مذاکرات محرمانه ایران و عربستان

18 فروردين 1395 ساعت 23:32


با تایید ضمنی سخنگوی دولت در خصوص ارسال نامه محرمانه حسن روحانی برای سران کشورهای عربی، تمامی گمانه‌زنی‌ها در خصوص آغاز مذاکرات منطقه‌ای میان ایران و کشورهای عربی عینیت یافت.

به گزارش نسیم آنلاین، چند صباحی از توافق هسته‌ای نگذشته بود که زمزمه مذاکرات جدیدی در رسانه‌های نزدیک به دولت به گوش رسید. مذاکراتی که این بار نه با موضوع هسته‌ای بلکه با همان نام برجام و برای موضوعات دیگری چون مسائل منطقه‌ای مطرح شد و برجام ۲، برجام ۳ و ... تیتر بسیاری از رسانه‌ها در اواخر سال گذشته و اولین روزهای ابتدایی امسال بود. برجام‌هایی که به‌طور رسمی استارت آن از نشست خبری رئیس‌جمهور و سوال برخی رسانه‌ زده شد.

جدی‌ترین حرف را اما سید حسین موسویان عضو اسبق تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای در روزنامه آرمان مطرح کرد. او که ارتباط نزدیکی با دستگاه دیپلماسی آمریکا دارد و در مذاکرات هسته‌ای چه در دو سال گذشته و چه در مذاکرات سالهای ابتدایی دهه ۸۰ نقش جدی و مهمی داشته، گفت بود که "آمریکایی‌ها احساس می‌کنند ایران کشوری است در منطقه که عزم و توان لازم را برای مبارزه با تروریسم دارد و این مسئله بسیار مهمی است و نفوذ ایران در منطقه و اقدامات ایرانی‌ها با منافع آمریکا همسو است".

او ادامه داده که "ایران و آمریکا بعد از برجام هم اختلافات زیادی همچون مسئله اسرائیل، سوریه، تروریسم و یمن دارند و این‌ها هم به‌سادگی برطرف نمی‌شود اما برجام راهبرد دیپلماسی را برای حل‌وفصل سایر اختلافات دو کشور روی میز گذاشته است".

از طرفی خبر شکل‌گیری مذاکرات با موضوعات منطقه‌ای با سازوکاری شبیه به برجام تنها مختص رسانه‌های داخلی نبود. رسانه‌های عربی و حتی غربی نیز در این خصوص اخباری را منتشر کردند که همگی نشان از جدی شدن مذاکرات شبه برجامی در خصوص منطقه دارد. حصول توافق محرمانه بین آمریکا و روسیه در خصوص منطقه، حضور حوثی‌ها در عربستان و پیشرفت گفتگوها، اعلام رضایت عربستان از گفتگوهای منطقه‌ای، دیدار جان کری با سران شورای همکاری خلیج‌فارس همگی نشانه‌ای آغاز فاز جدیدی از گفتگوها در منطقه است.

در این میان اما خبری در برخی رسانه‌ای منطقه منتشر شد که به‌شدت فضای رسانه‌ای خاورمیانه را تحت تأثیر قرارداد، خبری که فراتر از گفتگوهای دوجانبه بود و از اتفاق مهمی میان ایران و کشورهای عربی خبر می‌داد. اتفاقی در سطح "آغاز گفتگوهای ایران با کشورهای عربی".

رسانه‌های منطقه‌ای مدعی شده‌اند که یکی از مقام‌های ایرانی نامه‌ای به امیر کویت برای آغاز گفتگوها میان ایران و کشورهای عربی حاشیه خلیج‌فارس فرستاده و امیر کویت هم آن را به اطلاع رهبران کشورهای حاشیه خلیج‌فارس رسانده است.

بلافاصله پس از انتشار این خبر، خبرگزاری عربستان اعلام کرد که سلمان بن عبدالعزیز پادشاه این کشور نامه‌ مهمی را از امیر کویت دریافت کرده است.

با این اتفاق گمانه‌زنی‌ها در خصوص آغاز مذاکرات منطقه‌ای بین ایران و عربستان به‌صورت جدی تقویت و تحلیل‌های متفاوتی از نحوه آغاز مذاکرات و آینده جنوب غرب آسیا در رسانه‌های مختلف منتشر شد و حتی گفته شد که تیمی نزدیک به وزارت خارجه ایران رایزنی‌هایی را آغاز کرده‌اند که با به نتیجه رسیدن آن، در آینده‌ای نزدیک گفتگوهای ایران و عربستان در مسقط پایتخت عمان آغاز خواهد شد.

روزنامه المستقبل اولین رسانه خارجی بود که از وقایع جدیدی در این خصوص خبر داد و تغییر و تحولات وزارت خارجه ایران را جدی‌ترین اتفاق آتی در این زمینه دانست. این رسانه لبنانی در خبری مدعی شد که "منابع دیپلماتیک از برکناری امیر عبداللهیان از معاونت عربی و آفریقایی وزارت خارجه ایران خبر می‌دهند. این اقدام باهدف نشان دادن حسن نیت نسبت به تغییر مواضع ایران در قبال کشورهای عربی، صورت می‌گیرد."

