کد مطلب: 80167
فرآیند نشت
تاریخ انتشار : پنجشنبه ۲۱ مرداد ۱۳۸۹ ساعت ۱۸:۲۴
دیدگاه نادرست دستوری و آمرانه به حل مشکلات ، باعث مرتفع شدن مشکلات نخواهد شد بلکه روش پاک کردن صورت مسئله را تداعی خواهد کرد. دیدگاه فرآیندی به تمامی جنبه های زندگی ، راه حل صحیح و کارا و تنها راه گرفتن نتیجه مطلوب است.
در تعریف فرآیند آمده است که تمامی عناصر (پارامترها) و اجزایی که در یک روند بر اساس قوانین علمی بر یکدیگر اثر گذاشته و نتیجه ای (خروجی) را حاصل میشوند ، فرآیند نامیده می شود. در صورت فهم و شناخت مولفه های تاثیرگذار میتوان سرعت فرآیند را کم و زیاد کرد. اگر فرآیندی را اینچنین مطالعه نمائیم ، آنگاه با توجه به رابطه علت و معلول که هر معلول را علتی است ؛ در صورت بروز علل (پارامترهای تشکیل دهنده) از دیدن معلول متعجب وشوکه نشده ، زانوی غم در بغل نگرفته سردر گریبان نشده و نتیجه و خروجی را طبیعی خواهیم دانست!
در تجزیه و تحلیل یک فرآیند ؛ شناخت اجزاء ، کنش و واکنش های ممکن و عوامل موثر و تاثیرگذار در آن بسیار حائز اهمیت بوده و چشم پوشی و اغماض از هریک از مولفه ها باعث انحراف در برداشت شده تا جایی که ممکن است نتیجه گیری خلاف واقعیت صورت پذیرد!
روند نگرش فرآیندی ، محدود به فرآیندهای آکادمیک علمی و دانشگاهی نبوده و در تمامی مراحل زندگی از زمان دانش آموزی و درس خواندن تا ازدواج و کار و اقتصاد و سیاست و ... همراه و همدم ماست و گریزی از آن نیست . این نه تنها با ماست که با جهان اجین شده است .در دنیایی که در آن زندگی میکنیم ، از نظم حاکم بر آن و رابطه عِلّی (علت و معلول) میتوانیم پی ببریم که آفریننده علیم و دانای آن – خداوند حکیم- آنرا بر همین اساس استوار فرموده است . تمامی قوانین فیزیک و شیمی و روابط ریاضی را انسان بواسطه وجود تناسب و نظمی که در جهان بود ، یافته است و خداوند منان از قوانین تغییرناپذیری که بر جهان مقرر فرموده به "سنت" خود یاد کرده که همه شمول است و بر تمامی ارکان و موجودات و انسانها چه مومن و چه کافرو جانوران و گیاهان و جامدات جاری و ساری است.
به سخنی دیگر اگر ما در تمامی مراحل زندگی به کارهای خود و مسائلمان به چشم یک فرآیند نگاه کنیم ، آنگاه خواهیم توانست آنها را کنترل کرده و بهترین نتیجه ممکنه را با توجه به شرایط بدست آوریم. افرادی که گمان میکنند با امرونهی و دستور دادن میتوانند معضلی را حل نموده ویا سرعت انجام کاری (فرآیندی) را دستخوش تغییر نمایند ، زهی خیال باطل ، چون اینها روابط درونی فرآیندها را درک نکرده اند و فکر میکنند آمرانه رفتار کردن همیشه نتیجه میدهد!
یکی بر شاخ بود و بن می برید!
اجازه دهید چند مثال ملموس زده و نقدی کرده باشیم از روش جاری حذف صورت مسئله و از مقدمه نسبتاً طولانی نتیجه مفیدی بدست آوریم:
1- فساد اداری:
1-1) نگاه غیر فرآیندی:
مسئولانی که برای مبارزه با فساد اداری به دنبال پیدا کردن مقصر و متخلف و زیاده طلب و ... هستند به این معنی استکه فرآیند را درک نکرده اند که:
گردش کار در سیستم اداری طولانی شده و یا بعبارت دیگر کاغذ بازی آنقدر دست و پا گیر و طولانی شده است که رشوه دهنده و رشوه گیرنده برای جد و آباد هم فاتحه میخوانند. رشوه دهنده از این جهت که کارش سریعتر انجام شد و رشوه گیرنده از آن جهت که ارباب رجوع قدردان زحمات فوق برنامه اش بوده!
