ارتباط برقرار می شود، گزارشم را می دهم اما ناگهان هواپیما در حال take off است و من باید گوشی را خاموش کنم. از گوینده خبر سریع خداحافظی می کنم گوشی را خاموش می کنم و پرواز انجام می شود. آقای رکن الدین جوادی، معاون نظارت بر منابع هیدروکربوری، حسین کاظم پور اردبیلی، بیک علیزاده، حسین امیری خدمکانی نماینده مجلس، آقای گوهردوست از تشریفات، محافظ وزیر و من هیات هفت نفره همراه وزیر را تشکیل می دهیم.

نیم ساعت از پرواز گذشته جایم را با آقای کاظم پور اردبیلی که کنار وزیر نشسته است عوض می کنم. در طول پرواز فرصت مناسبی است تا با آقای زنگنه گفتگو کنم. وزیر با خوشرویی برخورد می کند و سراغ دخترم را می گیرد. بعد از کار و موضوعات خبری سوال می کند. جواب می دهم بعد بلافاصله پشت سر آن، از وزیر درباره تغییر برخی مدیران سوال کردم استدلالهای جالبی داشت توضیحاتی می داد که در برخی موارد قانع کننده بود. وزیر معتقد است که حالا نوبت مدیران جوان تر است و باید «اوستا کار» بالای سر آنها باشد. از ایشان اجازه می گیرم برخی نکات را یادداشت کنم می گوید نه. فقط خودت بدان. بعدا مفصل گفتگو می کنیم و این می شود که وعده یک مصاحبه را در پرواز رفت از وزیر می گیرم.

درباره قراردادها، تولید و فروش نفت، سیاست ایران برای شرکت نشست مشورتی اوپک در الجزایر، جریان سازیهای خبری و بحث های رسانه ای موضوعاتی است که با وزیر مفصل گفتگو می کنم اما به هر نکته که می رسیم تاکید دارد این بحث ها برای خودت بماند. وزیر همچنان انرژی دارد و بدون خستگی به بحث ادامه می دهد تا اینکه ساعت 5-45 عصر به استانبول می رسیم به فرودگاه می رویم و در پایون فرودگاه استانبول اعضای هیات وضو می گیرند و نماز می خوانند و بعد باید چهار ساعت تا پرواز بعدی منتظر می ماندیم.

این فرصت پیش آمده تا وزیر و کاظم پور باز هم با هم درباره رایزنی هایی که قرار است برای بازار نفت در الجزایر با سایر کشورها انجام دهند گفتگو کنند.

وزیر لب تاپش را می آورد مطالبی را تایپ می کند. می گوید تقریبا به یادداشت همه اتفاقات روزانه می پردازد و در این سالها تمام کارهای روزانه خود را یادداشت کرده است. البته زنگنه با اینکه غیر حرفه ای و با یک انگشت تایپ می کند اما حرکت انگشتش روی صفحه لب تاپ حکایت از سرعت تایپ او دارد.

در این میان، زنگنه به محض ورود در فرودگاه با مقامات یک شرکت ترکیه ای ملاقات می کند. اعضای هیات یکی یکی از نماز باز می گردند. همه در یک سالن جمع شده ایم هرکس حواسش به کاری است و تقریبا همه گوشی های خود را چک می کنند.

وزیر و کاظم پور هم پیوسته با هم صحبت می کنند. بیک علیزاده مدیرکل امور اوپک هم به آنها می پیوندد. بحث هایشان طولانی است. اما بعد اعضای هیات بحث های معمولی، روزمره و حتی خانوادگی را شروع می کنند.

یکی دو نفر هم مشغول به روز کردن برنامه های گوشی خود با استفاده از سرعت اینترنت فرودگاه که در اختیار آنان قرار می دهد شده اند. ساعت 9:30 شب است و باید برای سوار شدن به هواپیما به سمت الجزایر آماده شویم. سوار اتوبوس می شویم و از مسیر پاویون به هوا پیما می رسیم. همه تند حرکت می کنند.و من پشت سرآنها به خاطر چمدانم کمی فاصله دارم. همه وارد می شوند هرکس سر جای خودش در هواپیما می نشیند تقریبا همه خسته اند، انتظار در فرودگاه استانبول همه را خسته کرده بود به طوری که پس از مدت کوتاهی همه در پرواز به خواب رفتند.

