پایگاه خبری الف 6 شهريور 1395 ساعت 11:19 http://alef.ir/vdchimnxq23n6md.tft2.html?385527 -------------------------------------------------- عنوان : علم الهدی، روحانی/ مساله کنسرت نیست! دکتر امیر محبیان، 6 شهریور95 -------------------------------------------------- متن : رئيس جمهور محترم درقبال آن چه که جنجال هاي پيرامون سخنان امام جمعه محترم مشهد در مورد برگزاري کنسرت موسيقي بدليل حواشي غير اخلاقي آن ناميده شده؛مواضعي را اتخاذ کرده و حتي وزير ارشاد کابينه خود را مورد انتقاد در ملأ عام قرار دادند. در اين راستا؛لازم است ابتدا مسئله را مرور و در باب سخنان جناب رئيس جمهور و نيز فضاي ايجاد شده، تحليل مناسب براي واقعيت يابي صورت گيرد. آغاز ماجرا آيت الله علم الهدي در نماز جمعه ۲۲ مرداد ماه سال جاري نسبت به برگزاري کنسرت ها در مشهد موضع اتخاذ کرده و اظهار داشت:«در همه دنيا، يک شهر مقدس به‌عنوان شهر زيارت، شرايط قداست خودش را دارد و همه افراد، همه جريان‌ها، هويت قداست آن شهر را حفظ مي‌کنند، اين شهر هم شهر زيارت است و قداست دارد، مشهدي هم که در اين شهر زندگي مي‌کند، چه جوان، چه پير، چه دختر و چه پسر، بداند که در شهر زيارت و شهر امام رضا زندگي مي‌کند.» با اين مقدمه ايشان به موضوع برگزاري کنسرت در مشهد پرداخت و گفت: « کسي که در شهر زيارت و امام رضا زندگي مي‌کند بايد اين شرايط را بپذيرد، ديگر سر لغو يك کنسرت ما نبايد چانه‌زني با برخي مسئولان بر سر کوته‌فکري‌شان داشته باشيم؛ مگر در اين مملکت شما شبکه تلويزيوني قرآن نداريد؟ موسيقي حلال و حرام هرچه هست به‌جاي خود محفوظ، هرکس پيرو مرجعش هست، مگر شبکه قرآن در اين تلويزيون نيست؟ مگر همه شبکه‌هاي تلويزيون موسيقي ندارد؟ چرا شبکه قرآن موسيقي ندارد؟ مي‌گويند کنار قرآن نمي‌شود تار زد، اين خلاف قداست قران است، کنار گنبد امام رضا نمي‌شود کنسرت برگزار شود، اين خلاف حيثيت و هويت اين شهر است، تو کنسرت مي‌خواهي، مشهدي نباش، برو يک شهر ديگر زندگي کن؛ اگر يک آدمي مي‌خواهد در يک شهري زندگي کند، در عياشي‌هايش آزاد باشد، در عمليات فرهنگي‌اش آزاد باشد، در تفريح و خوش‌گذراني‌اش آزاد باشد، چرا يک شهر زيارتي را انتخاب کرده؟ اين شهر را انتخاب کرده که زوار اين شهر را بچاپد و همين‌جا عياشي کند؟» آنچه که مشخص بود؛اتخاذ مواضع صريح در برابر رفتارهايي بود که قداست حريم امام رضا(ع) را مخدوش مي کند.کنسرت به عنوان مصداق اين حرکت ذکر شده است. به‌زودي موجي از مخالفت از يک سو و موجي از موافقت از سوي ديگر برخاست. استدلال هاي موافقان منطبق با منطق امام جمعه مشهد و استدلال هاي مخالفان عمدتا به شرح زير بود: ۱.گروهي معتقد بودند که مگر همه مشکلات مشهد منجمله حاشيه نشيني و فقر تمام شده که امام جمعه فقط کنسرت ها را هدف گرفته است. ۲.گروهي لحن تند امام جمعه را مورد نقد قرار مي دادند و معتقد بودند بهتر بود با لحن بهتري اين سخنان را بيان داشت. ۳.