آمریکا در دو راهی خیانت به ترکیه یا کردهای سوریه
بخش بین الملل الف، ۱۴ شهریور ۹۵
14 شهريور 1395 ساعت 11:37
ارتش ترکیه دیروز همزمان با ورود نیروهای جدید به خاک سوریه از آغاز مرحله دوم عملیات موسوم به سپر فرات خبر داد. آنکارا عملیات در خاک سوریه را روز چهارشنبه ۳ شهریور با اعلام مبارزه با داعش و مقابله با کردها آغاز کرد. اما پیشروی آسان و تحویل شهر کردنشین جرابلس به ترکیه توسط داعش موجب شد که از همان ابتدا هدف واقعی از مداخله نظامی تقابل با کردها و جلوگیری از شکل گیری منطقه واحد کردنشین در شمال سوریه عنوان شود. در واقع آتش جنگی که ترکیه در سوریه شعله ور کرده بیشتر ازآن که داعش را نشانه گرفته بود هدفش سرکوب کردهای سوریه بود.
از سوی دیگر همزمانی تجاوز آنکارا به سوریه با حضور جو بایدن، معاون رئیس جمهور آمریکا در ترکیه موجب شد تحلیل ها به این سمت برود که به احتمال زیاد حمله با چراغ سبز امریکا انجام شده است. اتفاقات بعدی ثابت کرد که مطمئناً واشنگتن از عملیات موسوم به سپر فرات ترکیه خبر داشته است. در این راستا از سخنان جو بایدن، در کنفرانس مطبوعاتی مشترک با بینالی یلدریم، نخست وزیر ترکیه به عنوان دلیلی بر این هماهنگی یاد می شود. بایدن گفته بود: آمریکا به کردهای سوریه گفته است در صورتی که به غرب رودخانه فرات پیشروی کنند به هیچ وجه مورد حمایت آمریکا قرار نخواهند گرفت.
همچنین نعمان کورتولموش، معاون نخستوزیر ترکیه در کنفرانسی مطبوعاتی در آنکارا گفته بود: همه طرفهای ذیربط از جمله دمشق از آغاز عملیات (سپرفرات) آگاهی داشتند.
این در حالی است که تقریباً در دو سال اخیر با توجه به شکست های متعددی که تروریست ها متحمل شده بودند راهبرد اصلی آمریکا استفاده از کردها یعنی یگان های مدافع خلق برای مقابله با داعش بوده است. اما تائید اقدام دولت ترکیه و تاکید بر عقب نشینی کردها به سمت غرب رودخانه فرات به منزله پایان رویای کردی برای ایجاد منطقه ای مستقل بود. در واقع به نظر می رسد آمریکا سر بزنگاه و هنگامی که نیروهای کرد با استفاده از ضعف داعش در حال پیشروی و اتصال مناطق دو بخش عفرین در غرب با کوبانی در شرق بودند به کردهای سوریه خیانت کرد و با ترکیه هم نوا شد.
این وضعیت در حالی رخ داده است که خود دولتمردان ترکیه نیز طعم خیانت مقامات واشنگتن را قبلاٌ و در جریان کودتای نافرجام چشیده بودند. عدم محکومیت سریع کودتا توسط آمریکا، استفاده کودتاگران از پایگاه اینجرلیک که تحت مدیریت آمریکا می باشد و حضور فتح الله گولن عامل اصلی کودتا در آمریکا از دلایلی است که موجبات رنجش اعضای حزب عدالت و توسعه را به همراه داشت که موضع گیری های تندی را نیز علیه مقامات کاخ سفید بيان داشتند.
در این راستا برخی حمایت آمریکا از عملیات سپر فرات در سوریه را به مثابه امتیازی به ترکیه بعد از تنش در رابطه بین دو کشور در دوره کودتا و همچنین جلوگيري از فاصله گرفتن احتمالی آنکارا از واشنگتن ارزیابی می کنند.