قرار است طی سه ساعت بعد به الجزیره برسیم. یک و نیم بامداد بود که به الجزیره رسیدیم. دو ون تشریفات فرودگاه دنبال مان آمدند سوار شدیم و به محل استقبال هیات ها رفتیم.

مسیر سالن خروج تا محل استقبال هیات ها خیلی طولانی بود تقریبا از مسیری متروکه و تاریک ما را به محل استقبال بردند. شوخی های کاظم پور اردبیلی درباره وضعیت نابسامان فرودگاه الجزیره و عقب ماندگی این کشور اعضای هیات را به خنده وا می دارد. پس از طی مسیری طولانی به سالن بزرگی رسیدیم که در مقابل درب ورودی آن چند مامور با لباس های محلی نیزه به دست ایستاده بودند.

نورالدین بوطرفه وزیر انرژی الجزایر به استقبال می آید به زنگنه و اعضای هیات خوشامد می گوید. گفتگوها از همان لحظه آغاز می شود. پس از توقف کوتاه سوار خودروهای تشریفات می شویم و به هتل محل اقامت می رویم. الجزایری ها با ظرافت آغشته به سیاست و هوشمندی همه اعضای هیات ها و وزرای کشورها را در یک هتل جمع کرده اند.

پانزدهمین اجلاس مجمع بین المللی انرژی (IEF ) فرصتی را فراهم کرده تا الجزایر کشوری عربی- آفریقایی در شمال آفریقا در ساحل مدیترانه را بر سر زبان ها بیندازد هرچند که نشست مهم دیگری هم در کنار این اجلاس برگزار می شود .

طبقه پنجم هتل شرایتون محل اقامت هیات ایرانی است. تیم حفاظت الجزایری در راهروی طبقه پنجم حضور دارد. همه به اتاق ها می روند و استراحت می کنند. قرار است هیات ها ساعت 7:30 با اتوبوس به محل کنفرانس بروند. صبح هوا آفتابی و بسیار تمیز است.

همراه یکی از اعضای هیات برای صرف صبحانه به طبقه همکف می رویم. صف طولانی را برای ارایه شماره اتاق به منشی طی می کنیم. در حین صرف صبحانه دکتر غنیمی فرد که سالهای طولانی مدیر امور بین الملل نفت بود و حالا در دفتر مدیر کل اوپک در وین فعالیت دارد را دیدم. پس از احوالپرسی سرمیز صبحانه می رویم، صبحانه که تمام شد همه هیات ها در لابی های هتل مشغول گفتگو هستند.

وزرا یکی یکی می آیند و با اتوبوس ویژه ای به محل اجلاس که به تازگی افتتاح شده و مرکز بزرگ و با معماری مدرنی است می روند. ما هم با اتوبوس به محل اجلاس می رویم. سالن «عبدالطیف هال» حالا برای اولین بار میزبان تعداد زیادی از وزیران انرژی کشورهای مختلف جهان از پنج قاره است. ساعت 9:20 دقیقه صبح سه شنبه است که اجلاس رسما آغاز به کار می کند. وزیر انرژی الجزایر و نخست وزیر خوشامد گویی می کند و با سخنان کوتاهی نسبت به همگرایی اعضای IEF در زمینه انرژی تاکید دارند.پس از سخنرانی دبیر کل IEF ، دبیر کل اوپک و دبیر کل IEA ، نوبت به وزیران کشورها می رسد.

قرار است بیژن زنگنه وزیر نفت اولین سخنران باشد اما درست وقتی دبیرکل IEF سخنرانی دارد، زنگنه همراه کاظم پور جلسه را ترک می کند و از جوادی می خواهد پشت میز جای او بنشنید. زنگنه به دیدار عبداللطیف سلال نخست وزیر الجزایر می رود. بعدا از وزیر پرسیدم چرا دیدارتان وسط اجلاس و آنقدر طولانی بود؟ گفت: سعودی ها واسطه فرستاده بودند تا موضع مان را نسبت به نشست مشورتی تغییر دهیم و کوتاه بیاییم اما ما حرف مان را زدیم و گفتیم ما تازه از تحریم برگشته ایم و ما حاضر به از دست دادن سهم خود نیستیم.

