کد مطلب: 198943
اعضای احتمالی تیم جدید هسته‌ای ایران
تاریخ انتشار : دوشنبه ۲۵ شهريور ۱۳۹۲ ساعت ۱۷:۲۶
بالاخره صحبت‌ها و احتمالات یک ماه گذشته به واقعیت پیوست و پس از یک دهه مأموریت دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی برای انجام مذاکره هسته‌ای به پایان رسید و با تصمیم رئیس جمهور طی خبری کوتاه که روی خروجی سایت ریاست جمهوری قرار گرفت. مسئولیت مذاکرات هسته‌ای با طرف‌های خارجی به وزارت امور خارجه محول شد تا از این پس محمد جواد ظریف به عنوان وزیر امور خارجه ریاست امور مربوط به این پرونده پرچالش را برعهده بگیرد و مذاکرات ایران با کشورهای ۱+۵ و نیز مذاکرات اتمی با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی را پیگیری کند.
با این تصمیم نشست شورای حکام در وین و دیدار ظریف با کاترین اشتون در جریان سفر اول مهرماه رئیس‌جمهور به نیویورک فرصت بسیار مهم و ارزشمند دولت تدبیر و امید برای به سامان رساندن این پرونده فرسایشی خواهد بود. البته این اتفاق با واکنش‌های مثبت بسیاری روبه‌رو شد، به طوری که سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا در این باره گفت: «ما خواسته‌مان مبنی بر اینکه دولت ایران به شکلی اساسی با جامعه جهانی برای رسیدن به راه حل دیپلماتیک برنامه هسته‌ای ایران و همکاری کامل با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در تحقیقاتش وارد تعامل شود را تکرار می‌کنیم.» در همین خصوص رویترز طی خبری از امیدواری قدرت‌های جهانی در مورد ادامه هرچه سریع‌تر مذاکرات بر سر برنامه هسته‌ای ایران خبر داد. کارترین اشتون، رئیس سیاست خارجی اتحادیه اروپا نیز با اشاره به مسئله مذاکرات با ایران گفت که آنها منتظر هستند که تهران برای معرفی تیم مذاکره کننده هسته‌ای خود اقدام کند. وی در ادامه ابراز امیدواری کرد که جلسه آتی با ایران هرچه زودتر اتفاق بیفتد.
در همین باره محمدجواد ظریف هم ابراز امیدواری کرد: «تیم مذاکره‌کننده بسیار تیم خوب و کارشناسی است که متشکل از کارشناسانی است که قبلاً در وزارت خارجه حضور داشتند و حتی در دوره‌های ماقبل هم در این تیم حضور دارند. همچنین کارشناسان خیلی خوب وزارت خارجه در حوزه خلع سلاح نیز در این تیم مذاکره کننده حضور دارند و برای استفاده از بدنه کارشناسی دیگر دستگاها نیز هماهنگی لازم را انجام می‌دهیم.»
ظریف در ادامه افزود: «با این حال پیشرفت مذاکرات هسته‌ای بستگی به اراده سیاسی طرف مقابل هم دارد. ما در وزارت امور خارجه توان کارشناسی داریم، البته حتماً با هماهنگی شورای عالی امنیت ملی و سایر دستگاه‌های ذی‌ربط این کار را انجام خواهم داد.» وی ادامه داد: «همان‌گونه که رئیس‌جمهور اعلام کردند ما خواهان حل موضوع هستیم، بنابراین اگر طرف مقابل اراده سیاسی برای حل موضوع داشته باشد، کار به راحتی قابل پیشرفت است اما باتوجه به این انتقال یک سؤال مطرح می‌شود که چه کسانی در تیم مذاکراه‌کننده وزارت امور خارجه قرار دارند؟
تیم مذاکره‌کننده چه کسانی هستند؟
معمولاً زمانی که مسئله‌ای مطرح می‌شود و دارای ابهاماتی است، رسانه‌ها و حتی بسیاری از مردم چه از نوع عام و چه از جنس خاص، گمانه‌زنی‌هایی را در آن خصوص مطرح می‌کنند. یکی از این مسائل که اخیراً کارشناسان در مواجهه با آن سخت مشغول گمانه‌زنی‌های مختلفی بوند، نفرات تیم مذاکره‌کننده پرونده هسته‌ای بود که البته سمت و سویی خاص حرکت کرد. ظریف در این خصوص در جمع خبرنگاران گفت که این تیم مجموعه‌ای از همکاران وزارت خارجه و دوستان متخصص دستگاه‌های ذی‌ربط هستند و از دوستان تیم دوران روحانی و تیم مجموعه‌ای از همکاران وزارت خارجه و دوستان متخصص دستگاه‌های ذی‌ربط هستند و از دوستان تیم دوران روحانی و تیم دولت نهم و دهم استفاده خواهیم کرد. این اظهارات بیانگر آن بود که برای پیش‌بینی اعضای این تیم کافی است نگاهی اجماعی به نفرات در سال‌های گذشته انداخت و با اعضای احتمالی تیم مذاکره کننده آشنا شد. در این میان اسامی برخی بیشتر خودنمایی می‌کرد که از نظر برخی احتمال خودشان در این عرصه بیشتر از سایرین است. شخصیت‌هایی نظیر «علی‌اکبر صالحی، علی‌اکبر ولایتی، سیدحسین موسویان، سیروس ناصری، محمد البرزی، سیدمحمد صدر، محمود سریع‌القلم، محمد سعیدی و مهدی آخوندزاده.»
