پایگاه خبری الف 25 اسفند 1395 ساعت 12:14 http://alef.ir/vdcbfabaarhbsap.uiur.html?454434 -------------------------------------------------- عنوان : آقای معاون مردم فراموش نمی کنند! محمد صادق کلبادی، 25 اسفند 95 -------------------------------------------------- متن : توقع رشد اقتصادی در سایه توافق هسته ای در میان مردم برخواسته از الگوی رفتاری برخی از مسولین در قبال برجام شکل گرفته بود که ادبیات سیاسی کشور نیز با واژه جدید پسا تحریم مواجه گشت. اما دوران پسا تحریم نیز نتوانست سایه تحریم را از سر ملت ایران دور کند و مسولان نیز به ناچار با چرخشی نرم در مواضع خود، واژه پسا برجام را جایگزین آن ساختند تا شاید توقع خود ساخته از رفع تحریم ها، در افکار عمومی کاهش یابد. در حالی که بسیاری از رسانه ها از  بیست و ششم دی ماه 1394 به عنوان نقطه عطفی در تاریخ روابط بین الملل ایران یاد می کردند ؛ در صبح روز اجرایی شدن برنامه جامع اقدام مشترک با تیترهایی چون « فروپاشی تحریم»، « اینک بدون تحریم»، «صبح بدون تحریم»، «کلید چرخید-ایران خندید» و «تحریم ها به تاریخ پیوست» به استقبال این روز رفته بودند، واژه جدید-پسا تحریم- وارد ادبیات سیاسی کشورمان شد. حال پس از گذشت بیش از یک سال از آغاز دوران پسا تحریم و دفاع تمام قد مقامات ارشد تیم مذاکره کننده کشورمان در خصوص نتیجه مذاکرات موسوم به توافق وین یا همان برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) ، سید عباس عراقچی معاون وزیر امور خارجه در تازه ترین اظهار نظرش توقع رشد اقتصادی پس از برجام را وارد نمی داند و مدعی می شود که چنین توقعی از برجام وجود نداشته است. این اظهارات ناخودآگاه روزهای مذاکرات هسته ای ایران با 5+1 و پس از آن اجرایی شدن برنامه جامع اقدام مشترک را به یاد مردم می اندازد، روزهایی که وعده گشوده شدن دروازه های اقتصادی جهان به روی ایران نوید داده می شد، روزهایی که قرار بود با برچیده شدن موانع جهانی و ریزش دیوار تحریم ها، اقتصاد ایران بتواند کمی نفس بکشد. شاید بهتر باشد میان ایجاد توقع در افکار عمومی و متوقع بودن تمایزی قائل شد چراکه این توقع در امتداد تبلیغات روزهای مذاکرات و در ادامه آن در دوران پسا تحریم و اظهارات مقامات ارشد اجرایی کشور شکل گرفت. شاید آقای معاون به یاد نمی آورند که در همان نخستین روزهای توافق در سال 1394 ، رئیس جمهور در گفت وگوی زنده تلویزیونی اجرای برجام و برداشتن تحریم ها را عامل محرک در رشد اقتصادی معرفی کردند.  روحانی حتی در اظهار نظری دیگر در هفته محیط زیست و اعطای جایزه ملی این حوزه در سال 1394 با تاکید بر لزوم رفع تحریم ها ، مشکل محیط زیست، اشتغال و حتی آب آشامیدنی را در گرو رفع تحریم هایی دانست که گویا قرار بود در همان ابتدای اجرایی شدن برجام لغو شوند. تامل در روند جریان حل مناقشات هسته ای در دوسال گذشته نشان می دهد پروپاگاندای برجامی که از زمان مذاکرات تیم جدید هسته‌ای کلید خورده بود، بعد از گذشت چند ماه از آغاز اجرای برنامه جامع اقدام مشترک کم رنگ و به تدریج به سناریوی دیگری تبدیل شد. آنها که روزی برجام را کلید حل مشکلات و عامل رشد اقتصاد کشور می دانستند و از آن به عنوان بزرگترین دستاورد یاد می‌کردند ، در مدت زمانی کوتاه، دچار چرخشی آشکار در مواضع پسابرجامی خود شدند. صرفا جهت اطلاع! محمد علی نجفی مشاور رئیس جمهور  نیز در امور اقتصادی در جلسه شورای مرکزی حزب کارگزاران سازندگی  مدتی پس از اجرایی شدن برجام در گزارشی، سال 1394 را یکی از بدترین سالهای اقتصادی در  37 سال پس از انقلاب خواند و نمایان شدن آثار لغو تحریم ها را به سال 95 موکول کرد در حالی که پیش از برجام، توافق هسته ای را