وزیر انرژی الجزایر که ریاست جلسه را بر عهده دارد دوبار اعلام می کند نوبت آقای زنگنه است که سخنرانی کنند اما می گوید که وزیر ایران در جلسه نیست و نوبت سخنرانی او به روسیه، سپس عربستان و دیگر کشورها می رسد. ساعت 12 ظهر است که زنگنه به سالن اصلی کنفرانس باز می گردد، سخنرانی می کند. همه تقریبا ساکت اند و سراپاگوش.

زنگنه می گوید: نفت سلاح نیست که از آن برای حذف رقبا استفاده کنیم. این کلیدی ترین جمله زنگنه است که در صدر اخبار رسانه های داخلی و خارجی قرار می گیرد. بعد از وزیر نفت ایران دو سه کشور دیگر سخنرانی می کنند و بخش اول اجلاس پایان می یابد.

حاضران سالن را ترک می کنند. خبرنگاران به سمت وزیران می روند. تقریبا می توان گفت بیژن زنگنه جزء وزیرانی است که بیشترین جاذبه را در این اجلاس برای خبرنگاران خارجی دارد. زنگنه در حلقه تعداد زیادی خبرنگار گیر می کند اما جمله مورد تاکیدش در این مصاحبه شلوغ این است که ما نسبت به توافق در الجزیره امیدوار و خوش بین هستیم، شاید این تاثیر ملاقات یک ساعته زنگنه با نخست وزیر الجزایر باشد که حالا اینقدر محکم جواب خبرنگارن را می دهد.

از مدتها قبل سعودی ها تلاش کردند همه مشکلات بازار نفت را به گردن ایران بیندازند و هر بار گرفتند بدون ایران فریز ممکن نیست و از این فضاسازی های رسانه ای. اما فضای الجزایر به گونه ای دیگر است. شاید سعودی ها اینجا دیگر زبان رسانه ای شان پاسخگوی نیاز بازار نیست. کمی نرم تر حرف می زنند بلومبرگ از قول الفالح خبری را نقل می کند که ایران و لیبی و نیجریه از فریز مستثنی هستند و امکان توافق در این هفته نیست و شاید در نوامبر توافق حاصل شود.

درباره این خبر با سفیر کشورمان در الجزایر صحبت کردم دیدم بلافاصله درباره آن با آقای زنگنه و کاظم پور اردبیلی صحبت کرد. چند دقیقه بعد دیدم آقای کاظم پور کمی عصبانی و نگران، خبر بلومبرگ را مطالبه کرد، وقتی خبر را دیدند، همگی به اتاق وزیر رفتیم و قرار شد مصاحبه ای تنظیم شود تا از قول وزیر نفت درباره خوش بینی نسبت به نشست الجزایر و تاکید بر اتحاد و پشتیبانی اعضای اوپک برای بهبود شرایط بازار در آن گنجانده شود.
مصاحبه را تنظیم کردم و به ایران ارسال کردم بعد به چند خبرنگار خارجی هم دادم. بلافاصله کمتر از نیم ساعت پس از موضع گیری وزیر ایران نسبت به خوش بینی به نشست الجزایر فضای رسانه ای حاکم بر اجلاس الجزیره تغییر کرد  و از انتشار اخبار می توان آن را کاملا دریافت کرد اما در این میان، از شیطنت رسانه های غربی هم غافل نبودیم.

وقتی خبری را دیدم که گفته بود وزیر نفت ایران با وساطت روسیه با وزیر نفت عربستان ملاقات کرد تعجب کردم. بلافاصله از آقای زنگنه سوال کردم که گفت نه تکذیب می کنم، نه واسطه ای بوده و نه ملاقاتی. فقط طبق روال معمول من با آقای الفالح وزیر نفت عربستان هنگام ورود به سالن اجلاس سلام و احوالپرسی کردیم و هیچ گفتگویی با هم نداشتیم.


