الف - داود اوغلو پیروزی در انتخابات را اعلام کرد/ چگونه عدالت و توسعه موفق به تشکیل دولت تک حزبی شد

داود اوغلو پیروزی در انتخابات را اعلام کرد/ چگونه عدالت و توسعه موفق به تشکیل دولت تک حزبی شد

«احمد داود اوغلو» نخست‎وزیر ترکیه یکشنبه شب اعلام کرد که حزب حاکم «عدالت و توسعه» ترکیه در انتخابات پارلمانی زودهنگام پیروز شد.

اوغلو در پی پیروزی حزب حاکم «عدالت و توسعه» در انتخابات پارلمانی این کشور اعلام کرد که نتایج انتخابات پارلمانی یک نوع پیروزی برای دموکراسی در ترکیه محسوب می‌شود. حزب عدالت و توسعه (حزب حاکم ترکیه) به ریاست داود اوغلو با کسب ۴۹.۵ درصد آرا پیروز انتخابات پارلمانی زودهنگام شد.

بر اساس اعلام نتایج اولیه انتخابات پارلمانی زودهنگام ترکیه، حزب عدالت و توسعه قادر است به تنهایی دولت تشکیل دهد.

اگر چه نتایج انتخابات امروز به منزله یک پیروزی‌ بزرگ برای اردوغان به حساب می آید که تصمیم دارد سیستم سیاسی ترکیه را از پارلمانی به ریاستی تغییر دهد اما باید دید در مدیریت سیاسی جامعه ای که شکاف های اجتماعی آن به شدت فعال شده تا چه اندازه موفق خواهد بود. بدون شک حزب عدالت و توسعه در ماه ها و سال های پیش رو با دشواری های فوق العاده ای مواجه خواهد بود.

به نظر می رسد تاکتیک اردوغان برای متشنج کردن اوضاع و جلب آرای بیشتر جواب داده است و مردم ترکیه برای جلوگیری از وخامت اوضاع اقتصادی، پایین آمدن ارزش لیر، تشدید شکافهای اجتماعی و قطبی شدن سیاست داخلی به تشکیل دولت تک حزبی توسط عدالت و توسعه رای داده اند.

به عبارتی حزب عدالت و توسعه توانست مردم را مجبور کند برای پایان دادن به فضای بی ثباتی و هرج و مرج گونه اقتصادی-سیاسی که بعد از انتخابات پارلمانی ژوئن ایجاد و به آن دامن زده می شد رای بیشتری از مرحله اول به آنها بدهند تا این حزب به تنهایی موفق به تشکیل دولت شود.

شبکه خبری فرانس ۲۴ در گزارشی اعلام کرد مردم ترکیه هر کدام خواسته ها و انتظارات متفاوتی از انتخابات پارلمانی کشورشان دارند. یک زن میانسال نگرانی های امنیتی را مطرح می کند و می گوید عملیات و اقدامات تروریستی بعد از انتخابات پارلمانی پیشین کشور افزایش یافته است. در این شرایط چیزی که ما می خواهیم این است که صلح و آرامش در کشورمان برقرار شود. ما در انتخابات رای دادیم تا اقدامات تروریستی در کشورمان پایان یابد. ما رای دادیم تا حقوق بازنشسته ها افزایش یابد و نسل جوان کار داشته باشد. یک زن میانسال دیگر نیز دلیل شرکت خود در انتخابات را دلایل اقتصادی مطرح می کند و می گوید بهبود اوضاع اقتصادی، بهبود شرایط بهداشت و درمان، بهبود شرایط آموزشی کشور خواسته ها و انتظارات اصلی ما از نتایج انتخابات پارلمانی ترکیه است.

* طبق نتایج اعلام شده تا حال حاضر حزب عدالت و توسعه توانسته ۴۹،۴ درصد آرا را از آن خود کند و ۳۱۶ کرسی پارلمانی را به دست آورد. بدین ترتیب "عدالت و توسعه" می‌تواند با داشتن کرسی‌های کافی در مجلس به تنهایی دولت را تشکیل دهد.

برای تشکیل دولت غیر ائتلافی هر حزب باید بتواند حداقل ۲۷۶ کرسی پارلمان را به دست آورد. در نخستین انتخابات پارلمانی امسال عدالت و توسعه تنها توانسته بود ۲۵۸ کرسی را به دست آورد و در نتیجه قادر به تشکیل دولت به تنهایی نبود.

