چرا تحریم های جدید ناسازگار و مغایر با برجام است؟

بخش سیاسی الف، 26 خرداد 96

26 خرداد 1396 ساعت 6:38


طرح موسوم به «قانون مقابله با اقدامات بی‌ثبات‌کننده ایران- 2017» خواستار اعمال تحریم‌هایی جدید علیه ایران به‌بهانه برنامه موشکی، انتقال تسلیحات، حمایت از گروه‌های مقاومت (که واشنگتن آنها را تروریستی می‌داند) و نقض ادعایی حقوق بشری است.

به گزارش الف، نمایندگان مجلس سنا دیروز پنجشنبه طرح تحریم ایران و روسیه را به تصویب رساندند. طرح موسوم به «قانون مقابله با اقدامات بی‌ثبات‌کننده ایران- 2017» با 98 رأی موافق و تنها دو رأی مخالف در فهرست مصوبات مجلس سنا قرار گرفت.

این طرح پس از تصویب در مجلس سنا برای تبدیل شدن به قانون بایستی در مجلس نمایندگان آمریکا نیز تصویب شود و سپس به امضای «دونالد ترامپ»، رئیس‌جمهور آمریکا برسد.

چنانچه طرح تصویب قطعی شود، دولت ترامپ باید ظرف ۹۰ روز تحریم‌های جدیدی را علیه افراد، شرکت‌ها و نهادهای فعال در توسعه برنامه‌های موشکی ایران تصویب کند.اگر این طرح تصویب شود، سپاه پاسداران برای اولین مرتبه از سوی آمریکا تحریم می‌شود. پیش‌تر و در سال ۲۰۰۷، شاخه برون مرزی این نهاد (سپاه قدس) تحریم شده بود. نمایندگانی که به این مصوبه رای داده‌اند بر این نظرند که تحریم‌های جدید مغایرتی با مفاد توافق هسته‌ای و برجام ندارد. این طرح پیشتر در 3 فروردین ماه گذشته با مشارکت ۷ سناتور دموکرات و ۷ سناتور جمهوری‌خواه تهیه شد.

ماهیت طرح تحریم های جدید
طرح جدید سناتورها که در صورت تبدیل شدن به قانون، تحریم‌های غیرهسته‌ای علیه ایران را افزایش می‌دهد، به طور کلی سه محور اصلی دارد:

1) تحریم‌های موشک بالستیک: که اشخاص دخیل در برنامه موشکی بالستیک ایران و کسانی که با آنها داد و ستد دارند را هدف تحریم قرار می‌دهد. 

2) تحریم‌های جدید تروریسم: تحریم‌هایی مرتبط با تروریسم را علیه سپاه پاسداران انقلاب اسلامی اعمال  می‌کند و به طور مشخص قوانینی علیه افرادی تدوین می‌کند که در حال حاضر به بهانه حمایت ادعایی ایران از «تروریسم» تحریم هستند.

این قانون رئیس‌جمهور آمریکا را ملزم می‌کند به فاصله حداکثر 90 روز بعد از اجرایی شدن، تحریم‌هایی را علیه سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و اشخاص خارجی که جزو مقام‌ها، مأموران یا وابستگان این سازمان هستند، اعمال کند.  

3) اجرای تحریم تسلیحاتی: رئیس‌جمهور آمریکا را ملزم می‌سازد تا دارایی افراد و نهادهای درگیر در  فعالیت‌های خاص مرتبط با تأمین، فروش و یا انتقال تسلیحات منع شده و مواد مرتبط به یا از ایران را توقیف کند.

گزارش آژانس و مخالفت اتحادیه اروپا
دیروز اتحادیه اروپا با صدور بیانیه ای در نشست شورای حکام آژانس بین المللی انرژی اتمی ، ضمن حمایت از برجام و تایید اجرای تعهدات ایران مطابق با توافق هسته ای برجام خواستار ادامه همکاری برای رسیدن به نتیجه گیری گسترده درباره ایران شد. تاکید اتحادیه اروپا بر حصول نتیجه گیری گسترده درباره ایران در حالی است که نماینده ایران نیز بر تلاش برای رسیدن به این نتیجه گیری در کوتاه ترین زمان ممکن تاکید کرد.