 حالا ساعت 8 شب است و قرار است وزرای شرکت کننده در اجلاس IEF در ضیافت شام نخست وزیر الجزایر شرکت کنند. ما هم به هتل برگشتیم. من مشغول نوشتن و تدوین گزارش های فردا شدم و تا دیروقت بیدار ماندم اما نیمه شب با صدای رعد و برق از خواب پریدم. باران شدیدی باریدن گرفت. صبح آسمان الجزیره آبی تر بود. نم باران همه جا را شسته بود.

شاید این باران بارید تا غبار بازار نفت هم شسته شود. اجلاس IEF ساعت 9 صبح روز دوم خود را آغاز کرد. وزیر نفت به محل اجلاس آمد و این بار هم در حلقه خبرنگاران گرفتار شد اما تقریبا جوابی به هیچ یک از سواالات نداد اما خبرنگار رویترز که سعی داشت در این دو سه روز موضوعی را علیه ایران القا کند به وزیر گفت: چرا ناراحت اید! که باز هم با بی اعتنایی زنگنه مواجه شد و چند بار این جمله را تکرار کرد، وقتی پاسخی دریافت نکرد از وزیر دور شد. زنگنه  اما در الجزیره دیدارهایی هم دارد با الکساندر نواک وزیر انرژی روسیه درباره همکاری اوپک و غیر اوپکی ها و همکاریهای دو جانبه و خرید نفت ایران گفتگو دارد. روسیه قصد ندارد در اجلاس مشورتی اوپکی ها شرکت کند با اینکه از قبل گفته بودند آماده همکاری در این زمینه برای فریز و بهبود شرایط بازار هستند سه شنبه شب الجزیره را ترک کردند. دیدار با اللعیبی وزیر نفت جدید عراق هم یکی دیگر از برنامه های زنگنه است.


از آقای کاظم پور اردبیلی درباره موضع عراق پرسیدم گفت: عراق از ما انتظار دارد به  خاطر شرایط داخلی اش آنها را درک کنیم اما ما گفتیم ما از سهم نخورده مان (به خاطر تحریم) نمی توانیم کم کنیم. شما و عربستان از آنچه که خوردید، حالا کم کنید و بر سر موضع مان همچنان ایستادیم. دیدار با معاون وزیر انرژی مجارستان، مدیرعامل توتال و مدیر کل IEF از برنامه های زنگنه در این سفر بود که علاقمندی با پاتریک پویان مدیر عامل توتال بر همکاری با ایران از مباحث دیدار زنگنه و پویان بود.


روز دوم اجلاس است و پس از انتخاب هند به مسئولان میزبان اجلاس 2018 بیانیه پایانی قرائت می شود و رسما اجلاس IEF ساعت 12 با پایان می رسد. در این نشست یک مقام انرژی ژاپن  پس از سخنرانی اش به زبان انگلیسی به زبان عربی بسیار سلیس و روان صحبت می کند که شدیدا مورد توجه حاضران عرب زبان در اجلاس از جمله وزیر قطری که ریاست اجلاس را بر عهده داشت قرار می گیرد و مورد تشویق طولانی حضار قرار می گیرد. وزیر برای اقامه نماز سالن اجلاس را ترک می کند.

در مسیر عبور از اجلاس بازهم خبرنگاران همان سوالات تکراری میزان امیدواری و یا پیوستن ایران به فریز را مطرح می کنند. زنگنه می گوید: ما به سهم کمتر از  4 میلیون بشکه تولید راضی نخواهیم بود. این جمله باز می شود سر تیتر همه خبرها. ساعت 15:20 دقیقه بعد از ظهر است، سالن طبقه همکف برای نشست وزیران نفت اوپک مهیا شده است بحث وزیران آغاز می شود و همه هیات ها سرپا پشت در سالن اجلاس وزیران ایستاده اند. کاظم پور اردبیلی حالش بد می شود و به پزشک مراجعه می کند اما کمی بعد حالش کمی بهتر می شود. در این دو سه روز که همراه هیات نفتی بودم لحظه ای ندیدم کاظم پور اردبیلی از مذاکره و گفتگو و متقاعد کردن هیات های خارجی دست بکشد.

