تولید کشور سال‌هاست با مشکلاتی دست و پنجه نرم می‌کند که عامل اصلی آن قاچاق و در درجه دوم، نبود مدیریت در واردات است. بیشتر کالاهای قاچاق از کشورهایی که قیمت تمام‌شده محصول بسیار پایین است مانند چین وارد می‌شود؛ اکنون واردات رسمی از چین نیز روند افزایشی داشته که البته بخش مثبت ماجرای ورود قانونی کالاهای چینی این است که اداره استاندارد روی آنها نظارت دارد.

زمانی که اداره استاندارد نظارت بر واردات دارد، قطعا کیفیت‌های لازم را در‌نظر می‌گیرد و نمی‌توان آن را کالای بی‌کیفیت تلقی کرد. مقابله با قاچاق یکی از مواردی است که باید در دولت‌ها پیگیری شود و همه دستگاه‌های مؤثر در این زمینه باید همکاری لازم را با بخش اجرایی کشور داشته باشند. مدیریت واردات بحث بعدی برای حمایت از تولید داخل است.

منظور از مدیریت واردات، بستن مرزها و ممنوع کردن کالاهای تولید خارج نیست بلکه در یک دوره زمانی باید به تولید داخل فرصت داده شود تا کیفیت و ظرفیت خود را مطابق با تقاضا به روز کند و بعد از آن واردات به صورت قانونی انجام شود.

در مدتی که به آن اشاره شد، تعرفه واردات کالای مصرفی نیز باید در نظر گرفته شود، اما این طرح برای بلندمدت کفایت نمی‌کند و ورود کالای خارجی در برخی موارد می‌تواند تضمین کیفیت کالای ایرانی و رقیب باشد.

هیچ کشوری در درازمدت نتوانسته با سیاست و استراتژی محدود کردن مرزها برای واردات برخی کالاها، تولید داخل خود را تقویت کند. نمونه بارز این موضوع خودروسازی ایران است که بعد از 38 سال هنوز در مقایسه با رقبای خارجی خود بسیار عقب است. اگر نظام تعرفه‌گذاری بالا در بلندمدت اجرا شود، دوباره انگیزه قاچاق در کشور بیشتر می‌شود.

به نظر می‌رسد موضوع دیگری که اهمیت دارد، بحث فرهنگ‌سازی و مصرف کالاهای تولید داخلی است. این‌که مردم به سمت کالاهای سرمایه‌ای و مصرفی داخلی بروند بسیار خوب است، اما باید برای رسیدن به این هدف برنامه‌ریزی‌هایی صورت گیرد.

دولت می‌تواند اقداماتی در جهت تقویت تولید و کیفیت کالاهای داخلی انجام دهد تا مردم سراغ مصرف کالاهای خارجی نروند.

نایب‌رئیس اتاق بازرگانی ایران

الف