در فهرست ميراث معنوي يونسكو، حوزه نوروز به ١٢ كشور ارتقاء يافت
13 آذر 1395 ساعت 12:11
در سال 2009 ميلادي، جشن نوروز با محوريت و مديريت ايران در قالب یک پرونده مشترک به مشاركت هفت‌کشور ايران، هند، پاكستان، تركيه، آذربايجان ازبكستان و قرقيزستان در فهرست ميراث معنوي يونسكو ثبت شده بود. اما بعدا پنج کشور تاجیکستان، افغانستان، قزاقستان، عراق و ترکمنستان نيز تقاضاي پيوستن به پرونده اين اثر در يونسكو شدند.
بنابراين بر اساس مقررات كنوانسيون ميراث معنوي، لازم بود پرونده جديدي با محوريت و هماهنگ كنندگي ايران به عنوان يك پرونده چند مليتي تشكيل شود. ثبت اين نوع پرونده هاي فرا مليتي، كار بسيار پيچيده اي است زيرا مي بايد همه اين ١٢ كشور از ابتدا مدارك و پيش نيازهاي پرونده را آماده كنند. لذا لازم بود ايران با دعوت از كارشناسان اين كشورها و هماهنگ كردن نظر پايتخت ها پرونده را كامل كند زيرا اكر حتي يك فقره از همه مدارك از يك كشور ناقص باشد، همه پرونده متوقف مي شود.
بيش از 4 سال کار و پيگيري هاي مداوم در این 12 کشور در سطح پایتخت ها و نیز در نمایندگی های این کشورها در مقر يونيكو در پاریس، سرانجام به عنوان بزرگترین پرونده میراث ناملموس بشریت که تا کنون در یونسکو مطرح شده است به اجلاس روزهای اخیر کمیته بین المللی میراث ناملموس در آدیس آبابا تسليم شد و با اجماع نمایندگان کشورها به ثبت رسید.
از طرف ایران در این اجلاس که از دو روز پیش آغاز شده است ، احمد جلالی سفیر ایران در یونسکو، محمدحسن طالبیان معاون میراث فرهنگی کشور، فرهاد نظری مدیرکل دفتر ثبت آثار و حفظ و احیای میراث معنوی و طبیعی، مینا عمیدزاده رئیس گروه میراث ناملموس، شروین گودرزی کارشناس میراث ناملموس و شبان میرشکرایی کارشناس میراث ناملموس شركت دارند.
همچنین علی بحرینی سفیر جمهوری اسلامی ایران در اتیوپی و محمدامین مقرب کارشناس سفارت هیأت نمایندگان ایران را همراهی می کنند.
خوشبختانه چون همه دقتهاي لازم و رفع نواقص با مديريت ايران قبلا انجام شده بود ، اين پرونده بدون هيچ مشكلي با اجماع همه اعضاي كميته ميراث معنوي تصويب شد. يعني، هم اكنون نوروز بعنوان يا ميراث معنوي با هماهنگ كنندگي ايران، 12 کشور ایران، هند، پاکستان، ازبکستان، قرقیزستان، ترکیه، آذربایجان، تاجیکستان، افغانستان، قزاقستان، عراق و ترکمنستان خود را وابسته به فرهنك معنوي نوروز مي دانند.
مرسوم است كه پس از ثبت يك اثر، كشورهاي ذي ربط يا علاقه مند اظهارات كوتاهي مطرح مي كنند. سفير هند صمن برشمردن وجوه اهميت اين پرونده بزرگ و تاثير آن در صلح و تفاهم فرهنگي منطقه اي، از مديريت احمد جلالي سفير ايران در اين پرونده تشكر كرد.
محمد حسن طالبيان هم در صحبت كوتاهي از وزن تاريخي اين اثر معنوي و مراحل ثبت و تاثير اين همكاريهاي فرهنكي و جمع شدن همكي به كرد ميراث نوروز كفت.