او برای به کرسی نشاندن نظر ایران بسیار تلاش می کند. دایم نظرات و دیدگاههایش را به زنگنه منتقل می کند. وزیر نفت هم تقریبا بدون مشورت او چیزی نمی گوید و طلایی ترین کار زنگنه و کاظم پور به گفتگو با شاهزاده سعودی باز می گردد. در میان اوج بحث های وزیران اوپکی زنگنه دقایقی از اجلاس بیرون می آید و با محمد بن سلمان گفتگو می کند و هر دو بر بهبود بخشیدن بر شرایط بازار تاکید دارند.

زنگنه به سالن کنفرانس بر می گردد. کاظم پور می ماند و شاهزاده سعودی. وقتی وارد سالن محل گفتگویشان شدم خواستم از آن دو عکس بگیرم که یکی از اعضای هیات سعودی جلو آمد و گفت این دیدار و گفتگو محرمانه است و عکس نگیر. از سالن بیرون آمدم چند دقیقه بعد برگشتم و به پشت سر شاهزاده سعودی رفتم که کاظم پور با حالتی خیلی خودمانی روی مبل مقابل شاهزاده نشسته بود و با تکان دادن دستش سعی در متقاعد کردن شاهزاده داشت. وقتی به کاظم پور پرسوال نگاه کردم که چه شده است؟ با علامت دست اشاره کرد برو از سالن بیرون آمدم و پشت در محل نشست وزیران منتظر ماندم.


وزیر الجزایری را دیدم که آمد و یک خبر کوتاه به تلویزیون الجزیره به زبان عربی درباره توافق داد من تنها پشت سر خبرنگار تلویزیون الجزیره ایستاده بودم و وقتی متوجه شد دارم گوش می کنم فورا زبان گفتگویش را به فرانسه تغییر داد. کمی بعد عکاس ها را صدا کردند تا دسته جمعی وزیران اوپک را بگیرند. حالا نشست الجزیره اهمیت پیداد کرده بود. هم توافق شده و هم نشست فوق العاده اوپک نام گرفته است. الجزایر بر سر زبان ها می ماند تا توافق تاریخی اش برای بهبود وضع بازار دوباره اوپکی ها را دو ر هم جمع کند تا از حیثیت حرفه ای سازمان بین المللی شان که چند سالی مخدوش شده بود دفاع کنند.

توافق الجزیره نفت را حالا به 50 دلار نزدیک کرده و وزیر نفت ایران از این همگرایی خوشحال است.

بهبود بازار آشفته و به هم ریخته نفت که حاصل بی تدبیری برخی از اعضای اوپک در سالهای اخیر است می رود تا ثبات و آرامش بیابد و تلاش وزیر نفت و هیات ایرانی در الجزایر مثال زدنی است به ویژه لحظه ای که شاهزاد سعودی به زنگنه گفته بود بعد از باز شدن یخ روابط در بازار نفت سعی کنید برای ذوب شدن یخ روابط سیاسی دو کشور هم تلاش کنید.

وزیر این جمله را در پرواز بازگشت به تهران بازگو می کند. بعد از خوشحالی وزیر نفت و گفتگویی با خبرنگاران که با استقبال زیاد خبرنگارن خارجی واقع شد محل اجلاس را به سمت هتل ترک می کنیم اما من که از هیات جا مانده ام مجبور می شوم سوار ماشین وزیر بشوم و با وزیر و محافظش به هتل باز می گردیم. وسایل مان را بر می داریم و به فرودگاه می رویم و ساعت یک و نیم بامداد الجزیره را ترک می کنیم.

ساعت 6 صبح به استانبول می رسیم، نماز می خوانیم و چند ساعت باید معطل بمانیم تا پرواز تهران. همگی گوشی هایشان را روشن می کنند، وزیر لب تاپش را باز می کند تا خاطرات و جریانات سفرش به الجزایر را بنویسد. سفری تاریخی با دستاوردهای زیادی برای کشور.

در مسیر بازگشت در طول پرواز باز سراغ وزیر می روم. گفتگوی مفصلی درباره مسایل نفت، مسایل سیاسی و انتخابات و جریانات کشور انجام می دهم. ساعت 13 پنج شنبه است و همه اعضای هیات نفتی به تهران بازگشته اند.