سالیان زیادی است که در مملکت ما هر زمان مشکلی پیش بیاید و فاجعه ای به بار بیاید، صرفا هیچ فرد و یا سازمانی مسئول نیست!

بعد از جار و جنجال زیاد، عاقبت همه دستگاه ها و سازمان هایی که می بایست موضوع را پیگیری کنند، به این نتیجه می رسند که موجود موهومی به نام  "سیستم" مقصر اصلی است. این سیستم را کسی و یا سازمانی نساخته و اداره نمی کند، بلکه خودش به خودی خود بوجود آمده و خودش خودکار خودش را اداره می کند!
سپس همگی رای به محاکمه "سیستم" می دهند و او را مجازات می کنند! و همه چیز به خوبی و خوشی حل می شود و همه به سر کارهای خود باز می گردند!

این ایراد بسیار بزرگ مدیریتی از آنجا ناشی می شود که ما در همه جا و همه چیز رودربایستی های خیلی بی مورد و بی جایی داریم. در خیابان و در اثر کوچکترین مسئله ای یکدیگر را به باد کتک می گیریم، اما زمانی که یکی از ما دچار خطایی در سازمانی و یا در انجام امور محوله می شویم، بقیه به جایی که ما را بازخواست کنند و به محاکمه بکشند، صرفا می خواهند به ما حالی کنند که آن ها هیچ سوء ظنی به نحوه انجام وظایف ما ندارند! و همه چیز درست است و ما از پشت میزمان تکان نخواهیم خورد! البته این شرایط به میزان زیادی به حامیان ما و قدرت آنها در جامعه و محیطی که در آن کار می کنیم دارد. همه مردم ما متاسفانه به چنین وضع و روش برخوردی عادت کرده اند.

ما فقط شعار "امر به معروف و نهی از منکر" را می دهیم، اما از اجرای عملی آن طفره می رویم. به خوبی به یاد دارم که سال ها پیش به دلیل ماموریت کاری به ایتالیا سفری داشتم. طبق معمول و با حس هموطنانم، در پارکی مجموعه گل هایی که خیلی زیبا بودند توجه ام را جلب کردند، جلو رفتم و اقدام به چیدن یکی از گل ها کردم که ناگهان دیدم تعدادی زن و مرد مسن که آن دور تر ایستاده بودند به طرف من آمدند و به زبان ایتالیایی که من متوجه کلماتش نمی شدم، شدیدا به این کار من اعتراض نمودند! این یعنی همان امر به معروف و نهی از منکر که همه جامعه وظیفه انجام آن را دارند.

اما ما در هر خبط و خطایی سعی داریم با چاکرم و نوکرم و سر شما سر شاه است و ... مسئله را حل کنیم. از گل نازکتر به یک مسئول نگوییم که مبادا از ما دلخور شود! در کشور ما همه خوبند الا شاید یک نصفه آدم از میان 80 میلیون جمعیت، که آن هم شاید بد باشد و ما در آن مورد اظهار شک می کنیم! این نوع طرز تفکر باعث شده که مردم به غلط در مورد اجرای قانون فکر کنند، مثلا در قانون راهنمایی و رانندگی اگر یک افسر وظیفه شناس کسی را به حق جریمه کند، نه تنها فرد جریمه شده که بلکه همه مردم آن افسر را به عقده ای بودن و ظلم! متهم می کنند!

خداوند می فرماید: ان اللّه لا یغیر ما بقوم حتى یغیروا ما بانفسهم
زمانی شرایط درست می شود و مواردی مانند پلاسکو پیش نمی آید که ما همه احساس مسئولیت کنیم و این تنها آن موجود موهوم بی کس و کار و بی مسئولیت یعنی "سیستم" نباشد که محاکمه و مجازات شود.

الف