وال استریت ژورنال به نقل از منابع آگاه نوشت: یونان با امتناع از تمدید تحریمها علیه بانک صادرات، از محدودیتهای آمریکا و اتحادیه اروپا سرپیچی کرد.
به گزارش ایسنا، اقدام ماه گذشته آتن، نخستین اقدام یک کشور اروپایی در نادیده گرفتن تحریمهایی است که پس از توافق هستهای ژوییه ۲۰۱۵ با ایران، همچنان باقی ماندهاند.
با تلاش آتن برای بازسازی روابط اقتصادی با ایران که منبع کلیدی تامین انرژی ارزان برای این کشور در گذشته بوده است، دولت الکسیس تزیپراس، نخست وزیر یونان فعالیت عادی بانک صادرات را احیا می کند.
اما این اقدام برای یونان که ماه جاری میزبان باراک اوباما، رئیس جمهور آمریکا خواهد بود، بدون ریسک نخواهد بود. جیکوب لیو، وزیر خزانه داری آمریکا سال گذشته هشدار داده بود هر شرکتی که با بانک صادرات همکاری کند، از دسترسی به سیستم مالی آمریکا محروم خواهد شد.
به همین دلیل پایان تحریمهای رسمی اتحادیه اروپا علیه این بانک ایرانی، بعید است دورنمای این بانک در اروپا را فورا بهبود دهد. موسسات مالی اروپایی با وجود لغو تحریمهای بانکی، همچنان تمایلی به همکاری با همتایان ایرانی خود نشان نمیدهند.
اما بعضی از ناظران آمریکایی نگران هستند که لغو تحریمهای بانک صادرات از سوی یونان، آغاز برچیده شدن گسترده تحریمهای اروپایی علیه ایران باشد.
وزارت خزانه داری آمریکا در سال ۲۰۰۷ بانک صادرات را به بهانه فاینانس تروریسم و مبادلات مالی برای حزب الله و گروههای فلسطینی، تحریم کرد در حالیکه ایران مشارکت بانک صادرات و سایر موسسات ایرانی در فاینانس تروریسم را رد کرده است.
سازمان ملل هم بانک صادرات را به دلیل مشارکت در برنامه هستهای و موشکهای بالستیک ایران تحریم کرد که مشابه اقدام اتحادیه اروپا در سال ۲۰۱۰ بود.
تحت توافق هستهای سال ۲۰۱۵ میان ایران و قدرتهای جهانی که تحریمهای مالی علیه تهران برداشته شد، صادرات یکی از سه بانکی بود که تحت تحریمهای اتحادیه اروپا ماند. واشنگتن هم این بانک را به بهانه فاینانس تروریسم تحت تحریم نگه داشته است.
دادگاه عالی اتحادیه اروپا در آوریل با رسیدگی به شکایت این بانک علیه تحریمهای این بلوک موافقت و اعلام کرد اتحادیه اروپا شواهد کافی برای ادعای خود مبنی بر انجام فعالیتهای غیرقانونی توسط بانک صادرات فراهم نکرده است.
به گفته منابع بلندپایه اروپایی و یونانی، در حالیکه تردیدهایی نسبت به شانس برنده شدن اتحادیه اروپا در چالش حقوقی جدید وجود دارد، اما ۲۷ کشور از ۲۸ کشور اتحادیه اروپا برای تمدید تحریمها آماده شدهاند و تنها یونان با این اقدام مخالف بوده است.
تصمیم یونان برای لغو تحریم بانک صادرات، با وجود پیمانهایی از سوی آمریکا برای پا برجا ماندن تحریمها بوده است. دولت اوباما با همتایان اروپایی خود برای تشویق بانکهای اروپایی برای همکاری دوباره با شرکتهای ایرانی که دیگر تحت تحریم نیستند، همکاری می کند در حالیکه عکس این موضوع درباره بانک صادرات صدق می کند.
نمایندگان کنگره که با دولت یونان روابط نزدیکی دارند، هشدار دادهاند اگر این کشور به بانک صادرات اجازه فعالیت مجدد دهد، برای این اقدام تاوان خواهد داد.
یک مقام وزارت خزانه داری آمریکا به وال استریت ژورنال گفت: مقامات این وزارتخانه نگرانی خود درباره رفع تحریمهای بانک صادرات را با مقامات یونانی در میان گذاشته و از آنها خواستهاند مانع اجرای تحریمها نشوند.
یونان یکی از بزرگترین مشتریان انرژی ایران پیش از تحریمهای هستهای بود و دولت چپگرای تزیپراس مشتاق است در دوران پساتحریم، روابط اقتصادی و سیاسی با ایران را احیا کند. نخست وزیر یونان از جمله رهبران غربی بود که پس از اجرایی شدن توافق هستهای در ژانویه امسال، در راس یک هیات تجاری بزرگ به ایران سفر کرد. حتی پیش از آن یونان و ایران مذاکراتی برای از سرگیری صادرات نفت ایران و تسویه بدهی پالایشگاه هلنیک پترولیوم یونان داشتند. یک ماه پیش هم رئیس بانک مرکزی ایران با مقامات بانکی و معاون رئیس جمهور یونان در آتن دیدار کرد و به گفته مقامات یونانی، مسئله تحریمهای بانک صادرات در این دیدارها مورد بحث و گفت و گو قرار گرفت.
گزارش والاستریت ژورنال از تمدید تحریمها علیه بانک صادرات در حالی است که وعیدینژاد، سفیر جمهوری اسلامی ایران در انگلستان چند روز پیش گفته بود که با انجام مذاکرات در سطوح مختلف با مقامات اتحادیه اروپا خوشبختانه تحریم ها علیه بانک صادرات ایران برداشته شد.