الف - مجلس نمایندگان کنگره منع فروش بوئينگ به ايران را تصويب کرد

مجلس نمایندگان کنگره منع فروش بوئينگ به ايران را تصويب کرد

اکثریت جمهوری‌خواه مجلس نمایندگان آمریکا تدابیر تازه ای را با هدف مسدود کردن فروش هواپیماهای مسافربری بوئینگ به ایران تصویب کرده است. يکي از متمم ها، دفتر کنترل دارايي هاي خارجي آمريکا را از صدور مجوز لازم براي فروش هواپيماها منع مي کند.

به گزارش آسوشیتد پرس، نمایندگان بعد از ظهر پنجشنبه طی یک رای‌گیری شفاهی دو متمم در این زمینه که به لایحه بودجه خدمات مالی پیوست شده بود را تصویب کردند. باراک اوباما، رئیس جمهور آمریکا، گفته است هر گونه مصوبه ای که باعث تضعیف توافق اتمی با ایران شود را وتو خواهد کرد

رویترز روز قبل گزارش داده بود نمایندگان کنگره آمریکا در مورد سه مانع که در اصل برای جلوگیری از فروش هواپیماهای بوئینگ به ایران در نظر گرفته شده، مذاکره می کنند. یکی برای جلوگیری از صدور مجوز از وزارت خزانه‌ داری، یکی برای متوقف کردن صدور مجوز نقل و انتقال پول توسط وزارت خزانه‌ داری و همچنین مانعی برای بانک صادرات واردات آمریکا.

پیتر روسکام نماینده اهل ایلینوی که تهیه کننده این متمم ها بود گفت: دادن این نوع هواپیماها به ایران، که هنوز بزرگترین حامی دولتی تروریسم در جهان است، به این معنی است که کالایی در اختیار آنها می گذاریم که می تواند برای مقاصد نظامی استفاده شود. او ادعا کرد می توان هواپیماهای بوئینگ را طوری بازطراحی کرد که ۱۰۰ موشک بالستیک یا ۱۵ هزار گلوله آر‌پی‌جی را حمل کنند.

روسکام در بيانيه اي که از سوي دفتر وي منتشر شد اعلام کرد که طرح هاي وي مورد حمايت اعضاء هر دو حزب دموکرات و جمهوري خواه در مجلس نمايندگان قرار گرفته است.

این در حالی است که خوزه سرانو، نماینده دمکرات از ایالت نیویورک، ضمن مخالفت با طرح گفته است، مخالفت جمهوریخواهان با توافق ایران و بوئینگ، بخشی از راهبرد اعضای این حزب برای ضربه زدن به این توافق است.

اما برد شرمن، نماينده دموکرات از ايالت کاليفرنيا در سي ام ماه ژوئن سال جاري ميلادي در نامه اي به جان کري وزير خارجه، جيکوب لو وزير خزانه داري و پني پريتزکر وزير بازرگاني دولت اوباما تصريح کرده بود تقريبا اطمينان دارد که هواپيماهاي ايران براي مقاصد ديگر به کار گرفته مي شوند.

گزارش شد که اگر طرح تازه در کنگره تبدیل به قانون شود - یعنی رئيس جمهور آمریکا آن را امضا کند - می تواند بر سایر شرکت هایی که قصد فروش هواپیما به ایران را دارند اثر بگذارد چون تقریبا همه جت های امروز حاوی بیش از ۱۰ درصد قطعات آمریکایی هستند و بنابراین به مجوز صادراتی آمریکا نیاز دارند.

پس از چند دور مذاکره فشرده ميان هواپيمايي جمهوري اسلامي ايران با شرکت هواپيماسازي بوئينگ امريکا، سرانجام در اواخر خرداد ماه سال جاري، دو طرف بر سر امضاي يک تفاهم‌نامه همکاري توافق کردند. براساس اين توافق قرار است ۸۰ فروند هواپيماي مسافربري بوئينگ به ايران فروخته شود. بعلاوه اين شرکت ۲۹ فروند هواپيماي ديگر به ايران اجاره خواهد داد. تحویل آنها قرار است از ۲۰۱۷ شروع شود و تا ۲۰۲۵ ادامه یابد.

براساس اعلام ايران اير، در قالب اين تفاهم‌نامه بوئينگ تعدادي هواپيما از خانواده نسل جديد ۷۳۷ و همچنين مدل‌هاي ۳۰۰ER و ۹۰۰ از خانواده بوئينگ ۷۷۷ به ايران خواهد فروخت.

یکی از مفاد برجام، لغو ممنوعیت خرید هواپیماهی مسافربری برای ایران بوده است. پس از اجرایی شدن برجام، دولت جمهوری اسلامی ایران ابتدا تفاهمنامه‌ای با شرکت فرانسوی ایرباس منعقد کرد اما با سنگ‌اندازی‌های آمریکا تاکنون آن تفاهمنامه به قرارداد تبدیل نشده است. ایرباس می‌گوید اجرای این قرارداد کندتر از حد انتظار پیش می‌رود. آن قرارداد هم نیازمند مجوز صادراتی از آمریکاست.

جان لیهای، مدیر فروش شرکت چندملیتی ایرباس ماه قبل به طولانی شدن روند پیدا شدن مسیر مالی لازم برای پرداخت پول ۱۱۸ ایرباس پرداختی ایران اشاره کرده و گفته بود باید یک نظام بانکی بین‌المللی قابل اعتماد پیدا کنیم و این مسئله باید طی چند ماه آینده حل شود و الّا دیگر قراردادی در کار نخواهد بود.

بانک‌های اروپایی از تحریم‌های موجود آمریکا علیه ایران هراس دارند و داشتن یک تضمین کتبی مختصر برای تحریم نشدن در صورت تعامل با ایران را می‌خواهند؛ تضمینی که به نظر می رسد هیچ‌گاه صادر نمی‌شود تا سایه تحریم‌ها به صورت دائمی از سر ایران کم نشود.

مدیر فروش ایرباس به همین مشکل دقیقاً اشاره کرده و گفته بود «بانکدارها خیلی می‌ترسند ولی بهرحال ما باید این کار را به نحوی انجام دهیم.»

گفتنی است پس از آنکه تهران و گروه ۱+۵ در تاریخ ۲۳ تیر ۱۳۹۴ بر سر برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) درباره برنامه هسته ای به توافق دست یافتند، کنگره امریکا (مجلس نمایندگان و مجلس سنا) که اکثریت کرسی‌های آن در اختیار جمهوری خواهان است، از هیچ تلاشی در زمینه سنگ اندازی در روند اجرای آن فرو گذار نکردند. این در حالی است که ایران عنوان کرده با وجود انجام تعهدات تا کنون نفع اقتصادی از توافق هسته ای نبرده است.