ودر پايان، احمد جلالي ضمن تشكر از همكاري همه كشورهاي علاقه مند، كفت كه نوروز خود راوي يك تمدن است و همه جهانيان مي دانند كه حكيم عمر خيام لحظه دقيق نوروز را در تقويم جلالي محاسبه كرد كه همچنان دقيق ترين تقويم است و بر همان اساس ، دقيقه و ثانيه ورود به لحظه نوروز همچنان مشخص مي شود. او پس از اشاره به نوروزنامه خيام سخن خود را با متن فارسي و سپس ترجمه انگليسي رباعي زيباي خيام پايان داد كه:
چون ابر به نوروز رخ لاله بشست
برخيز و به جام باده كن عزم درست
كاين سبزه كه امروز تماشاگه تست
فردا همه از خاك تو برخواهد رست
كه با استقبال زياد اجلاس و كف زدن ممتد اجلاس مواجه شد
همچنين پرونده چند ملیتی فرهنگ پخت نان های نازک « لواش» در فهرست میراث ناملموس یونسکو به ثبت رسید
در ادامه اجلاس یازدهم کمیته بین الدول ميراث ناملموس یونسکو که از روز دوشنبه در آدیس آبابا پایتخت اتیوپی جریان دارد، پرونده "فرهنگ پخت نان های نازک "به ثبت رسيد.
اين پرونده که با همکاری تنگاتنگ و مشترك كشورهاي ايران، جمهوری آذربايجان، قزاقستان، قرقيزستان، و تركيه تهیه شده است فرهنگ پخت برخی از نانهای نازک و پهن از جمله لواش را در بر می گیرد.
در سال ٢٠١٤ پرونده ای تحت عنوان "نقش فرهنگى لواش" توسط ارمنستان ثبت شده بود.
با توجه به اين پيشينه، براي جلو گیری از بروز هر گونه سوء تفاهم در توصيف فرهنك پخت نان لواش ميان كشورهاي منطقه، همه كشورهاي ذيربط تلاش كردند تا با گفتگو به تفاهم برسند. احمد جلالی، سفیر كشورمان در یونسکو در ايجاد اين تفاهم منطقه اي معتمد قرار گرفت و نقش فعالی ایفا کرد .
پس از تصويب ثبت اين اثر، سفير جمهوري آذربايجان كه هماهنگي هاي مراحل تكميل پرونده را بر عهده داشت طي سخنان كوتاهي گزارشي از همكاري ها در ثبت اين اثر چند مليتي و فرهنگ مشترك منطقه ما در اين نان بخصوص ارائه داد.
سخن پاياني با جلالي سفير ايران بود كه بر این این نکته تاکید کرد که در فرهنگ ما، «نان خوردن با هم» معناىي وسيع تر از تغذيه دارد، چون اسباب نزديكي مردمان، باورها و اقوام مي شود و هم سفره شدن يك ارزش معنوي است.
وی جمله زيباي سردر خانقاه شيخ ابوالحس خرقاني در١١٠٠ سال پیش در ايران را به انكليسي ترجمه كرد كه : هركه در اين سراي درايد نانش دهيد و از ايمانش نپرسيد كه انكه نزد حق تعالي به جان ارزد بر خوان ابوالحسن به نان ارزد، او توضيح داد كه در فرهنك ما معناي نان خوردن با هم و هم سفره شدن فقط يك بحث تغذيه نيست بلكه یک ارزش معنوي و نشانه حرمت مشترك انساني اهالي آن سفره است كه مردماني با مذاهب و نژاد و قوميت و زبان و باورهاي مختلف را به هم مانوس مي كند.
جلالي توضيح داد كه عمق جمله خرقاني اين را مي گويد كه بشريت درک كند كه بر يك سفره مشترك نشسته و اين سفره حرمت دارد و بنابراين، به طريق اولي مي بايد جان هاي آدميان حرمت مشترك والاتري را در ذات خود دارد. جلالی در پايان اظهار اميدواري كرد كه همكاري كشورهاي منطقه در ثبت مواريث ناملموس بتواند اسباب هم سفرگي در نان ها كه اسباب نزديكي جانها و معنويت ها شود
کد مطلب: 419974
آدرس مطلب: http://alef.ir/vdcbz9baarhb89p.uiur.html?419974