حزب جمهوریخواه خلق ، حزب طرفداران آتاتورک، به ۲۵،۴ درصد آرا دست یافته و صاحب ۱۳۴ کرسی شده و بدین ترتیب دو کرسی بیش از کرسی‌های بار پیشین انتخابات امسال را اشغال خواهد کرد. بازنده اصلی انتخابات حزب حرکت ملی متعلق به ناسیونالیست‌های افراطی است که به ۱۲ درصد آرا و با آن به ۴۲ کرسی دست یافته که ۳۸ کرسی از انتخابات ماه ژوئن امسال کمتر است.

حزب دمکراتیک خلق‌ها که مورد حمایت کردهای ترکیه است نیز به ۱۰،۵ درصد آرا دست یافته که به معنای ۵۹ کرسی در پارلمان است. بدین ترتیب این حزب نیز در مقایسه با انتخابات ماه ژوئن ترکیه ۲۱ کرسی از دست داده است.

* رسانه‌های ترکیه گزارش می‌دهند که با شمارش حدود نود و پنج درصد آرای انتخابات پارلمانی، حزب عدالت و توسعه با کسب بیش از ۳۱۰ کرسی از ۵۵۰ کرسی پارلمان پیروز قطعی انتخابات خواهد بود و به تنهایی دولت تشکیل می‌دهد. از سوی دیگر حزب دموکراتیک خلق ها که مورد حمایت کردهاست، برای ورود به پارلمان به کسب ۱۰ درصد آرا نیاز دارد که به نظر می رسد رأی لازم را کسب کرده است. بعضی گزارش ها از وقوع درگیری میان معترضان و پلیس در شهر کردنشین دیاربکر در شرق ترکیه حکایت دارد. حزب جمهوریخواه خلق، بزرگترین حزب مخالف دولت بیش از ۲۳ درصد آرا را کسب کرده است.

* خبرگزاری رویترز به نقل از تلویزیون دولتی تی‌آرتی ترکیه گزارش داد نتایج شمارش آرای بیش از ۹۲ درصد از صندوق‌ها نشان می‌دهد که حزب عدالت و توسعه تا به حال ۴۹.۶۳ درصد آرا را به دست آورده است. حزب جمهوری‌خواه خلق ترکیه که مخالف دولت است توانست تا این لحظه ۲۵.۰۶ درصد آرا را کسب کند. حزب جنبش ملی‌گرای و حزب دموکراتیک خلق‌ها که از کردها حمایت می‌کند هر کدام تا به حال حدود ۱۱ درصد آرا را به خود اختصاص داده‌اند، یعنی یک درصد بیشتر از حدن نصاب لازم برای ورود به پارلمان.

* به گزارش خبرگزاری فرانسه از دیاربکر، در حالی که مردم ترکیه امروز برای انتخاب اعضای جدید پارلمان کشورشان در پای صندوقهای رای حاضر شدند، نیروهای پلیس ترکیه و جوانان معترض کرد بعد از ظهر امروز در شهر کردنشین دیاربکر در جنوب شرقی این کشور درگیر شدند. این درگیریها نزدیک دفتر حزب دموکراتیک خلق ترکیه ( طرفدار کردها) در دیاربکر روی داد. طبق نتایجی که تا کنون از شمارش آرای انتخابات پارلمانی ترکیه منتشر شده است، این حزب طرفدار کردها کمتر از ده درصد آرا به دست خواهد آورد و به این ترتیب امکان ورود به پارلمان جدید ترکیه را نخواهد داشت.

* به نوشته بی بی سی رسانه‌های ترکیه گزارش می‌دهند که با شمارش حدود نود و پنج درصد آرای انتخابات پارلمانی، وضعیت حزب عدالت و توسعه برای کسب اکثریت کرسی‌‌ها و وضعیت حزب دموکراتیک خلق‌ها برای ورود به پارلمان هنوز مشخص نیست. در حالی که گزارش های اولیه از کسب بیش از ۵۰ درصد آرا توسط حزب رجب طیب اردوغان، رئیس جمهور حکایت داشت، با شمارش آرای بیشتر تردیدهایی در این مورد به وجود آمده است.

از سوی دیگر حزب دموکراتیک خلق ها که مورد حمایت کردهاست، برای ورود به پارلمان به کسب ۱۰ درصد آرا نیاز دارد. در مورد میزان آرای این حزب هم گزارش های ضد و نقیضی منتشر شده است که از کمی کمتر تا کمی بیشتر از ده درصد را شامل می شود.

