پایگاه خبری الف 11 آبان 1395 ساعت 23:13 http://alef.ir/vdcdsn0okyt0zk6.2a2y.html?409535 -------------------------------------------------- پیشنهاد کتاب/ «دفترچه خاطرات یک بی‌عرضه» (اردوی اجباری)؛ جف کینی؛ ترجمه کهزاد باصری؛ ماهی عنوان : آه اون قدیما چه خوب بود! بخش فرهنگی الف؛11 آبان 1395 -------------------------------------------------- متن : «دفترچه خاطرات یک بی‌عرضه» (دفتر نهم : اردوی اجباری) نویسنده: جف کینی ترجمه: کهزاد باصری ناشر: ماهی، چاپ اول 1395 208  صفحه، 15000 تومان   شما می‌توانید کتاب «دفترچه خاطرات یک بی‌عرضه» را تا یک هفته پس از معرفی با ۱۰ درصد تخفیف از فروشگاه اینترنتی شهر کتاب آنلاین خرید کنید.   **** «دفترچه خاطرات یک بی‌عرضه» یک مجموعه استثنایی است، یکی از با حال‌ترین(!) کتابهایی که می توان به دست مخاطبان نوجوان داد و آنها را تشویقش کرد به کتابخوانی. در این روزگارِ احاطه تلویزیون، بازی های کامپیوتری، ایکس باکس، پلی استیشن، تلگرام و هزار کوفت و زهرمار وقت تلف کن دیگر که به بدترین شکل ممکن وقت بچه های ما را تلف می کنند، کتابی که بتواند، آنها را جذب خود کند و از دستشان نیفتد، بدون شک یک چیز استثنایی است. مخصوصا که این یکی نه ماجرای حمله موجودات فضایی به زمین است و نه حکایت آدم آهنی های پرنده، دایناسورهای خزنده یا پسر بچه های جادوگر جهنده و از این خزعبلات که برای جذب بچه ها به دنیای کتاب به خورد آنها داده شده و درست که نگاه کنیم، دنیای معصومانه کودکان را نیز آلوده کرده اند. این کتاب ماجراهای واقعی و ملموس یک پسر بچه بی عرضه و ریغوست که به زبانی خودمانی تعریف می شود. در عین حال همانند بسیاری از کتابهای ژانر کودک و نوجوان یک سری پیام های اخلاقی مثل ارزش بودن راست گویی، کمک به دیگران و کلی مفاهیم آشنایی از این دست داده می شود، اما همه آنها در لایه های زیرین داستان قرار دارند و هیچ یک گل درشت نشده و توی ذوق نمی زنند. مهمتر از همه اینکه خواننده خود را نیز سرحال می آورند و به بچه ها یاد آوری می کنند، دنیای واقعی کودکانه چشم دوختن به صفحات تلویریون و تبلت و... نیست. «دفترچه خاطرات یک بی‌عرضه» اولین بار در سال 2007 منتشر شد، استقبال از آن اگر چه قابل پیش بینی بود اما نه تا اندازه ای که روزی در برخی از کشورها پشت جادوگرهای نوجوان هری پاتر را زمین بزند. پیش از آن در یک وبسایت بخشهایی از این ماجراها منتشر شده بود و خواننده میلیونی پیدا کرده بود، همین جف کینی نویسنده خوش ذوق کتاب را به فکر انداخت که دست به کار نوشتن آنها در قالب کتاب شود. دفترچه خاطرات یک بی عرضه، نوشته های نوجوانی شیطان به نام گریگوری هفلی است که با بازیگوشی هایش دنیای کودکی و نوجوانی را پیش روی خواننده مجسم می کند. ماجرا از آنجا آغاز می شود که مادر گرگ (گرگوری) دفترچه خاطراتی به پسرش داده و او را که کلا بچه ضعیف و بی عرضه ای ست تشویق می کند خاطرات روزانه اش را در این دفترچه بنویسد. همین دفترچه ها که گرگ از خاطرات خود نوشته و بعضی وقت ها برای کامل شدن حرفهایش نقاشی های بچه گانه ای هم به آنها اضافه کرده، مجموعه کتابی را تشکیل داده که تاکنون به ده جلد رسیده است. هر جلد از این کتابها زیر مجموعه دفترچه خاطرات یک بی عرضه منتشر شده و یک اسم خاص هم برای خود دارند همانند: یادداشت های روزانه گرگوری هفلی، دیگه ذله شدم، شانس مزخرف، سفر نصفه کاره، چله تابستون، حقیقت تلخ و ... گرگ علاقه ای به مدرسه و درس خواندن ندارد، مثل بیشتر بچه ها به خودش و نفع و ضررش فکر می کند تا دیگران. این مسئله نه تنها شامل حال همکلاسی هایش می شود بلکه حتی در مورد برادرش هم مصداق پیدا می کند. برای اینکه به آنچه می خواهد برسد از هیچ دوز و کلکی روی گردان نیست، اما معمولا از این راه ها به نتیجه نمی رسد و تنها عایدی او دسته گل ها و