الف - جلوی سرطان انحصار را بگیرید

امروزه در جهان کمتر مدیر و کارشناسی است که از مزایای استفاده از نرم افزارهای OPEN SOURCE (متن باز) بی‏اطلاع باشد. بنابراین از شرح این مزایا و همینطور معایب استفاده از نرم افزارهای انحصاری صرفنظر میکنم.

یک دلیل پنهان و مهم که موجب می‏شود اکثر کارشناسان فن آوری اطلاعات و ارتباطات در مقابل نرم افزارهای متن باز مقاومت کرده و یا آنها را قبول نداشته باشند و توصیه نکنند این است که آنها تصور میکنند خودشان روزی از مزایای بسیاری از نرم افزارهای بسته (انحصاری) نزد مدیران و نیز جامعه، تعریف و استفاده از آنها را تجویز کرده اند. حال چگونه توصیه های گذشته را نقض کنند؟

این کارشناسان از نکته مهمی غافلند: آن زمانی که کارشناس فن‌آوری اطلاعات و ارتباطات نرم افزارهای انحصاری و بسته را توصیه و از آنها دفاع می نموده، گستردگی نرم افزارهای متن باز، پشتیبانی از آنها و تعداد متخصصین متن باز به اندازه امروز نبوده است. بنابراین وی در آن موقع بهترین گزینه‌ ـ و البته تنها گزینه موجود ـ را توصیه نموده است.

اما آیا این بدان معنی است که باید تا ابد در بند نرم افزارهای اختصاصی، و در صنعت فن آوری اطلاعات و ارتباطات، مصرف کننده باقی ماند؟
کاربران منتظر باشند تا «چه موقع شرکت مایکروسافت نسخه جدیدی از ویندوز عرضه می کند که اشکالات فعلی را نداشته باشد؟» یا «شرکتهای دیگر چه موقع امکانات فارسی به نرم افزارشان اضافه می کنند؟» یا ...
مدیران شبکه منتظر باشند تا «چه موقع یک بسته امنیتی از سوی مایکروسافت منتشر می شود تا بواسطه آن اشکالات شبکته ای را برطرف نمایند؟» یا ... و هزاران انتظار دیگر ...

آن هم از سوی متخصصین و کارشناسان ایرانی که با تحریم اقتصادی عرصه را خالی نکرده و حتی اقدام به تولید دستگاههای پیشرفته ماهواره ای مانند VSTA نموده‌اند. همان متخصصینی که هیچگاه تحریم ها و انتظارات، آنها را محدود نکرده است.

اما متاسفانه ادامه این روند بسرعت به ضرر نسلهای بعدی تمام خواهد شد، چرا که با فراگیر شدن فن آوری اطلاعات و ارتباطات در دولت، تجارت، آموزش و بهداشت، وابستگی‌ها چندین برابر خواهد شد و مسوول مشکلاتی که بعدها برای آیندگان در ایران پیش خواهد آمد تصمیم گیرندگان ـ مدیران و کارشناسان فن آوری اطلاعات و ارتباطات ـ فعلی می‌باشند.

مثال پزشکان متعهد را نیز در اینجا باید خاطر نشان کرد که سالها پس از تجویز یک دارو، آگاهی پیدا می نمایند که عوارض آن دارو بیش از فوایدش می باشد، ضمن توقف تجویز آن، نسبت به اعلام عمومی و اطلاع رسانی به مردم نیز اقدام می نمایند و سلامتی جامعه را بر غرور شخصی و علمی ترجیح می دهند. (صرفنظر از اینکه دارو و روش جدید درمانی را بشناسند یا نیاز به یادگیری و تحقیق مجدد داشته باشند.)

در حال حاضر، کارشناسان و مدیران تصمیم‌گیر در حوزه فن آوری و ارتباطات مسوول سلامتی این صنعت در کشور ـ در زمان حال و آینده ـ هستند. همه ما میدانیم کسانی که به رشته فن آوری اطلاعات و ارتباطات روی آورده و علاقمند شده اند، از به روز شدن و پیشرفت و یادگیری لذت می برند. با استفاده از نرم افزارهای متن باز / آزاد در سازمان ها و شرکتها، همچنین توصیه آنها به عموم مردم، خط بطلان بر تصور غلط برخی عناصر ناآگاه مبنی بر مخالف پیشرفت بودن یا ایستا بودن کارشناسان فن آوری اطلاعات و ارتباطات بکشیم.

بیایید با شجاعت تمام و دست به دست هم جلوی سرطان انحصار در صنعت فن آوری و اطلاعات و ارتباطات را بگیریم.

*عضو کمیته فنی طرح ملی نرم افزارهای آزاد/متن باز