 

از طرف دیگری برخی منابع و رسانه‌های داخلی نیز با تأیید این خبر از فشارجریان غرب‌گرای نزدیک به وزارت خارجه و وابسته به "لابی نایاک" در آمریکا برای برکناری امیر عبداللهیان خبر دادند. این منابع  تنها راه باز شدن مسیر گفتگوهای میان ایران و عربستان را در برکناری امیرعبدللهیان از وزارت خارجه معرفی کردند.

در این میان انتشار مکرر اخبار و تصاویر حضور اعضای لابی نایاک از جمله "تریتا پارسی" در کنار تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای در طول مذاکرات 2ساله اخیر با 1+5 به‌نوعی احتمال اعمال‌نظر نایاک برای تغییر حسین امیر عبداللهیان را تقویت می‌کند.

در این حین رئیس‌جمهور آمریکا هم که در ماه‌های گذشته و پس از پیروزهای جدی جریان مقاومت با کمک روسیه در سوریه و استان حلب، مواضع خود را تغییر داده و چندین بار از اتمام جنگ، آتش‌بس و آغاز مذاکرات سیاسی در منطقه حمایت کرده است، با تأکید مجدد بر نقش جدی ایران در تحولات منطقه خواستار حضور ایران در گفتگوهایی با موضوعات مناقشات منطقه‌ای شد.

اوباما که در روزهای گذشته همواره از ایران و سوریه سخن گفته است، این بار با پیش کشیدن برجام و توافق هسته‌ای میان ایران و گروه کشورهای 1+5،  از سویی برنامه موشکی ایران را مخالف روح برجام دانست و از سوی دیگر تلاش کرد ایران را در دوراهی ادامه تحریم‌ها و یا رفع تحریم با حضور در مذاکرات منطقه‌ای برای حل‌وفصل بحران‌هایی ازجمله سوریه و یمن قرارداد.

خط و نشان و اوباما که از عزم جدی این کشور برای واردکردن ایران به مذاکرات منطقه‌ای حکایت داشت، و با اخبار مکرر رسانه‌های داخلی و خارجی مبنی بر تمایل دستگاه سیاست خارجی دولت ایران برای ورود به گفتگوهای چندجانبه تقویت هم شده بود، نهایتاً محمدباقر نوبخت را مجبور به موضع‌گیری درباره حضور ایران پشت میز مذاکره با عربستان کرد. سخنگوی دولت که روز سه‌شنبه اولین نشست خبری خود را در سال جدید برگزاری می‌کرد در پاسخ به سؤالی گفت: ایران با وساطت عمان هیچ مذاکره رسمی یا محرمانه‌ای با عربستان نداشته است.

سخنگوی دولت هرچند که در این نشست خبری خود از آینده روابط ایران و عربستان سخنی نگفت اما ادعای برخی رسانه‌های عربی مبنی بر ارسال نامه‌ای محرمانه از سوی رئیس‌جمهور ایران به پادشاه کویت را نیز تکذیب کرد.

باوجود این تکذیبِ محمدباقر نوبخت، انتشار و دست‌به‌دست شدن خبر مذاکرات محرمانه ایران و عربستان در آینده‌ای نزدیک در رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی متوقف نشد و حتی گمانه‌زنی‌های جدیدی از مسیر محرمانه و غیررسمی گفتگوها میان ایران و عربستان منتشر شد.

گمانه‌زنی‌هایی که مبتنی بر اخبار هفته گذشته، نشان می‌دهد یکی از اعضای لابی نایاک که اخیراً مدتی را نیز به اتهام جاسوسی برای آمریکا، در بازداشت به سر می‌برده از نفرات اصلی برقراری گفتگوها میان ایران و عربستان است.

رسانه‌ها نوشتند که این فرد مدت‌ها در جریان مذاکره‌کننده هسته‌ای در وین و ژنو همراه با تریتا پارسی دیگر عضو نایاک حضورداشته و هم‌زمان در ایران نسبت به راه‌اندازی یک سایت خبری-تحلیل در مورد مسائل هسته‌ای برای تقویت تیم دولت اقدام کرده است، و  امروز هم ازجمله کسانی است که تغییر معاون عربی و آفریقای وزارت خارجه را پیگیری می‌کند.

اما همه این اخبار رسمی و غیر رسمی و تمامی گمانه‌زنی‌ها، با توضیحات امروز دفتر سخنگوی دولت وجه
جدیدی به خود گرفتند و به نوعی تایید شدند.

سخنگوی دولت که دیروز همه اخبار در خصوص  مذاکرات ایران و کشورهای عربی را تکذیب کرده بود با انتشار اطلاعیه ای تکذیب دیروز خود را رد کرد و گفت: "پاسخ سخنگوی دولت در خصوص ارسال نامه محرمانه از طرف روحانی به پادشاه کویت تا پیش از دریافت گزارشات مربوطه بوده است . بدیهی است وزارت امور خارجه کشورمان در این مورد اطلاع رسانی لازم و دقیق‌تر را در زمان مناسب انجام خواهد داد."

حال با این تایید ضمنی نوبخت، باید منتظر بود و دید که موضع وزارت خارجه در مورد ورود این به مذاکرات منطقه ای و بویژه گفتگوهای دوجانبه با عربستان سعودی چه خواهد بود و آیا رسانه‌ها باید منتظر اعلام رسمی خبر آغاز گفتگوهای منطقه ای میان ایران و عربستان باشند؟


کد مطلب: 343103

آدرس مطلب: http://alef.ir/vdcbgfbffrhba8p.uiur.html?343103

الف
  http://alef.ir