گروهي معتقد بودند که اين ساز جدا زدن نوعي پديد آوري نظام ملوک الطوايفي در کشور است. ۴. گروهي معتقد بودند در حالي که نظام موسيقي را مجاز مي داند؛چرا در مشهد امام جمعه بيرق مخالفت برپا کرده است؟ ۵ گروهي بر اين باور بودند که مردم مشهد نبايد به‌دليل در جوار امام رضا(ع) بودن محروم از تفريحات باشند؟ وزارت ارشاد؛يک گام به عقب در برابر تقدس به‌دنبال بالا گرفتن اين جنجال ها که به يار کشي دو طرف انجاميد؛ناگهان وزارت ارشاد که متولي و مدعي کنسرت ها بود؛عقب نشيني کرد و سخنگوي ارشاد در توجيه آن گفت: «نظر وزير ارشاد درباره برگزارنشدن کنسرت ها در مشهد به دليل حرمت بارگاه امام رضا و حفظ حريم معنوي آن بزرگوار است." نوبخت سخنگوي دولت هم تاکيد کرد: « تا آنجايي که اطلاع دارم دکتر جنتي فقط روي بحث شهر مشهد عقب‌نشيني کردند. به هر تقدير در شهر مشهد حرم مقدس امام هشتم شيعيان قرار دارد. حتما وزير ارشاد حرف‌هايي که زده‌اند بنا بر ملاحظات بود. ولي اين قابل تسري به همه شهرهاي ديگر نيست.» اما مسئله به اينجا خاتمه نيافت و در پي ادامه بحث ها، ناگهان حجت‌الاسلام والمسلمين حسن روحاني که در جمع پزشکان سخن مي‌گفت، در واکنش به لغو کنسرت‌ها از موضع وزير ارشاد درباره عدم برگزاري کنسرت در مشهد انتقاد کرد و گفت “وزير بايد تابع قانون باشد.” روحاني نسبت به حاشيه هاي پيش آمده بر سر برگزاري کنسرت در مشهد واکنش نشان داد و گفت: «يک جا مي‌خواهد کنسرتي برگزار شود مجلس قانون گذاري شکل مي‌گيرد در حالي که ما مجلس شوراي اسلامي داريم و هرکسي که صبح بيدار مي‌شود و يک تريبون پيدا مي‌کند نمي‌تواند قانون گذاري کند، و وزير نبايد نيز تبعيت کند چرا که وزير بايد تابع قانون باشد. هيچ وزيري در برابر هيچ فشاري نبايد کوتاه بيايد و عقب نشيني کند.» نکاتي چند در کشف واقعيت: ۱. آيا مخالفت امام جمعه مشهد با کنسرت ها ؛مخالفت با خود کنسرت هاست يا حواشي غير اخلاقي آن؟ آيت الله علم الهدي در خطبه دوم نماز عيد فطر در مورخ ۱۶ تير امسال به اين سوال پاسخ گفته است: «کنسرت حاشيه‌اي دارد که آن حاشيه ابتذال آفرين و ابتذال گستراست؛ اين‌که عده‌اي فرياد مي‌کشند، کف و سوت مي‌زنند و اظهار هيجان مي‌کنند، اين هيجان‌هاي گناه‌آلود شکلي از گناه و غضب خداست که در زندگي اجتماعي ما بروز کرده است.» پس هدف کنسرت نيست؛بلکه حاشيه هاي کنسرت مورد اعتراض است. چنانچه حتي در مورد ورزش هم همين را مي گويد: « ورزش، جريان مقدسي است، حتي ورزش قهرماني مقدس است چون مشوق نسل جوان براي سلامتي، ورزش و حفظ صحت است اما اگر قرار شد در کنار اجراي برنامه ورزش قهرماني، عده‌اي دختر و پسر کنار هم جمع شوند، يک عده دختر و زن هيجان پيدا کنند، کف بزنند، سوت بکشند و به هوا بپرند، مي‌شود ابتذال و ابتذال مظهر گناه است.» ايشان حتي در ديدار با فرمانده نيروي انتظامي صريحتر مي گويد: « بحث ما، موضوع موسيقي و کنسرت نيست بلکه بحث حواشي به وجود آمده در کنسرت است.» ۲.