اما با توجه به حساسیت کردهای سوریه، مقامات کاخ سفید تا کجا مایل به حمایت از ترکیه هستند؟ در حال حاضر دولت ترکیه اعلام کرده است عملیات سپر فرات را تا نابودی همه گروههایی که آنکارا آنها را تروریستی می داند ادامه می دهد. نکته مهم این است که ادامه عملیات نظامی و تشدید درگیری با کردها ممکن است ترکیه را در خاک سوریه ماندگار و به تعبيري بهتر گرفتار کند؛ چرا که آنکارا مجبور میشود برای حفظ مناطق تصرف شده حضور نظامی خود را تقویت کند.
اما درباره این که دولتمردان آمریکایی در آینده چه موضع گیری درباره تجاوز ترکیه اتخاذ خواهند کرد می توان احتمالات متفاوتی متصور بود:
- تداوم سیاست کج دار و مریز فعلی تا نوعی توازن در طرفداری و حمایت از کردها و ترکیه ایجاد شود. اما این سیاست می تواند موجب نارضایتی هر دو طرف را فراهم کند.
در این راستا حتی چند روز قبل روزنامه نیویورک تایمز در گزارشی از به وجود آمدن تنش در بین دو نهاد امنیتی آمریکا یعنی سازمان سیا و پنتاگون خبر داد و گفت: گروه موسوم به ارتش آزاد سوریه مورد حمایت و پشتیبانی سازمان سیا و دیگر سازمان های اطلاعاتی آمریکا قرار دارند و یگان های مدافع خلق و شبه نظامیان کرد سوریه از سوی پنتاگون حمایت و پشتیبانی میشوند. لذا به نظر می رسد آمریکا از زمان شروع عملیات سپرفرات در منطقه شمال سوریه بین دو گزینه حمایت از عملیات نظامی ترکیه و ارتش آزاد سوریه از یک سو و پشتیبانی از شبه نظامیان کرد از سوی دیگر با یک سردرگمی وسرگردانی مواجه شده است.
- احتمال بعدی طرفداری جدی از کردها می باشد. با توجه به این که ترکیه به عنوان یکی از اعضای ناتو و متحدان آمریکا در منطقه مطرح می باشد بسیار بعید است که واشنگتن ناراحتی آنکارا را به رضایت کردها ترجیح دهد.
صحبت هاي رهبر حزب اتحاد دموكراتيك كرد سوريه نيز به عنوان نشانه اي كه كردها خود را براي خيانت آمريكا آماده كرده اند، مطرح شده است. اخیراً صالح المسلم، تأکید کرد ترکیه در باتلاق سوریه غرق خواهد شد و نیروهایش با نیروهای ترکیه به عنوان نیروهای اشغالگرخواهند جنگید. این رهبر کردها درخواستهای همپیمانان آمریکایی برای عقبنشینی از شهر منبج و دیگر شهرکهای سوریه به سمت شرق فرات را رد کرد حتی اگر این موضعگیری باعث از دست دادن حمایت آمریکا شود.
- طرفداری از ترکیه که بدون شک موجب ناراحتی کردها خواهد شد. اما خیانت به کردها مسبوق به سابقه است؛ چرا که قبل از انقلاب اسلامی ایران، کسینجر و شاه ایران برای تضعیف ناسیونالیسم عربی صدام حسین اقدام به تقویت کردها نمودند اما در نهایت پشت آنها را خالی کردند. در واقع آمریکایی ها نشان داده اند از کردهای منطقه به عنوان حربه ای برای کسب امتیاز و باز تعریف ارتباط با سوریه، ترکیه، و عراق استفاده می کنند.
بدون شك اتفاقات روزها و هفته هاي آينده تا حدودي زيادي اين ابهامات را برطرف خواهد كرد. البته گفتني است در بحران سوريه بازيگران منطقه اي و بين المللي ديگري نيز حضور دارند كه بدون شك در اين معادلات تاثيرگذار خواهند بود. به خصوص اين كه به نظر می رسد هدف مهم ترکیه از تجاوز به شمال سوريه ایجاد منطقه حائل باشد؛ امري که بدون شک با مخالفت روسیه و ایران و مواجه خواهد شد.
کد مطلب: 388438
آدرس مطلب: http://alef.ir/vdcbfwbfwrhbwap.uiur.html?388438