خراب کاری هایی است که به بار می آورد به همین خاطر کارش به تنبیه هم کشیده می شود. نشر ماهی که پیشتر هشت جلد از این مجموعه را منتشر کرده بود، به تازگی جلد نهم آن را با ترجمه کهزاد باصری به رنگ سیاه و با عنوان اردوی اجباری به بازار کتاب فرستاده است. در سال 2010 در نظر سنجی که درباره بهترین کتابهای ده سال اخیر گروه کودک و نوجوان صورت گرفت، مجموعه دفترچه خاطرات یک بی عرضه رتبه اول را به خود اختصاص داد. با این همه موفقیت و جذابیت کتابی با بیش از 200 میلیون نسخه فروش و ترجمه و انتشار در 80 کشور جهان دور از انتظار نیست که مثل همیشه در بازار کتاب ایران، ترجمه های متعددی از این کتاب به بازار آمده باشد ،ترجمه هایی با نامهای کم و بیش مشابه با اندکی تغییر. اما چنانکه قابل پیش بینی است نشر ماهی با توجه  به وسواسی که در کیفیت محتوا و کتاب پردازی آثارش دارد یکی از بهترین ترجمه ها را با قطعی خوش دست و مناسب برای نوجوانان ارائه کرده است. اما مجموعه دفترچه خاطرات یک بی عرضه فقط برای بچه ها جذاب نیست، بلکه برای پدر و مادر ها هم کلی حرف جذاب دارد که شاید برخی از آنها را هم خودشان بدانند اما نسبت به آنها بی توجه هستند. این باعث می شود که اگر زمانی بچه ها هم در خواندن کتاب ها تنبلی کردند، بزرگتر ها حوصله خواندن این کتاب را برای آنها داشته باشد، چون واقعا یادآور خاطرات دوران کودکی خودشان هم می تواند باشد. «به نظر مامان مشکل جامعه امروز ما این است که همه دماغشان را چسبانده اند به صفحه موبایلشان و هیچ کس هم حواسش به دور و برش نیست» همین توصیف کوتاه گرگ در کتاب اردوی اجباری به روشنی نشان می دهد که نگاه این بچه بازیگوش و تصویری که از دنیای امروز ارائه می کند چقدر زنده و مطابق احوال ماست چنان که نه فقط خوب و بد بچه هایمان که خوب و بد رفتار خودمان را هم در لابلای این داستانها می توانیم ببینیم. از قضا اردوی اجباری یکی از جالب ترین کتابهای این مجموعه برای بزرگتر هاست، چرا که جف کینی این بار به سراغ یکی از آشنا ترین موضوعات در ارتباط میان کودکان و بزرگتر ها رفته است و آن چیزی نیست جز، این عبارت که به قول گرگ هروقت صحبت از قدیم می شود، بزرگتر آنرا می گویند: آه چقدر قدیم بهتر از حالا بود. البته گرک طبق معمول روایت خود را از عبارت نوستالژیک بیان می کند. خب قضیه احتمالا حسادتی چیزی است، چون بزرگتر ها در دوران کودکی شان خواب داشتن این همه وسایل پیشرفته و مدرنی را که نسل من دارد نمی دیده اند! ایده اینکه قدیم بهتر بود یا حالا دست مایه اصلی یادداشت های روزانه گرک را در این کتاب می سازد. ماجرایی که در ادامه به صورت عدم درک متقابل بزرگترها از دنیای بچه ها و برعکس جلوه گر می شود تا آنجا که گرگ به خوش می گوید «چرا مامان اغلب پیش دیگران جوری رفتار می کند که وانمود میکند او را نمی شناسیم!» به این ترتیب این ماجرا که معمولا بزرگتر ها وانمود می کنند از رفتار بچه ها شرمنده شده اند، شکلی معکوس پیدا کرده و ماجرا های شیرینی را رقم می زند. ساختار کتابهای این مجموعه به صورت یادداشت روزانه است بنابراین هر چند صفحه یکبار با یک اتفاق جالب روبه رو می شویم، همین مسئله تنوعی را برای این کتاب ها به ارمغان آورده که مانع از خستگی مخاطب می شود، با این حال اما در هر جلد ایده های کلی وجود دارند که به عنوان سوژه مقطعی از زندگی گرگ دستمایه کتاب را می سازند. برای مثال در کتاب حاضر (جلد نهم)  در ادامه داستان گذر گرگ به اتفاق یکسری از بچه های دیگر به یک اردوی بیرون از شهر می افتد. جایی که آنها با شکل دیگری از زندگی جمعی آشنا می شوند که با زندگی راحت بچه ها در خانه قابل قیاس نیست. در این اردوی اجباری گرگ مجبور است تن به یکسری قوانین و کارها بدهد که چندان مطابق میلش نیست، اما او ناچار است بیاموزد که زندگی همیشه مطابق میل آدم پیش نمی رود.