آيا اعتراض به حواشي کنسرت به معناي اعتراض ايشان به اصل موسيقي است؟ پاسخ آيت الله علم الهدي: « مسئله کنسرت يک موضوع است و بحث مجوزي که صادر مي‌شود موضوع ديگر، موسيقي به ما ارتباط ندارد چون در آن تخصص نداريم اما حرف ما، حواشي امنيتي آن است.» در سال ۹۴ ايشان در ديدار با مسئولان سازمان بسيج هنرمندان گفت: « بسياري بنده را به عنوان فردي مخالف صد در صد موسيقي مي دانند در حالي که مباني فقهي بنده نسبت به بسياري از مراجع بازتر است و هيچ شخصي به مباني فقهي که بنده عرض مي کنم دقت و توجه نمي کند» وي حتي گام را جلوتر نهاده و با تاکيد بر اينکه در موسيقي بايد مولد باشيم نه مقلد، و نيز با بيان اينکه عده اي موسيقي ايراني را درست و موسيقي خارجي را باطل مي دانند، ادامه داد:« اين مسئله صحيح نيست چرا که در برخي موارد موسيقي خارجي از بسياري از موسيقي هاي داخلي مان بهتر است» لذا بسياري از اعتراضات با پيش فرض ذهني بوده است که با سوابق امر و گفته هاي امام جمعه همخواني ندارد. ۳.آيا اين مباحث امري جديد است ؟ يا مسئول مستقيم لغو کنسرت ها امام جمعه است يا نهاد ديگري؟ آيت الله علم الهدي در سال ۹۲ به اين پرسش پاسخ گفته است: «من نگفتم اجراي کنسرت در مشهد حرام است .... مشهد حرم امام رضا (عليه السلام) است .... مجوز اجراي هر برنامه فرهنگي در حرم امام رضا (عليه السلام) بايد در شان اين محل باشد .... مجوز اجراي کنسرت به عهده شوراي فرهنگ عمومي است و من در اين شورا هيچ کاره ام .... مسئولين جرات ندارند بگويد تصويب نشد ، مي گويند امام جمعه نگذاشت !!» بنا بر اين مشخص شد که مسئله حواشي کنسرت بوده است ونه خودکنسرت و يا نفي موسيقي؛فرد امام جمعه هم بيان کننده يک خواست بوده است که سه سال پيش توسط شوراي فرهنگ عمومي تصويب شده است که بدلايلي چون بروز پاره اي از رفتارهاي غير اخلاقي در بعضي از کنسرت ها مجددا و با غلظت بيشتري مطرح شده است. ۴.اما در پاسخ به اين که آيا مشهد مسئله ديگري ندارد؛قطعا همگان مي پذيريند که براي حل يک مسئله لزومي ندارد که همه مسائل حل شده باشندو زيرا با اين منطق چنانچه به حل مسائل شهري بپردازيم گفته خواهد شد چرا به مسائل فرهنگي نمي پردازيد و قس عليهذا.بنا براين همه مسائل بايد در دستور کار رسيدگي باشد؛بويژه مشکلات اشتغال و اقتصادي ولي اين به معناي ناديده انگاري مسائل فرهنگي نيست. ۵.گروهي به لحن امام جمعه مشهد نقد کرده بودند؛که نگارنده هم انتقاداتي را در اين باب دارد ولي اين مسئله اي سليقه اي و بخشي از آن به خصلت خطابي بودن منابر بر گشته و ناظر به محتوا نيست. ارزيابي سخنان رئيس جمهور در باب سخنان رئيس جمهور محترم نکاتي قابل ذکر است: ۱.