* به گزارش خبرگزاری فرانسه از آنکارا ،‌بنا بر اعلام رسانه های ترکیه ، حزب عدالت و توسعه رجب طیب اردوغان در انتخابات پارلمانی زودهنگام روز یکشنبه به طور گسترده به پیروزی رسیده و اکثریت قطعی پارلمان را که در ماه ژوئن از دست داده بود، به دست آورده است.

*شبکه تلویزیونی العربیه لحظاتی پیش در خبری فوری گزارش داد براساس شمارش بیش از ۴۲ درصد آرا در ترکیه حزب عدالت و توسعه ۵۳ ممیز هشت دهم درصد آرا را کسب کرده است.

* به گزارش خبرگزاری فرانسه از آنکارا،‌ بنابر اعلام تلویزیون ترکیه ، براساس آمار شمارش برخی از شعب ،‌ حزب عدالت و توسعه رجب طیب اردوغان در انتخابات پارلمانی زودهنگام روز یکشنبه به طور گسترده ای در صدر قرار دارد.

*الجزیره در خبری فوری اعلام کرد، نتایج اولیه انتخابات ترکیه پس از شمارش ۲۵ درصد از صندوق های رأی، از پیشتازی ۵۶.۵ درصدی حزب عدالت و توسعه حاکم حکایت دارد.

به گزارش الف، رأی‌گیری در بیست و ششمین انتخابات عمومی ترکیه امروز (یکشنبه) از ساعت ۸ صبح به وقت محلی آغاز شد و در ساعت 17 پایان یافت. بیش از ۵۴ میلیون شهروند ترکیه واجد شرایط شرکت در انتخاب ۵۵۰ نماینده مجلس بزرگ ملی ترکیه هستند.

شرکت کنندگان در انتخابات در ۸۱ استان - که به ۸۵ حوزه رأی‌گیری تقسیم شده است - به احزاب رأی خواهند داد نه به افراد.

مهمترین موضوع این انتخابات عبور حزب حاکم عدالت و توسعه از حدنصاب لازم برای تشکیل دولت مستقل است.

در این انتخابات ۱۶ حزب سیاسی شرکت می کنند که براساس نتایج انتخاباتی که ۵ ماه پیش برگزار شد، فقط چهار حزب بزرگ عدالت و توسعه (آک)، جمهوریخواه خلق (ج.ح.پ)، حرکت ملی(م.ح.پ) و دمکراتیک خلق ها ( ح.د.پ) توانستند با عبور از حدنصاب ۱۰ درصدی وارد مجلس شوند.

حزب دموكراتيك خلق‌ها
حزب دموكراتيك خلق‌ها را مي‌توان كليدي‌ترين حزب در اين انتخابات دانست. اين حزب در حال حاضر چهارمين حزب سياسي در مجلس ملي تركيه است. حزب دموكراتيك خلق‌ها كه بخش عمده پايگاه مردمي آن در مناطق كردنشين، روشنفكران منتقد شهرهاي بزرگ و كردهاي ساكن شهرهاي بزرگ تركيه است داراي مواضعي نزديك به پ‌ك‌ك است.

حزب حركت ملي
حزب حركت ملي با گرايشات ملي‌گرا و اسلامي به رهبري دولت باغچه‌لي سومين حزب سياسي بزرگ تركيه در مجلس ملي اين كشور است. اين حزب در سال‌هاي گذشته در مقاطعي، از اقدام‌هاي مختلف حزب عدالت و توسعه حمايت كرد. اما بعد از افشاي موارد فساد مالي در سه سال قبل و اعلام مذاكرات با پ‌ك‌ك حزب عدالت و توسعه را متهم به خيانت به تركيه كرد.

حزب جمهوريخواه خلق
حزب جمهوريخواه خلق حزبي با گرايشات لاييك از قديمي‌ترين احزاب سياسي تركيه به شمار مي‌آيد. اين حزب بعد از دهه ١٩٤٠ و گذر تركيه به سيستم چندحزبي در دهه ١٩٥٠ ميلادي بدين طرف تنها در مواردي محدود به تنهايي زمام امور تركيه را عهده‌دار بوده است. اين حزب در دهه ١٩٧٠ و در دوران رهبري بلنداجويت زمام امور تركيه را به تنهايي عهده‌دار بود.

