الف - طرح جدید بارزانی برای تفرقه افکنی در عراق

به نظر می رسد سفر دبیرکل سازمان ملل به منطقه اقلیم کردستان نیز بی ارتباط با خواسته های آن ها برای رفراندوم و کسب استقلال نباشد. از طرف دیگر، برافراشتن پرچم اقلیم کردستان بر فراز ساختمان های دولتی در کرکوک نیز می تواند زمینه سازی برای اجرای رفراندوم و ارزیابی واکنش دولت عراق و همسایگانی نظیر ایران، ترکیه و سوریه باشد.

به گزارش تابناک، روز جمعه هفته گذشته رئیس اقلیم کردستان عراق در دیدار با دبیر کل سازمان ملل اعلام داشت که به زودی این اقلیم همه پرسی استقلال برگزار خواهد کرد.

دفتر مطبوعاتی مسعود بارزانی رئیس اقلیم کردستان عراق با صدور بیانیه ای درباره دیدار بارزانی با «آنتونیو گوترش»، دبیر کل سازمان ملل متحد در اربیل اعلام داشت که وی در این دیدار به دبیر کل سازمان ملل گفته است که به زودی همه‌پرسی استقلال برگزار خواهند کرد.

در جریان دیدار گوتِریش با مسعود بارزانی ریاست خودمختاری در «اربیل»، طرفین به بررسی مسائلی مانند ارسال کمک های انسانی برای پناهندگانی که در اردوگاه های واقع در اراضی کردستان عراق ساکن هستند، راه های حل و فصل مسائل آن منطقه پس از آزادی از شر «داعش» و همچنین موضوع برگزاری رفراندوم در باره استقلال کردستان عراق، پرداختند.

سعید ماموزینی سخنگوی حزب دمکراتیک کردستان در کردستان عراق در موصل در مصاحبه با « اسپوتنیک » اعلامیه بارزانی را مورد تفسیر قرار داد و در باره مقدمات برگزاری رفراندوم طی ماه های آینده اظهار و نظر کرد.

ماموزینی مدعی شد 95 درصد کردها خواهان اعلام استقلال در منطقه هستند: ما از اعلامیه مسعود بارزانی، رهبر کردستان عراق در باره برگزاری رفراندوم استقبال می کنیم. کردها از حق دستیابی به استقلال برخوردارند و بیصبرانه منتظر چنین روزی هستند. هنوز تاریخ دقیق برگزاری رفراندوم مشخص نشده است و تهیه مقدمات آن جریان دارد. اما رئیس جمهور بارزانی متذکر شد که در آینده نزدیک رأی گیری انجام خواهد شد».

ماموزینی به فقدان ارتباط بین شرکت نیروهای پیشمرگ در عملیات آزادسازی موصل از «داعش» و بررسی استقلال کردها اشاره نمود و افزود؛ « اعراب، ترکمن ها و دیگر اقوامی که در اراضی کردستان عراق ساکن هستند از ایده استقلال کردستان عراق حمایت می کنند. زیرا کردستان از حق آنها نیز دفاع می کند. بین کردها و اقوام دیگر شکافی وجود ندارد و آنها از حقوق یکسان با کردها برخوردارند. از تمام حقوق انسانی و فرهنگی آنها حمایت می شود».

ماموزینی متذکر شد که بعضی از کشورها از استقلال کردستان حمایت می کنند و بعضی مخالف این تصمیم هستند: « کردها به قدرت خود اطمینان دارند و قاطعانه بسوی استقلال پیش خواهند رفت. کشورهایی آن را به رسمیت خواهند شناخت و کشورهایی به رسمیت نخواهند شناخت. ما خواهان داشتن مناسبات خوب با کشورهای همسایه پس از اعلام استقلال هستیم. ما سعی می کنیم در صلح و تفاهم با کشورهای همجوار ترکیه، ایران و همسایگان دیگر زندگی کنیم».

طارق گردی(Tarık Gerdi ) معاون رئیس فراکسیون حزب دمکراتیک کردستان در پارلمان عراق در صحبت با خبرنگار « اسپوتنیک» اخبار مربوط به تهیه مقدمات برگزاری رفراندوم را مورد تأیید قرار داد. اما گفت اطلاعات بیشتری در این خصوص ندارد، زیرا در بغداد بسر می برد.

ولادیمیر وان ویلگنبرگ، کارشناس مسائل کردها هشدار می دهد که رسیدن به استقلال آسان نیست و موضع و واکنش برخی کشورها در آن تاثیر دارد. وی برای نمونه به اظهار نظر شهروندان کرد عراق اشاره می کند که تاکید دارند رسیدن کردها به استقلال بدون همراهی و موافقت آمریکا کار آسانی نخواهد بود.

وی به موانع دیگری بر سر استقلال کردها از جمله واکنش منفی پارلمان عراق به برافراشتن پرچم اقلیم کردستان در کرکوک و نیز واکنش منفی حیدر العبادی به عزم کردها برای جدایی از عراق اشاره کرده است.

ولادیمیر وان ویلگنبرگ در گفتگو با خبرگزاری اسپوتنیک تاکید کرد درست است کردها خواهان حاکمیت مستقل و جدایی از عراق هستند اما موضع کشورهایی مانند ایران، ترکیه، سوریه و عراق بر آن تاثیر می گذارد.

وی هشدار داد در صورت اصرار کردها به جدایی از عراق و تاسیس کشور مستقل، ممکن است ترکیه با بستن مرزهای خود به روی کردها، اقلیم کردستان را مورد تحریم اقتصادی قرار دهد و بحران اقتصادی کنونی کردها را وخیم تر کند.

به نظر می رسد سفر دبیرکل سازمان ملل به منطقه اقلیم کردستان نیز بی ارتباط با خواسته های آن ها برای رفراندوم و کسب استقلال نباشد.

از طرف دیگر، برافراشتن پرچم اقلیم کردستان بر فراز ساختمان های دولتی در کرکوک نیز می تواند زمینه سازی برای اجرای رفراندوم و ارزیابی واکنش دولت عراق و همسایگانی نظیر ایران، ترکیه و سوریه باشد. کردهای عراق که کرکوک را «قدس کردستان» می خوانند، هفته گذشته در اقدامی تقریبا بی سابقه اقدام به برافراشتن پرچم اقلیم کردستان بر فراز ساختمانهای اداری و عمومی این شهر کردند. این اقدام نه تنها در عراق بلکه در برخی کشورهای منطقه از جمله ترکیه نیز واکنشهایی به دنبال داشت.

در همین راستا نیز سخنگوی وزارت امور خارجه نسبت به این اقدام واکنش نشان داد و گفت: به اهتزاز درآمدن هر پرچمی غیر از پرچم عراق در کرکوک را اقدامی مغایر قانون اساسی این کشور و تنش آفرین می دانیم.

در نهایت می توان گفت که اعلام برگزاری همه پرسی استقلال از سوی مسعود بارزانی حربه جدیدی است که ممکن است دو هدف پشت آن باشد: نخست همان چیزی که آن ها اعلام کرده اند یعنی استقلال که مطمئنا با مخالفت و حتی مقابله همسایگان از جمله ایران و ترکیه مواجه خواهد شد و دوم فشار بر دولت عراق برای به دست آوردن امتیازات اقتصادی و سیاسی بیشتر. در واقع دولت اقلیم با اعلام برگزاری رفراندوم استقلال، سعی دارد امتیاز اقتصادی و سیاسی بیشتری را از دولت مرکزی عراق کسب کند.