الف - تاناکورا در غرب چگونه است؟

لباس های رنگارنگ غربی همیشه در ویترین های پر زرق و برق بالای شهر نیستند بلکه با کمی شکسته نفسی می توان دست دوم آن ها را با قیمت هایی شاید باور نکردنی در فروشگاه های کوچک و بی نور و رمق در مناطق مختلف شهر پیدا کرد.

گرچه هر از گاهی رسانه ها، آن هم از جنبه بهداشتی، حساسیت زایی و احتمال انتقال آلودگی های میکروبی سراغ تاناکوراها رفته اند اما به نظر نمی رسد رونق این کاسبی تحت تاثیر قرار گرفته باشد.

خرید لباس های دست دوم غربی احتمالا می تواند برای قشری از مردم کشورهای در حال توسعه که قدرت خرید بالایی ندارند امر عادی به نظر برسد ولی شاید خیلی از ما باور نکنیم که سرچشمه و اصل فروشگاه هایی که ما آنها را به اسم تاناکورا می شناسیم از امریکا و کانادا شروع شده! از نظر افکار عمومی ما، مردم در اروپا و امریکا نه فقط همیشه لباس های مارک می پوشند بلکه کمی که گذشت دلشان را می زند و جدید آن می خرند، فکر می کنیم آن ها مثل ما نیستند که تا تار و پود لباس هایمان از هم گسسته نشده و از برادر و خواهر بزرگتر به کوچکتر نرسیده و در انتها به قاب دستمال و وسیله گردگیری تبدیل نشده آن ها را دور نمی اندازیم!

اما باید بدانیم که در سه کشور امریکا و کانادا و استرالیا فروشگاه زنجیره ای با گردش مالی گسترده فعالیت می کند که کار اصلی آن عرضه لباس، کفش، لوازم خانگی، کتاب، ظرف و اسباب بازهایی است که توسط مردم اهدا شده است. این فروشگاه با 22 هزار کارمند و 330 شعبه مشتریان فراوانی برای خود دارد. در این یادداشت نگاه کوتاهی به فعالیت این شرکت می کنیم.

شرکت اصلی در امریکا سیورز (Savers) نام دارد. اولین شعبه این شرکت در شهر سانفرانسیسکو در سال 1333 شمسی (63 سال قبل) افتتاح شده است. البته بانیان این طرح جلوگیری از دور ریخته شدن بیش از 317 هزار تن کالا در سال و استفاده مجدد از آن ها را یکی از دلایل برجسته کار خود می دانند اما نمی توان از نظر دور داشت که درآمدشان براساس آخرین آمار بالغ بر یک و دو دهم میلیارد دلار در سال بوده و رشد فزآینده ای را هم تجربه کرده اند.

برمبنای اطلاعات پایگاه اطلاع رسانی شرکت سیورز که در کانادا به اسم ولیو ویلیج (Value Village) شناخته می شود، مردم اقلام قابل بازیافت خودشان را مستقیما یا توسط موسسات غیرانتفاعی (خیریه) محلی به دست آن ها می رسانند. در ازای این اقدام، سیورز مبلغی به این موسسات کمک مالی اختصاص می دهد و اقلامی را که کیفیت مطلوبی دارند برای عرضه قیمت گذاری می کند تا مشتریان بتوانند با قیمتی ارزان کالای مورد نیاز خود را تهیه کنند. براساس این اطلاعات، اجناسی که به فروش نمی رسند یا خریداری ندارند بسته بندی و به کشورهای در حال توسعه فرستاده می شوند.

بازیافت و استفاده مجدد، عرضه به قیمت مناسب، ایجاد شغل و کمک به موسسات غیرانتفاعی در تابلوی شرکت سیور قرار گرفته و به نظر می رسد که آن ها صرفا خدمت به جامعه را مد نظر دارند ولی براساس تحقیقاتی که شبکه خبری ان بی سی در سال 2015 انجام داده، ظاهرا مالکان شرکت چندان هم در عمل خیر خود خالص نیستند! در این گزارش گفته شده که تام الیسون، رئیس هیات مدیره سیورز خانه اشرافی در منطقه ای دارد که خانه بیل گیتس هم همانجا قرار گرفته است. از سوی دیگر این تحقیق نشان داده که فقط بین 8 تا 17 درصد درآمد شرکت به موسسات خیریه می رسد اما صاحبان سیورز این مطلب را به اهدا کنندگان اعلام نمی کنند، برای همین ممکن است این امر به معنی فریب نیت خوب افرادی باشد که فکر می کنند همه پول آن چیزی که اهدا می کنند به نیازمندان خواهد رسید.