حزب عدالت و توسعه
حزب عدالت و توسعه كه از سال ٢٠٠٢ ميلادي تاكنون سكاندار اداره امور تركيه است در انتخابات از بالاترين شانس براي انتخاب مجدد مردم برخوردار است. به گزارش ايرنا، اين حزب علاوه بر تشكيلات گسترده و حاميان خود در سطح تركيه به ادعاي احزاب مخالف، با استفاده گسترده از امكانات دولتي در اين انتخابات شركت مي‌كند.

در انتخابات پیشین، حزب حاکم عدالت و توسعه با کسب حدود ۴۱ درصد آرا در جایگاه نخست و حزب جمهوری‌خواه خلق به عنوان مهمترین حزب اپوزیسیون ترکیه با کسب حدود ۲۵ درصد آرا در جایگاه دوم، حزب ملی گرای حرکت ملی با کسب ۱۶.۲۹ درصد آرا در رده سوم و حزب کردی دموکراتیک خلق‌ها نیز با کسب ۱۳.۱۲ درصد آرا در جایگاه چهارم قرار گرفت. این نخستین بار بود که یک حزب کردی توانست حد نصاب ۱۰ درصد آرای انتخاباتی را به منظور راه‌یابی به مجلس کسب کند.

براساس مقررات شورای عالی انتخابات ترکیه، رسانه ها تا ساعت ۱۸ نیز حق انتشار هر گونه تخمین و نظر سنجی از انتخابات را ندارند و بین ساعات ۱۸ تا ۲۱ نیز فقط می توانند اطلاعیه هایی که از سوی شورای عالی انتخابات صادر می شود را منتشر کنند.
ممنوعیت های انتخاباتی بعداز ساعت ۲۱ لغو خواهد شد. البته شورای عالی انتخابات می تواند مدت ممنوعیت های انتخاباتی را کاهش دهد. در انتخابات گذشته پیش از ساعت ۲۰ ممنوعیت های انتخاباتی لغو شده بود. رسانه ها نیز بعداز این ساعت شروع به انتشار شمارش آرا کردند.

انتظار می رود تا ساعت ۲۲ امشب با توجه به نسبت شمارش آرا، داده هایی برای تخمین نتایج انتخابات بدست آید، اما به هر روی می توان گفت پیش از پایان امروز روشن خواهد شد که حزب آک بعد از یک دوره ۵ ماهه دوباره دولت را در ترکیه به تنهایی به دست خواهد گرفت و یا به ائتلاف با یک حزب دیگر تن در خواهد داد.

رجب طیب اردوغان رئیس جمهوری ترکیه که امروز رای خود را در استانبول به صندوق ریخت به خبرنگاران گفت: نتایج انتخابات هر چه باشد، باید به آن احترام گذاشت.

سیستم انتخاباتی ترکیه
پارلمان ترکیه ٥٥٠ کرسی دارد و هر حزب برای کسب اکثریت نیازمند ٢٧٦ کرسی است. روی هم رفته ٨٥ حوزه انتخاباتی در ترکیه وجود دارد و هر حزب برای ورود به پارلمان حداقل به ١٠ درصد آرا نیاز دارد، درصدی که در مقایسه با بسیاری از کشورها بالاتر است. برای مثال احزاب آلمان باید پنج درصد آرا را کسب کنند، احزاب سوئد چهار درصد و دانمارکی‌ها دودرصد. در واقع سیستم انتخاباتی ترکیه بدین صورت است که اگر حزبی ٤٠ کرسی پارلمان را تصاحب کند اما از کسب ١٠ درصد آرای ملی باز بماند، کرسی‌های آن حزب به حزب برنده اختصاص داده می‌شود که درواقع مزیتی آشکار برای احزاب بزرگ‌تر است. در این میان یکی از مواردی که البته این‌بار کمتر درباره آن بحث شد، تمایل اردوغان برای تغییر قانون اساسی بود. اردوغان برای تغییر قانون اساسی و افزایش قدرت رئیس‌جمهوری بدون برگزاری همه پرسی به ٣٦٧ کرسی و برای به همه‌پرسی گذاشتن سیستم ریاست‌جمهوری به ٣٣٠ کرسی نیاز دارد. هرچند بعید است پس از نتایج انتخابات گذشته، اردوغان همچنان به تحقق این رؤیای خود امیدوار باشد.