1-2) نگاه فرآیندی:
انتخاب روشهای زائد و بی مورد ، ایجاد ادارات و نهادهای عریض و طویل برای انجام کارهای بسیار کوچک و تکثیر قسمتهای کنترلی و در نهایت وجود یک سیستم بوروکراتیک ناکارآمد (پارامترها) همگی موجب طولانی شدن فرآیند گردش کارشده است که یکی از خروجی ها و نتایج آن فساد اداری است! برای رسیدن به نتیجه مطلوب باید گردش کار را سریعتر ، روان تر و راحت تر کرد و روشهای زائد و دست و پا گیر را حذف نمود.
2- فساد اقتصادی:
در نگاه غیرفرآیندی ، برای جلوگیری از فساد اقتصادی باید دانه درشت ها را مفتضحانه و احساسی حذف نمود و خصوصی سازی کرد و به همه مردم برای طرح و فقط طرح زودبازده هرچقدر توانستیم وام بانکی بدهیم و جلوی رانت خواری را فقط با حذف فیزیکی آن فرد دانه درشتِ مشخص ، بگیریم و فقط شعار بدهیم که باید ضابطه حاکم باشد نه رابطه !!
در نگاه فرآیندی ، شناسایی عوامل تاثیرگذار بر زیر ساخت اقتصاد از جمله نظام سیاسی و اجتماعی و سازوکار تجارت (کارفرما کیست و پیمانکار کدام است و یا مشتری محصولات ما کیست و چه میخواهد) و یافتن گلوگاه هایی از قبیل نحوه و راه های برون رفت از اقتصاد تک محصولی (ورودی فروش نفت ، خروجی دولت به عنوان کارفرما و مصرف کننده) که مولفه ها و پارامترهای این فرآیند هستند و در نهایت ایجاد فضای باز اقتصادی و انحصار شکنی با فراهم نمودن بازار رقابت سالم نه فرمایشی تا انتخاب شوند آنانی که توانستند با ارتقاء کیفیت کالای تولیدی و خدماتی شان مشتریان خود را راضی و خشنود سازند و فراهم نمودن زمینه ایجاد تعدد مشتریان در مقابل سیستم تکمشتری دولتی ، و همچنین ایجاد بستری مناسب جهت ساز و کار تجاری بدون دخالت منابع قدرت!
3- نظارت غلط و بی نتیجه دولتی ، عمیقتر شدن شکاف طبقاتی ، فرار سرمایه ، نیروی کار و قشر نخبه که در کتاب نشت نشا ، جناب آقای رضا امیرخانی به زیبایی هرچه تمامتر معضل خروج مغزهای اندیشمند را اولاً نتیجه یک فرآیند دانسته و توضیح میدهند که :" نشا ، کنایتی است از زحمتی که نظام آموزشی ما برای بچه ها میکشد" و نشت خروج نا مطلوب این نشا هاست که حاصل عمرماست به خارج .
سیستم آموزشی ناکارآمد که اکثر قریب به اتفاق آموزه ها در فردای زندگی بدرد دانش آموز نخواهد خورد ، اکتفا به تغییر نام بدون تغییر محتوا (مثل تغییر نام وزارت آموزش عالی به وزارت علوم ، تحقیقات و فن آوری) ؛ تولد سازمان هایی که برای فراهم نمودن شغل بعضی افراد بوجود می آیند نه نیاز جامعه ؛ تلاش غیر فرآیندی برای حل مشکل ترافیک و مشکل شمار تصادفات غیرعادی جاده ها ، بدون داشتن برنامه مدون و اجرایی (قابل اجرا در عمل و نه بر روی کاغذ) برای حمل و نقل عمومی و جمع آوری تمامی خودروهای فرسوده و ایجاد و ترمیم اصولی راه ها و جاده های کشور ؛ ولی در راستای توسعه و بالندگی صنعت خودروسازی، افتتاح خط افزایش تولیدخودروهای بی کیفیت یا با حداقل کیفیت (برای وقوع تصادفات جاده ای بیشتر!)و آلوده کننده محیط زیست ، و هر روز صبح نصایح و پندهای دلسوزانه و گاه تهدیدآمیز آقایان جهت آلوده نکردن هوای شهر و استفاده از حمل و نقل عمومی به جای استفاده از خودرو شخصی !!
از مکافات عمل غافل مشو گندم از گندم بروید جو زجو
والسلام
سید احمد مهدوی
paradox.a53@gmail.com
نظراتی كه به تعميق و گسترش بحث كمك كنند، پس از مدت كوتاهی در معرض ملاحظه و قضاوت ديگر بينندگان قرار مي گيرد. نظرات حاوی توهين، افترا، تهمت و نيش به ديگران منتشر نمی شود.