رضا نجفی سفیر و نماینده دائم جمهوری اسلامی ایران در آژانس بین المللی انرژی اتمی روز چهارشنبه در حاشیه جلسه شورای حکام به ایرنا گفت: در مورد تایید عدم وجود تاسیسات احتمالی اعلام نشده ، مقررات پروتکل باید اجرا شود و تلاش می کنیم تا زمان گرفتن نتیجه گیری گسترده از آژانس را تا حد ممکن کوتاهتر کنیم. وی خاطرنشان کرد: بر اساس استاندارد آژانس ، اجرای پادمان منجر به این می شود که آژانس بتواند تایید کند تاسیسات اعلام شده صلح آمیز باقی مانده اند. در مورد عدم وجود احتمالی تاسیسات اعلام نشده، مقررات پروتکل باید اجرا شود و این زمان بر است.

نجفی گفت: درمورد کشورهای دیگر حتی کشورهای اروپایی 10 سال طول کشیده تا بتوانند اصطلاحا نتیجه گیری گسترده را از آژانس بگیرند؛ این زمانبر است و ما امیدواریم با تلاش هایی که می شود بتوانیم این زمان را تا حد امکان کوتاهتر کنیم.

اتحادیه اروپا بارها بر پایبندی تمام طرف ها به برجام تاکید کرده و فدریکا موگرینی مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا نیز روز سه شنبه در اسلو گفت: مطمئنم که آمریکا نیز به برجام پایبند خواهد بود.فدریکا موگرینی اظهار داشت: اروپا با آمریکا و یا بدون آن کشور برجام را اجراء خواهد کرد.

همچنین بعضی منابع در کشورهای عضو ۱+۵ با تأیید دریافت نامه محمدجواد ظریف به فدریکا موگرینی مسئول هماهنگ‌کننده کمیسیون مشترک برجام، جزئیات جدیدی از این نامه را مطرح کردند. منابع مطلع می‌گویند: بخش عمده‌ای از نامه محمد جواد ظریف به موگرینی در اعتراض به نقض صریح و توأمان روح و جسم برجام توسط دولت آمریکا به‌ویژه طی ماه‌های اخیر و پس از روی کار آمدن ترامپ است. این نامه همچنین از طرفهای مختلف در برجام و به‌ویژه موگرینی خواسته است تا برای حفظ برجام، همه طرفها به تمام تعهداتشان پایبند باشند.

این منابع می‌گویند در بخشهایی از این نامه به اقدامات آمریکا از جمله تحریم‌های اخیر و نیز بعضی اقدامات در دستور کار آمریکا من‌جمله لایحه موسوم به S.722 که در سنای آمریکا مطرح است، اشاره و تأکید شده است که در صورت تصویب و اجرایی شدن، قطعاً نقض صریح بندهای برجام خواهد بود. محمدجواد ظریف همچنین در این نامه با ذکر برخی جزئیات، به سنگ‌اندازی‌های فراوان آمریکایی‌ها در مقابل بهره‌مندی ایران از منافع اقتصادی برجام شدیداً اعتراض کرده است.

گزارش جدید یوکیا آمانو مدیر کل آژانس در جلسه روز چهارشنبه نشست فصلی شورای حکام مورد بررسی قرار گرفت. مدیر کل آژانس بین المللی انرژی اتمی دوشنبه (پریروز) در آغاز نشست فصلی شورای حکام گفـت: آژانس به راستی آزمایی و نظارت بر اجرای تمام تعهدات مرتبط با هسته ای ایران طبق توافق برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) و مطابق با رویه های استاندارد پادمانی آژانس بشکلی بی طرفانه ادامه می دهد.

طرح تشدید تحریم های ایران مغایر برجام است
در برجام تصریح شده است 1+5 نباید اقدامی انجام دهند که با روح برجام ناسازگار باشد. برخی از مقامات سابق آمریکا نیز بر این موضوع اذعان دارند. از جمله آدام زوبین، معاون سابق وزیر خزانه‌داری آمریکا در نامه‌ای خطاب به نمایندگان کنگره ، می گوید: «تحریم‌های ضد ایرانی جدیدی که در کمیته روابط خارجی سنا در حال بررسی است توافق هسته‌ای با ایران را تضعیف کرده و روابط آمریکا با متحدانش را مخدوش خواهد کرد.این تحریم‌ها «با توجه به اینکه دست‌کم مغایر با روح برنامه جامع اقدام مشترک دیده خواهند شد، موجب واکنش‌های وحشتناکی در داخل ایران و با متحدان ما خواهد شد.»