باعث سرعت بخشیدن به خروج از رکود و رونق رشد اقتصادی را منوط به بهترشدن فضای سیاست خارجی دولت در سایه توافق هسته ای دانسته بود. یکی دیگر از چهره های شاخص دولت که پیش از توافق هسته ای رونق اقتصادی را در گرو برجام و لغو تحریم ها اعلام کرده بود اسحاق جهانگیری معاون اول دولت تدبیر است. وی معتقد بود با توافق هسته ای روند بازار سرمایه اصلاح خواهد شد و در نتیجه  اقتصاد ایران در شرایط مناسبی برای سرمایه گذاری قرار خواهد گرفت. اما بشارتهای آقای معاون اول، پس از اجرای برجام رنگ دیگری به خود گرفت ودر آخرین سفرش به کرمان در سال 94، برای مشاهده تحقق آثار برجام، مردم را به سال 95 حواله داد. اما محمد باقر نوبخت سخنگوی همیشه متبسم و عضو تیم اقتصادی دولت تدبیر که پیش از برجام در سالروز پیروزی آقای روحانی پیش شرط تکمیل پروژه های عمرانی و گشایش اقتصادی را توافق در مذاکرات هسته ای اعلام کرده بود مدتی پس از اجرایی شدن برنامه جامع اقدام مشترک آب پاکی را روی دست مردم ریخت و اعلام کرد که نباید منتظر گشایش اقتصادی پس از لغو تحریم ها بود. شاید هیچ یک از اعضای هیئت دولت در روزهای مذاکرات که بازار اظهارات امیدبخش مسولان داغ بود به اندازه طیب نیا وزیر اقتصاد با قاطعیت وعده رشد اقتصادی پس از توافق هسته ای را به مردم نداده بود، اوکه در روزهای مذاکرات مدعی به ثمر نشستن بذر اقتصاد در سال 94 بواسطه توافق هسته ای شده بود چندی بعد در همان نخستین روزهای پسا تحریم به صراحت از ناکار آمد بودن لغو تحریم ها در رشد اقتصادی کشور سخن گفت. این اظهار امیدواری ها برای رشد اقتصادی در دوران پسا برجام به همین جا ختم نشد، نهاوندیان رئیس دفتر رئیس جمهور سال 92 در گفتوگو با یکی از رسانه ها اعلام کرد که از سال آینده مردم باید منتظر رشد اقتصادی، خروج از رکود و کاهش ۱۰ درصدی تورم باشند زیرا مذاکرات به نفع اقتصاد کشور تمام خواهد شد. اما روزها یکی پس از دیگری سپری شدند و چند ماهی از دوران پسا برجام نگذشته بود که اقای رئیس دفتر در چرخشی 180 درجه ای گفت: که در برهه فعلی نباید منتظر رونق اقتصادی بود. نعمت زاده وزیر صنعت معدن تجارت  نیز یکی دیگر از اعضای اقتصادی تیم دولت بود که اظهارات پیش از برجام اش نوید رشد اقتصادی را می داد و  مدعی شده بود و جهش صادراتی را از پیامدهای توافق هسته ای اعلام کرده بود در دوران پسا برجام  در روز صنعت و معدن در تبریز اعلام کرد که توافق هسته ای در همه حوزه های اقتصاد گشایش ایجاد نمی کند. مشاور ارشد رئیس جمهور اکبر ترکان نیز که پس از بیانیه لوزان رونق اقتصادی و هجوم سرمایه های خارجی به ایران را نوید داده بود بعد از برجام در گفتوگو با با یک پایگاه اطلاع رسانی اعلام کرد که نباید بار اضافی به تعهدات دولت اضافه کرد و فعلا برای رونق اقتصادی باید صبر داشت. شاید آقای عراقچی از یاد برده باشند که اینها بخشی از اظهارات امیدوار کننده مسولینی بود که توقع رشد و پیشرفت اقتصادی در سایه توافق هسته ای را در افکار عمومی ایجاد و به گسترش آن دامن زدند، حال که بیش از یک سال از زمان اجرایی شدن برجام می گذرد و سایه تحریم ها همچنان بر سر ملت ایران باقی مانده و در عین حال آمریکا از تحریم ها به عنوان الگوی آزمایش شده برای محدود سازی قدرت راهبردی ایران استفاده می کند ، دیگر واژه پسا تحریم موضوعیتش را از دست داده و موافقان و مخالفان توافق، واژه پسا برجام را جایگزین آن کرده اند ، در عین حال تغییر رویکرد دولتمردان در قبال توافق هسته ای نیز  موید آن است که چانه زنی بین طرفین مناقشات هسته ای نه تنها منجر به پایان  تحریم ها نگردیده  بلکه در این فرایند تحریم های اعمال شده علیه جمهوری اسلامی به گونه تدریجی افزایش پیداکرده است.