این لیست در حالی منتشر شده که دکتر ناصر هادیان از عضویت در تیم مذاکره‌کننده اظهار بی‌اطلاعی کرد. دکتر سریع‌القلم هم گفت که مشورت‌های لازم را به رئیس‌جمهوری می‌دهد. وی اینکه در تیم مذاکره‌کننده باشد را نه تأیید کرد و نه رد. در همین حال یک دیپلمات کهنه‌کار کشورمان در مصاحبه‌ای در این خصوص گفت: این لیست تقریباً اشتباه است و گمانه‌زنی رسانه‌ها در این مدت گمراه‌کننده بوده است، در مورد آقای حسین موسویان هنوز مشکل بازگشت ایشان به کشو حل نشده است البته دنبال حل و فصل آن هستند. درباره آقای سیروس ناصری هم باید بگویم که اگر ایشان در تیم باشند خیلی خوب است. آقای دکتر صالحی هم در تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای نخواهند بود.»
وی اضافه کرد: «دلیلش این است که به رغم اصرار ایران طرف‌های غربی نپذیرفتند که با وزرای خارجه خود در مذاکرات حضور یابند، به همین دلیل در حال حاضر این بحث مطرح است که به جای آقای صالحی معاون امور بین‌الملل سازمان انرژی اتمی در مذاکرات حضور یابد در همین حال آقای مجید تخت‌روانچی و سیدعباس عراقچی از چهره‌های قطعی هستند که دکتر ظریف در مذاکره همراهی می‌کنند و اگر نشست ایران و ۱+۵ در ژنو باشد، نماینده ایران در دفتر سازمان ملل متحد در این کشور نیز در اجلاس حضور خواهد یافت.» رئیس دستگاه سیاست خارجی ایران با اشاره به برنامه رئیس جمهور برای حضور در اجلاس مجمع عمومی سازمان ملل گفت: «بنده در نیویورک در کنار برنامه‌های مجمع عمومی با تعدادی از وزاری خارجه و خاتم اشتون دیدار خواهیم داشت و آقای روحانی نیز با همتایان خود دیدار خواهند کرد.»
در همین حال دکتر محمدعلی نصیری، استاد بین‌الملل دانشگاه با ابراز امیدواری نسبت به این تصمیم گفت: «تجربه گذشته که مسئولیت مذاکرات برعهده شورای امنیت ملی قرار داشت نشان داد که این مسیر را بیشتر با بعد امنیتی و حداقل تجربه دیپلماتیک و سیاسی دنبال می‌کرد و این پرونده را به گونه‌ای پیش برده بود که نتیجه مطلوب به دست نمی‌آمد و مدام با بن‌بست مواجه می‌شد. اما امروز با این چرخش در بحث نهاد و نیروهای پیگیری این پرونده که از شورای امنیت به وزارت امور خارجه منتقل شده. این دیدگاه مطرح است که وزارت خارجه بنا به تجربه غنی در این حوزه و سابقه زیاد در مورد مذاکره و همچنین این مزیت که نیروهای باتجربه‌تری در اختیار دارد، می‌تواند مذاکرات را به نتیجه برساند. یرا هدف از مذاکره صرفاً مذاکره و حفط نشست‌ها نیست. بلکه هدف به نتیجه رسیدن مذاکرات است. نتیجه‌ای که هر دو سمت نشست را خشنود و راضی کند و این نتیجه خروج پرونده هسته‌ای ایران از بحران فعلی است تا در واقع تحریم‌ها و فشارهای ناشی از بحران کاهش پیدا کند که البته این دقیقاً هدف دولت جدید است.