هفت مقام دیگر دولت باراک اوباما رئیس‌جمهور سابق آمریکا از جمله «آنتونی بلینکن»، قائم‌مقام سابق وزارت خارجه آمریکا  و «آوریل هاینس»، معاون مشاور امنیت ملی کاخ سفید هم قبلاً هشدار داده‌اند که تصویب این طرح به «رئیس‌جمهوری بی‌پروا مجوز برداشتن گام‌هایی برای تضعیف یک توافق هسته‌ای مؤثر، انزوای ایالات متحده و به خطر افکندن نیروهای آمریکایی را می‌دهد».

همچنین با آنکه سناتورهای آمریکایی اصلاحاتی در دو بند از اس.722 که نقض مستقیم برجام به شمار می‌رفت اعمال کرده‌اند، یکی از بندهای این پیش‌نویس کماکان نقض مستقیم توافق هسته‌ای به شمار می‌رود.

بند 5 این طرح که عملاً سپاه پاسداران انقلاب اسلامی را سازمانی تروریستی قلمداد می‌کند عملاً در روند عادی‌سازی تجارت و روابط اقتصادی با ایران اخلال ایجاد می‌کند و این نقض مستقیم تعهدات آمریکا در بند 26 و 29 برجام است.

در بند 26 برجام آمده است: «ایالات متحده، با حسن نیت، نهایت تلاش خود را برای دوام این برجام و پیشگیری از ایجاد تداخل در تحقق متمتع شدن ایران از لغو تحریم‌های مشخص‌شده در پیوست دو به عمل خواهد آورد. دولت ایالات متحده، در چارچوب اختیارات قانونی رئیس جمهور و کنگره، از بازگرداندن یا تحمیل مجدد تحریم‌های مشخص‌شده در پیوست 2 که اعمال آنها را وفق این برجام متوقف کرده است، خودداری می‌نماید، فارغ از فرآیند حل و فصل اختلافات پیش‌بینی شده در این برجام».

بند 29 توافق هسته‌ای هم تصریح دارد: «اتحادیه اروپایی و دولتهای عضو و همچنین ایالات متحده، منطبق با قوانین خود، از هرگونه سیاست با هدف خاص تأثیرگذاری خصمانه و مستقیم بر عادی‌سازی تجارت و روابط اقتصادی با ایران، در تعارض با تعهداتشان مبنی بر عدم اخلال در اجرای موفقیت آمیز این برجام خودداری خواهند کرد».

«ریچارد نفیو»، کارشناس مسائل تحریمی و عضو سابق تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای آمریکا چندی پیش به روزنامه هافینگتون‌پست گفت: «از آنجا که سپاه در بخش اعظمی از مبادلات مالی ایران دخیل است، تحریم‌های جدید شرکت‌های خارجی را از انجام مبادله با ایران هراسان خواهد کرد که این باعث تضعیف وعده رفع تحریم‌ها است که در توافق هسته‌ای به ایران وعده داده شده است».

آمریکا علاوه بر اعمال تحریم های جدید بدنبال ایجا مانع در روابط تجاری ایران نیز می باشد. در این راستا استیون منوچین، وزیر خزانه‌داری آمریکا چهارشنبه (3خرداد یعنی تنها یک روز قبل از تصویب طرح تشدید تحریم ­های ایران در کمیته روابط خارجی سنا) در جلسه پرسش و پاسخ مجلس نمایندگان ضمن درخواست از اعضای کنگره آمریکا برای تشدید تحریم­ ها در اظهارات عجیبی که با برجام کاملا در تضاد است افزود: وزارت خزانه‌داری در صدور مجوز فروش هواپیماهای مسافربری ایرباس و بوئینگ به ایران تجدیدنظر می‌کند.

این در حالی است که پیوست 2 برجام شماره 1/1/5 تصریح می­کند: اجازه فروش هواپیمای مسافربری تجاری و قطعات و خدمات مربوطه به ایران از طریق اعطای امتیاز در موارد زیر داده خواهد شد: الف) صادرات، فروش، اجاره یا انتقال هواپیمای مسافربری تجاری انحصارا با کاربری غیر نظامی، ب) صادرات، فروش، اجاره یا انتقال قطعات یدکی و قطعات عمده برای هوایپمای مسافربری تجاری به ایران ، و ج) ارائه خدمات تبعی، از جمله ضمانت، نگهداری، و خدمات تعمیر و بازبینی های ایمنی برای کلیه موارد مذکور، مشروط به اینکه قطعات و خدمات مجوز داده شده انحصارا برای هوانوردی تجاری مسافری مورد استفاده قرار گیرند.


کد مطلب: 482942

آدرس مطلب: http://alef.ir/vdcgtx9txak97y4.rpra.html?482942

الف
  http://alef.ir