الف - نیاز بی‌بدیل برای فردای بعد از انتخابات

«علی ربیعی» وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی در یادداشتی با تاکید براینکه امروز بیش از هر زمان دیگر به آرامش نیاز داریم، نوشت: آرامش و پرهیز از تند و ناارام کردن فضای عمومی کشور نیاز بی‌بدیل ما برای فردای بعد از انتخابات است.

به گزارش ایرنا، ربیعی در یادداشت خود افزود: یکی از علایق مطالعاتی‌ام از دیرباز بررسی و ارزیابی رفتارشناسی رأی‌دهندگان بوده است و برای مثال، کتاب جامعه‌شناسی تحولات ارزشی حاصل بررسی رفتار انتخاباتی ایرانیان در دوم خرداد 1376 بود.

من همواره معتقد بوده‌ام فرایند انتخاب ایرانیان براساس انگاره تغییرخواهی سامان می‌باید که در طیفی از تغییر رفتار، سلوک با مردم، تغییرخواهی معیشتی، طبقاتی منزلتی، نهادی (بویژه در حوزه مشارکت اجتماعی سیاسی) و نه تغییرات ساختارشکنانه قابل تشخیص است.

من حتی معتقدم انتخابات سال 1384 نیز از همین چارچوب تبعیت کرده است. البته به علت گمنامی و ناشناختگی کاندیدایی که رئیس‌جمهوری شد رویکرد تغییرخواهی از وی مورد پذیرش قرار گرفت اما پس از تجربه سال 1384 مردم بین شعار تغییر و حاملان، افراد و نهادهای مدعی تغییر، تفکیک قائل شده و آن‌ها را از هم متمایز کرده‌اند.

باید این نکته را نیز متذکر شد که در همه این سال‌ها مطالعات من نشان می‌دهد که رسانه‌هایی از قبیل صداوسیما و برخی رسانه‌های نهادی دیگر فقط در تهییج مردم برای شرکت در انتخابات می تواند موفق عمل نمایند و در نوع و کیفیت انتخاب مردم علی‌رغم تلاش‌شان دستاوردی نداشته‌اند. برخی یافته‌های پژوهش‌های من حکایت از آن دارد که برخی رفتارهای غیرحرفه‌ای و جانبدارانه در رسانه های بزرگ ملی حتی منجر به بروز پدیده «لج ملی» در میان رأی‌دهندگان شده است.

من امروز هم با نگاهی به فضای عمومی کشور، تحلیل واکنش‌های مردمی به گفتمان‌های نامزدهای انتخاباتی و بررسی نظرسنجی‌های معتبری که توسط دستگاه‌ها و افراد مختلف انجام می‌شود باید عنوان کنم که مردم خواهان آرامش و تغییر روندهای ناامن‌کننده و تنش‌زا و ایجاد جامعه آرام و متعادل هستند.

نکته من اما در این یادداشت، پیش‌بینی و اعلام نفر پیروز انتخابات نیست. باور من این است که به ملاحظاتی بزرگ درخصوص منافع و مصالح ملی نیاز داریم. ایران باید با قدرت و با انسجام صددرصدی نمایان شود. این همان نکته‌ای است که مقام معظم رهبری نیز نسبت به آن تصریح کرده‌اند. انتخابات هر قدر باشکوه‌تر برگزار شود، بیشتر به امنیت، انسجام، آرامش و پیشرفت کشور کمک خواهد کرد. امروز بیش از هر زمان دیگر به آرامش نیاز داریم. آرامش و پرهیز از تند کردن و ناارام کردن فضای عمومی کشور نیاز بی‌بدیل ما برای فردای بعد از انتخابات است. انتخابات یک ماه طول می‌کشد، اما کشور را باید چهار سال اداره کرد و همه این چهار سال متأثر از فضای این یک ماه است.

این یک ماه باید زمینه‌ساز آرامش و اجماع باشد، نه راهی به سوی تنش، توقعات فزاینده و بدون قابلیت محقق شدن.

ما برای حل مسائل کشور به اجماع بزرگ نیاز داریم. به تعبیر امام راحل ما به «همه باهم بودن» نیازمندیم. این انتخابات با همه مسائل و اتفاقات و بداخلاقی‌های صورت گرفته خواهد گذشت اما مهم آن است که اثرات منفی جدل‌ها، تنش‌ها، توهین‌ها و تخریب‌ها در فردای پس از انتخابات بر مردمی که باید به آن‌ها خدمت کنیم و رفاه آن‌ها را افزایش دهیم و چهره فقر را از چهره آن‌ها بزداییم، به کمترین میزان کاهش یابد. نباید اجازه دهیم مردم مایوس شوند.

واقعیت این است که من از جامعه ناامید و مأیوس می‌ترسم. جامعه ناامید آماده پذیرش همه چیز است و به اتکای آن نمی‌توان پیشرفت کرد. کارهای بزرگ را نمی‌توان با جامعه ناامید انجام داد. چالش‌های بزرگ را در جامعه ناامید نمی‌توان تدبیر کرد. ما امروز بیش از هرچیز به ائتلاف بزرگ و فراگیر برای حل مسائل بزرگ کشور نیاز داریم. برای همین است که از امروز باید آرامش را سرلوحه قرار دهیم و فردای انتخابات باید امیدوارانه و با تدبیر و با سرعت بیشتر به سمت توسعه همه‌جانبه و پایدار کشور در سایه آزادی و امنیت و برای رسیدن به آرامش و پیشرفت حرکت کنیم.

نکته مهم دیگری که در این انتخابات قابل ذکر است حاکم بودن دو موضوع فقر و اشتغال در فضای گفتمانی نامزدهاست. با اینکه برخی مسائل و دیدگاه‌های مطرح شده شدیداً غیرکارشناسی و قابل نقد و بعضا ناامید کننده است و جنبه تبلیغاتی دارد، اما مهم آن است که فقر و اشتغال گفتمان همگانی شد و بدون شک این مردم خوب و فهیم ما هستند که روش عقلانی فقرزدایی و غیررؤیایی ایجاد اشتغال را انتخاب خواهند کرد.