منبع: مثلث
با این تصمیم نشست شورای حکام در وین و دیدار ظریف با کاترین اشتون در جریان سفر اول مهرماه رئیس‌جمهور به نیویورک فرصت بسیار مهم و ارزشمند دولت تدبیر و امید برای به سامان رساندن این پرونده فرسایشی خواهد بود. البته این اتفاق با واکنش‌های مثبت بسیاری روبه‌رو شد، به طوری که سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا در این باره گفت: «ما خواسته‌مان مبنی بر اینکه دولت ایران به شکلی اساسی با جامعه جهانی برای رسیدن به راه حل دیپلماتیک برنامه هسته‌ای ایران و همکاری کامل با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در تحقیقاتش وارد تعامل شود را تکرار می‌کنیم.» در همین خصوص رویترز طی خبری از امیدواری قدرت‌های جهانی در مورد ادامه هرچه سریع‌تر مذاکرات بر سر برنامه هسته‌ای ایران خبر داد. کارترین اشتون، رئیس سیاست خارجی اتحادیه اروپا نیز با اشاره به مسئله مذاکرات با ایران گفت که آنها منتظر هستند که تهران برای معرفی تیم مذاکره کننده هسته‌ای خود اقدام کند. وی در ادامه ابراز امیدواری کرد که جلسه آتی با ایران هرچه زودتر اتفاق بیفتد.
در همین باره محمدجواد ظریف هم ابراز امیدواری کرد: «تیم مذاکره‌کننده بسیار تیم خوب و کارشناسی است که متشکل از کارشناسانی است که قبلاً در وزارت خارجه حضور داشتند و حتی در دوره‌های ماقبل هم در این تیم حضور دارند. همچنین کارشناسان خیلی خوب وزارت خارجه در حوزه خلع سلاح نیز در این تیم مذاکره کننده حضور دارند و برای استفاده از بدنه کارشناسی دیگر دستگاها نیز هماهنگی لازم را انجام می‌دهیم.»
ظریف در ادامه افزود: «با این حال پیشرفت مذاکرات هسته‌ای بستگی به اراده سیاسی طرف مقابل هم دارد. ما در وزارت امور خارجه توان کارشناسی داریم، البته حتماً با هماهنگی شورای عالی امنیت ملی و سایر دستگاه‌های ذی‌ربط این کار را انجام خواهم داد.» وی ادامه داد: «همان‌گونه که رئیس‌جمهور اعلام کردند ما خواهان حل موضوع هستیم، بنابراین اگر طرف مقابل اراده سیاسی برای حل موضوع داشته باشد، کار به راحتی قابل پیشرفت است اما باتوجه به این انتقال یک سؤال مطرح می‌شود که چه کسانی در تیم مذاکراه‌کننده وزارت امور خارجه قرار دارند؟
تیم مذاکره‌کننده چه کسانی هستند؟
معمولاً زمانی که مسئله‌ای مطرح می‌شود و دارای ابهاماتی است، رسانه‌ها و حتی بسیاری از مردم چه از نوع عام و چه از جنس خاص، گمانه‌زنی‌هایی را در آن خصوص مطرح می‌کنند. یکی از این مسائل که اخیراً کارشناسان در مواجهه با آن سخت مشغول گمانه‌زنی‌های مختلفی بوند، نفرات تیم مذاکره‌کننده پرونده هسته‌ای بود که البته سمت و سویی خاص حرکت کرد. ظریف در این خصوص در جمع خبرنگاران گفت که این تیم مجموعه‌ای از همکاران وزارت خارجه و دوستان متخصص دستگاه‌های ذی‌ربط هستند و از دوستان تیم دوران روحانی و تیم مجموعه‌ای از همکاران وزارت خارجه و دوستان متخصص دستگاه‌های ذی‌ربط هستند و از دوستان تیم دوران روحانی و تیم دولت نهم و دهم استفاده خواهیم کرد. این اظهارات بیانگر آن بود که برای پیش‌بینی اعضای این تیم کافی است نگاهی اجماعی به نفرات در سال‌های گذشته انداخت و با اعضای احتمالی تیم مذاکره کننده آشنا شد. در این میان اسامی برخی بیشتر خودنمایی می‌کرد که از نظر برخی احتمال خودشان در این عرصه بیشتر از سایرین است. شخصیت‌هایی نظیر «علی‌اکبر صالحی، علی‌اکبر ولایتی، سیدحسین موسویان، سیروس ناصری، محمد البرزی، سیدمحمد صدر، محمود سریع‌القلم، محمد سعیدی و مهدی آخوندزاده.»
