الف - تغییر سیاست ترکیه در سوریه/ اعلان جنگ آنکارا به پ ک ک و داعش

تغییر سیاست ترکیه در سوریه/ اعلان جنگ آنکارا به پ ک ک و داعش

انفجار در شهر مرزی سوروچ در جنوب ترکیه و در نزدیکی شهر کوبانی که به کشته شدن ۳۲ تن و زخمی شدن بیش از صدها جوان که در حال برنامه ریزی برای کمک و بازسازی کوبانی بودند باعث تغییر سیاست ترکیه در قبال کردها و داعش شده است. بعد از این اتفاق، پلیس ترکیه طی چندین عملیات عده‌ای از طرفداران گروه تروریستی داعش را بازداشت کرد. برخی بازداشت‌شدگان ظاهرا در انتقال افراد داوطلب به سوریه نقش داشته اند.

وزارت امورخارجه ترکیه نیز امروز در اطلاعیه ای از توافق با آمریکا برای استفاده از پایگاههای موجود در این کشور برای مقابله با داعش خبر داد. در این اطلاعیه آمده است: ترکیه در مقابله با داعش همه پایگاههای هوایی خود را در اختیار ائتلاف ضد داعش قرار می دهد و از این پس کشورهای عضو این ائتلاف می توانند از این پایگاهها در عملیات ضد داعش شرکت کنند و در صورت لزوم جنگنده های نیروی هوایی ترکیه نیز در این عملیات شرکت می کنند.

بنا به اخبار رسانه ها، ترکیه به آمریکا اجازه داده که از پایگاه اینجرلیک برای حملات هوایی علیه داعش استفاده کند و در مقابل این امتیاز، آمریکا با ایجاد منطقه پرواز ممنوع در شمال سوریه که یکی از اهداف ترک ها در جنگ سوریه بوده موافقت کرده است. تا قبل از این ترکیه پایگاه های نظامی خود را در اختیار نیروهای ائتلاف قرار نمی داد و حملات آمریکا از دبی با هزینه های بالا و کارآمدی اندکی همراه بود.

به نوشته روزنامه حریت، این منطقه امن حدود ۹۰ کیلومتر طول و بین ۴۰ تا ۵۰ کیلومتر عمق خواهد داشت و محدوده‌ میان شهر مرزی جرابلس در شمال شرق سوریه تا شهر مارع در شمال حلب را در بر خواهد گرفت. بر این اساس هواپیماهای نظام سوریه نمی توانند در این منطقه به پرواز در آیند و در صورتی که به پرواز در آیند مورد هدف قرار خواهند گرفت.

گفتنی است هدف اردوغان که سرنگون کردن بشار اسد در سوریه به هر قیمتی بود باعث شد که آنکارا با کنار گذاشتن سیاست عدم تنش با همسایگان، باب ارتباط و مراودات را با گروه های تروریستی باز کند و اجازه عبور داعش از ترکیه به سوریه را بدهد اما در حال حاضر با انفجار مرزی در شهر سوروچ عملا آتشی که مهیا شده بود دامن خود ترک ها را نیز فرا گرفته و آن ها مجبورند در خاک خود با تروریست ها مبارزه کنند.

اما در این بین هنوز هم برخی کارشناسان و رسانه ها با توجه به روابط ابهام آمیز ترکیه اردوغان با داعش عنوان می کنند که هدف اصلی اقدامات اخیر ترک ها نه داعش بلکه مقابله با قدرت یابی کردها در ترکیه و سوریه می باشد.

به همین علت پلیس ترکیه در جریان عملیات های ضدترور خود افراد بسیاری از کردها و نیروهای حزب کارگران کردستان( پ ک ک) را نیز دستگیر کرده است. اتفاقی که باعث شد پ‌ک‌ک آتش‌بس با دولت ترکیه را لغو کند. همچنین ارتش ترکیه روز شنبه برای بار سوم علاوه برحمله به داعش به مواضع پ‌ک‌ک در شمال عراق نیز حمله کرد.

مبتنی بر این دیدگاه، کردها با تسخیر تل ابیض و عین عیسی راه های مواصلاتی را در کنترل خود گرفته و مانع کمک رسانی ترکیه به داعش شده اند. بنابراین ایجاد منطقه پرواز ممنوع بیشتر باعث تضعیف کردها تا داعش خواهد شد. همچنین پیروزی حزب کردی دموکراتیک خلق در انتخابات پارلمانی ترکیه که عملا بدلیل ریزش آرای حزب عدالت و توسعه در مناطق کرد نشین اتفاق افتاد باعث کنار گذاشتن سیاست مدارا و صلح در قبال آن ها شده است.

به همین دلیل است که نخست وزیر ترکیه در سخنرانی اخیر خود عملا شمشیر را برای کردها از رو بسته است و عنوان کرد که « حزب خلق های دموکراتیک از امنیت و آتش بس سخن می گوید اما آنها با تروریستهایی که در تلاشند به شهرهای ترکیه هرج و مرج صادر کنند تعامل می کنند من به حزب خلق های دموکراتیک گفتم شما ۱۳ درصد از آراء را به دست آورید ... اما اینکه در جشن کسب سیزده درصد آراء از سلاح کلاشیکنف در جنوب شرقی استفاده و تیراندازی کنید ؛ چنین اجازه ای را نمی دهیم. همه اینها ثبث و ضبط می شود»

گفتنی است سیاست ترکیه در جنگ سوریه و عدم حمایت از کوبانی در مقابل نیروهای داعش، نه تنها باعث نارضایتی کردهای ترکیه از حزب عدالت و توسعه شد بلکه به شدت باعث تقویت ناسیونالیسم کردی در سوریه و ترکیه شده است. موضوعی که همیشه به عنوان خط قرمز ترکیه در کنار برکناری بشار اسد مطرح بوده است.

در این بین، بده و بستان آمریکا و ترکیه در سوریه چندان برای اردوغان بدون دردسر نخواهد بود و احتمال دارد ترکیه در آینده درگیر ناآرامی ها و خشونت هایی بشود که موقعیت حزب عدالت و توسعه را بیش از پیش تضعیف نماید.