باید بگویم پلیس اگر صحبتی دارد باید آن را در کمیسیون قضایی مجلس و با حضور کارشناسان و ارائه آمار و ارقام مطرح کند نه در رسانه چرا که فضای عمومی جامعه آسیب می‌بیند. از طرفی این طرح هنوز اجرا نشده چگونه می‌توان گفت چنین آثاری خواهد داشت. این باعث ایجاد تشویش اذهان عمومی می‌شود. ما هم می‌توانیم بیاییم بگوییم که این اعدام‌ها چه تبعاتی در کشور داشته است و حاصل این اعدام‌ها چه بوده که امروزه یک نفر در عرض چند دقیقه براحتی می‌تواند در هر کجای شهر و کشور مواد مخدر تهیه کند و هر ساله چندین تن مواد مخدر در کشور جابه جا می‌شود که بخشی از آن کشف می‌شود و بخشی کشف نمی‌شود.آنچه ما به‌عنوان نماینده مردم به آن رسیدیم حاصل ساعت‌ها کار جمعی و پژوهشی و دقیق و خرد جمعی کارشناسان کمیسیون و نمایندگان مجلس و مرکز پژوهش‌ها بوده است. اما باز هم حاضریم نظرات مستند پلیس را بشنویم و درباره‌اش صحبت کنیم.

آیا شما قبول دارید که زندان‌های ما کارکرد تنبیهی و تأدیبی ندارند؟
در مورد اینکه زندان‌ها کارکرد تنبیهی ندارند باید گفت برخی معتقدند چون زندان‌ها محل مناسبی برای اصلاح و تأدیب این مجرمان نیست و از طرفی هزینه گزاف نگهداری از زندانیان و افزایش آنها به نفع کشور نیست باید فکر دیگری کرد. اما ما می‌گوییم اگر زندان‌های ما مشکلی دارد و افراد در آنجا اصلاح نمی‌شوند نباید به فکر اعدام بود. درست است که زندان‌ها جا ندارند و آمار و هزینه زندان‌ها بالا می‌رود اما اگر زندان جا ندارد که نباید زندانی را اعدام کرد ما حرفمان این است که در بحث اداره و اصلاح و گنجایش و تنبیه زندان‌ها سازمان زندان‌ها پیشنهاد‌های خودش را به مجلس ارائه دهد، ما قول می‌دهیم همفکری و همکاری کنیم تا این مشکلات هم حل شود اما همچنان اعتقاد داریم این کار در حوزه مواد مخدر و محدود‌سازی اعدام به نفع پلیس و جامعه و نظام است و با مطالعه و کارشناسی انجام شده و نگاه سیاسی و فردی در کار نبوده است.در پایان یک بار دیگر لازم به ذکر می‌دانم که بگویم برای مبارزه با قاچاق مواد مخدر هم کار پلیسی نیاز است هم قانون، اما مهم‌تر از اینها ایجاد شغل است تا زمانی که در کشور شغل و درآمدزایی ایجاد نشود و توسعه پایدار در کشور نداشته باشیم نمی‌توانیم با مبارزه پلیسی و امنیتی جلوی قاچاق را بگیریم. واقعیت این است که مردمی در مناطق مرزی و کمتر توسعه یافته زندگی می‌کنند که هیچ درآمد و شغلی ندارند و برای زنده ماندن خود و خانواده‌شان چاره‌ای ندارند جز اینکه عمل مجرمانه‌ای انجام دهند پس باید نگاه درست تری به درمان اینها داشت. اینکه فکر کنیم همه این افراد از قشر مرفه و باندهای بین‌المللی هستند اشتباه است.
 
کلمات کلیدی : اعدام قاچاقچیان + مواد مخدر + قاچاقچیان مواد مخدر
 


نظراتی كه به تعميق و گسترش بحث كمك كنند، پس از مدت كوتاهی در معرض ملاحظه و قضاوت ديگر بينندگان قرار مي گيرد. نظرات حاوی توهين، افترا، تهمت و نيش به ديگران منتشر نمی شود.