این لیست در حالی منتشر شده که دکتر ناصر هادیان از عضویت در تیم مذاکره‌کننده اظهار بی‌اطلاعی کرد. دکتر سریع‌القلم هم گفت که مشورت‌های لازم را به رئیس‌جمهوری می‌دهد. وی اینکه در تیم مذاکره‌کننده باشد را نه تأیید کرد و نه رد. در همین حال یک دیپلمات کهنه‌کار کشورمان در مصاحبه‌ای در این خصوص گفت: این لیست تقریباً اشتباه است و گمانه‌زنی رسانه‌ها در این مدت گمراه‌کننده بوده است، در مورد آقای حسین موسویان هنوز مشکل بازگشت ایشان به کشو حل نشده است البته دنبال حل و فصل آن هستند. درباره آقای سیروس ناصری هم باید بگویم که اگر ایشان در تیم باشند خیلی خوب است. آقای دکتر صالحی هم در تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای نخواهند بود.»
وی اضافه کرد: «دلیلش این است که به رغم اصرار ایران طرف‌های غربی نپذیرفتند که با وزرای خارجه خود در مذاکرات حضور یابند، به همین دلیل در حال حاضر این بحث مطرح است که به جای آقای صالحی معاون امور بین‌الملل سازمان انرژی اتمی در مذاکرات حضور یابد در همین حال آقای مجید تخت‌روانچی و سیدعباس عراقچی از چهره‌های قطعی هستند که دکتر ظریف در مذاکره همراهی می‌کنند و اگر نشست ایران و ۱+۵ در ژنو باشد، نماینده ایران در دفتر سازمان ملل متحد در این کشور نیز در اجلاس حضور خواهد یافت.» رئیس دستگاه سیاست خارجی ایران با اشاره به برنامه رئیس جمهور برای حضور در اجلاس مجمع عمومی سازمان ملل گفت: «بنده در نیویورک در کنار برنامه‌های مجمع عمومی با تعدادی از وزاری خارجه و خاتم اشتون دیدار خواهیم داشت و آقای روحانی نیز با همتایان خود دیدار خواهند کرد.»
در همین حال دکتر محمدعلی نصیری، استاد بین‌الملل دانشگاه با ابراز امیدواری نسبت به این تصمیم گفت: «تجربه گذشته که مسئولیت مذاکرات برعهده شورای امنیت ملی قرار داشت نشان داد که این مسیر را بیشتر با بعد امنیتی و حداقل تجربه دیپلماتیک و سیاسی دنبال می‌کرد و این پرونده را به گونه‌ای پیش برده بود که نتیجه مطلوب به دست نمی‌آمد و مدام با بن‌بست مواجه می‌شد. اما امروز با این چرخش در بحث نهاد و نیروهای پیگیری این پرونده که از شورای امنیت به وزارت امور خارجه منتقل شده. این دیدگاه مطرح است که وزارت خارجه بنا به تجربه غنی در این حوزه و سابقه زیاد در مورد مذاکره و همچنین این مزیت که نیروهای باتجربه‌تری در اختیار دارد، می‌تواند مذاکرات را به نتیجه برساند. یرا هدف از مذاکره صرفاً مذاکره و حفط نشست‌ها نیست. بلکه هدف به نتیجه رسیدن مذاکرات است. نتیجه‌ای که هر دو سمت نشست را خشنود و راضی کند و این نتیجه خروج پرونده هسته‌ای ایران از بحران فعلی است تا در واقع تحریم‌ها و فشارهای ناشی از بحران کاهش پیدا کند که البته این دقیقاً هدف دولت جدید است.
منبع: مثلث
