پایگاه خبری الف 23 فروردين 1396 ساعت 2:11 http://alef.ir/vdcjxvextuqemxz.fsfu.html?461443 -------------------------------------------------- عنوان : نگاهی به گسترش خصوصی سازی در آموزش و پرورش بخش تعاملی الف - علی غیاث آبادی فراهانی* -------------------------------------------------- متن : جمعی از کارشناسان آموزش و پرورش بر این عقیده اند که برای بالا رفتن بهره وری در آموزش و پرورش بایستی آموزش و پرورش را هر چه بیشتر خصوصی کرد این در حالیست که طبق اصل سوم قانون اساسی به صراحت دولت موظف به ارائه ی اموزش و پرورش رایگان به تمام اقشار جامعه می باشد. مگر می شود این صراحت را نادیده گرفت؟  نتیجه ی بانکداری خصوصی گسترده  را می بینیم. آن زمان همه در مقابل این تصمیم ساکت ماندند و یا تایید کردند. الان با انبوهی از بانک های خصوصی و صندوق های شبه بانک که به جز اختلال در سیستم پولی کشور عملا تاثیر دیگری در اقتصاد  نداشته اند مواجه ایم. مزه ی گسترش بی رویه ی دانشگاه های خصوصی را هم چشیده ایم. در دهه های قبل دانشگاه آزاد ایجاد شد و در دهه ی گذشته نیز دانشگاه های علمی کاربردی و غیر انتفاعی ایجاد و گسترش یافت. آیا نتیجه ای جز تولید مدرک و ملیون ها فارغ التحصیل بیکار داشته اند؟ ایا به رشد علم و عالم کمک کرده اند؟ جز اینکه پولی گرفته اند و مثلا فارغ التحصیلانی را روانه ی جامعه کرده اند کاری کرده اند؟ هرچند دانشگاه آزاد می توانست به صورت محدود و با کیفیت به رشد علم کمک و پرورش متخصص کمک کند. ولی وقتی گسترش یافت و به یک بنگاه اقتصادی تبدیل شد از اهداف علمی خود دور شد. دانشگاه های پولی جدید هم که در رقابت با دانشگاه آزاد به وجود آمدند کار را بدتر کردند. حال برگردیم به آموزش و پرورش. با وجود حدود یک ملیون معلم و کارمند رسمی و بیش از صد هزار مدرسه دولتی آیا می شود به آسانی بحث گسترش خصوصی سازی را مطرح کرد؟ آیا کیفیت آموزشی و پرورشی همین مدارس محدود خصوصی از مدارس دولتی خیلی بالاتر است که بخواهیم دولتی ها را نیز به نوعی خصوصی کنیم؟ الان در هر شهری تعدادی مدرسه ی غیر دولتی وجود دارد (بیش از ده درصد از جمعیت دانش اموزی). باید به همین ها بسنده شود و اگر قرار است مدرسه ی جدیدی مجوز بگیرد با وسواس و سختگیری زیاد آن هم بسیار محدود و حساب شده باشد. باید با نظارت سختگیرانه ی آموزش و پرورش بر مدارس دولتی و غیر دولتی مواظب بود تا از اهداف اموزشی و پرورشی ٬دور نشوند. اگر کسی می خواهد پولش را در راه توسعه علم و دانش مملکت سرمایه گذاری کند محدودیتی وجود ندارد باید استقبال کرد ولی زیر نظر دولت و با نظارت دقیق  و آن هم محدود. دولت موظف است که امکانات برای مدارس دولتی را به نحو احسنت تامین کند اگر دولت این کار را نمی کند راه حل آن خصوصی سازی آپ نیست. یک ملیون کارمند استخدام آپ هستند. به گفته ی وزیر قبلی بیش از صد هزار نفر نیروی مازاد وجود دارد. سوال اینجاست با گسترش خصوصی سازی تکلیف این همه معلم  چه می شود؟ به هر حال مدرسه ی خصوصی معلمش را به سلیقه ی خودش انتخاب و تامین می کند. برخی بر این نظرند که دولت مدارس را به بخش خصوصی اجاره دهد و سرانه دانش اموزان که در مدرسه ی دولتی صرف می شود را به آن مدارس بدهند در عوض آن ها شهریه ی کمتری از دانش اموزانشان  بگیرند و خودشان اداره مدرسه را به دست گیرند. حال اگر دولت بیاید به برخی مدارس خصوصی و اجاره داده شده سرانه ی دانش اموزان را بپردازد و آن مدارس موظف شوند دانش اموزان را با شهریه ی پایین بپذیرند جمعیت دانش اموزی مدارس دولتی پایین می اید و معلمان مازاد بیشتر نیز خواهند شد. (با توجه به روند جذب و بازنشستگی نیروه ها در آپ سالانه حدود پانزده هزار نیروی آپ کمتر می شود یعنی حدود دو دهه طول می کشد تا تعدیل نیرو صورت گیرد) از طرفی دولت باید حقوق معلمان رسمی را بدهد از طرف دیگر به مدارس خصوصی هزینه های جدا بپردازد. این روش ها راه گسترش فساد مالی را نیز بیشتر می کند. در هر حال خصوصی شدن آپ از این مقدار که هست بیشتر نباید بشود. دولت به جای گسترش برخی روش ها مثل خرید خدمات اموزشی و اجاره دادن و یا فروختن مدارس و امثال این ها (البته این موارد به صورت محدود و بسیارحساب شده می تواند مفید باشد) به فکر اختصاص بودجه ی کافی برای مدارس و نظارت هرچه بیشتر  بر کیفیت آموزش و ارزشیابی باشد و نیز بهره وری در نظام اموزشی (در یک مقاله به این مقوله پرداخته ام) را افزایش دهد تا نظام آموزشی ما ارتقا یابد. امیدورام با خصوصی سازی گسترده روزی نیاید که مدارس رسما  به مراکز فروش مدرک دیپلم و اموزشگاه های اجباری کنکور تبدیل شوند. *علی غیاث آبادی فراهانی - هنر آموز هنرستان های ساوه