ايشان فرموده اند: « يک جا مي‌خواهد کنسرتي برگزار شود مجلس قانون گذاري شکل مي‌گيرد در حالي که ما مجلس شوراي اسلامي داريم و هرکسي که صبح بيدار مي‌شود و يک تريبون پيدا مي‌کند نمي‌تواند قانون گذاري کند» مسلما رئيس جمهور محترم از باب طنز فرموده اند «مجلس قانون گذاري شکل مي‌گيرد» زيرا در عالم واقع مجلس قانون‌گذاري براي لغو کنسرت ها شکل نگرفته است؛اگر منظور ايشان"شوراي فرهنگ عمومي» است که در سال ۹۲ مصوبه مذکور را داشته است؛طبعا شوراي فرهنگ عمومي مجلس قانون‌گذاري نيست و رئيس جمهور محترم به عنوان يک حقوقدان اين را نيک مي دانند؛ ايشان در همان سخنراني بدرستي فرموده اند: « افتخار ما اين است که کشورمان کشور قانون است و امام (ره) بارها بر اينکه حکومت اسلام و جمهوري اسلامي حکومت قانون است تاکيد کردند چرا که اگر قانون زير پا رود سنگ روي سنگ بند نمي شود.» اين سخن کاملا درست است؛ اما قانون در نهادهاي قانوني تبلور پيدا مي کند. اگر ايشان حکم بر اين دارند که مصوبات شوراي فرهنگ عمومي و شوراي تامين و امثالهم ضمانت اجرا و اساسا ارزش تبعيت ندارند؛رسما اعلام کنند. به گمان من اين سخنان رئيس جمهور محترم که از يک سو بايد قانون را رعايت کرد و از سوي ديگر، نهادهاي قانوني را نبايد تبعيت کرد؛کاملا متناقض است و از حقوقداني چون ايشان ناپذيرفتني! زيرا اگر نهادهاي قانوني را نفي نماييم؛ قطعا در آن زمان «سنگ روي سنگ بند نمي شود». ۲.دکتر روحاني فرموده اند: «وزير بايد تابع قانون باشد. هيچ وزيري دربرابر هيچ فشاري نبايد کوتاه بيايد و عقب نشيني کند.» بخش اول سخن ايشان کاملا درست است و وزير بايد تابع ترين فرد در برابر قانون باشد اما در مورد بخش دوم که فرموده اند:« هيچ وزيري در برابر هيچ فشاري نبايد کوتاه بيايد و عقب نشيني کند.»سئوالاتي مطرح است؛که اميدوارم پاسخي براي آنها بيابيم: الف: آيا جناب رئيس جمهور معتقدند در برابر«هيچ فشاري نبايد کوتاه آمد» يا در برابر« بعضي فشارها» مي توان کوتاه آمد؟مثلا آيا در حوزه سياست خارجي هم قائلند که بايد در برابر فشارها ايستاد و حتي نبايد مذاکره کرد؟ يا در آنجا مي توان در برابر فشارها عقب نشيني کرد و آن را حتي «برد» دانست؟يا در برابر افکار عمومي مومنين و معتقدين بايد ايستادگي کرد و در برابر افکار عمومي با گرايش سکولار بايد فشار پذير شد؟به نظر مي رسد رئيس جمهور محترم در باب «تعريف فشار» و يا «عامل فشار» براي وزراي محترم دولت خويش بايد کمي شفاف تر سخن بگويند تا آنها بدانند مي توان در برابر اهل منبر و مومنين ،آرمان خواهان و انقلابيون ايستاد ولي ايستادگي در برابر جريانات عرفي قبيح است! ب: در سخنان رئيس جمهور محترم؛ايستادگي در برابر فشار(البته فشار طيفي خاص)ارزش شمرده شده است؛البته ترديدي نيست که ايستادگي در برابر باطل ارزش است ولي نه هر نوع ايستادگي! آيا ايستادگي در برابر حق هم ارزش است؟ قطعا خير واين ايستادگي در حکم لجاجت است.اگر وزير ارشاد شما با دريافت اطلاعاتي مبني بر وضعيت بعضي کنسرت ها بر حسب باور ديني اش عقب نشيني کرد؛بايد تنبيه شود يا تشويق؟ اما در نهايت: جناب دکتر روحاني؛از نگاه مثبت نگارنده به عقلانيت و اعتدال که با آن شعار برکرسي رياست جلوس نموده ايد؛آگاهيد؛اما شنيدن نکاتي دوستانه از سوي يک خيرخواه شماشايد مفيد باشد: ۱. جناب حجت الاسلام و المسلمين روحاني ؛ ايفاي هر نقشي شرايطي دارد؛ازيک روحاني آن‌هم رئيس جمهور نظام ديني پذيرفته نيست نقشي را پذيرا شود که با ماهيت او در تناقض است.آيا مي توان روحاني رسما بي دين داشت؟مسلما متناقض خواهد بود.يک روحاني البته با ادبيات مناسب بايد از دين و ارزش هاي ديني دفاع کند؛اين هم شغل اوست و هم هويت او که بر مبناي آن لباس دفاع از دين را پوشيده است.از يک روحاني پسنديده نيست نقشي را ايفا کرده و تصويري از خود ايجاد کند که او را در برابر باورهاي ديني مردم قرار دهد. مردم ما بدرستي باوري از محوريت ائمه اطهار در هويت خويش دارند؛براي آنها قداستي قائلند که حتما شما نيز بر اين باوريد؛قداست يعني پذيرش حريمي الهي و جايگاهي متفاوت براي يک شخص يا محل يا حتي يک برگ کاغذ که آيه اي برآن نوشته شده است.آيا شما اجازه مي دهيد که در کنار جايي که شما نشسته ايد هر عملي خلاف شان شما انجام گيرد؟مسلما خير! پس آيا حداقل‌ نبايد تا اين حد براي محيطي مقدس از منظر دين حريم قايل بود؟ ۲.شما به نقد سخنان آيت الله علم الهدي پرداخته و ناظر به آن نکاتي را فرموده ايد؛اين حق شما و حق هر انساني است که سخنان را با حق بسنجد و نه حق را با افراد؛اما لازمه درايت و انصاف آن نيست که بررسي مناسبي در اين راستا صورت گرفته و سپس در تريبون اين گونه موضع اتخاذ کنيد؟شما براي که خود را در برابر که قرار داده ايد؟آيا مشاوران شما با ارزيابي دقيق حضرتعالي را آماده اين موضع گيري کرده اند؟ ۳.بعضي مي گويند رئيس جمهور با استفاده از اين سخنان مي خواهند در آستانه انتخابات رياست جمهوري، روي موجي سوار شوند که ضعف هاي اقتصادي و ... را بپوشاند! من ترجيح مي دهم نسبت به شما اينطور بدبين نباشم؛اما آيا اين موج سواري هاي مقطعي همان پوپوليسمي نيست که آن را مذمت مي کرديد؟ جناب رئيس جمهور؛ به عنوان دوست پيشنهادي به شما دارم؛پوپوليسم عنصري از مردم فريبي را درون خود دارد؛بسوي آن نرويدولي اگر خواستيد نه به عنوان پوپوليسم بلکه مردم گرايي، روي موج مردمي حرکت کنيد؛در يک جامعه ديني با مردم دين گرا همراه شويد بويژه چون روحاني نيز هستيد؛ حداقل در برابر موج ديني نايستيد.ضمن آن که قطعا مي گويم آرايي که محصول بازي هاي اينچنيني است؛بي برکت خواهد بود و يا کسي را به قدرت نمي رساند ويا اگر هم برساندعاقبت خيري را براي او رقم نخواهد زد. ۴.حضرتعالي در سال ۹۲ در جمع دانشجويان دانشگاه شريف فرموده بوديد:«آمريکايي‌ها کدخداي ده هستند، با کدخدا بستن راحت‌تر است» هرچند شديدا معتقدم يک روحاني بايد با خدا ببندد نه با کدخدا؛ هر که با خدا بست؛نگران هيچ کدخدايي نخواهد بود ولي چون چنين باوري داريد ناصحانه مي گويم:اين ملک خدايي دارد و کدخدايي؛کدخداي اين ملک امامان پاکي هستند که عمري را با رهنمودهاي آنان طي کرده ايم ؛با اين کدخدايان ببنديد و از حريمشان دفاع کنيد.